|
|
Sài
Gòn Ngày
Nào Của Gấu
 November 18,
2014 · Hoang Cau,
Vietnam · Edited
· Mỗi lần tôi vào một nhà vệ sinh cũ kỹ,
âm u nhưng sạch sẽ không chê vào đâu được ở khu đền thờ Nara hay Tokyo,
tôi lại
thấy thán phục những hiệu quả phi thường của kiến trúc Nhật Bản. Phòng
khách có
thể mang nét duyên dáng riêng nhưng nhà vệ sinh Nhật mới đúng là nơi
thư giãn
tâm hồn. Nó luôn nằm tách biệt với ngôi nhà chính, ở tận cùng của hành
lang,
trong một khu rừng hương hoa với lá cây và rêu. Không từ ngữ nào có thể
diễn tả
cái cảm giác một người đang ngồi trong nguồn sáng lờ mờ, phơi mình
trong ánh sáng
yếu ớt phản chiếu từ cánh cửa trượt dán giấy, đắm chìm trong suy nghĩ
hoặc nhìn
đăm đắm ra khu vườn. Tiểu thuyết gia Natsume Soseki xem những chuyến đi
ra nhà
vệ sinh buổi sáng là niềm vui lớn, ông gọi đó là “niềm khoái cảm sinh
lý”… Tôi
thích ngồi lắng nghe tiếng mưa rơi nhè nhẹ ở trong một nhà vệ sinh như
thế, với
những cửa sổ dài và hẹp nằm ngang mặt đất; ở đó có thể nghe được thật
gần tiếng
mưa rơi xuống từ mái chìa và cây cối, thấm xuống mặt đất sau khi dội
vào lớp đế
của cây đèn đá và làm tươi mới lớp rêu trên những tảng đá giậm bước..
Tôi ngờ
rằng đây là nơi mà các nhà thơ haiku qua năm tháng đã nghĩ ra nhiều ý
thơ tuyệt
vời… (Ca tụng bóng tối – In praise of shadows, 陰翳礼讃 Junichiro
Tanizaki, 1933) Cuốn này, cc 1994, GCC mượn thư viện về
đọc, hồi mới qua Xứ Lạnh, làm nghề bán bảo hiểm nhân thọ, - thì cũng để
chiều lòng
cô bạn ngày nào, ông chồng của cô là 1 tay trong nghề, vả chăng, cũng
cần có 1
nghề làm, để lo cho mấy đứa nhỏ còn kẹt lại ở Lào, tính bỏ luôn ba cái
trò viết
lách… - mê
quá, bèn đi 1 đường về nó, khi làm nghề
viết muớn cho ông chủ NMG, cc 1997, giữ mục Tạp Ghi. Và khi thôi viết,
đã đi 1
đường từ giã băng VH, với những ông bạn thân như Trúc Chi, Tạ Chí Đại
Trường -
nhờ viết muớn cho tờ VH mà quen được - bằng những dòng viết về nhân vật
Hương Cơ,
một nhân vật của Trúc Chi. Tôi vốn không có thói quen cất giữ báo Việt, thí dụ tờ Văn Học..... [Nhớ là, Trúc Chi đọc, bật cười, phách lối thật!] "Ngày mai là ngày hôm qua", đó là câu mở đầu cuốn tiểu thuyết "Gặp gỡ ở Westphalie" của nhà văn Đức, Gunter Grass. Sau Cuộc Chiến Lớn 1939-45, những gì còn lại của nước Đức của ông chỉ là những điêu tàn, và một nền văn chương đã phát sinh từ đó: văn chương của những mảnh vụn, và phản ứng của một nhà văn trước những mảnh vụn đó: Làm thế nào, sau Hitler, những ngòi bút Đức viết lại sự sống, Vũ Trụ Luận? Làm thế nào con chim phượng hoàng thò cái mỏ của nó ra khỏi biển lửa? Heinrich Boll, Nobel văn chương (1972), nhà văn người Đức cùng thời với ông, đã viết: Chúng ta chẳng có bất cứ lý do gì để mà hổ thẹn về một nhãn hiệu như thế... Chúng ta nhìn sự vật như nó là, với con mắt trần tục, thường không hoàn toàn khô, và cũng không hoàn toàn ướt, nhưng mà là ẩm, bởi vì đừng quên, từ La-tinh diễn tả ẩm là humor, diễu cợt*. Nếu Grass không thể chọn một văn phong nào khác, ngoài văn phong ẩm (theo tôi có thể giải thích văn phong của Phạm Thị Hoài trong Marie Sến), ông cũng không thể nào chọn lựa những đề tài khác: những đề tài của tôi đã có sẵn, đã được "chỉ định": chế độ Nazi, hậu quả của nó (theo như người viết được biết, đề tài, nhân vật trong Marie Sến, đều "thực" cả, tác giả của nó không hề hư cấu ra những nhân vật như thế). Nguyễn Tuân, trong một truyện ngắn, cho rằng trăng mười bốn hơn trăng rằm: trong cái chưa chín có cái chưa tàn lụi. Nghe nói ở bên Nhật, có những cảnh chùa dở dang: cứ để dành một khoảng trống cho tín đồ nhập vào. Đây là sự khác biệt rất cơ bản giữa Đông và Tây. Charles Moore, trong lời giới thiệu tác phẩm Ca Ngợi Bóng Tối (21) của nhà văn Nhật Tanizaki, cho rằng đồng minh mãnh liệt nhất (the most powerful ally) của chúng ta (Tây phương) là ánh sáng. Dẫn Louis Kahn, một nhà kiến trúc: 'Mặt trời chẳng bao giờ hiểu được nó tuyệt vời như thế nào, cho tới khi nó ngã xuống bức tường của một tòa nhà'; do đó việc xây nhà dựng cửa (là một trong những đòi hỏi cơ bản, đòi hỏi trú thân, nối kết, quần tụ với nhau, cho dù theo kiểu ăn xổi ở thì với nơi chốn thuộc về con người, hay con người thuộc về nó, nhưng) đối với chúng ta, cái nhà phải tương hợp với mặt trời, đồng minh số một, phải giúp đồng minh ban ánh sáng. Và ông cho rằng Tây phương đã "tá hoả" khi nghe chuyện ca ngợi bóng tối và bóng đen; và đã sững sờ thích thú khi nhận ra rằng, nhạc sĩ, ở đâu đâu cũng thế thôi, tạo nên những âm thanh của họ, là để nắm bắt sự im lặng, và kiến trúc sư, khi tạo ra nhà cửa, là để ôm lấy quãng không. Thành thử cái thuyết tài mệnh tương đố mà Nguyễn Du vin vào đó để làm khổ cô Kiều, là nằm trong truyền thống Đông-phương: không phải ông Trời ghen cái đẹp, mà là: ông Trời chỉ đẹp, khi té xuống, khi nhập vào một con người luân lạc như Kiều. Với Hương Cơ của Trúc Chi, tiếng đàn, trong chín phần hư cần một phần thực, và phần thực này, chỉ có cuộc đời - cuộc nồi da nấu thịt, củi đậu đun hạt đậu, chúng ông "chơi" chúng mày... - mang lại cho nó thôi. Tks. NQT V/v Kafka: Walter Benjamin, trong bài viết về Kafka (16), nhận xét: "điều lạ là, đàn bà nòi đĩ ở trong truyện Kafka không hề tỏ ra đẹp (these whorelike women never seem to be beautiful)... Hơn thế nữa, cái đẹp ở trong thế giới Kafka thường chỉ xuất hiện tại những nơi u tối nhất - ở giữa đám "tề nguỵ" (cho phép tôi liều lĩnh dịch chữ "accused persons" như vầy, cho đúng với "tinh thần bài viết"!)... "Vụ Án cho thấy những thủ tục là vô hy vọng đối với tội nhân, vô hy vọng ngay cả khi họ có hy vọng để trắng án. Có thể chính cái gọi là vô hy vọng đã làm lộ ra cái đẹp ở nơi họ; chỉ có họ là được ông ưu ái" (17). Benjamin nhớ lại một cuộc trò chuyện giữa Max Brod (18) và Kafka. "Tôi nhớ lại", Brod viết, "một lần trò chuyện với Kafka, bắt đầu bằng Âu-châu ngày-này và sự suy tàn của nhân loại. 'Chúng ta là những tư tưởng hư vô, những tư tưởng tự sát vốn đến từ cái đầu của Thượng Đế', Kafka nói. Điều này thoạt đầu làm tôi (Brod) nhớ tới ý niệm Gnostic (19), về cuộc đời: Thượng Đế chỉ là một ác thần. Thế giới: Sự Sa Ngã của Người. 'Ô, không phải đâu,' Kafka nói, 'thế giới chúng ta chỉ là một cơn xấu tính, bad mood, của Thượng Đế, một ngày xấu của người.' 'Vậy thì có hy vọng ở bên ngoài cái thế giới mà chúng ta biết'. Ông mỉm cười. 'Ôi, nhiều hy vọng, hằng hà sa số hy vọng - nhưng không cho chúng ta, dù chỉ một'. Những lời nói này đã tạo cây cầu tới những nhân vật thực là kỳ quái của Kafka: những kẻ độc nhất đã thoát ra ngoài cái vòng tròn gia đình, chỉ với họ may ra có thể có hy vọng. Những kẻ không phải là loài vật; ngay cả giống lai hoang (hybrids), hay nhân vật giả tưởng như Cat Lamb hay Odradek cũng không luôn; họ vẫn còn ở trong cái vòng tròn gia đình. Không phải ngẫu nhiên mà Gregor Samsa thức giấc như là một con bọ ở trong nhà bố mẹ, mà không ở một nơi nào khác, và cái con vật khác thường nửa mèo nửa cừu đó, là thừa hưởng từ người cha. (Một nhân vật) Odradek như thế là mối quan tâm của người cha trong gia đình. "Những kẻ trợ giúp", tuy nhiên, là ở bên ngoài vòng tròn này. (The "assistants", however, are outside this circle). (20). Note: Những dòng chót - Tâm, trong Bếp Lửa của TTT, khi chạy thoát ông bố Bắc Kít, xứ Bắc Kít, viết cho Thanh - khép lại cuốn Bếp Lửa, cái gì gì, buộc vào quê hương, là phải ruột thịt, bạn bè không thôi, chưa đủ, có thể là từ Kafka, mà, có thể, khi đó TTT chưa đọc Thanh, Không
ngờ Thanh còn nhớ đến anh. Tâm Viết
xong tại Thủ Dầu Một Sài Gòn Ngày Nào Của Gấu Epilogue The Other THIS book
has not been a self-portrait. I leave such a portrait to my friends and
enemies. All the same, I did find myself for many years in search of
someone
who called himself Graham Greene. When I
bought Edward Thomas's Collected Poems more than fifty years ago, one
poem
called 'The Other' haunted me, though I didn't know why. It was not one
of
Thomas's best poems. It told of a traveller who along his road, at this
inn or
that, continually stumbled on the trace of someone exactly like himself
who had
preceded him along the same route. I learnt his
road and, e'er they were The poem
ends, He goes: I
follow: no release [suite] Tên Gấu Khác
Có bao
nhiêu tên Gấu?
Cuốn sách
này đếch phải 1 thứ tự thuật. Gấu để cho mấy tên bạn quí làm cái cú
này. Tuy nhiên, nói cho cùng, trong bao nhiêu năm tháng, Gấu Cà Chớn quả có cái hăm he, ngông cuồng, cà chớn, đi tìm 1 thằng cha Gấu Cà Chớn, khác, “Je est un Autre”, như ông anh nhà thơ của GCC đã từng. GCC ra hải
ngoại, gặp lại cô bạn, cô phù dâu ngày nào, nhờ đó, làm được mấy bài
thơ, viết
được tí truyện ngắn, nhưng, nếu không có cái cơ may đọc cuốn trên, cái
gì gì, Đài
Gương Soi Đến Dấu Bèo [L'Inespérée, dịch ra tiếng Mít chẳng phải thế
sao?], thì
vô phương! Thành ra, số
phận 1 bài viết, không phải chỉ là cái viễn ảnh của nó ở trong đầu bạn,
mà
còn do cơ
may ông Trời ban cho bạn. Bữa đó đó, cũng
những ngày mới qua Xứ Lạnh, mò vô 1 thư viện ở Toronto, mò tới khu sách
Tẩy, và tình
cờ cầm cuốn sách trên lên, tình cờ lật đúng trang, có những câu,
và nhìn ra bài viết ở trong đầu: Anh viết kể
từ khi em đọc Nhớ, có lần cô bạn phán, đọc vậy đủ rồi. Viết về ta đi!
1996 "J'écris depuis que tu me lis (Tôi viết kể từ khi em đọc Cho người chết gật đầu thông cảm. Cũng trong cuốn Đài Gương Soi Đến Dấu Bèo, GCC khui ra được 1 câu, thần sầu, áp dụng cho bài viết, cho tập truyện ngắn của 1 bạn văn Và tôi cứ tưởng tượng ra cậu học trò ngày xưa, đã nói với cô giáo như thế này: "Đó là một điều cô dậy em, tâm hồn của em. Cô dậy em rất nhiều điều. Trước tiên, cô đã nhốt em trong nụ cười của cô, như người học trò trong lớp học tháng tám. Rồi cô trả em về thế gian, với bổn phận viết về nó, như nó là: đen rợn người ở bên trên, trong trắng nhiệm mầu ở bên dưới . "C'est une chose que tu m'as apprise, mon âme. Tu m' as appris beaucoup de choses. Tu m'as d'abord enfermé dans ton rire comme un écolier dans la classe au mois d'aout, puis tu m'as rendu au monde avec pour devoir de l'écrire comme il est: affreusement noir en dessus, miraculeusement pur en dessous." (Christian Bobin, L'inespérée). Đen một cách ghê rợn, phải chăng là những ngày dài, trước, trong, và sau trại tù? Trong trắng nhiệm mầu, là "vầng trăng thơ ấu mãi"? NQT BRODSKY
THROUGH THE EYES OF HIS CONTEMPORARIES Ông thi sỡi có yêu Đất Mẹ? Ông tình nguyện đi hay ông là một gã lưu vong? Tại sao ông chẳng bao giờ trở về, ngay cả để viếng thăm? Ông là một tín hữu Ky tô, theo bất cứ nghĩa nào của từ này? Là một tên Do Thái có nghĩa gì không, đối với ông? Ông vẫn là và luôn là một nhà thơ Nga, hay thực sự, là một người Nga, trong bất cứ một ý nghĩa nào có thể chấp nhận được của từ này? Tại sao ông rao giảng chuyện thờ phụng ngôn ngữ, và theo đường hướng nào ông thờ phụng nó? Tại sao ông lèm bèm hoài về ‘đế quốc’? Tại sao ông cứ cố tình tự mình dịch thơ mình qua tiếng Anh, và kết quả của cái việc dịch đó có khá không? Cùng với sự sợ hãi, sự
kính trọng, và một tình yêu chân thực, những cuốn sách này còn chứa
đựng một số những nhận xét thật tới, chưa từng có, về Brodsky, về cả
hai, con người và nhà thơ. Về nhà thơ, có nhận xét của Pyotr Vail:
“Pushkin là tất cả về, như thế nào, chúng ta muốn là; Brodsky là tất cả
về, như thế nào, chúng ta thực sự là”. "Pushkin was all about how we wanted to be;
Brodsky was all about how we really are". CHESS Jorge Luis Borges I In their serious corner,
the players In the game, the forms
give off a severe Finally, when the players
have gone in, In the east, this war has
taken fire. II Tenuous king, slant
bishop, bitter queen, They do not realize the
dominant The player, too, is
captive of caprice God moves the player, he,
in turn, the piece. Cờ
Tướng
I
Ở cái góc nghiêm trọng của
họ, Trong cuộc chơi, là luật
chơi, Sau cùng, khi những kỳ thủ
đã nhập cuộc, Ở phía Ðông, lửa chiến
tranh bừng bừng Hoàng đế tế nhị, giám mục
xiên xiên, nữ hoàng cay đắng, Họ đâu có nhận ra, Kỳ thủ kia ơi, mi thì cũng
bị cầm giữ bởi tính bất thường Ông Giời di chuyển những
kỳ thủ, và tới luợt họ, ECHECS Ils sont
seuls à leur table austere. Le tournoi II Tour droite,
fou diagonal, reine acharnée, J.L. Borges. [Bản tiếng
Tây của IBARRA, Gallimard, 1970] Thời gian quen Joseph
Huỳnh Văn, Gấu tình cờ vớ được 1 bài thơ, bản tiếng Tây, của Borges;
một bài thơ nói về hạnh phúc. Ðọc thích quá, Gấu bèn dịch, đưa cho anh
đọc, và 1 tay nữa, nhạc sĩ Vũ Ngọc Giàu, tình cờ gặp lần đầu ở quán cà
phê Bà Lê Chân, của Huy Tưởng. Trong một bài viết về anh, Gấu có nhắc tới câu chuyện này, Hà Nội anh chưa từng nhìn thấy [vì có bao giờ tính ra thăm đâu, chắc thế], và bài thơ dang dở về nó. (1) Kiếm ra rồi. Dịch rồi,
đâu đó, trên TV  Avigdor
Arikha: Samuel Beckett au verre de vin, 1969 “If
you do not love
me I shall not be loved.”
“Nếu em không thương anh, thì chẳng có ai thương anh”. The Swiss tennis champion Stan Wawrinka
has the words “Ever tried. Ever failed. No matter. Try again. Fail
again. Fail
better” tattooed in blue ink on the inside of his left forearm. The
lachrymose
ending of Israel Horovitz’s recent movie My Old Lady has Kevin
Kline
paying his respects at a tombstone on which are engraved the words “If
you do
not love me I shall not be loved.” The first of these quotations is
from Samuel
Beckett’s late prose piece Worstward Ho, the second from his
1936 poem
“Cascando.” In their original contexts, they do not
work quite so well as motivational mottoes or sentimental consolations.
“Fail
better” (which I recently saw on a recruitment advertisement for a
financial
services company) is followed a few lines later by a reminder that, for
Beckett, the phrase is an exhortation, not to keep trying until you
succeed but
to keep failing until you fail completely: “Fail again. Better again.
Or better
worse. Fail worse again. Still worse again. Till sick for good. Throw
up for
good.” This doesn’t quite work on an athlete’s arm. As for “If you do
not love
me I shall not be loved,” it is quickly followed by another bout of
verbal
nausea: the churn of stale words in the heart again We are unlikely to see that on a
Valentine’s Day greeting card anytime soon. Beckett loved tennis and his sense of humor might have been gratified by the joke that contemporary culture is playing on him, making his enactments of futility themselves futile by reading them as cheerleaders’ chants. And he would have recognized the ironies involved in this transformation of wretchedness into celebration, for he faced them in his own lifetime, not least in the years after the utterly unexpected success of Waiting for Godot in the mid-1950s, which brought him money and fame. Success was not what Beckett had bargained for: his compact with the Muses stipulated that he must embrace, as his biographer James Knowlson summarizes, “poverty, failure, exile, and loss.” Instead of failing better, he was now succeeding worse. Once upon... a sea Lần đầu chú bé di cư vừa
mới mất Hà Nội, ngu
ngơ, rụt rè làm quen phố phường, con người Sài Gòn, qua tấm bản đồ cầm
trên
tay. Khi đó lực lượng Bình Xuyên còn đang làm chủ thành phố. Tin theo
bản đồ,
chú bé băng qua một con lộ, không ngờ khu đó là một đồn binh. Người
lính gác bắt
thằng nhỏ đứng suốt buổi, lâu lâu, buồn buồn, lên cò súng lách cách,
tao bắn bỏ
mày.
Lần khác, là một buổi sáng lang thang trên con phố Bonnard, gần chợ Bến Thành, nhìn thấy một người đàn ông đánh đập thật dã man một người đàn bà, không quên bài học công dân giáo dục, hôm sau là ngày đi thi Trung Học Đệ Nhất Cấp, chú băng qua đường, chạy vô bót Lê Văn Ken, ngay kế bên nhà thương Đô Thành, níu áo một ông cảnh sát. Bị ăn bạt tai, bị sỉ vả, chú bé khăng khăng đọc cho hết bài học Công Dân giáo dục thuộc nằm lòng, ông cảnh sát điên tiết, xách tai thằng bé Bắc Kỳ di cư buớng bỉnh, kéo xềnh xệch, từ đường Bonnard qua bùng bình Chợ Sài Gòn, tới nhà giam Quận Nhất, nằm phía sau rạp Đại Nam, đường Trần Hưng Đạo, khu Cầu Ông Lãnh. Khóc lóc, năn nỉ tới gần nửa đêm, ông cai ngục thương tình thả ra, cho kịp ngày mai đi thi! Một lần tôi vào xóm chơi
bời, đi theo
một đứa con gái vào một căn phòng nhỏ, hôi hám, chật hẹp. Ngọn đèn dầu
le lói
chiếu sáng căn phòng đỏ lờ đờ. Khi tôi quay lại nhìn, cô gái nằm trên
giường,
thản nhiên chờ đợi, chẳng thèm để ý tới tôi. Đúng lúc đó, tôi chợt nhớ
đến một
buổi tối ở nhà T. Lúc đó T. đang ngủ. Nàng ngồi choàng dậy, thảng thốt
nói:
"Không, ai dậy anh làm vậy?" Tôi cười gượng gạo: "Đó chỉ là khám
phá bản thân, khám phá thân thể em và anh." Tôi nói gần như thét với
đứa
con gái: "Cởi quần áo ra!" Sự hổ thẹn theo tôi tới tận lúc đó. Những Con Dã
Tràng Bà cụ C. khi
đọc Những Con Dã Tràng, truyện ngắn đầu tay của Gấu, được ông anh nhà
thơ khen
um lên, bèn lắc đầu, thằng này bịnh, chắc là cụ muốn nói đến cái đoạn
trên. Tuy
nhiên một anh bạn phán, khủng khiếp nhất, sex nhất, là cái xen đánh đu: Bấy giờ gió thổi mạnh,
cành lá xào xạc
ở phía trên đầu. Đám phi lao ngập ngừng chuyển mình, nửa muốn phụ họa
gió, nửa
muốn kéo dài giấc ngủ im lìm buổi trưa. H. cùng đứa em đánh đu ở phía
trước.
Hàng cây che khuất tầm nhìn của tôi. Mỗi lần chiếc đu trở lui về phía
sau, thân
hình người con gái lại hiện ra giữa hai thân cây phi lao, rồi lại mất
đi một
cách đều đặn. Tiếng cười giòn, nhẹ và ấm vọng tới chỗ chúng tôi. Rồi
gió thổi mạnh
làm át đi tất cả; trong gió có những con vật bé li ti, những chiếc lá
cây, và
những hạt cát. Sau này, Gấu
đọc Steps, của Jerzy Kosinki, có 1
truyện, trong có đoạn, y chang đoạn trên, nhưng bịnh hơn nhiều, tuyệt
hơn nhiều.
Cảnh cái đu tới, rồi lui, rồi lui, rồi tới, được tái tạo, qua 1 tấm
gương. GCC hăm he
hoài với chính mình, phải chôm, giới thiệu với độc giả TV. Cái đoạn này
còn làm
GCC nhớ đến 1 ông bạn trong Thất Hiền, là Phạm Năng Cẩn, có người yêu
là cô Phượng,
hình như vậy. Cô này, bạn học cùng lớp, thường đóng học phí giùm cho
bạn Cẩn,
GCC kể đâu đó rồi. Trước khi cô lấy chồng, hẹn gặp bạn Cẩn ở 1 phòng
khách sạn.
Bạn Cẩn mừng quá, sướng run lên, và khi gặp, cô ra lệnh, anh quay mặt
đi, khi nào
tôi cho phép thì hãy quay lại. Và khi Cẩn quay lại, thì nhìn thấy cặp
oản trắng
nõn của cô qua tấm gương trong phòng. Tuyệt, nhỉ! (1)  GCC đọc Steps, qua bản tiếng Tây, Les Pas, Những Bước Chân, khi còn nhà sách Xuân Thu, còn Sài Gòn. Cuốn khủng khiếp của ông, là The Painted Bird, GCC cũng đọc, qua bản tiếng Tây, dịch là Con Chim Sặc Sỡ, L'oiseau Bariolé. Trên TV cũng đã giới thiệu Jerzy Kosinski. Ông sau tự tử. GCC biết đến
Jerzy Kosiński rất sớm từ những ngày còn Sài Gòn, khi cuốn sách của ông
nổi
đình nổi đám, và được tờ Văn
nhắc tới, và dịch cái tít theo bản tiếng Tây là
Loài Chim Dị Chủng, L'Oiseau bariolé, và liền sau đó,
nghĩa là, liền sau khi cày
thêm 1 job cho UPI, Gấu bèn ghé Xuân Thu tậu 1 cuốn của ông, cũng thật
là bảnh, Les Pas, bản tiếng
Tây của Steps. Thần sầu hơn
nữa, là, 1 cái truyện ở trong đó, rất giống trường hợp đã xẩy ra với
bạn Phạm
Năng Cẩn, 1 trong Thất Hiền của Gấu. Gấu Cà Chớn cũng gặp 1
trường
hợp tương tự bạn Cẩn. Trước khi lấy Gấu Cái, cũng 1 em đến gặp, tự động
phơi hến
ra, như cái em trong bài thơ của Sebald, cho anh đấy, hàng "zin", anh
nhìn hai cái
núm vú đỏ hỏn của em thì biết, nhưng chỉ với điều kiện, phải lấy em,
phải bỏ cái
cô có bầu với anh. Hà, hà! Cô này, lần
Gấu về lại Sài Gòn, gặp lại. Có chồng, nhưng bỏ nhau đã nhiều năm, 1
mình lo
cho đàn con. Gấu rủ đi chơi, OK, nhưng tới khi đề nghị kiếm… khách sạn
thì cô lắc
đầu, ngày trước, còn zin, cho không anh, anh chê, bây giờ nát bấy như
quê hương
mỗi người chỉ có một, có đáng gì nữa, nhưng chỉ sợ anh già rồi, chẳng
làm gì được,
hến của tôi lại thẹn thêm một lần nữa. Dã man thật.
Marlene Dietrich by
David Levine GABRIELE ANNAN Girl From Berlin Originally published
February 14,1985, as a review of Marlene Dietrich's ABC, Ungar Marlene
D. by Marlene Dietrich. Grasset (Paris) Sublime Marlene by Thierry de
Navacelle. St. Martin's Marlene Dietrich:
Portraits 1926-1960, introduction by Klaus-Jurgen Sembach, and epilogue
by losefvon Sternberg. Schirmer/Mosel; Grove Marlene a film directed by
Maximilian Schell, produced by Karel Dirka. Dietrich by Alexander
Walker. Harper and Row Among the rarities
Schell has to show is a scene from Orson Welles's Touch of Evil (1958),
in which Dietrich was only a guest star. She plays the madame of a
Texas brothel, Welles a corrupt, alcoholic police chief on the skids.
He comes into the brothel and finds her alone at a table in the hall. “Cô gái từ Berlin” là 1
bài viết về nữ tài tử điện ảnh người Đức, Marlene Dietrich. Trong phim “Cánh Đồng
Bất Tận", em đóng vai 1 bướm Xề Gòn, buồn buồn ngồi bói Kiều. Một tên
cớm Bắc Kít bước vô, ra lệnh: Đúng là THNM!
Nga Hoàng Đỏ xây dựng Đế
Quốc Xô Viết quyền lực thứ nhì thế giới bằng cách làm thịt dân của
mình, chừng 20 triệu, cỡ đó. Từ tên trộm cướp cách mạng, le bandit
révolutionaire, biến thành 1 tên bạo chúa khùng. Đại Khủng Bố mỗi ngày
làm thịt 16 ngàn người. Đế quốc VC như hiện giờ,
"cũng" đã được xây dựng lên, bằng cách làm thịt dân Mít của nó. Thơ để làm gì Tưởng niệm Samuel Beckett 13 Tháng Tư 1906 – 22
Tháng Chạp 1989 Anne Atik Người đàn ông đọc Kinh
Thánh Thời sự
Orwell's World Top 12 of 2014. No.10:
it is now 65 years since George Orwell died, and he has never been
bigger. In a piece in Politico,
Timothy Snyder, professor of history at Yale, advises, “To understand Putin, read Orwell.” By Orwell, he means “1984”:
“The structure and the wisdom of the book are guides, often
frighteningly precise ones, to current events.” This is just the top
end of the range. Barely a minute goes by when Orwell isn’t namechecked
on Twitter. Only two other novelists have inspired adjectives so
closely associated in the public mind with the circumstances they set
out to attack: Dickens and Kafka. And they haven’t set the terms of
reference in the way Orwell has. One cartoon depicts a couple, with
halos over their heads, standing on a heavenly cloud as they watch a
man with a halo walk towards them. “Here comes Orwell again. Get ready
for more of his ‘I told you so’.” A satirical website, the Daily Mash,
has the headline “Everything ‘Orwellian’, say idiots”, below which an
office worker defines the word as “people monitoring everything you do,
like when my girlfriend called me six times while I was in the pub with
my mates. That was totally Orwellian.” Viết
 Bếp Lửa, "miêu tả không
khí Hà-nội trước 1954; đi và ở đều là những chọn lựa miễn cưỡng, chia
lìa hoặc cái chết. Lập tức có phản ứng của những nhà văn cách mạng.
Trong một bài điểm sách trên Văn Nghệ, một nhà phê bình hỏi tôi: "Trong
khi nhân dân miền Bắc đất nước ra công xây dựng xã hội chủ nghĩa, nhân
vật trong Bếp Lửa đi đâu?". Tôi trả lời: "Anh ta đi đến sự huỷ diệt của
lịch sử," mỗi nhà văn là một kẻ sống sót. “Thơ Thanh Tâm Tuyền
phải được đặt trong vị trí 'di cư' và 'chiến tranh' của một thành phố
mở ra thế giới bên ngoài là Sài Gòn. Không có hoàn cảnh hay khung cảnh
ấy, người ta khó cảm hay yêu thơ của ông.” Quỳnh Giao. Hai cái tít Ung Thư, và
Nỗi Chết Không Rời, như trên cho thấy, là từ câu của Malraux, GCC nhớ
đại khái, hình như trong La
Voie Royale, mais accepter vivant la vanité de son existence, comme
un cancer, vivre avec cette tièdeur de mort dans la main. Bonnefoy Borges Conversations Khi nhớ
quê hương, kẻ thì "thương nhớ đồng quê", người nhớ Sài Gòn, còn tôi,
tôi nhớ biển... Fidel Castro ngoẳn củ tỏi có thể là bịa
nhưng ít nhất đã có 36 người bất đồng chính kiến được ra tù là thật. http://news.mail.ru/politics/20685602/  Trận đánh
sau cùng của nhà độc tài Fidel Castro (1) Hoá ra với
ông thần này, cũng có cả một núi chuyện tiếu lâm. Ông bèn lắc
đầu nói: Bây giờ, là về Xác Người bầy
ra, đệ tử sắp hàng viếng thăm. Đầu tiên là
Ngài Bộ Trưởng Ngoại Giao.  Cuộc trả thù thần sầu của ông em Castro  
Luôn nấp dưới
bóng ông anh, với cái nick “thằng em bé bỏng”. Nhưng Raul thực sự, là
ai? Gấu Cà Chớn
đã phán rồi, cá nhân nào cũng được Ông Trời ban cho 1 cơ may. Cơ may của Gấu, thì nhỏ bé thôi, là, không bỏ... Gấu Cái! Hà, hà!
Tờ “Điểm Văn”,
điểm cuốn tiểu sử của Xì: A Georgian Caliban. Có 1 câu, lạ, ông ta có
khẩu
súng, và sử dụng nó. Bèn nhớ tới
Bác. Cũng có khẩu súng, cũng sử dụng nó, nhưng chối hoài. Ông số 2, quen tay, bèn chôm liền: Tụi này cực bửn. Có vẻ như
chúng rất hả hê, trong khi bên nào thắng thì Mít hải ngoại đều nhục cả!
[Thuổng thơ Nguyễn Duy]  Note: Mới nhận mail của "Ông số 2": Tao đâu có chôm của mi? Gió O Trong bài viết
về Mai Thảo, của Hồ Nam, tức Vương Tân, ông cho biết bút hiệu Nhi của
MT, là từ
tên 1 em, Nhi, không phải Nhị, như Gấu lầm, trong viềt về ông. Hồ Nam đã từng
viết 1 bài về Gấu, trong đó, ông coi truyện ngắn của Gấu thua của
Nguyễn Nhiệp
Nhượng. Hai thứ truyện ngắn đó
không thể so sánh. Của
Gấu, dù giả tưởng thế nào, thì cái nền của nó, là đời thực, là cuộc
chiến, là
thần chết đang hăm he gọi tên từng đứa, qua lệnh... nhập ngũ.
Còn của NNN, hư ư ảo ảo, rất giống thứ truyện của Julien Green, mà có lẽ ông chưa từng đọc.  Bài viết của
Hồ Nam, rất nhiều chi tiết sai. Nguyễn Tiến Văn không quen biết gì với
nhóm Tập San
Văn Chương, anh cũng không viết văn bao giờ, cho tới bây giờ. Gấu này cứ
trở đi trở lại với kỷ niệm, cái lần vô một thư viện Bắc Mỹ, tình cờ cầm
cuốn
Ngôn ngữ và Câm lặng của Steiner lên, và nhìn ra cái trang Tin Văn sau
này. Chỉ đến những
ngày cuối đời, như ngày này, Gấu mới hiểu ra ngọn ngành. (2) Mấy chục
binh đoàn VC đang chờ ở cửa ngõ Sài Gòn! * Marx lật ngược
triết học Hegel, ra chủ nghĩa Marx. * Note: Một độc
giả Tin Văn, mail, đưa ra một 'huyễn hoặc' thật là hắc ám: Ui choa thế
thì khủng khiếp quá! NQT Obituary:
Billie Whitelaw Billie Whitelaw, actress and muse for Samuel Beckett, died on December 21st, aged 82 ALL that could be seen was her
mouth. A mouth that opened and closed convulsively, clenching its
teeth, flickering its tongue, like some glutinous, repulsive sexual
object. Out of it came a stream of wild, jumbled reminiscences, faster
and faster    Tiểu sử
Kafa, bản chung quyết, gồm hai cuốn, "Những năm quyết định, decisive
& Những
năm đốn ngộ". Bìa dầy, khổ lớn, cả hai cuốn xấp xỉ hai
ngàn trang. A Different Kafka  Bức hình nổi tiếng của
Khaldei, được Tolstaya nhắc tới trong bài viết "Chính uỷ biến mất": Tay
viên sĩ quan quả có tới hai cái đồng hồ!
Tiếng Cười và Sự
Quên Lãng
From
Russia With Love
Trang VHNT
trên net đầu tiên ở hải ngoại, là của Phạm Chi Lan. Bao nhiêu người
viết thành
danh, từ đó, nhờ nó. TẠI SAO GỌI LÀ "VĂN HỌC ĐÔ THỊ MIỀN
NAM"?
Nhưng gọi là
cái chó gì cũng được, bởi là vì nó chết rồi. Muốn tái sinh nó mới khó. A French
essayist has said: ‘What is terrible when you seek the truth, is that
you find
it.’ You find it, and then you are no longer free to follow the biases
of your
personal circle, or to accept fashionable clichés. "What is terrible
when
you seek the truth.... " Sunsan Sontag: The Case for Victor Serge Một anh Tẩy
phán: Cái khủng khiếp nhất, khi anh tìm sự thực, là khi anh tóm được nó Unextinguished The Case for
Victor Serge "After
all, there is such a thing as truth." - The Case
of Comrade Tulayev How to
explain the obscurity of one of the most compelling of
twentieth-century
ethical and literary heroes, Victor Serge? How to account for the
neglect of The
Case of Comrade Tulayev, a wonderful novel that has gone on being
rediscovered
and reforgotten ever since its publication, a year after Serge's death
in 1947?
Is it because no country can fully claim him? "A political exile since
my
birth"-so Serge (real name: Victor Lvovich Kibalchich) described
himself.
His parents were opponents of tsarist tyranny who had fled Russia in
the early
1880s, and Serge was born in 1890 "in Brussels, as it happened, in
midjourney
across the world," he relates in his Memoirs of a Revolutionary,
written
in 1942 and 1943 in Mexico City, where, a penurious refugee from
Hitler's
Europe and Stalin's assassins at large, he spent his last years. Before
Mexico,
Serge had lived, written, conspired, and propagandized in six
countries: Viết
Bác này hay
chê…. Còn trẻ, Gấu đọc ai, nếu
không ưa, không hợp, thì thường là bỏ qua, và chính vì bỏ qua, vờ, nên
đã
bị Duyên
Anh chửi ròng rã gần 1 năm trời trên nhật báo Sống. V/v Viết dở như hạch, và hơi 1 tí là vãi nước đái ra. GCC đọc lại
dòng trên, và kỳ cục làm sao, bất giác nhớ tới bài viết ngắn của
Bolano, trong “Trong
ngoặc”, về Gunter Grass. GCC post dưới
đây, và dịch sau. GRASS'S
CENTURY From a
writer like Gunter Grass, one expects a masterpiece even on his
deathbed;
though by all indications My Century (Alfaguara) will be only the
second-to-last of his great books. It's a collection of short stories,
one for
each year of the century now behind us, in which the great German
writer examines
the frequently tortured fate of his country. From the first soccer
teams to
World War I, from the economic crisis of the twenties to the rise of
Nazism,
from World War II and the concentration camps to the German Miracle,
from the post-war
period to the fall of the Berlin Wall, everything has a place in this
book,
which manages to seem short though it's more than four hundred pages
long,
perhaps because the succession of horrors, the succession of disasters,
and the
human instinct for survival despite everything make it feel that way:
the
century has exhaled. The Grass of this book, of course, isn't the Grass
of The Tin
Drum or of Dog Years or The Flounder, to mention just three of his
great and
all-encompassing works. Here we have before us a crepuscular and
fragmentary
Grass, as merited by the occasion, and also a seemingly (though only
seemingly)
weary Grass, who embarks on the review of his German century, which is
also the
European century, with the convict of having traversed an enduring
piece of
hell and also with the certainty, the old and maligned and magnificent
certain:
the Enlightenment, that human beings deserve to be say even though
often they
aren't saved. We're exiting the twentieth century marked by fire.
That's what
Grass tells us. And he tells it in some wonderful stories, alive with
humor and
pain written as if by a young man of thirty, full of energy and with a
long
life ahead of him. Từ 1 nhà văn khổng lồ như Grass, người ta hy vọng 1 cuốn khổng lồ, ngay cả khi ông đang hấp hối nằm trên giường, chờ chết. Tuy nhiên, dù có thổi như Tố Hữu thổi Xì, thì cuốn “Thế Kỷ Của Tôi”, chỉ đáng... chùi đít! Me-xừ Grass của cuốn này, không phải me-xừ Grass của Cái Trống Thiếc…. Tên K này bị
ám ảnh bởi cái mu của Nguyệt Nga. Và nếu như
thế, thì phải là 1 từ thật tới, thật đã, mới đúng.
TATYANA TOLSTAYA Photo Booth: Josef Koudelka’s “Invasion
Prague 68” Bạn phải tưởng tượng ra
1 em văn công DTH, thay vì ngồi xuống vệ đường Sài Gòn, và khóc, thì
mang theo
1 cái máy camera, và chụp.
Vào ngày 21, Tháng Tám, 1968, ở Prague, Josef Koudelka - một người đàn ông với cái camera, nửa đêm nhận được cú phôn của bạn, cho biết, xe tăng Xô Viết đã vượt biên giới vô Czechoslovakia. Cùng lúc, là những phi cơ vận tải với những binh đoàn nhảy dù, xe tăng nhẹ, pháo.. hạ cánh xuống phi trường Ruzyne, ngoại vi Prague. Ðây là 1 phần của lực lượng sau cùng bao gồm hơn 250 ngàn binh sĩ thuộc Hiệp Ước Warsaw, mỗi người lính là 1 khẩu AK, và lời bảo đảm của thượng cấp, chuyến đi này không phải là "xẻ dọc TS ăn cướp MN", mà là 1 đáp ứng lời kêu gọi “giải phóng” MN của MTGP! Mùa Xuân Praque đã chấm dứt như thế đó: Một cú đặt cọc cho mớ võ khí nặng sau cùng đã đào mồ chôn Ðế Quốc Xô Viết. Tôi
rời Quân đội Tháng Chạp 1969. Trở lại Moscow bằng xe lửa. Ðó là ban
đêm. Chúng
tới ga Belorussky Rail Terminal, và đi bộ dọc theo phố Tverskaya Street
nhắm hướng
Kremlin. Chúng tôi đều có hơi ruợu và, ba hoa, có phần hung
hăng. Chúng tôi gặp một ông già, một cựu binh từ Ðệ Nhị Thế
Chiến. -Ðảng
không dạy mi cách ăn xin hử?
|
