*

Tribute


[13.3.1936 - 22.3.2006]
*
Giỗ đầu
5 năm
1
2
3
4
5

Thơ dịch























5 năm TTT ra đi

Kỷ niệm với nhà thơ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10


Tue, June 29, 2010 4:57:00 AM
Kính Tiên sinh
From:
To:
Tôi cung xưng anh là tiên sinh không phải vì anh lớn tuổi hơn tôi nhưng vì anh "vào nghề" lâu năm hơn tôi rất nhiều. Tất nhiên là mỗi người ngay từ hồi nhỏ đã lờ mờ ý thức rằng mình sẽ cầm bút một ngày nào đó; tôi cũng vậy. Nhưng phải chờ tới khi hoàn cảnh thúc đẩy tôi mới chịu viết; trước đó, chỉ chuẩn bị và ...đe rằng có ngày ta sẽ!
Vài lời gọi là ra mắt tiên sinh, thế thôi. Hy vọng có thể làm quen.
Kính,
Đặng đình-Túy (tức Ông già hưu trí)
*

Phúc đáp:
Đa tạ.
Tôi biết tới Blog của bạn, là qua Blog của Hải Hà. Nhờ vậy, được đọc mấy bài viết của bạn về TTT, và về những bài thơ viết cho cô con gái của ông.

TTT chỉ có hai anh em trai. Tôi quen với ông em, từ hồi còn đi học. Lần ông anh mất, tôi có tới San Jose tái ngộ ông em. Qua ông em cho biết, thì ông anh có lần than, giá mà hai anh em mình có một bà chị, hay một cô em gái, thì chắc thật là đầy đủ hơn nhiều.
Phu nhân TTT là người Miền Nam, như bà xã của tôi, cũng người Miền Nam.
Tôi suy ra là những bài thơ viết cho cô con gái, như được bạn trích dẫn, là viết cho Miền Bắc, Hà Nội.
Kính
NQT

Thanh Tâm Tuyền: Thơ ở đâu xa
*
Ba tập thơ tôi đang giữ trong tay có tựa hǎ̉n hòi (tức là không có chỉ dấu hợp chung với các bài thơ khác của cùng tác giả), điều này chứng tỏ chúng đóng một vai trò quan trọng trong đời sống tác giả, một giai đoạn mà tác giả đã phải chịu những hệ lụy nặng nề nhưng lại không nhất thiết đen tối cǎn cứ theo những gì được viết ra : tập “Thơ ở đâu xa” của Thanh Tâm Tuyền, tập “Hoa xương rồng” củạ Trần Minh-Hải và tập “Ác mộng” của Hoàng Hưng. Ở Thanh Tâm Tuyền, đối với những kẻ đã quen biết thơ ông hǎ̉n sẽ khám phá ra một khuôn mặt khác không giống khuôn mặt người thơ trẻ “nǎng nổ” kiêu kỳ phá phách thời “Tôi không còn cô độc” khi ông còn là một trong những nhà thơ tiên phong của nhóm Sáng Tạo. Thanh Tâm Tuyền trong thơ tù hiền lành như triết gia, tình cảm tự nhiên (vì tình cảm của ông hồi xưa lạ lǎ́m, nó mãnh liệt thật nhưng gần như bất thường –hay nói khác đi, vì mãnh liệt nên bất thường !) trầm tĩnh, lǎ́ng đọng. Tôi đặc biệt xúc động khi đọc những bài thơ ông viết cho con gái, cô Th -viết tǎ́t tên người, trịnh trọng như viết thư tình lần đầu cho người yêu- nhân ngày sinh nhật của cô (tôi ao ước viết được như vậy cho con gái tôi). Nếu không có những ghi chú ngày tháng cùng nơi chốn, nhiều bài thơ của ông đọc lên nghe như thơ Đường, nếu không thể là Đường của Lý Bạch được thì cũng Đường Vương Xương-Linh , mà nếu có giọng xã hội một chút thì là Đường của Đỗ Phủ , Đỗ Mục. Thí dụ bài Thức sớm  có khác chi với một bài đường thi hay ít ra là một bài đường thi được phỏng dịch ? Kẻ ở ngoài song sǎ́t chưa chǎ́c có được những ý tưởng trong lành như vậy. Hóa ra tâm tình chàng T3 thời Sáng Tạo còn khúc mǎ́c hục hặc với đời hơn là khi nǎ̀m trong trại tù Long Giao !
Nguồn

Note: Mấy nhận xét của tay này, về thơ tù TTT thật giống.... Gấu. Gấu cũng đã từng viết ra những điều trên, và đã từng scan, đoạn TTT viết về cô con gái, và dẫn thơ Beckett, nhưng theo Gấu, cô con gái ở đây, tượng trưng cho.. Hà Nội, được mô tả trong Liên Đêm, thí dụ những dòng, “Nụ hôn đầu ôm mái tóc lang thang”.

Có thể đã từng có cảnh này, có một người yêu như vậy, nhưng khi mất nó, tất cả nhập vào Hà Nội.

đâu phải một thứ mưa ô buy vào thành phố
năm cửa ô hồi sinh trên xác năm cửa tù
mưa nắng cùng rủ nhau xuống Sinh Từ ngõ Hội Vũ
bao nhiêu đường tình tự ga Hàng Cỏ
nụ hôn đầu ôm mái tóc lang thang.

Liên

Volkov, trong khi trò chuyện với nhà thơ Brodsky, đã nhắc tới một tiểu luận về Stravinsky, của Auden, qua đó, nhà thơ Anh này cho rằng, chính cái gọi là sự tiến hóa [evolution], phân biệt nghệ sĩ lớn với thứ nhỏ con. Nhìn hai bài thơ của ông nhỏ con, không làm sao biết bài nào làm trước.
Theo nghĩa đó, một khi đạt được một tí thành tựu nào đó, nhà thơ bé bèn ngưng lại, không chịu lớn thêm nữa. Anh ta hết chuyện nói [He has no more history]. Trong khi, nghệ sĩ lớn, chẳng bao giờ bằng lòng với thành tựu, cứ muốn lớn thêm tí nữa, tí nữa.
Và Auden phán: Chỉ nhìn vào những tác phẩm sau cùng của một đại nghệ sĩ, chúng ta mới có thể đánh giá những tác phẩm đầu tay của người đó.
Theo Gấu, phải lấy câu trên, làm chuẩn, khi đọc Thơ Ở Đâu Xa.
Bởi vì có hơn một người cho rằng Thơ Ở Đâu Xa thua nhiều, so với Liên Đêm Mặt Trời Tìm Thấy. "Liên Đêm... " mới là đỉnh cao của thơ tự do, của Thanh Tâm Tuyền.
*
Và Brodsky, bèn la lớn, Trời hỡi Trời! Lẽ dĩ nhiên! Đúng ngay boong! [It's absolutely true!]. Bạn biết không, người Nhật quan niệm như thế đấy. Họ có một cái nhìn thật là khoẻ mạnh, đối với những nghệ phẩm, theo tiến trình sáng tạo, creative evolution. Khi một ông nghệ sĩ chín muồi, đạt được tiếng tăm, trong một văn phong nào đó, là ông ta bèn đổi văn phong khác, và cùng với nó, là cái tên của ông ta. Hokusai, theo tôi biết, có cỡ chừng không dưới ba chục thời kỳ.

Nhìn theo cách đó, có thể nói, có tới hai đỉnh cao của thơ Thanh Tâm Tuyền. Một, với thơ tự do, Đêm Liên. Và một, với thơ tù, Thơ Ở Đâu Xa.

Về sự tuyệt vời của Thơ Ở Đâu Xa, của "đề tài" thơ tù.

Brodsky cho rằng, thơ tù của Nga, nhức nhối nhất, the most stunning, là từ ngòi viết của Zabolosky. "Somewhere in the field, down Magadan way... ". Có một dòng, mà nó làm cho bạn, dù có tưởng tượng tới cỡ nào thì cũng không thể làm bật ra được, khi muốn mầy mò vào cõi thơ tù [in connection with this topic].

Đó là một câu rất ư là giản dị sau đây:
"So they went walking in their peacoats - two old men, unlucky Russians".


Ôi chao, đọc câu trên, rồi nhớ lại những dòng thơ tù của một nhà thơ, gốc Bắc Kỳ, bị đầy trở về quê cũ, vào một buổi chiều cuối năm, cùng bạn tù, vác bó cuốc nặng, đi qua một thôn nghèo, tránh sao cũng không khỏi lũ trẻ lem luốc, co ro đứng coi tù qua thôn, cảm khái cho chúng, cho cái thôn nghèo của chúng, cho một buổi chiều cuối năm xa gia đình, xa vợ con, ở mãi tít Miền Nam, nhưng cái lạnh lẽo không đèn lửa của nhà ai kia làm át nỗi nhớ nhà, làm ảm đạm lòng ta.

Chiều cuối năm qua xóm nghèo

Mưa bay lất phất gió căm căm
Đường lầy trơn nhà cửa tối tăm
Trốn đâu lũ trẻ mặt lem luốc
Co ro đứng coi tù qua thôn

Vác bó cuốc nặng bước loạng choạng
Về trong xây xẩm buổi tàn đông
Lạnh lẽo nhà ai không đèn lửa
Ảm đạm lòng ta chiều cuối năm
78

Ảm đạm lòng ta chiều cuối năm!
Đây có lẽ là dòng thơ tuyệt vời nhất của thơ tù, của mãi mãi, về sau này.

*

je suis ce cours de sable qui glisse
entre le galet et la dune
la pluie d'été pleut sur ma vie
sur moi ma vie qui me fuit me poursuit
et finira le jour de son commencement

cher instant je te vois
dans ce rideau de brume qui recule
où je n'aurai plus à fouler ces longs seuils mouvants
et vivrai le temps d'une porte
qui s'ouvre et se referme

my way is in the sand flowing
between the shingle and the dune
the summer rain rains on my life
on me my life harrying fleeing
to its beginning to its end

my peace is there in the receding mist
when I may cease from treading these long shifting
                                                                  thresholds
and live the space of a door
that opens and shuts
Samuel Beckett in Collected Poems in English & French. Grove Press.

Note: To K & O:
Dịch giùm.

Bản tiếng Tây theo tôi tuyệt hơn bản tiếng Anh, cũng của Beckett:

l
a pluie d'été pleut sur ma vie
sur moi ma vie qui me fuit me poursuit
Mưa hạ mưa trên đời tôi
Trên tôi đời tôi chạy trốn tôi rượt đuổi tôi

Ui chao, sao mà tuyệt thế!
Lại nhớ mưa Sài Gòn!
Bài thơ trên, bạn phải đọc cùng với một bài viết cũ trên Tin Văn, mới thú, tuyệt thú.
Và luôn thể, với bài thơ, cũng của Beckett, sau đây.

Tôi muốn tình tôi....

Je voudrais que mon amour meure
qu' il pleuve sur le cimetière
et les ruelles où je vais
pleuvant celle qui crut m'aimer
Samuel Beckett

Bản tiếng Anh của chính tác giả:

I would like my love to die
and the rain to be raining on the graveyard
and on me walking the streets
mourning her who thought that she loved me

Bản của Gấu:

Gấu muốn tình Gấu chết,
Và mưa rơi trên nghĩa địa,
trên đường phố [Sài Gòn] Gấu đã từng
vừa đi vừa khóc
người
tưởng
rằng người yêu Gấu


Samuel Beckett, một thoáng nhớ...
Beckett
Beckett 2

Fri, 24 Mar 2006 01:14:44 -0800 (PST)

[…] xin chia buồn với anh về sự ra đi của ông Thanh Tâm Tuyền, một người dường như đã mang một phần đời của anh.
Hay, anh mang một phần đời của ông ấy?

Một độc giả

Đúng thế. Gấu có Gấu Cái, Nam Kit, ngoài ra còn có BHD, Bắc Kít, Hà Nội sống mãi qua BHD!
TTT viết cho con gái, mà như viết cho Hà Nội, là vậy

Th: Cô con gái của TTT, cùng tên Mít với Jennifer Tran
*

Buộc vào quê hương phải là những người ruột thịt, máu mủ, câu văn đóng lại Bếp Lửa là cũng theo nghĩa đó.
Nhưng phải là Benjamin thì mới đẩy cái ý trên đến cực điểm, khi nhận ra buổi sáng hôm đó, Samsa thức giấc thấy mình biến thành một con bọ, ở trong căn phòng của mình, trong nhà của mình.
Nên nhớ Samsa là một anh chàng ‘bán hàng dạo’, đi lang thang khắp thế giới như một tên Do Thái, bị án giết Chúa!
Nhân vật chính trong Người đàn bà ngoại tình, của Camus, cũng là một kẻ làm công cho chủ, chuyên đi bán hàng dạo.

Nhưng, bằng cách nào Benjamin nhận ra điều trên?
Có thể coi những dòng sau đây, của Coeztee, như là một gợi ý:

"Trưởng giả" là một từ nguyền rủa đối với ông, và nó có nghĩa là chạy theo vật chất, thờ ơ, ích kỷ, giả hình, và trên tất cả, hoàn toàn tự mãn về mình – và ông tỏ ra rất thù nghịch, do bản năng. Tự coi mình là Cộng Sản là một hành động chọn bên, vừa về mặt đạo đức vừa về mặt lịch sử, nhằm chống lại giai cấp trưởng giả và luôn cả dòng dõi trưởng giả của chính ông. "Một điều không thể khá được, đó là quên không chạy trốn cha mẹ", ông viết như vậy trong "Đường Một Chiều", một tuyển tập những mẩu nhật ký, những nghi thức của cõi mơ, những châm ngôn, những tiểu luận bỏ túi (mini-essays), và những nhận xét chì chiết về nước Đức thời cộng hoà Weimar. Với cuốn sách đó, ông tự tuyên bố về mình, vào năm 1928: một trí thức tự do (freelance intellectual). Do chạy trốn cha mẹ không sớm sủa cho lắm, ông bị kết án phải chạy xa [cha mẹ là] Emil và Paula Benjamin trong suốt quãng đời còn lại: trong khi phản ứng ngược lại ý muốn của cha mẹ muốn hội nhập vào giai cấp trung lưu Đức, ông giống nhiều người Do thái nói tiếng Đức cùng thế hệ, kể luôn cả Kafka. Điều gây bối rối, ở nơi bè bạn của ông, về chủ nghĩa Marx của ông: hình như có một điều gì gượng gạo, một điều chi giống như là thù đáp (reactive).

Cũng theo nghĩa đó, có thể, TTT coi ông và những tên Bắc Kít di cư là những đứa con ‘tư sinh’ của một miền đất!
5 năm TTT ra đi

Kỷ niệm với nhà thơ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Chữ ‘grace’ bao giờ cũng giết tôi, vì tôi không tìm thấy chữ thật sự thích hợp để dịch chữ này. (1)
Blog Hải Hà

Muốn thấu hiểu từ này, phải là dân Ky tô! Nghĩa của nó là ân sủng, nhưng để hiểu thế nào là ân sủng, dân ngoại đạo, thua!
Coetzee khi viết về cuốn Brighton Rock của Greene, đã đưa ra một lời giải thích:

What holds Pinkie and Rose together is the fact that they are both 'Romans', children of the True Church, of whose teachings they have the merest smattering but which gives them nevertheless an unshakable sense of inner superiority. The teaching on which they rely most heavily is the doctrine of grace, summed up in an anonymous poem that has impressed itself on the memories of both: 

My friend judge not me,
Thou seest I judge not thee:
Betwixt the stirrup. and the ground,
Mercy I asked, mercy I found. 

God's grace, in Catholic teaching, is unknowable, unpredictable, mysterious; to rely on it for salvation - to postpone repentance until the moment between the stirrup and the ground - is a deep sin, a sin of pride and presumption. One of Greene's achievements in Brighton Rock is to raise his unlikely lovers, teenage hoodlum and anxious child bride, to moments of comical yet awful Luciferian pride. 

Từ đó, ra từ ‘disgrace’, mất ân sủng: ô nhục!
*

V/v bài thơ của Shakespeare, TTT đã dịch, làm đề từ cho cuốn Một chủ nhật khác

Phượng Hoàng và Bồ Câu

Cái đẹp, sự thật, sự hiếm quí

Ân sủng rất mực giản dị
Táng tro cốt nơi đây.

Cõi chết Phượng Hoàng nương náu
Và ngực Bồ Câu đoan trinh
Trong thiên thu an nghỉ.

Không lưu truyền tông tích
Chẳng bởi tật nguyền
Vì chưng hôn phối thanh khiết.

Vẻ thật không sao thật
Dáng đẹp phô, hão huyền
Sự thật cùng cái đẹp đã mai một.

Trước quanh quách đôi linh điểu
Hằng chân thật hoặc mỹ miều
Vọng gửi khúc kinh cầu ngưỡng mộ.
Thanh Tâm Tuyền dịch

The Phoenix and the Turtle

Beauty, truth, and rarity,
Grace in all simplicity,
Here enclosed'd in cinders lie

Death is now the phoenix' nest,
And the turtle's royal breast
To eternity cloth rest,

Leaving no posterity -
"Twas not their infirmity,
It was married chastity.

Truth may seem but cannot be;
Beauty brag, but 'tis not she;
truth and beauty buried be.

To this urn let those repair
That are either true or fair;
For those dead birds sigh a prayer.
William Shakespeare

Bài thơ này thật là bí hiểm. Trên tờ TLS, Gấu nhớ, có một dạo, cãi nhau ỏm tỏi giữa những độc giả, những nguồn... về bài thơ, và, về hai con chim bồ câu và phượng hoàng: con nào đực, con nào cái?

Đâu là chim đâu là bướm?
*
(1) Nhân đọc một bài nói về thơ của Thanh Tâm Tuyền
[Trên Blog Người Hưu Trí. NQT]

Ngày còn ở Việt Nam tuy không trẻ lắm nhưng tôi không đủ kiến thức và lịch lãm để đọc thơ Thanh Tâm Tuyền.  Tôi nghe danh ông và biết một hay hai câu nổi tiếng của ông. Biết có nghĩa là nghe nhắc đến nhiều lần nhưng không hiểu, thí dụ như, tôi gọi tên tôi cho đỡ nhớ, buồn chết như buồn nôn, lệ khóc không rơi ngoài hồn.  Có một câu trong bài hát mà tôi không biết nó có khác với nguyên văn của câu thơ hay không là “ôi những người khóc lẻ loi một mình.” Còn một câu nữa cũng giống câu này cũng từ một bài hát. Tôi biết những người khóc lẻ loi. Sầu không nguôi. Hình như đó là một bài hát của Cung Tiến.
Rồi được đọc một bài nói về thơ Thanh Tâm Tuyền, nhà thơ viết cho cô con gái tên Th. nhắn nhủ cô Th. nên nghe lại tấu khúc của Vivaldi phần Hạ khúc Presto và nên đọc lại bài thơ của Shakespeare ,The Phoenix and the Turtle, và cả bài thơ của Samuel Beckett.
Thú thật khả năng hiểu và cảm nhận về thơ của tôi rất yếu, mà nhà thơ lại đưa ra ba cái ẩn dụ toàn là của ngoại quốc, thì tôi càng mù mịt hơn. Hôm nay không đi làm, tôi lấy ngày nghỉ phép nghỉ luôn một hơi từ hôm nay cho đến hết ngày thứ Hai là ngày lễ Độc lập của Hoa Kỳ. Chàng đi vắng, cô lớn đi chơi, cô út ở nhà một mình mà tôi cưng cô út lắm nên lấy ngày nghỉ ở nhà chơi với con, làm việc vặt trong nhà. Sáng sớm tôi nghe lại bài vĩ cầm Bốn Mùa của Vivaldi đoạn Presto.  Tôi có khoảng chục bài vĩ cầm Bốn Mùa này được trình tấu bởi nhiều người nhiều ban nhạc khác nhau.  Tôi sẽ nói về bài vĩ cầm này sau khi nói về bài thơ của Shakespeare. Nhưng trước nhất là tôi xin thắc mắc về bài thơ của Samuel Beckett. Bài thơ như thế này, bằng tiếng Pháp, mà tôi không biết tiếng Pháp! Bản dịch không phải của tôi, tôi dùng google translation.  Quý vị nào có thể dịch từ tiếng Pháp sang tiếng Anh hay tiếng Việt cho tôi thì tôi xin cám ơn nhiều.

Je voudrais que mon amour meure
Et qu’il pleuve sur le cimetière
Et sur les ruelles où je vais
Pleurant celle qui crut m’aimer 

Dịch ra tiếng Anh là:

I want my love die.
And it rains on the cemetery.
And on the streets where I.
Crying one who thought love like me.

 Dịch ra tiếng Việt là

Tôi muốn tình tôi chết

Và mưa trên bãi tha ma
Và trên những phố nơi tôi
Người than khóc cho những người suy nghĩ giống như yêu tôi. 

Dịch đại như thế xin tha thứ bản dịch của tôi chỉ để hiểu nghĩa đen của bài mà thôi.  Ai có thể dịch bài này cứ comment cho tôi tôi xin trang trọng đưa lên blog của tôi.

 Je voudrais que mon amour meure
qu' il pleuve sur le cimetière
et les ruelles où je vais
pleuvant celle qui crut m'aimer
Samuel Beckett 

Bản tiếng Anh của chính tác giả:

I would like my love to die
and the rain to be raining on the graveyard
and on me walking the streets
mourning her who thought that she loved me 

Xin dịch đại để như sau:

Tôi ước gì tình tôi chết đi
và cơn mưa, rơi trên nghĩa trang
và trên tôi, đi trên đường phố
thương tiếc nàng người tin rằng nàng đã yêu tôi. 

Update: Nhà văn kiêm dịch giả NQT đã gửi cho bản tiếng Anh cũng của Samuel Beckett. Xin post cho các bạn xem. 

Bài thơ The Phoenix and the Turtle của Shakespear làm tôi khốn khổ. Nhưng tôi muốn hiểu nhà thơ Thanh Tâm Tuyền muốn nhắn nhe gì với cô con gái qua bài thơ ông viết trong tù nên tôi lục lọi trên internet.  Shakespeare nổi tiếng tự bao đời nên tìm bài thơ của ông là chuyện dễ dàng nhưng tôi đọc bài thơ muốn chết luôn mà vẫn không hiểu.  Cứ vài ba câu lại có một chữ khó phải tra tự điển.  Có chữ tự điển cũng không có thí dụ như chữ precurrer. Bỏ chữ pre ra đi tìm chữ currer cũng không có.  Đọc hết bài thơ hiểu lõm bõm chỗ được chỗ mất tôi đành phải đọc Wikipedia để hiểu chung chung đại ý bài thơ nói gì. Đây là trang web tôi viếng nhiều nhất, một ngày tôi đọc nó phải vài lần vì cứ mỗi lần đọc một cái gì lạ tôi lại chạy vào đây để tham khảo. Sau đây là phần tóm lược bài thơ Phượng hoàng và chim câu. Turtle ở đây là chim turtle dove một loại chim rất xinh xắn cùng loại với bồ câu.
Đây là một bài thơ ngụ ngôn nói về cuộc hôn nhân lý tưởng. Tuy nhiên, bài thơ này cũng được xem là bài thơ nói về sự liên hệ giữa sự thật và cái đẹp, hay một thứ tình yêu thương làm người ta cảm thấy mãn nguyện.  Trong bài thơ này Shakespeare cũng nhắc đến tên của nhiều loại chim, dựa vào một bài trường thi đã được xuất bản trước của Goeffrey Chaucer có tên là Parliament of Birds hay Quốc hội của Loài Chim, để diễn tả cái chết của đôi tình nhân cũng giống như cái mất mát của một lý tưởng mà người ta chỉ có thể ngậm ngùi than thở.
Tác phẩm này được xem là tác phẩm bí ẩn nhất của Shakespeare do đó có nhiều thuyết diễn dịch khác nhau đến độ trái ngược nhau. Bài thơ có những câu rất đẹp mà tôi có thể hiểu nhưng không có khả năng dịch được như: 

Beauty, truth, and rarity
Grace in all simplicity
Here enclos’d in cinders lie. 

Xin tạm dịch như thế này:

Vẻ đẹp, sự thật, và sự hiếm quí
Vẻ trang nhã trong tất cả những điều đơn giản
Được bao kín trong than hồng nằm nơi đây 

Chữ grace bao giờ cũng giết tôi, vì tôi không tìm thấy chữ thật sự thích hợp để dịch chữ này.

Note: Bài viết này, lúc thấy, lúc không, trên Blog Hải Hà.
Bệ về đây, cho chắc ăn.
Sorry HH.
NQT

5 năm TTT ra đi

Kỷ niệm với nhà thơ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Chữ ‘grace’ bao giờ cũng giết tôi, vì tôi không tìm thấy chữ thật sự thích hợp để dịch chữ này. (1)
Blog Hải Hà

Muốn thấu hiểu từ này, phải là dân Ky tô! Nghĩa của nó là ân sủng, nhưng để hiểu thế nào là ân sủng, dân ngoại đạo, thua!
Coetzee khi viết về cuốn Brighton Rock của Greene, đã đưa ra một lời giải thích:

What holds Pinkie and Rose together is the fact that they are both 'Romans', children of the True Church, of whose teachings they have the merest smattering but which gives them nevertheless an unshakable sense of inner superiority. The teaching on which they rely most heavily is the doctrine of grace, summed up in an anonymous poem that has impressed itself on the memories of both: 

My friend judge not me,
Thou seest I judge not thee:
Betwixt the stirrup. and the ground,
Mercy I asked, mercy I found. 

God's grace, in Catholic teaching, is unknowable, unpredictable, mysterious; to rely on it for salvation - to postpone repentance until the moment between the stirrup and the ground - is a deep sin, a sin of pride and presumption. One of Greene's achievements in Brighton Rock is to raise his unlikely lovers, teenage hoodlum and anxious child bride, to moments of comical yet awful Luciferian pride. 

Từ đó, ra từ ‘disgrace’, mất ân sủng: ô nhục!
*
Grace : Đúng, chữ này chỉ hay trong tiếng tây-tiếng anh, dịch ra tiếng việt là hết hay. Và phải có «đức tin sâu đậm» mới thấm thía với chữ này, trong một vài nghĩa, thì có chữ «duyên» của nhà Phật có thể dùng được, nhưng với nghĩa ân sủng, đặc cách thì chịu.
Chữ grace là chữ của St-Augustin.
Độc giả TV

Mon, July 5, 2010 6:09:32

dich gium plse 

Tìm thấy trên mạng :
http://www.religion-online.org/showarticle.asp?title=1321
có nhắc qua về 4 câu này, và ghi là của William Camden

In a letter to Lady Mary Lygon, Waugh speaks of his central conviction: “I believe that everyone in his (or her) life has the moment when he is open to Divine Grace. It’s there, of course, for the asking all the time, but human lives are so planned that usually there’s a particular time -- sometimes, like Hubert, on his deathbed -- when all resistance is down and Grace can come flooding in.”
Samuel Johnson would have approved. In the Life he reproves the skeptical Boswell and warns him about judging: We are not, he says, “to judge determinately of the state in which a man leaves this life. He may in a moment have repented effectually.” In support he quotes a verse from William Camden’s Remains (1623), which speaks of a dissolute man who was killed when he fell from his horse:

My friend, judge not me,
Thou seest I judge not thee;
Betwixt the stirrop and the ground,
Mercy I askt, mercy I found

Camden said he had borrowed the idea from St. Augustine, who had written, “The mercy of God [may be found] between the bridge and the stream.”

Vay, khoi can dich nghe

Tks both of U
NQT

Những chuyện lẻ tẻ

Đăng ngày: 17:14 06-07-2010
Thư mục: Tổng hợp
Trời nóng.  Ở đây gần 30 năm lần đầu tiên thấy nóng nhiều và nóng lâu như thế.  Hôm nay sẽ lên đến 102 độ F.  Chẳng có ai dám mò ra đường đâu, ngoại trừ ngồi trong xe có máy lạnh. Cứ nóng như thế này thì về Texas hay Arizona ở là không còn sợ nóng nữa. VN nữa chứ!

Hôm qua chàng và cô út cùng với họ hàng đi biển. Tôi ở nhà một mình. Lay hoay mãi với bài thơ Phụng hoàng và chim câu của Shakespeare đọc những bài phân tích của các học giả, càng đọc càng rối rắm thêm bởi vì tôi nghĩ các ông học giả cũng chỉ đoán mò.  Đôi khi tác giả viết cái gì đó dụng tâm chỉ để tác giả và một vài người nào đó hiểu thôi. Có thể họ cũng đoán đúng một vài chi tiết nhưng không biết hết đầu đuôi. Tôi có cái tính tò mò nhiều khi mất thì giờ mà chẳng có gì ích lợi cho mình. Tôi chỉ thắc mắc cái bài thơ Phụng hoàng và chim câu cùng với bài thơ của Beckett có tác dụng như thế nào trong bài thơ Thanh Tâm Tuyền viết cho cô con gái. Nhà văn NQT cho rằng bài thơ của Beckett là một ẩn dụ ám chỉ Hà Nội, nhưng ông dựa vào đâu để nói thế? Ông muốn nói gì với cô con gái của mình về Hà Nội. Tôi cho là tôi hiểu (chủ quan quá nhưng đành phải chủ quan chứ biết làm sao) cái tác dụng của bài concerto Summer trong bài thơ của Thanh Tâm Tuyền. Khi ông viết bài thơ, ông nhìn cảnh trước mắt, cơn bão đang đi ngang nơi ông ở, ông nghe tiếng nhạc trong đầu, nhạc làm nền cho bài thơ của ông. Tôi cho là “Cô thủng thẳng bước trong chiều mưa mờ đục. Không trú ẩn. Nước đẫm mặt tương tư trầm tĩnh. Đường phố của mình cô.” là lúc ông nhớ đến thơ của Beckett. Và “Nhạc tấu khúc định mệnh bi tráng bố cô từng nghe, nghe thấu hết thảy mọi nỗi trong trong cõi mông muội đày ải. Cô có nghe.” Đây là lúc ông lại nhớ đến bài Summer?

Blog HH