*



Ông số 2, quen tay, bèn chôm liền:

Người Việt vs Saigon Nhỏ

Tụi này cực bửn. Có vẻ như chúng rất hả hê, trong khi bên nào thắng thì Mít hải ngoại đều nhục cả!
[Thuổng thơ Nguyễn Duy]
*

Note: Mới nhận mail của "Ông số 2": Tao đâu có chôm của mi?


Bếp Lửa Trong Văn Chương

Khi viết bài viết, là thời gian Gấu hăm hở với giấc mơ vá lại cái bản đồ xứ Mít rách nát, mà đám Mít lưu vong chạy thoát quê hương mang ra được. Bởi thế mà khi bạn quí hỏi mày có cái tủ nào về VHHN cho tao mượn, để đóng vai lecturer Đại Học Mẽo, Gấu bèn lên giọng phán, VHHN có đến mấy cái khởi đầu, nhưng cái sau cùng mới là cái đầu tiên, khi có sự tham gia của đám viết lách ra đi từ Miền Bắc!

Bi giờ nhìn lại, mới hỡi ơi, Kít, Kít, Kít!

... and either I'm nobody, or I'm a nation.
... hoặc ta chẳng là ai, hoặc ta là một quốc gia.

Derek Walcott

Viết lớn là ngồi xổm lên công chúng. [Bởi chưng] nỗi mang nặng đẻ đau của nó là từ trong xương trong tuỷ mà ra.
[Much great writing has no need of the public dimension. Its agony comes from within].

Rushdie: Ghi về Viết và Nước.

GCC đã từng lèm bèm về nhóm Mở Miệng, về thơ Vàng Anh [nhờ vô Sài Gòn mà làm được thơ, và thơ được giải thưởng], về Nguyễn Khải, nhờ vô Sài Gòn mà viết được mấy cuốn quá bảnh - kể như trở thành nhà văn, kể từ khi 30 Tháng Tư 1975, trước đó, thì đều là kít đái cả, đúng như thế - … tất cả nằm trong câu Brodsky phán, về "biên cương vs trung tâm"

Bài luận văn, NT viết, cũng xuất phát từ ý niệm đó.

Thành ra thật khó mà tách riêng một Nhã Thuyên ra được. Và đây không phải chính trị, mà là cả 1 nền văn hóa, cố gượng sống lại từ điêu tàn, con phượng hoàng tái sinh từ tro than, cái con mẹ gì đó.
Một đề tài lớn, GCC tính viết, nhưng thấy thiên hạ theo đóm ăn tàn ghê quá, bèn né!
Khi nào đóm tàn, hết tàn rồi, thì GCC viết!
Hà, hà!

Bởi vì những văn minh đều có hạn kỳ cho nên sinh mệnh của mỗi văn minh đều tới thời khắc mà những trung tâm không còn trụ nổi nữa. Lúc ấy, cái giữ cho các nền văn minh khỏi bị phân hủy không phải là những đạo quân mà là những ngôn ngữ. Đó là trường hợp xẩy ra với La Mã, và trước đó nữa, với Hy Lạp Cổ Đại.  Công việc trụ giữ vào những thời đó, là được thực hiện do những người từ các tỉnh, từ vùng biên. Trái với niềm tin phổ quát những vùng biên không phải là nơi thế giới tận cùng mà chính là nơi thế giới tan rã. Điều đó tác động lên ngôn ngữ chẳng khác gì điều tác động lên con mắt.

Because civilisations are finite, in the life of  each of them comes a moment when centers cease to hold. What keeps them at such times from desintegration is not legions but languages. Such was the case with Rome, and before that, with Hellenic Greece. The job of holding at such times is done by the men from the provinces, from the outskirts. Contrary to popular belief, the outskirts are not where the world ends - they are precisely where it unravels. That affects a language no less than an eye.

Joseph Brodsky: The Sound of the Tide [Hải Triều Âm: Dẫn vào thơ Derek Walcott, Poems of the Caribbean].


Văn Học Ngụy vs Văn Học VC

Bếp Lửa Trong Văn Chương

Khi viết bài viết, là thời gian Gấu hăm hở với giấc mơ vá lại cái bản đồ xứ Mít rách nát, mà đám Mít lưu vong chạy thoát quê hương mang ra được. Bởi thế mà khi bạn quí hỏi mày có cái tủ nào về VHHN cho tao mượn, để đóng vai lecturer Đại Học Mẽo, Gấu bèn lên giọng phán, VHHN có đến mấy cái khởi đầu, nhưng cái sau cùng mới là cái đầu tiên, khi có sự tham gia của đám viết lách ra đi từ Miền Bắc!

Bi giờ nhìn lại, mới hỡi ơi, Kít, Kít, Kít!

... and either I'm nobody, or I'm a nation.
... hoặc ta chẳng là ai, hoặc ta là một quốc gia.

Derek Walcott

Viết lớn là ngồi xổm lên công chúng. [Bởi chưng] nỗi mang nặng đẻ đau của nó là từ trong xương trong tuỷ mà ra.
[Much great writing has no need of the public dimension. Its agony comes from within].

Rushdie: Ghi về Viết và Nước.

GCC đã từng lèm bèm về nhóm Mở Miệng, về thơ Vàng Anh [nhờ vô Sài Gòn mà làm được thơ, và thơ được giải thưởng], về Nguyễn Khải, nhờ vô Sài Gòn mà viết được mấy cuốn quá bảnh - kể như trở thành nhà văn, kể từ khi 30 Tháng Tư 1975, trước đó, thì đều là kít đái cả, đúng như thế - … tất cả nằm trong câu Brodsky phán, về "biên cương vs trung tâm"

Bài luận văn, NT viết, cũng xuất phát từ ý niệm đó.

Thành ra thật khó mà tách riêng một Nhã Thuyên ra được. Và đây không phải chính trị, mà là cả 1 nền văn hóa, cố gượng sống lại từ điêu tàn, con phượng hoàng tái sinh từ tro than, cái con mẹ gì đó.
Một đề tài lớn, GCC tính viết, nhưng thấy thiên hạ theo đóm ăn tàn ghê quá, bèn né!
Khi nào đóm tàn, hết tàn rồi, thì GCC viết!
Hà, hà!

Bởi vì những văn minh đều có hạn kỳ cho nên sinh mệnh của mỗi văn minh đều tới thời khắc mà những trung tâm không còn trụ nổi nữa. Lúc ấy, cái giữ cho các nền văn minh khỏi bị phân hủy không phải là những đạo quân mà là những ngôn ngữ. Đó là trường hợp xẩy ra với La Mã, và trước đó nữa, với Hy Lạp Cổ Đại.  Công việc trụ giữ vào những thời đó, là được thực hiện do những người từ các tỉnh, từ vùng biên. Trái với niềm tin phổ quát những vùng biên không phải là nơi thế giới tận cùng mà chính là nơi thế giới tan rã. Điều đó tác động lên ngôn ngữ chẳng khác gì điều tác động lên con mắt.

Because civilisations are finite, in the life of  each of them comes a moment when centers cease to hold. What keeps them at such times from desintegration is not legions but languages. Such was the case with Rome, and before that, with Hellenic Greece. The job of holding at such times is done by the men from the provinces, from the outskirts. Contrary to popular belief, the outskirts are not where the world ends - they are precisely where it unravels. That affects a language no less than an eye.

Joseph Brodsky: The Sound of the Tide [Hải Triều Âm: Dẫn vào thơ Derek Walcott, Poems of the Caribbean].

Pham Nguyen Truong

Fidel Castro ngoẳn củ tỏi có thể là bịa nhưng ít nhất đã có 36 người bất đồng chính kiến được ra tù là thật. http://news.mail.ru/politics/20685602/
 

*

Trận đánh sau cùng của nhà độc tài Fidel Castro (1)
[Người Nữu Ước, July 31, 2006]

Hoá ra với ông thần này, cũng có cả một núi chuyện tiếu lâm.
Trước đây, là về sự bất tử.
Một lần, ông được Bác Hồ biếu, một Cụ Rùa ở Hồ Gươm.
Đệ tử ghé tai thì thầm, tuổi thọ của rùa, cao lắm chừng vài trăm năm.

Ông bèn lắc đầu nói:
-Nhận, đến lúc nó... đi, là mình buồn lắm, vì lỡ quấn quít với nó rồi!

Bây giờ, là về
Người đi, ừ nhỉ,
Người đi thực!

Xác Người bầy ra, đệ tử sắp hàng viếng thăm.

Đầu tiên là Ngài Bộ Trưởng Ngoại Giao.
Ngài cúi đầu hơi bị lâu, ông đứng kế chờ hoài, khều nhẹ:
-Mi làm chi kỳ rứa? Hắn chết rồi mà?
-Thì tao biết rồi, nhưng làm sao biểu cho hắn ta biết? (a)

*

Cuộc trả thù thần sầu của ông em Castro
*&

Luôn nấp dưới bóng ông anh, với cái nick “thằng em bé bỏng”. Nhưng Raul thực sự, là ai?
Kẻ làm hòa với Mẽo? Kẻ muốn đem hòn đảo nhiệt đới ra khỏi thiên đàng CS, hay, trước tiên, là kéo gia đình mình ra khỏi Ngày Phán Xét của lịch sử?

Gấu Cà Chớn đã phán rồi, cá nhân nào cũng được Ông Trời ban cho 1 cơ may.
Cơ may của Đại Thi Sĩ Kinh Bắc, là, “tao đéo viết”, khi Tố Hữu ra lệnh viết Tự Kiểm.
Của ông Nobel Toán, là cầm cái bửu bối Nobel, dí dí vào Lăng Bác, hô, “Biến!”

Cơ may của Gấu, thì nhỏ bé thôi, là, không bỏ...  Gấu Cái!

Hà, hà! 

**

Tờ “Điểm Văn”, điểm cuốn tiểu sử của Xì: A Georgian Caliban. Có 1 câu, lạ, ông ta có khẩu súng, và sử dụng nó. Bèn nhớ tới Bác. Cũng có khẩu súng, cũng sử dụng nó, nhưng chối hoài.
Di chúc của Bác Lê, không phải do Bác Lê viết mà bà vợ của ông ngụy tạo. Bà vợ nhận xét Xì tàn bạo quá, để có quá nhiều quyền lực, và để làm 1 nhà bếp sửa soạn những món ăn quá nóng, “too rude” to have gathered too power and to be a “cook who will prepare hot dishes” .


Ông số 2, quen tay, bèn chôm liền:

Người Việt vs Saigon Nhỏ

Tụi này cực bửn. Có vẻ như chúng rất hả hê, trong khi bên nào thắng thì Mít hải ngoại đều nhục cả!
[Thuổng thơ Nguyễn Duy]
*

Note: Mới nhận mail của "Ông số 2": Tao đâu có chôm của mi?



Note: TV nhận được một bài viết về DN vs bộ lạc Cờ Lăng, của 1 bạn đọc & thân hữu.
Post thêm, để rộng đường dư luận.

Bà DN chửi rất nhiều người. Gấu đã từng kể giai thoại, do chính bà kể cho Gấu nghe, lần bà đưa lũ nhỏ đi ăn sáng, gặp 1 bà bạn, hay người quen, bà này/người này, thay cho câu chào, là câu hỏi, tuần này chửi ai vậy. Khi người này đi khỏi, mấy đứa nhỏ cằn nhằn mẹ, tại làm sao mà tuần nào cũng phải chửi 1 người.
Bộ lạc Cờ Lăng, là VC, đúng như thế, nhưng phải hiểu theo nghĩa này, chúng bửn như VC, bởi lũ này cũng 1 thứ cực kỳ tinh anh của Bắc Kít, óc của chúng bị thiến một mẩu, chuyên đi hai hàng.
Chứng cớ: Suốt thời gian làm giầu, nhờ chống cộng, tức là ngay từ khi nhanh chân chạy thoát VC, sau 30 Tháng Tư 1975, chúng có làm được 1 công chuyện gì, hay công trình gì xứng đáng cho Miền Nam? Một công trình có tính bất vụ lợi, vì mục tiêu văn hóa, cũng không…  Còn cái chuyện in Đèn Kù, thì cũng giống như mấy tác phẩm khác của đám VC trở kờ, sám hối... cái con mẹ gì đó, như Bên Thắng Nhục, in ra là bộn bạc, vì đánh trúng tâm lý đồng bào hải ngoại, đâu có tí nào về văn học trong đó?
Cứ có mùi tiền là có đám Cờ Lăng. Bà DN chẳng đã kể câu chuyện lần bộ lạc Cờ Lăng làm lễ tưởng niệm Mai Thảo, và 1 trong những ông Trùm của nó, là DNY hô hào thành lập giải thưởng văn học Mai Thảo, và 1 vị trong số khán thính giả bèn bỏ ra hai trăm đô, như viên gạch đầu tiên.
Và DNY bèn bỏ ngay vô túi.
Chứ bỏ đâu bây giờ!

Ông số 2, Thái Thượng Hoàng của bộ lạc Cờ Lăng mà chẳng ghê sao: Ông Trời cho ông đủ thứ, trừ, chỉ một câu thơ, thế là ông bèn chôm, của ông số 1!
Cả 1 lũ không có 1 chút tư cách. Bà DN chửi chúng là đúng, nhưng sẽ thua kiện, đúng như bài viết này tiên đoán, vì với Mẽo là phải có sự kiện chứng minh.

Trong những vụ bà DN chửi, có vụ chửi nhà thơ Solzhenitsyn Mít, Nguyễn Chí Thiện, là quá tệ, theo Gấu. Ngoài ra, OK!
Cái vụ nói DN là vợ hờ của DTL, không đúng. Họ là vợ chồng, có cả 1 lũ con, làm sao mà nói vợ hờ được. Bà DN bỏ DTL mới đúng. Vụ này Gấu khá rành, chuyện riêng tư, không nói ra được.
Người viết bài này có vẻ như không ưa bà DN. Viết phải công tâm mới được, không thì đừng viết, chỉ đổ dầu vô lửa, làm loạn cộng đồng vốn đã loạn rồi!

GNV từng lèm bèm, sở dĩ đám tinh anh Bắc Kít, không có lấy 1 mống, đau vì một “Miền Nam Sâu Thẳm” biến thành “Cánh Ðồng Bất Tận”, chiều chiều đĩ lượn như muỗi rừng U Minh, ấy là vì một nửa bộ óc của chúng, dù bảnh cỡ Nobel Toán, bị liệt.

Cũng thế, là ở đám tinh anh hải ngoại, thí dụ, bộ lạc Cờ Lăng. Không những không đau, chúng còn mừng: nếu không có cuộc chiến tàn khốc, làm sao chúng… sống sót, trở thành chứng nhân của lịch sử, tố cáo Cái Ác của VC, làm sao có được cơ ngơi như hiện nay ở Mẽo: Chúng ông tới đây rồi là chúng ông không đi đâu nữa như đám này đã từng tuyên bố.

Cái sự thành công của băng đảng Cờ Lăng, và cái sự làm chủ cả nước Mít của băng đảng Mafia Ðỏ, có cái gì đó làm chúng ta hoảng sợ, và, ghê tởm.
Thứ nhất, nó chứng minh, cuộc chiến Mít nuốt sạch những ai thực sự đám dương đầu với nó, thực sự mong muốn, đó là cuộc chiến sau cùng của Mít, một khi đất nước qui về một mối, thì tha hồ mà xây cái nhà Mít. 

Thứ nữa, nó chứng minh, đây là cuộc chiến của chỉ những đám Bắc Kít với nhau, nào là Bắc Kít / PXA, vô Nam từ hổi nảo hồi nào, do mảnh đất quê hương Hải Dương của cha ông của ông ta đói quá, không nuôi nổi 1 cộng đồng cứ ăn rồi lại đẻ mãi ra [điều này không phải Gấu, mà là cái tay viết về PXA, trên tờ The New Yorker phán], rồi Bắc Kít/ Tô Hoài, một kẻ đã từng tới thiên đàng Miền Nam, trở lại đất Bắc, và mỗi lần nhớ tới là thèm… , rồi tới đám Bắc Kít di cư, trong có tên “Người của chúng ta ở Paris”, có Gấu, ông số 1, và ông số 2. Và tất nhiên, đám Bắc Kít sinh Bắc tử Nam, đám Bắc Kít sống sót sau cùng theo xe tăng vô Dinh Ðộc Lập.
Cả 1 lũ Bắc Kít đánh nhau loạn xà ngầu, gây họa cho cả thế giới.

Khủng khiếp thật!
Ðó là hai mặt, phải và trái, của cuộc chiến Mít.

Đâu phải tự nhiên mà bộ lạc Cờ Lăng vồ liền "Koestler Mít" [VTH] với Darkness at Noon?
Cũng thế, là Bên Thắng Nhục của anh tà lọt Ô Sin.

Văn Học Ngụy vs Văn Học VC

Trang VHNT trên net đầu tiên ở hải ngoại, là của Phạm Chi Lan. Bao nhiêu người viết thành danh, từ đó, nhờ nó.
Do bịnh PCL phải đóng cửa.
Rồi tới những trang khác, của lũ Ngụy, thí dụ của Bà Huệ, tuy có hơi tí khùng, nhưng lương tâm thẳng băng, vưỡn thường xuyên có mặt, không khi nào dọa, nay đóng mai đóng, nay tạm biệt, nỗi buồn nhỏ, mai đi xa, nỗi đau to!
Nay khép lại, mai…  mở ra?
Hai lần mở, là hai lần chửi bới, “đánh”, hết người này, tới người khác, bằng đòn ngầm, đòn khốn nạn, toàn là những người đã từng tin tưởng, đã từng cộng tác, làm sao không chết?
Mà, không lẽ Bắc Kít đều là… như thế, tất cả?
Nếu không phải như thế, thì hãy chỉ cho GCC một trang net văn học Bắc Kít đàng hoàng, không đố kỵ, không to miệng. Một trang net thật bình thường, chuyên về văn học, dịch thuật, thời sự Mít.
Gấu đã từng hy vọng như thế, khi talawas mới xuất hiện, bèn xung phong, nhỏ máu đầu ngón tay, viết đơn xin làm thằng hầu, với 1 loạt bài, mà chính Sến còn phải mừng rỡ, cám ơn rối rít.
Vậy mà còn có người than khóc?

TẠI SAO GỌI LÀ "VĂN HỌC ĐÔ THỊ MIỀN NAM"?
Nhân cuộc hội thảo về văn học Miền Nam 1954-75 được tổ chức tại California trong hai ngày 6 và 7 tháng 12 năm 2014 vừa qua, tôi không khỏi nghĩ ngợi về một thuật ngữ mới xuất hiện ở Việt Nam mấy năm gần đây: “văn học đô thị miền Nam”.


Note: Mới cái con khỉ. Từ này, có từ đời nảo đời nào rồi, có thể là cùng với sự xuất hiện của MTGP. Tên VC nằm vùng NBC, trùm ổ VC tại Mẽo đã sử dụng nó, cùng với nhóm từ “hang ổ cuối cùng của Ngụy”, là Sài Gòn.
Tên này, nhờ Ngụy cho đi du học, và do học dốt, nên phải bỏ tiền ra đút lót mới thoát chết, thay vì đời đời cám ơn Ngụy, thì lại quay chửi.
Ngay cả đám nhà văn Ngụy, mấy đấng thực sự cầm súng, nhưng viết dở như hạch, thì cũng có cách nhìn này, chúng ông mới là nhà thứ thiệt, đâu phải lũ Sài Gòn?

Nhưng gọi là cái chó gì cũng được, bởi là vì nó chết rồi. Muốn tái sinh nó mới khó.
Tên K này gọi nó là bất hạnh, còn bửn hơn nhiều so với cụm từ văn học đô thị.



Với sử gia, Miền Nam là Old South. Với thi sĩ, nó là Sunny South. Với nhà tiên tri, nó là New South. Nhưng với chúng ta - lũ Ngụy - nó là của chúng ta, our South. Gấu cầu Chúa, tụi mi cút đi hết, bỏ mặc chúng ta!
I wish to God they'd leave us alone.
Joseph Mitchell: The Old House at Home
The Story of a decade, The New Yorker

Du Tử Lê and VC

Ai nhớ ngàn năm một nỗi mừng
[Gấu thử đọc bản gốc, trên trang Trần Nhương, thấy có lỗi, về từ: Du Tử Lê giới thiệu tập thơ "Giỏ hoa thời mới lớn", một tập thơ dày dặn với trình bày bắt mắt của họa sĩ Lê Thiết Cương. "Dày dặn", không đúng, mà phải là "đầy đặn". Từ "dày dặn", sau biến thái thành “dày dạn”, như trong "dày dạn phong trần", và nếu dùng từ này, ở đây, là chửi DTL, một tay dày dạn phong trần! Những đoạn sửa thơ DTL quá khốn nạn, chủ ý chửi 1 tên sĩ quan Ngụy bò về với VC. Đây là cái giá mà bạn Cà phải trả]

Mới đầu năm tây mà cộng đồng hải ngoại lại dậy sóng. Đó là một bài báo trong nước tường thuật về vụ Du Tử Lê ra mắt tập thơ tại Hà Nội. Điều đáng nói là chuyện xảy ra từ tháng 6/2014 nhưng đến bây giờ 2015, lại rộ. Điều đáng nói khác: bài báo và bài thơ của DTL đều bị sửa. Tôi tô vàng những chỗ bị sửa trong bài nguyên thủy và bài bị sửa.

Note: Bài này, một độc giả & thân hữu gửi.
Gấu post nguyên con, không thêm bớt, và không lời bàn Mao Tôn Cương!

Ám ảnh phố phường

Với hai câu thơ “Nghĩ cho cùng mọi cuộc chiến tranh / Phe nào thắng thì nhân dân đều bại”, Nguyễn Duy đánh đồng vàng thau lẫn lộn.
Trần Vũ

GCC vừa mới đọc, một bài viết về Nguyễn Duy ở trên net, hình như của Đỗ Minh Tuấn thì phải, viết về lần Nguyễn Duy bị nhà nước VC của thi sĩ sạc, và gọi thứ thơ của ông là thứ "chủ nghĩa nhân đạo chung chung" (1)
Tuyệt!
Đúng là chủ thì rất rành về tà lọt, đầy tớ!

Không chỉ riêng Nguyễn Duy, một số nhà văn nhà thơ VC, thứ bảnh nhất, đều lâm vào tình trạng này. Không dám nhìn thẳng sự thực, họ bèn làm ra vẻ “đứng về phe nước mắt”, nói chuyện tử tế này, tử tế nọ, chơi trò bịp bợm, nhân dân đều bại, trong có tớ!
GCC nhớ là Brodsky có phán về “cas” này, thú lắm, để từ từ coi lại....

Năm 1972, Nguyễn Duy bị kiểm điểm và bị an ninh quân đội “quay” về tội “Chủ nghĩa nhân đạo chung chung” (chữ của Hà Xuân Trường viết trên báo Nhân dân) vì anh đọc bài thơ Đứng lại và Thơ tặng người ăn mày... ở khoa Văn ĐH Tổng hợp và Sư phạm.

Brodsky phán, Khi bạn bắt đầu biên tập đạo hạnh, đạo đức của bạn, bạn đang tán tỉnh thảm họa. [When you start editing your ethics, your morality –according to what is or isn't allowed today - then you're already courting disaster. Trò chuyện với Joseph Brodsky. Solomon Volkov].

Nhưng chính quan điểm của ông, “Mỹ là Mẹ của Đạo Hạnh”, mới là căn nguyên vấn đề:
Sở dĩ những nhà văn nhà thơ VC, thứ hạng nhất, chỉ đạt đến cái độ làng nhàng, chung chung, về tài năng, chính là do cái "chủ nghĩa nhân đạo chung chung" của họ.

GCC đã phán rồi, có tên Bắc Kít nào ngu đâu, và đó là cái chết của xứ Bắc Kít.
Chỉ cần 1 tên ngu thôi, là số phận xứ Mít thay đổi, nhưng đào đâu ra 1 tên Bắc Kít ngu?

[Thuổng,“Những cuộc phiêu lưu trên lưng ngỗng”. Anh cu Nils lạc vào 1 thành phố ở dưới biển, đi lang thang shopping, và khi thấy 1 món đồ kỷ niệm đẹp quá, tính mua, thì gần như tất cả cư dân của nó mở mắt lớn ra nhìn, nhưng sau cùng Nils lắc đầu, vì quên bóp ở nhà!
Hoá ra đây là 1 thành phố bị Chúa nguyền, vì tha hoá, và chỉ 1 khi có 1 người nào bỏ tiền ra mua, chỉ 1 món đồ, do cư dân của nó lao động làm ra, thì lời nguyền của Chúa mới được gỡ bỏ] (1)

ND có thể là người đóng thuế cho thơ nhiều nhất, nhưng làm sao bì được với “nhân dân”, 3 triệu con người, đã đóng, không chỉ máu, mà luôn cả mạng của họ, để làm ra thứ thơ làng nhàng, huề vồn, như của ND
*

Lần về Việt Nam này, Du Tử Lê không mang theo tác phẩm của ông. Ông ngại những phiền phức có thể gặp phải.
Hơn một lần, tôi định nói với ông là ông quan trọng hóa một vấn đề đơn giản. Nhưng nghĩ tới nghĩ lui, lại thôi.
Nhiều năm trôi qua, vết thương cũng bắt đầu khép miệng rồi, ký ức khi nhớ khi quên… mọi thứ có còn nặng nề như trước đây nữa đâu mà băn khoăn cho thêm phiền lòng.

Note: Anh cớm văn nghệ VC này chỉ phán nhảm. Đất nước ngày càng khốn nạn thêm, vết thương bắt đầu khép miệng rồi cái con khỉ!

Gấu Cà Chớn vs Du Tử Cà

Khi ta chết hãy quăng ta xuống biển

Từ hoài nhớ, nostalgie, nguồn của nó là nostos, tiếng Hy Lạp, theo Jacques Lacarrière, tác giả bài viết Le Chemin vers Ithaque, về nhà thơ Cavafy, và cũng là dịch giả bài thơ Ithaque của nhà thơ này, trong số báo Le Magazine Littéraire, Janvier 2004, đặc biệt về Homère. Từ này, là từ những tiếng nhấp môi của người Hy Lạp, và nó bắt chước tiếng thì thầm của biển khi những con sóng của nó chết, và tan ra, khi đụng bờ.       

Gấu có 1 kỷ niệm với bạn Cà, tính không viết ra, nhưng có lẽ nó, chính nó, khiến bạn về với VC!

Số là thời gian dính Cô Ba, đói quá, ND, em của NND, thương tình bèn kéo đi gặp nhà thơ TTY, khi đó làm nhà xb Kẻ Sĩ, và giữ chức Trưởng Phòng TLC, nhiệm sở ngay gần nhà Gấu, tức khu dốc cầu Thị Nghè. Vô, thấy bạn Cà đang bị Sếp nạt cái chi đó. Ghê lắm. TTY sinh ra để làm thi sĩ, nhưng mà còn là để làm… quan nữa, hách lắm!
Hai đấng cùng thi sĩ, cùng sĩ quan Ngụy, nhưng 1 là sếp, 1, nhân viên. Gấu ké né, đứng thật xa, chỉ sợ cả hai nhìn thấy Gấu, cũng...  văn sĩ, nhưng lúc này ghiền, trông không ra cái giống gì.

ND tính xin cho Gấu 1 chân dịch thuật cho nhà xb, nhưng TTY, chắc ngó bộ dạng Gấu, thê lương quá, lắc đầu!
Gấu có 1 anh bạn cũng nổi tiếng lắm, nhưng trốn lính, bằng cấp chẳng có, bị bắt, bị đúng ông em trai của ông anh nhà thơ, khi đó làm chức gì lớn lắm ở Nha Quân Pháp, ban cho cái án lao công chiến trường, chiếu theo luật thời chiến.
Thế là thù Ngụy suốt đời!

Đầu năm, không chỉ bạn Cà, mà DN, bà xã ngày nào cũng nổi cộm trong cộng đồng, vì cú đụng độ với bộ lạc Cờ Lăng.
Cái chuyện, tờ Người Vịt, của VC, thì không biết sao, nhưng đám khốn này thậm thọt cửa sau thì quả là có, vì chúng khôn quá, đi hai mặt, sống nhờ cộng đồng, bằng chống Cộng, nhưng đi cửa sau, phòng hờ cái ngày VC bỏ tiền ra mua luôn cả tờ Người Vịt, nếu được giá!
Bà DN, cũng một "đại ma đầu" trong giới giang hồ, đâu phải thứ thường, thành ra việc của bà, để bà lo!
[Có lần bà than với bà xã họa sĩ NDT, Gấu gọi là bà là đại ma đầu.
Nhưng quả là 1 đại ma đầu. Không, làm sao sống được, không chỉ sống được mà còn ngồi trên đầu trên cổ cả một cõi giang hồ gió tanh mưa máu, là Tiểu Sài Gòn
Gấu quen biết DN, rồi có thời gian viết cho tờ Sài Gòn Nhỏ, là qua Gấu Cái.
Hai bà gặp nhau trong đám cưới, con của 1 bà bạn học của Gấu Cái, thời gian học tiểu học, trường Đốc Binh Kiều, Cai Lậy. Ông chồng bà bạn là đại lý báo SGN ở Atlanta.
Bà DN hỏi Gấu Cái, sao chị giỏi vậy, ở được mãi với thằng cha Gấu, tứ đổ tường, cái xấu nào cũng rành!
Gấu Cái trả lời, thằng khốn đó có 1 lần làm được 1 việc thật tốt đối với tôi, đúng lúc tôi quá cần, thành ra đành chịu cả 1 đời!
DN cho biết, chính cái cú lăng nhăng giữa bạn Cà và 1 em cũng nổi đình nổi đám, làm bà chán, bỏ luôn.
Bà biểu Gấu Cái, chị gặp được 1 thằng đàn ông, còn em toàn gặp thứ đàn bà, đành ở vậy nuôi con].

Ui chao, cái sự ngạc nhiên của DN, còn là của cả 1 cõi giang hồ Xề Gòn ngày nào.
Sau 75, Gấu vướng Cô Ba, kệ mẹ Gấu Cái bương trải nuôi mẹ, nuôi con, chạy đầu này đầu kia, làm đủ thứ chuyện, đụng đủ thứ người.
Hơn 1 thằng xúi, bỏ nó đi, có anh lo, sao chưa bỏ thằng cù lần đó?
Sở dĩ Gấu vướng Cô Ba lâu như thế, là để chờ Gấu Cái bỏ, để làm lại cuộc đời, còn Gấu Cái thì nói, tao tính bỏ mày nhiều lần rồi, nhưng không làm sao kiếm được 1 thằng hơn mày!

Hà, hà!

*
Lại nhớ những buổi ngồi đợi Viên Linh, lãnh tí tiền còm, tại bên ngoài văn phòng Thời Tập.
Thằng đói cơm đen. Thằng đói gái
Cũng y chang!
VL bảnh thật.
Thơ thường đếch có nhuận bút.
Nhưng với ai chứ với Cà, thì, ngoại lệ!
Văn Học Ngụy vs Văn Học VC

Mới đầu năm tây mà cộng đồng hải ngoại lại dậy sóng. Đó là một bài báo trong nước tường thuật về vụ Du Tử Lê ra mắt tập thơ tại Hà Nội. Điều đáng nói là chuyện xảy ra từ tháng 6/2014 nhưng đến bây giờ 2015, lại rộ. Điều đáng nói khác: bài báo và bài thơ của DTL đều bị sửa. Tôi tô vàng những chỗ bị sửa trong bài nguyên thủy và bài bị sửa.

Khi Gấu Cà Chớn hùng dũng, hung hăng phán, cuộc hội ngộ, của văn học VC Bắc Kít và của Ngụy trước 1975, nếu có, thì là ở trong tương lai chứ không ở quá khứ - và, khi trong nước đào bới nó, là để nhắm tới cuộc gặp gỡ này, và, làm gì có chuyện đường về gian nan, và, cái tính văn học của văn học Ngụy, thì cũng để cho VC tìm ra, đâu cần Ngụy chứng minh - Bolano có 1 bài thần sầu về ý này, và, tất nhiên, ông ta đồng ý với Gấu khi khẳng định, bất cứ 1 nền văn học của mọi xứ xở thì đều phải như thế. Ông dùng 1 hình ảnh thật là tuyệt: Một hành lang có vẻ như không có lối ra, the corridor with no apparent way out… and this how the literature of every country is built.

TV post ở đây, và nhẩn nha lèm lèm tiếp

*

Giẫm đạp ở Thượng Hải, 36 người chết

Bạn của Todorov đã từng than thở với ông, ông ta thấy mình như một nhân vật giả tưởng, trong một truyện ngắn của Maupassant: Người đàn bà mức thu nhập khiêm tốn, mượn bà bạn giầu chuỗi hạt để đi dự đám cưới, không may để mất. Bà ta đã vay mượn một số tiền lớn, mua một chuỗi hạt tương tự, và sau đó kéo cày trả nợ. Khi đã xác xơ, già cằn, gặp lại bạn cũ, bà hãnh diện kể lại câu chuyện..."

-Tội nghiệp bạn quá, xâu chuỗi của tôi hồi đó là đồ dởm".  

Maupassant vẫn bị chê là viết chuyện "cường điệu", biến đời sống thành phường tuồng. Cùng với sự sụp đổ của chủ nghĩa CS, đây là lúc "thanh toán quá khứ". Khi mà người ta còn thấy trước mặt, một sức mạnh không làm sao tránh né, khi đó, sự đau khổ vẫn còn có ý nghĩa. Ngày mà chúng ta chấp nhận ý nghĩ bi thảm, khi tuyên bố, chủ nghĩa CS là con đường nhức nhối (tortueuse) dẫn từ "chủ nghĩa tư bản" đến "chủ nghĩa tư bản", khi đó, những người dân tại những nước cựu-toàn trị chẳng thể nào nhìn ra, ý nghĩa cuộc đời này (Todorov, p.69, sđd). (1)

Cái cú giẫm đạp nhau tranh cướp tiền giả, thì cũng giống như Mít giết nhau, vì chủ nghĩa CS, cũng đồ dởm. Nhưng cái hành động tung tiền giả ra để lường gạt, thì lại giống như cú vu oan giá họa cho Ngụy đầu độc tù VC ở Phú Lợi.

Mức độc ác khác nhau xa.

V/v Biến đời sống thành phường tuồng.

GdM có 1 truyện ngắn, về 1 bà vợ rất mê nữ trang, mỗi lần đi shopping là rinh về một món, toàn đồ dởm không hà, bà vợ giải thích cho ông chồng, công chức hạng bét.
Khi bà vợ chẳng may mất sớm, ông chồng, mỗi lần nhìn mớ nữ trang thì lại càng nhớ vợ, thế là bèn mang tất cả ra 1 tiệm hột xoàn, và sững người, khi người thợ, sau khi kiểm tra, cho biết, toàn đồ thực!
Truyện này có mùi mớ hàng xịn của đám đầy tớ của nhân dân:
Toàn đồ dởm không hà!
Lương đầy tớ làm sao sắm đồ thiệt?
Nếu như thế, thì là nhờ những bà vợ đảm đang, chăng?

Cả hai cuộc chiến đều dởm cả, và đều do VC dàn dựng. Cú làm thịt Tẩy, là để “nhân tiện” làm thịt những tên Mít, cũng yêu nước nhưng không yêu VC, như Quốc Dân Đảng, những nhà trí thức yêu nước như Phạm Quỳnh, Trần Trọng Kim….
Thê thảm nhất là cú nhử Mẽo vô Miền Nam.
Văn Học Ngụy vs Văn Học VC

pro&contra – Lời tạm biệt

Tháng 12 31, 2014

Phạm Thị Hoài

Sau mười ba năm đầu viết văn, 1988-2001, tôi đã ngừng hẳn sáng tác văn chương để chuyển sang báo chí. Bây giờ, sau mười ba năm tiếp theo, 2001-2014, giai đoạn làm báo của tôi với talawas và pro&contra cũng khép lại [1]. Nó để lại trong cuộc đời tôi dấu ấn quá sâu đậm, khiến một lời kết như thế nào cũng thành bất lực. Nó chấm dứt trong bối cảnh nền báo chí độc lập ở Việt Nam đang mất đi quá nhiều hi vọng, khiến một lời chia tay lúc này u ám hơn tự nó. Tôi chỉ có thể bày tỏ lòng biết ơn không thể diễn tả hết của mình với tất cả những người đã đi cùng tôi trong từng chặng đường và trong suốt cuộc hành trình, đã chia sẻ với tôi từ những việc nhỏ nhất đến những việc lớn hơn, đã góp tài năng, công sức, kiến thức, niềm đam mê, sự kiên trì và lòng can đảm cho một lí tưởng mà tôi phục tòng, đã chịu đựng ngay cả khi tôi vô lối và tin cậy ngay cả khi tôi hoang mang, đã hào phóng với những lời khen mà tôi ít khi biết đáp lại và từ tốn với những lời phê bình mà tôi không luôn dễ dàng tiếp thu, đã giúp tôi trưởng thành và giàu có lên từng ngày, đã cho cuộc đời nhỏ của tôi một ý nghĩa lớn hơn, và đã tặng tôi một số tình bạn bền vững nảy sinh từ trắc trở. Nếu được lùi trở lại, tôi không do dự chọn mười ba năm vừa rồi để làm đúng những việc đã làm. Song từ ngày mai, mở đầu một năm mới, tôi đã bồn chồn cho một giai đoạn mới.

Tạm biệt.

© 2014 pro&contra

[1] Cũng như talawas, tuy ngừng hoạt động nhưng pro&contra vẫn tiếp tục được lưu giữ trên mạng.

Còm của Gấu Cà Chớn:

Déjà Vu!
[Biết rồi khổ lắm nói mãi!]

*

Thế Kỷ Khùng Của Tớ

Khởi đầu của con đường đưa tới Mùa Xuân Prague, được ghi dấu ở trong hồi ức của tôi, bằng cuốn tiểu thuyết đầu tiên của Skvorecky, Những kẻ hèn nhát, Les Lâches, xuất bản năm 1956, và được đón nhận bằng một trận lửa thù từ giới chức nhà nước. Cuốn tiểu thuyết trình bầy một khởi đầu lớn lao của văn học đó, nói về một điểm khởi đầu lớn mang tính lịch sử: một tuần lễ của Tháng Năm 1945, trong đó, sau sáu năm bị Đức chiếm đóng, nước Cộng Hòa Tiệp lại ra đời. Nhưng tại sao lại hận thù như thế? Cuốn tiểu thuyết cực kỳ chống cộng, cực kỳ phản động? Không đâu, làm gì có chuyện đó! Skrorecky thuật câu chuyện một anh chàng trẻ tuổi mê khùng mê điên nhạc jazz  (như Skvorecky), bị cuốn hút vào cơn lốc vài ngày của một cuộc chiến chấm dứt với đoàn quân Đức quỳ gối đầu hàng, trong khi kháng chiến Tiệp vụng về tìm kiếm nó, và trong khi người Nga ùa tới. Chẳng có tí chống cộng, nhưng mà là một thái độ, một không khí không chính trị, và, vui như tết: tự do như khí trời, nhẹ như tơ trời, không ý thức hệ một cách rất ư là bất lịch sự, vô lễ, hỗn láo, impoliment.

Rồi thì, chỗ nào cũng thấy khôi hài, tiếu lâm, một thứ tếu tếu, cà chớn không hợp thời, không đúng lúc. Điều này khiến tôi nghĩ rằng trên khắp các phần đất của thế giới, con người cười không giống nhau. Làm sao nghi ngờ chất hài của Bertolt Brecht? Nhưng ông chuyển thể thành kịch trình diễn tác phẩm Người lính can đảm Chveik cho thấy, ông chẳng hiểu gì về chất hài của Hasek. Tiếu lâm của Skvorecky (cũng như của Hasek hay của Hrabal) là tiếu lâm của những người ở xa quyền lực, chẳng màng quyền lực, và coi Lịch sử như một mụ phù thuỷ già, mù, mà những phán bảo đạo đức của nó làm họ bật cười. Và tôi coi thật có ý nghĩa, chính cái tinh thần không-nghiêm trọng, bài-đạo đức, bài-ý thức hệ đã mở ra, vào lúc rạng đông của những năm 60, một thập kỷ lớn lao của văn hóa Tiệp (vả chăng, thập kỷ cuối cùng mà người ta có thể gọi là lớn lao)

Kundera: Gặp Gỡ

Klima thuộc trào lưu này, như trong bài điểm cuốn hồi ký trên tờ TLS 19 & 26 Dec 2014, cho thấy: Văn chương bảnh nhất cuối thế kỷ của Czech, nổi loạn chống đòi hỏi ngoại văn chương, của cả hai, một chính thức, của nhà nước, và một không chính thức. Nó cố tìm một không gian không bị nhiễm độc bởi cả hai, và trên tất cả, vứt vô thùng rác, những đòi hỏi mang tính mệnh lệnh của chính trị: một cuộc chiến đấu, mà tiểu thuyết chính nó, trình diễn, chống lại thứ văn chương người chứng bằng tính khinh bạc của người nghệ sĩ.

Một cách nào đó, chúng ta bàng bạc thấy tình thần này ở nhóm Mở Miệng.

*

Tờ TLS số này còn bài điểm cuốn tiểu sử của Havel cũng thật thú.

GCC vưỡn chửi đám cực kỳ thông minh Bắc Kít, óc tên nào cũng bị thiến 1 mẩu, chính mẩu có lương tri con người, thanh thử, một khi thời cơ tới tay, thì bèn vờ. Tay Nobel Toán được Trời cho ra đời đâu phải để lấy Nobel, nhưng mà là để cầm cái bửu bối đó, dí vô lăng Bác, hô, biến! 
Đại thi sĩ Kinh Bắc, đâu phải chỉ để làm thơ Kiều Loan, Tìm Lá Diêu Bông, mà là để phán, tao đéo viết, khi Tố Hữu bắt viết Tự Kiểm, rồi tha!

Havel cũng phán như thế, trong 1 câu thật là tuyệt vời, được cái tay điểm sách trích dẫn:

"I remind myself of what [Jan] Patocka once told me: the real test of a man is not how well he plays the role he invented for himself but how well he plays the role that destiny has assigned to him." So Vaclav Havel remarked in 1986 in a conversation later published in English as Disturbing the Peace (1990), the nearest thing we have to an autobiography (not excluding To the Castle and Back, essentially a collage of reminiscences and presidential instructions). This "test" is also the central dilemma confronting any biographer of the dissident playwright who in 1989 took the centre stage of the "Velvet Revolution" that changed his country, the world and his own life. It accounts for the lasting fascination with Havel's character and story, but also for some of the contrasting - and not always satisfactory - attempts to come to terms with them.

Thử nghiệm thực sự của người đàn ông không phải là, như thế nào, hắn chơi vai trò hắn phịa ra cho chính hắn, nhưng, như thế nào hắn chơi thật bảnh cái vai trò mà số mệnh trao cho hắn.
Chơi thật bảnh vai trò được số phận trao cho: Brodsky đã từng chơi tuyệt hảo vai trò của ông, ở toà án Liên Xô, như David Remnick kể lại trong bài viết, Ở Trên Đỉnh, At The Pitch, mà Tin Văn đã giới thiệu.

Bằng kinh nghiệm riêng tư của mình, bằng cuộc đời thê lưong của mình, Gấu suy ra, bất cứ ai, bất cứ 1 con người, thì cũng được Thượng Đế trao cho một "cơ may" như thế, mà nếu bạn vờ, là kể như đời của bạn vứt đi.
Cái tên Nobel Toán bây giờ có viết cái đéo gì thì cũng chẳng ai tin nữa.

Sakharov, cũng thế. Cha đẻ bom nguyên tử của Liên Xô, sứ mệnh, số mệnh của ông đó ư? Không phải. Số mệnh của ông, là đạp đổ hết, nói không với nhà nước, chấp nhận tù đầy lưu vong.

"Không có chiến thắng nào mà không có thể đảo ngược, không có thất bại nào là chung quyết. Đó là điều làm cho cuộc đời xứng đáng để cho chúng ta sống, nó".

Note: Khi NBC được Nobel Toán, GNV đã mơ mòng tưởng tượng ra, một cú tương tự như trên.
“Chàng” đứng giữa Bắc Bộ Phủ, Ba Đình, Lăng Bác H… dõng dạc cảnh cáo:
"Không có chiến thắng nào mà không có thể đảo ngược, không có thất bại nào là chung quyết. Đó là điều làm cho cuộc đời xứng đáng để cho chúng ta sống, nó". (1)
Ui chao, mừng hụt! NQT

Trường hợp Sến, cũng xêm xêm ông Nobel Toán. Vào đúng cái lúc nhân loại cần nhất, với chỉ 1 cá nhân, như trong cas của Brodsky [ai cho phép mi là thi sĩ vs ai cho phép ta đứng vào hàng ngũ nhân loại: Ông Giời!], (2) thì Sến làm hỏng, do….  ngu quá, coi cái tôi của mình là số 1 trong thiên hạ.
Óc của Sến cũng mất một mẩu, nhưng, thay vì vờ, thì làm hỏng!
Nhớ, thời điểm talawas xuất hiện, Chúa cũng nhìn về phía đó, và cầu nguyện, và hy vọng!
Rồi anh Đầu Bạc, xém mất mạng vì nó. Cái gì gì, sinh mệnh chính trị, nồi cơm, xém bể.
Cô em thi sĩ, bị bà chị sai thằng em, Trùm Kớm tố káo, đạo văn!

Đọc bài của bà Võ Thị Hảo vinh danh Sến trên RFA, (1) Gấu thấy buồn cười: Sến làm hỏng, không chỉ 1, mà tới 2 lần.
Quá tam ba bận. Còn lần nữa, chờ coi!
GCC đã viết nhiều về Sến, trong bài "Tại sao ghét talawas", thành ra, thôi, cho qua!

(2)

Tòa án: Công việc của anh?
Brodsky: Tôi làm thơ, tôi dịch thuật. Tôi tin rằng...
Tòa án: Không có "Tôi tin rằng". Đứng thẳng lên. Không được dựa vào tường. Trả lời Tòa án như đã được chỉ định. Nào, bây giờ anh làm việc toàn thời gian phải không?
Brodsky: Tôi nghĩ tôi có một việc làm toàn thời gian, vâng.
Tòa án: Trả lời rõ rệt.
Brodsky: Tôi làm thơ. Tôi nghĩ chúng sẽ được xuất bản. Tôi tin tưởng rằng...
Tòa án: Tòa không cần biết tới chuyện "Tôi tin rằng". Hãy trả lời, tại sao anh không làm việc?
Brodsky: Tôi làm việc, tôi làm thơ.
Tòa án: Tòa không quan tâm tới chuyện đó. Tòa quan tâm tới xí nghiệp mà anh làm việc.
Brodsky: Tôi có hợp đồng với nhà xuất bản.
Tòa án: Hợp đồng có cho anh đủ tiền để nuôi sống bản thân không? Hãy kể chúng ra, cho biết rõ ngày tháng, số tiền.
Brodsky: Tôi không nhớ rõ. Luật sư của tôi giữ những hợp đồng đó.
Tòa án: Tòa hỏi anh.
Brodsky: Ở Moscow, hai cuốn sách dịch thuật của tôi đã được in.
Tòa án: Kinh nghiệm làm việc của anh?
Brodsky: Nhiều hay ít...
Tòa án: Tòa không quan tâm đến chuyện nhiều hay ít.
Brodsky: 5 năm.
Tòa án: Anh làm việc ở đâu?
Brodsky: Trong xưởng thợ. Với đoàn thám hiểm...
Tòa án: Đại khái, chuyên môn của anh là gì?
Brodsky: Thi sĩ, dịch giả.
Tòa án: Ai chỉ định anh là thi sĩ? Ai cho anh vào hàng ngũ những thi sĩ?
Brodsky: Chẳng ai cả. Ai cho tôi vào hàng ngũ nhân loại?
Tòa án: Anh có học về cái đó không?
Brodsky: Học về cái gì?
Tòa án: Để trở nên thi sĩ. Anh không hề cố gắng học xong trung học, nơi mà người ta sửa soạn cho anh, người ta dậy anh...
Brodsky: Tôi không tin chuyện này liên quan đến học vấn.
Tòa án: Như vậy là thế nào?
Brodsky: Tôi nghĩ... vậy thì, tôi nghĩ, điều đó đến từ ông Trời.

*

Trong túi luôn thủ sẵn cái bàn chải đánh răng. Cớm VC Tchèque tới lúc nào là đi lúc đó. (a)

Tribute to Bùi Ngọc Tấn

A French essayist has said: ‘What is terrible when you seek the truth, is that you find it.’ You find it, and then you are no longer free to follow the biases of your personal circle, or to accept fashionable clichés. "What is terrible when you seek the truth.... "
A dictum to be pinned above every writer's desk.

Sunsan Sontag: The Case for Victor Serge

Một anh Tẩy phán: Cái khủng khiếp nhất, khi anh tìm sự thực, là khi anh tóm được nó
Câu này phải dán ở bàn viết của mỗi anh nhà văn, nhất là nhà văn VC!
Gấu tính đi bài này, mấy lần rồi. Nay nhân BNT đi xa, có lẽ đành phải dịch nó, không phải cho BNT, mà cho những tên như ông, cũng sắp đi như ông!

Unextinguished

The Case for Victor Serge

"After all, there is such a thing as truth."

- The Case of Comrade Tulayev

How to explain the obscurity of one of the most compelling of twentieth-century ethical and literary heroes, Victor Serge? How to account for the neglect of The Case of Comrade Tulayev, a wonderful novel that has gone on being rediscovered and reforgotten ever since its publication, a year after Serge's death in 1947? Is it because no country can fully claim him? "A political exile since my birth"-so Serge (real name: Victor Lvovich Kibalchich) described himself. His parents were opponents of tsarist tyranny who had fled Russia in the early 1880s, and Serge was born in 1890 "in Brussels, as it happened, in midjourney across the world," he relates in his Memoirs of a Revolutionary, written in 1942 and 1943 in Mexico City, where, a penurious refugee from Hitler's Europe and Stalin's assassins at large, he spent his last years. Before Mexico, Serge had lived, written


Truth was the first casualty of war, Giraudoux warned. "Everyone, when there's war in the air," his Andromache says, "learns to live in a new element: falsehood." (1)
Sự thực là tổn thất đầu tiên do chiến tranh. Khi có mùi bom đạn hãy tập sống trong nhân tố mới: Giả trá.
Câu trên, áp dụng cho văn học VC thời chiến.
Đồ dởm.

Lâu nay đọc các anh viết trên mạng, các cuốn sách các anh mới in, tôi  biết rằng trong mấy chục năm qua, ở xứ người, các anh đã học hỏi được rất nhiều.
Thế mà nhìn vào những nhận xét các anh nêu lên trong hội thảo này, tôi chưa thấy được cái mới đó - các anh chưa mở ra được cái phương hướng mới đủ sức giúp bạn đọc hôm nay hiểu thêm về một nền văn học mà mọi người cùng yêu mến.

Câu của VTN, Gấu đọc vội, hiểu sai ý của ông.
Trước tiên ông khen, đám các anh trong mấy chục năm qua học hỏi được nhiều.
Sau đó, ông chửi, “trong cuộc hội thải [type trật, nhưng đọc lại, thấy ưng hơn, từ đúng! "Hội thải", thú thực!] này, chưa mở ra được cái phương huớng mới, để giúp bạn đọc hiểu thêm về [văn học miền nam trước 1975], 1 nền văn học mà mọi người cùng yêu mến.

Sorry abt that. NQT

*

*

Note: Số Tháng Chạp 2014. Bài “Entretien”, “Trò chuyện”, với triết gia Nicolas Grimaldi, có 1 câu, chôm vô đây, thật đắc địa:

Làm thế nào người ta có thể hi sinh thực tại của hàng triệu con người, đổi lấy cái phi thực tại của một ảo tưởng?
[Comment a-t-on a pu sacrifier la réalité des millions d'hommes à l'irréalité d'une chimère?"]

Grimaldi có đi 1 đường thật tuyệt, về cuốn "Sa Mạc Tác Ta", của Dino Buzzati; không chỉ đi 1 đường, mà còn sống, ngược hẳn lại, nhân vật chính ở trỏng. Kiếm một xó, chẳng chờ đợi bọn rợ nào cả, vì biết chẳng hề có, nhưng chỉ để chiêm ngưỡng, từ xa, cơn sụp đổ của văn hóa.
Hơn thế nữa, còn để phát tín hiệu, thả 1 cái chai, trong có "bản văn" xuống biển.

-Ce sémaphore [cột tín hiệu] où vous avez trouvé refuge ne serait-il pas la réplique philosophique de la citadelle du Désert des Tartares, de Dino Buzzati, auquel vous avez consécré une très belle étude?

> II n'est pas en effet sans similitude avec la forteresse du Désert des Tartares. Elle est loin de la cité, loin des cadets et des camarades d'enfance, loin de la famille, comme si on s'était installé à la frontière de l'humanité sans plus de rapports avec elle que par des témoignages intermittents. Néanmoins, quelques similitudes topographiques ou géographiques que le sémaphore puisse avoir avec le fort Bastiani, il en est le contraire. Car tous ces jeunes officiers qui acceptent le sacrifice des agréments de la société pour s'exposer à l'hostilité de la vie de garnison, c'est dans l'attente de ce qui viendra un jour et ne manquera pas de justifier l'existence : on aura été utile à son pays, on l'aura rendu victorieux, et on en aura recu la gloire. Le sémaphore est tout le contraire. Je ne suis ici qu'en sachant que rien ne viendra, que je n'ai rien à attendre, que je ne remporterai aucune victoire et que tout ce qui risque de m'arriver, c'est d'assister d'un peu loin a l'effondrement de ce que nous nommions la culture. Maintenant, le sémaphore est un lieu qui convient à ce genre de vie solitaire qui est le mien, car, après tout, un sémaphore est le lieu d'où on lance des signes. J'aurai passé ma vie à faire signe, et la falaise étant à deux mètres de l'Ocean, où serais-je plus commodément place pour envoyer tous les ans une autre bouteille à la mer?

*
*

Sau năm 1965, hình như văn chương miền Nam có thêm một năm 1973 bùng phát.
Tập truyện ngắn Bão rớt này của Nguyễn Mộng Giác in vào năm 1973 ấy:
Về sau, chưa bao giờ tôi thấy Nguyễn Mộng Giác viết hay như thế này nữa.

Trong tập truyện này đã có những nhan đề truyện báo hiệu cho cách đặt tên truyện đặc trưng sau này của Nguyễn Mộng Giác, nhất là "Ngựa nản chân bon".
Cách đây chừng mười năm Nguyễn Mộng Giác đã gửi cho tôi bản thảo "Ngựa nản chân bon", nhưng sau vì nhiều lý do tập truyện ấy đã không xuất bản được ở Việt Nam.
Văn Học Ngụy vs Văn Học VC

Lâu nay đọc các anh viết trên mạng, các cuốn sách các anh mới  in, tôi  biết rằng trong mấy chục năm qua, ở xứ người, các anh đã học hỏi được rất nhiều.
Thế mà nhìn vào những nhận xét các anh nêu lên trong hội thảo này, tôi chưa thấy được cái mới đó - các anh chưa mở ra được cái phương hướng mới đủ sức giúp bạn đọc hôm nay hiểu thêm về một nền văn học mà mọi người cùng yêu mến.


Bài viết của VTN, chỉ là 1 entry ngắn, trên Blog của ông ta. Thế mà mấy đấng hải ngoại mừng quá, sướng như điên, lũ chúng mình được Bắc Bộ Phủ ngó xuống rồi!
Bèn khệ nệ bưng về, rồi viết bài phúc đáp, loạn cả lên.
Bất giác lại nhớ đến Steiner, trong bài viết Dưới Cái Nhìn Phương Đông, ông cho biết, đám VC Liên Xô, cứ mỗi lần được Xì đá đít là suýt soa, vì đau, và vì sướng: Người đá đít là Người còn nhớ đến chúng ta!
Tởm thực!

Nếu thực tình muốn nhập cuộc chơi, ông đã gửi bài tới, viết đàng hoàng hơn, cẩn thận hơn.
Và nếu thế, thì cũng đáp lại như thế, nghĩa là mày viết mày viết, tao viết tao viết, độc giả ở giữa, nếu tò mò, đọc cả hai.

Lâu nay đọc các anh viết trên mạng,  các cuốn sách các anh mới  in, tôi  biết rằng trong mấy chục năm qua, ở xứ người, các anh đã học hỏi được rất nhiều.

Giọng, cha chú, các anh ở đây, là các anh nào, các cuốn sách nào mới in?
Ở đâu, ở trong nước, của đám các anh hải ngoại mang về xin VC kiểm duyệt, rồi chi tiền cho đám đầu nậu in?

Thế mà nhìn vào những nhận xét các anh nêu lên trong hội thảo này, tôi chưa thấy được cái mới đó - các anh chưa mở ra được cái phương hướng mới đủ sức giúp bạn đọc hôm nay hiểu thêm về một nền văn học mà mọi người cùng yêu mến.

Viết trống không, giọng bố chó xồm, vậy mà "các anh" cũng bệ về rồi hít hà, rồi phúc đáp!

Sở dĩ ông phê bình gia Vương Viên Ngoại viết bằng 1 giọng phách lối như vầy, theo Gấu, là vì ông không tin có ai đọc cái mẩu nhảm nhí của ông.
Ông đâu ngờ ông được đám hải ngoại trọng vọng đến cỡ đó.
Nếu biết, có lẽ ông xuống giọng 1 tị!
Do ngượng, chứ không phải do khiêm tốn!

Đọc lại bài trả lời tờ The Paris Review của Susan Sontag. Thèm post & dịch cho Tin Văn. Vớ được 1 câu chửi văn học Bắc Kít thần sầu, cũng vẫn cái ý của một nhà thơ Nga, khi viết về Brodsky [đánh cái dấu chấm hết to tổ bố cho nền văn học cơ xuởng, nhà máy, nền văn học lạc quan của Liên Xô, khi đem lại cho nó cái gọi là cảm quan bi đát về phận người]:

Phỏng vấn viên:
Trong Đất Hứa, Promised Lands, bà viết:
“Đề tài của tôi là chiến tranh, và bất cứ cái gì, về bất cứ cuộc chiến, mà không bày ra “the appalling concretness of destruction and death” [cái cụ thể tính kinh hoàng của huỷ diệt và cái chết] thì là 1 lời dối trá nguy hiểm”

Sontag:
The prescriptive voice rather makes me cringe. But… yes.
[Cái giọng nghe hung hăng con bọ xít quá, nhưng đúng là như vậy]

Nếu như thế, thì văn học Ngụy và văn học VC không thể nào gặp nhau được.
Một bên thì đéo thấy đau đớn hủy diệt, cái chết đâu cả.
Một bên thì bơ vơ quá, ngựa hoang quá, bất hạnh quá!
Làm sao gặp?

Nhân nói về độ lùi cần thiết để có cái nhìn toàn diện về một cuộc chiến, tôi lại nhớ tới câu chuyện nhà văn Bùi Bình Thi kể trên báo Văn nghệ: Lần ấy, Tổng Bí thư Lê Duẩn ghé thăm các nhà văn ở một trại sáng tác. Khi Tổng Bí thư hỏi một nhà văn quân đội đang viết gì, nhà văn quân đội trả lời rằng ông đang viết về Huế những ngày máu lửa Xuân Mậu Thân 1968. Trong câu chuyện, ông không quên buông câu cảm thán, đại ý, năm đó ta tổn thất nặng quá. Nghe nhà văn nói tới đó, Tổng Bí thư Lê Duẩn đã hết sức ngạc nhiên. Tổng Bí thư nói: “Mỹ nó mạnh thế, nếu ta không chịu tổn thất làm sao đánh thắng được”.
Có thể nói, đây là một quan điểm rất biện chứng, đáng để các nhà văn trăn trở với đề tài này phải suy ngẫm.
Nguồn

Note: TBT Lê Duẩn máu chẳng thua gì Võ tướng quân! (1)
Phải dến khi thất sủng, ngắc ngoải, hấp hối, thì anh chăn trâu học lớp 1 mới than 1 câu, một triệu người vui thì có 1 triệu người buồn!

ULYSSES PASSES ITHACA

What's this pile of rocks and sand? Ithaca ...
You know you'll find the bees, the ancient dog,
The olive tree, the faithful wife. But look:
The water glitters, black under your prow.

No, don't waste another glance: this coast
Is just your threadbare kingdom. You won't
Shake the hand of the man you are now-
You who've lost all sorrow, and all hope.

Sail on, disappoint them. Let the island slip by,
Off to port. For you, this other sea unrolls:
Memory haunts the man who wants to die

Speed ahead. From this day on, set your course
For that low, huddled shore. There, in the foam,
Plays the child that you once were, here.

Ulysse đi ngang Xề Gòn

Cái đống kè đá, cát kiết kia là cái gì hử? Xề Gòn đó.
Mi biết mà, ở đó có đàn ong, có con chó già
Có cây ô liu và bà vợ trung thành
Nhưng coi kìa, dòng nước long lanh, đen thui, dưới mũi thuyền

Không, đừng nhìn bờ sông nữa
Thì đúng vưỡn chỉ là cái vương quốc khốn khổ của mi ngày nào
Mi sẽ chẳng thể bắt tay cái kẻ là mi bây giờ
Mi, kẻ đếch còn đau buồn, hy vọng

Dong buồm tếch thôi, kệ cha Xề Gòn và
những con người của nó đang từ từ trôi xa ở phía mạn trái thuyền
Một biển khác, một Xề Gòn khác đang chờ mi
Hồi ức săn đuổi kẻ nào muốn chết

Tăng tốc thuyền, kể từ ngày hôm nay
Hướng về một Xề Gòn khác, kè đá khác
Hãy nô đùa với đứa trẻ, là mi, ngày nảo ngày nào
Cái ngày mà mi còn Xề Gòn của mi

Tôi nghĩ độ một trăm năm sau, nếu muốn nhìn lại xã hội Việt Nam nửa sau thế kỷ XX, muốn hiểu con người sống như thế nào thì cần phải đọc cả hai. Nền văn học miền Bắc, tôi tạm gọi là văn học của chiến công, nền văn học lôi cuốn người ta đi vào cuộc chiến tranh. Còn nếu giờ đây có ai muốn đi tìm những trang sách diễn tả tình cảnh con người trong chiến tranh thì tôi khuyên họ hãy tìm đến phần văn học miền Nam. Đọc từ Võ Phiến, Mai Thảo, Y Uyên, Nhật Tiến, Thế Uyên… qua những tác phẩm của Nhã Ca, của Phan Nhật Nam, hay những bài thơ của Nguyễn Bắc Sơn, chỗ nào tôi cũng thấy chiến tranh, xa gần đều có dây dưa tới chiến tranh.

VTN

Gấu thực sự tin tưởng, chỉ cần VC sụp, là chẳng ai thèm đọc văn học chiến công của Miền Bắc nữa. Thứ văn học có độc nhất một ông Tổng Biên Tập, như Đào Hiếu phán.
Bây giờ cũng đã chẳng ai thèm đọc! Nguyễn Khải chẳng đã than, than ôi thời lẫm liệt nay còn đâu?

V/v văn học Miền Nam. Coetzee, trong bài viết về Joseph Brodsky, đã nhắc tới một nhận định của nhà thơ Olga Sedakova, theo đó, thành tựu lớn lao nhất của Brodsky, là đã "đặt một cái dấu chấm hết ở cuối trào lưu văn học Xô Viết."
Ông làm được vậy, theo Coetzee, là do, đã lấy lại cho văn học Nga cái chất quí hiếm mà nền kỹ nghệ văn hóa Xô Viết, nhân danh chủ nghĩa lạc quan, đã vứt vào thùng rác: Thân phận bi đát được làm người, hay, cảm nhận bi đát về đời sống, a tragic perception of life.

Văn học Miền Nam, như thế, sẽ  vẫn được đọc, nghĩa là được lọc thải qua thời gian, và theo tài năng của từng tác giả. Một trăm năm sợ rụng dần, và còn lại chẳng là bao! Vả chăng, chỉ dây dưa tới chiến tranh không thôi, thì càng khó bền. Gấu đã cảm nhận ra điều này, khi viết về DNM:

Trong Văn Học Tổng Quan, Võ Phiến coi Dương Nghiễm Mậu có lẽ là người thành công nhất và sớm sủa nhất, sử dụng các kỹ thuật mới vào văn chương Việt Nam. "Trong cuốn truyện dài Con Sâu chẳng hạn, 'tôí không phải là một nhân vật nào, khi là nhân vật này, khi lại là nhân vật nọ; sự chuyển vị xẩy ra thoăn thoắt làm nổi bật sự thay đổi đột ngột những quan điểm nhìn sự vật khác nhau". Trong một bài viết của Mai Thảo, trong "Chân dung nhà văn", ông lại coi người tài hoa nhất của nhóm tiểu thuyết mới tại Việt Nam là Nguyễn Đình Toàn. Cả hai nhận định trên đều đúng, nếu chỉ nói về khía cạnh tài năng, nỗ lực cá nhân khi cố gắng làm mới văn chương Việt Nam. Nhưng bảo hai nhà văn nổi tiếng nói trên là thuộc nhóm tiểu thuyết mới, tôi muốn nói, như những người sáng tác theo quan điểm tiểu thuyết mới tại Pháp, điều này sợ chưa đủ sức thuyết phục.

Lucien Goldmann, trong bài viết "Tiểu thuyết mới và Thực tại", in trong cuốn "Xã hội học về tiểu thuyết", cho thấy, trong khi nhiều nhà phê bình, và đa số công chúng thưởng ngoạn, nhìn tiểu thuyết mới, như là những kinh nghiệm hoàn toàn có tính hình thức, hay một toan tính chạy trốn thực tại xã hội, hai tác giả đại diện chính của trào lưu này là Nathalie Sarraute và Alain Robbe- Grillet, ngược lại, đã muốn nói với chúng ta rằng, tác phẩm của họ được sản sinh từ một cố gắng - càng chân xác, càng cơ bản chừng nào hay chừng đó - nắm bắt thực tại thời đại của chúng ta. Họ là mhững tác giả hiện thực cơ bản nhất, triệt để nhất trong số những nhà văn hiện thực Pháp, nếu chúng ta quan niệm chủ nghĩa hiện thực trong văn chương là sáng tạo bằng tưởng tượng ra một thế giới mà cơ cấu của nó tương ứng với cơ cấu thiết yếu của thực tại xã hội - một xã hội mà tiểu thuyết đã được viết ra từ trong lòng của nó. Một xã hội đã cưu mang, thai nghén ra tiểu thuyết. Và đây là giả thuyết của Goldmann: Trong các dạng văn học, tiểu thuyết là dạng liên can, tức thời nhất, và trực tiếp nhất, tới cơ cấu kinh tế, theo một nghĩa hẹp nhất của từ này. Tới những cơ cấu trao đổi và sản phẩm thị trường. Thực tại thời đại chúng ta cho thấy, nếu trước đây, con người là trung tâm vũ trụ, bây giờ đồ vật trở thành "thần vật". Liên hệ người-vật ngày càng nghiêng về phía đồ vật. Thế nhất quán mang tính cơ cấu "nhân vật-đồ vật" ngày càng biến đổi cùng với sự biến mất của nhân vật nhường chỗ cho đồ vật làm chủ. Từ đó, tiểu thuyết mới mang đủ thứ tên, phản-tiểu thuyết, phản-con người, phản-văn chương...

Nhìn từ quan điểm đó, chúng ta không thể nào coi Nguyễn Đình Toàn và Dương Nghiễm Mậu là những nhà văn tiểu thuyết mới. Nhân vật của Dương Nghiễm Mậu là những con người có một ý thức sáng suốt đến chua xót về sự cô đơn, bất lực của mình trong một xã hội đang manh nha tan rã, cuối cùng lao vào những hành động "phá phách, nổi loạn", cố tìm một thái độ đạo đức bằng những hành xử vượt ra ngoài quan niệm đạo đức thông thường. Thế giới, khung cảnh truyện của ông "khô, đầy bụi", đầy "tóc rối", trong khi ở Nguyễn Đình Toàn, là một khí hậu ẩm, ướt, với những nhân vật hầu hết là nữ. Truyện của hai tác giả giống như hai mùa mưa nắng ở Miền Nam, trong khi chờ đợi cơn bão tố chiến tranh xóa sạch tất cả.

Tiểu thuyết mới ở Việt Nam

Đặng Tiến khi viết về TTT, đã cho rằng ông không có truyền nhân. Đúng, nếu nói về thơ, và lý do tại sao, Gấu đã nhận ra, khi so sánh thơ của TTT với của Milosz. Đó là thứ thơ trí tuệ.  Nhưng TTT có một ảnh hưởng rất lớn, ở những nhà văn cùng thời, với ông, như DNM, NDT, và sau này, sau 1975, phải kể cả Bảo Ninh, Nguyễn Huy Thiệp. Theo nghĩa, họ bắt đầu viết, khi TTT đã ngưng viết, hoặc ở những vùng đất, mà TTT không có tham dự, như chính ông tự nhận về mình, chưa từng bắn một phát súng, nếu phải so với Bảo Ninh, hoặc không có một quãng cách với nó, như NHT, thời gian ông này dậy học tại những bản làng miền núi phía Bắc, như NHT từng nhận định về ông, suốt ngày "úp mặt và núi", để đọc sách.


Văn Học Ngụy vs Văn Học VC

Trong bài viết của ông, VTN cho biết, xứ Bắc Kít vưỡn có tí nhà văn, viết, đếch cần đến nhà nước:

Làm sao trong khi đề cao VHMN 54-75, các anh có thể sổ toẹt cái phần thành tựu theo một cách riêng  của văn học miền Bắc trong thời gian đó. Tôi không nói tất cả, tôi chỉ nói rằng vượt lên trên một số đông tầm thường và xu thời, vẫn có những cây bút miền Bắc tin ở sứ mệnh cầm bút của mình.

Gấu tin rằng,  nhà văn Bắc Kít bảnh hơn thế nhiều, không "chỉ" là nhà văn, họ "quá" cả nhà văn!

Cái hình ảnh thần sầu này, về nhà văn, trong 1 thế giới như Bắc Kít, không phải của Gấu, mà của Tolstaya, về nước Nga của Bà, trong bài viết Những Đứa Con của Pushkin, Pushkin’s Children:

Trong suốt lịch sử văn học Nga, nhà văn Nga chưa từng được nhìn, bởi công chúng độc giả, như “giản dị” nhà thơ ký giả, triết gia, hay scriber – nghĩa là một cá nhân tự do, mặc sức diễn tả những ý nghĩ của riêng mình, hay chỉ lo mua vui cho độc giả. Nhà văn Nga luôn luôn được coi như là một nhà tiên tri - Sến Cô Nương mà chẳng thế sao? – hay một nhà giảng đạo, hay một tư tưởng gia nguy hiểm, hay 1 tên cách mạng – chúng ta cứ thử tưởng tượng, Bác Hồ không phải là một nhà văn, nhà thơ, thì dân Mít còn cần Bác Hồ làm cái đéo gì nữa, hà hà! –

Quả đúng như thế!

Tụi Ngụy không làm sao có thứ nhà văn nhà thơ như thế, làm sao so sánh?
Xém có, là bèn biến thành khùng, điên, ba trợn: Dàng Búi, Sơn Lúi, triết gia khùng PCT…!

Chúng ta cứ thử tưởng tượng, cả cuộc chiến đó, mỗi dịp Xuân về, mà đéo được nghe Thơ Chúc Tết của Bác?

Cái gì gì, thành kông, thành kông, đại thành không?

Chịu sao thấu!



Giả như có cái gì còn lại của văn học Miền Nam trước 1975, thì đó là ở phía trước nó, chứ về làm cái chó gì, mà gian nan mới chẳng gian nan?
Không hiểu bằng 1 cách nào, Gấu mơ hồ nhận ra điều này, có thể trong tâm niệm của Gấu, là âm thầm 1 ước vọng, để hết cuộc chiến đã, mình sẽ…. bắt đầu viết.
Chính vì thế mà Gấu vất mẹ thùng rác, tất cả những gì đã viết ra trước 1975, ngoại trừ tập truyện ngắn Những Ngày Ở Sài Gòn.
Ngỡ ngàng làm sao, ra hải ngoại, có lúc thèm, nhớ một bài viết nào đó, vì nó mắc mớ đến 1 kỷ niệm, thí dụ bài viết về cuốn Bếp Lửa của TTT, Gấu viết nó, không phải vì TTT, mà vì Joseph Huỳnh Văn, khi đó là tổng thư ký Tập San Văn Chương, và Gấu bèn nhủ thầm, ta phải làm 1 cái gì để đánh dấu tình bạn giữa hai đứa, thằng bạn độc nhất sau khi chẳng còn 1 thằng.
Và thế là ông Trời, như thương hại, bèn cho lại gần như tất cả những bài viết trước 1975, qua đám bạn quen biết, chỉ qua chữ viết, ở trong nưóc.

Quá trễ rồi, Daniel Weissbort, tác giả cuốn “Từ Nga về với Tình Yêu, From Russia With Love”, nói về bạn mình, là thi sĩ Brodsky, khi ông nhắc tới đề nghị của Tolstaya, ông có thể về theo kiểu incognito.
Quá trễ rồi, bởi là vì Brodsky đã nhập vào với ngôn ngữ và văn học của nước chấp nhận ông.
Theo nghĩa đó, làm đéo gì có đường về gian nan?

Đám này, đã dốt, mà tâm trí thì lại chỉ muốn đầu hàng VC, viết lách gì được?

NQT

Cuộc hụi thảo văn học Ngụy, do một lũ chẳng biết gì về nó, làm Gấu buồn kười!
Tên PN này, khi đó, biết gì về nó? Đường về gian nan, là nghĩa thế nào? Giao lưu hoà giải?
Tên K, đậu Tú Tài đúng lúc nhốn nháo, Ngụy đếch phải mà VC cũng đếch phải, cũng biết gì về nó?
Ra được hải ngoại, bầy đặt Hưng Kuốc Hưng Kiếc, rồi khi VC nắn gân, bèn xin cái tên Tún Tún, hay Kún  Kún gì đó!
Cả 1 lũ không làm sao nhập được vô tụi mũi lõ [đọc gì nổi, nói chi viết], thế là than van với VC, đường về gian nan quá.
Hình như lũ này cũng không tên nào đã từng đi tù VC?
Hay có đi tù cải tạo nhưng quên mẹ nỗi nhục đó rồi?
Cả 1 lũ, không có lấy 1 tí kiêu ngạo về 1 nền văn học cực kỳ kiêu ngạo, chính nó!

Note: Gấu không đọc mấy bài viết của mấy người quá trẻ, như Trang Đài, thí dụ. Đây là chỉ về những tên ăn theo, không chỉ ăn theo mà còn tính chuyện ăn có, tức là lấy điểm với VC:
Văn Học Ngụy và văn học VC đều "vệ quốc" như nhau! (1)

(1)

Thật sự, câu hỏi của nhà báo Lý Kiến Trúc dành cho tôi là:

Nền văn học miền Nam có phải là một nền văn học vệ quốc hay một nền văn học chống cộng, còn nền văn học miền Bắc có phải là một nền văn học giải phóng, thống nhất hay không?
Hai nền văn học đó có khi nào gặp nhau, hoặc không gặp nhau? Và nếu gặp nhau thì gặp nhau ở điểm nào?

Tôi đã trả lời là trong một cuộc chiến tranh như thế thì cả hai đều có tính cách vệ quốc cả, nhưng dùng từ “vệ quốc” thì nghe có vẻ Liên-Xô quá. Tôi nghĩ nên nói là bảo vệ đất nước, gìn giữ đất nước và bảo vệ tổ quốc. Mỗi dòng văn học có cái bối cảnh riêng của nó. Dòng văn học miền Bắc là dòng văn học được chỉ đạo cẩn mật. Nó mang cái âm hưởng, giọng điệu sử thi, tô hồng cuộc chiến, thậm chí che mất đi những dấu vết thật sự của con người, cái nhân văn của con người. Dĩ nhiên, nền văn học miền Bắc có một giá trị riêng của nó khi ta nhìn toàn bộ nền văn học Việt Nam trong bối cảnh 20 năm chiến tranh. Còn nền văn học miền Nam, như tôi đã trình bày, là một nền văn học rất phong phú. Nó là một nền văn học bảo vệ đất nước, nhưng nó cho phép con người, trong khi bảo vệ đất nước, vẫn có thể sống cuộc đời của mình, thở cái hơi thở của mình. Hai nền văn học đó rất khác nhau. Chúng có những đặc tính riêng và những giá trị riêng của chúng.

BVP

Làm sao mà có thể coi cuộc chiến ăn cướp của Bắc Kít là vệ quốc được? Viết như thế là làm nhục cả 1 miền đất, là xổ toẹt lũ Ngụy, là coi VC là Bố tất cả lũ Mít rồi còn gì nữa?

Đây là sự thực lịch sử: Miền Bắc, qua đám nằm vùng, bịa ra cú đầu độc tù Phú Lợi, rồi lấy cớ đó thành lập MTGP.
Mẽo sợ mất Miền Nam, mất luôn cả 1 dẫy, hiệu ứng domino, phải đổ quân vô. Trước đó, chỉ lèo tèo mấy tên cố vấn.
Ngay cả Diệm, Nhu cũng không hiểu ra được cái độc địa tàn nhẫn của Bắc Kít. Chính chúng cố tình tạo ra cuộc chiến, chứ đâu phải Mẽo?
Nhu còn dọa Bắc Bộ Phủ, mi mà đánh Miền Nam dữ quá, là ông kêu Mẽo vô!
Ui chao, chúng chỉ mong được như thế!
Amen!

Nghe nói ông anh của BVP cũng có cùng lý luận như ông em, và bị lũ Chống Kộng Điên Kuồng hỏi thăm sức khoẻ?

 Bảo Ninh vs Remarque

Một tên rên rỉ, ôi chao bất hạnh, một tên than van, đường về gian nan, 1 tên, cũng “vệ quốc” như nhau!

Note: Gấu  mới đọc bài của VTN. Ông này cũng quê với mấy trò bất hạnh, gian nan, vệ quốc.

May mà những năm ấy, còn có văn học miền Nam!

Post lại ở đây, tính sau: 

19-12-2014

Nhân một cuộc hội thảo về văn học miền Nam 1954-75

Một cuộc hội thảo về văn học miền Nam 1954-75 vừa được tổ chức ở bên Mỹ. Tôi hơi thất vọng vì ba lẽ:
1/ các đồng nghiệp của tôi ở hải ngoại vẫn bị cảm xúc chi phối quá nặng. Bây giờ mà các anh vẫn nhắc nhở đến những đánh giá bất công của mấy ông X, Y. Z., những ý kiến cực đoan tồn tại từ đã trên dưới ba chục năm trước. Vào thời điểm này trong nước có mấy ai còn nghĩ như thế?
Theo sự nhìn nhận của tôi, thì hiện nay nghiên cứu văn học trong nước đang ở thế bế tắc đến cùng cực. Nhiều việc cần làm mà không ai đủ sức làm. Với cả nền văn học Hà Nội từ sau 1945 cũng không ai có được phát hiện gì mới.
Chính là lúc này, một số bạn trẻ rất có năng lực ở Hà Nội có, ở Sài Gòn Huế có, đang âm thầm hướng tới những Võ Phiến, Thanh Tâm Tuyền, Mai Thảo, Vũ Khắc Khoan… để hy vọng qua kinh nghiệm của các nhà văn bậc thầy ấy, may ra hé lộ con đường đi tới của văn chương nước nhà. Sao các anh không tính chuyện thảo luận cùng họ, cộng tác với họ?
Các anh than thở “Văn học miền Nam (VHMN) từ 54-75 là một trong những nền văn học bất hạnh nhất trong lịch sử văn học Việt Nam” với nghĩa nó bị cấm đoán, nó không được thu thập đầy đủ. Cái đó có, nhưng tình cảnh đâu đến nỗi bi đát lắm, hiện nay nó đang được khôi phục dần dần.
Nếu muốn dùng chữ bất hạnh, tôi nghĩ tới cả nền văn học dân tộc nói chung, bao gồm cả văn học miền Bắc.
Nhưng hiểu theo nghĩa này, thì cứ gì văn học VN. Mà văn học Trung Hoa lục địa cũng bất hạnh, văn học Nga xô viết cũng bất hạnh.
Nay là lúc chúng ta  cùng nên gạt những cảm xúc bi lụy ấy đi.
May mà những năm ấy, còn có văn học miền Nam!
 Nay là lúc chúng ta phải nhìn về nó với niềm tự hào và gắng đi tìm ra những bài học của nó, để tiếp tục làm văn học trong hoàn cảnh mới và giúp cho văn học trong nước cùng phát triển.
2/ Xin phép nói một cảm tưởng sau khi đọc các bài tham luận. Gạt đi mọi khách sáo,  tôi muốn được thẳng thắn mà nói rằng cách tôn vinh VHMN của các anh rất nhiệt tình đấy, nhưng còn thiếu sức khai phá gợi mở.
 Theo tôi hiểu, các phương pháp tiếp cận văn học trên thế giới hiện nay đủ mạnh để  phát huy hiệu quả cả với văn học các nước Đông Nam Á, các nước Ả Rập…(nói chung là những nền văn học bên ngoài văn học phương Tây). Lâu nay đọc các anh viết trên mạng,  các cuốn sách các anh mới  in, tôi  biết rằng trong mấy chục năm qua, ở xứ người, các anh đã học hỏi được rất nhiều.
 Thế mà nhìn vào những nhận xét các anh nêu lên trong hội thảo này, tôi chưa thấy được cái mới đó -- các anh chưa mở ra được cái phương hướng mới đủ sức giúp bạn đọc hôm nay hiểu thêm về một nền văn học mà mọi người cùng yêu mến.
3/ Khi nói về văn học miền Nam, lẽ tự nhiên người ta phải đả động đến văn học miền Bắc.
 Đã có lần, trong một cuộc phỏng vấn của một đồng nghiệp, tôi nói rằng một trăm năm sau, khi nói tới thế kỷ XX, người ta không bỏ được nền văn học miền Nam, cũng như không thể bỏ được văn học miền Bắc.
 Dù phân lượng không đồng đều, song mỗi bên có đóng góp riêng vào việc ghi lại đời sống tinh thần dân tộc, không bên nào thay thế được bên nào.
Đến hôm nay, tôi vẫn nghĩ thế, và tôi muốn các anh cùng chia sẻ.
Làm sao trong khi đề cao VHMN 54-75, các anh có thể sổ toẹt cái phần thành tựu theo một cách riêng  của văn học miền Bắc trong thời gian đó. Tôi không nói tất cả, tôi chỉ nói rằng vượt lên trên một số đông tầm thường và xu thời, vẫn có những cây bút miền Bắc tin ở sứ mệnh cầm bút của mình.
Ở những người này có rất nhiều mâu thuẫn, cũng có lúc họ đã chùn tay, đã đầu hàng, nhưng rồi tiếp sau đó, bên cạnh đó, lại vẫn giữ được cái phần lương tâm lương tri của một người viết văn chân chính.
Nỗ lực đó của họ còn được ghi lại trong các trang sách.
Đối lập và tuyệt đối hóa những khác biệt văn học giữa hai miền chẳng những là bất cận nhân tình mà còn là phản khoa học.
 Nó ngăn cản người ta đi dần tới một cách hiểu đúng đắn về mỗi bên.
Chính ra là trong sự phát triển của mình, văn học hai miền thời gian 1954-75 đã có sự nhìn vào nhau, đối thoại ngấm ngầm với nhau.
Việc nghiên cứu trở lại cuộc đối thoại xảy ra trong những năm đó là một trong những phương cách thiết yếu để đẩy tới cuộc đối thoại giữa văn học trong nước và văn học hải ngoại hôm nay.

Văn Học Bắc Kít, như Gấu phán, chỉ được có mỗi 1 cuốn là Nỗi Buồn Chiến Tranh của Bảo Ninh.
Thành quả lớn lao nhất của nó là… chấm dứt văn học Bắc Kít!

Ý này Gấu mô phỏng, ý của một nhà thơ Nga, được Coetzee trích dẫn: Brodsky's greatest achievement, says the poet Olga Sedakova, was to have 'placed a full stop at the end of [the Soviet] literary epoch". He did so by bringing back to Russian letters a quality crushed, in the name of optimism, by the Soviet culture industry: a tragic conception of life.
Coetzee: Joseph Brodsky
Thành tựu lớn lao nhất của Brodsky là đánh dấu chấm hết to tổ bố cho thời kỳ văn học Xô Viết. Ông làm được như vậy, là vì đem về lại cho văn chương Nga một phẩm chất, đã bị xưởng văn hoá Liên Xô, nhân danh chủ nghĩa lạc quan, làm thịt mẹ nó mất: một cảm quan bi thương về cuộc đời.

Trước Nỗi Buồn, văn học Bắc Kít chỉ có Phù Đổng Thiên Vương thay vì anh Bộ Đội Cụ Hồ. Có quái vật, thí dụ anh hùng Núp. Có....  Lê Văn Tám.
Đến Bảo Ninh, Bắc Kít có con người bình thường trong văn chương.

Sự hiện diện của những tạp chí tả khuynh này nói lên cái gì? Theo tôi, nó nói lên tính cách mở của văn học miền Nam. Chỉ có trong khung cảnh của một xã hội mở mới có thể có những sản phẩm văn hóa “ngược dòng” như thế.

Trần Doãn Nho

Không phải. Viết như thế là vơ vào. Là nói tốt cho văn học Miền Nam trước 1975.
Lũ này là VC nằm vùng, phải gọi đích danh như vậy mới đúng.

Ông này, rồi ông BVP, Gấu đều quen, và đều khá thân, có thể nói như vậy, khi cùng viết cho tờ Văn Học của NMG.
Nhưng chẳng ai viết nổi 1 bài essay ra hồn, và Gấu cứ tự hỏi chính mình, tại làm sao lại như thế, và sau cùng vỡ ra, họ đều đã có thời đi học, đã từng đỗ đạt, và không làm sao quên được ông thầy, hình ảnh đứa học trò, là họ, và mảnh bằng mà nhờ đó, họ sống, và trên tất cả, bài luận mẫu, nhờ nó, họ viết.
Những gì sau này họ viết, thí dụ như trên, là bản sao của bài luận mẫu của ông thầy ngày nào.

Lũ này đều là VC nằm vùng, sau 1975 chúng đều ló mặt chuột ra cả, làm sao mà gọi là chính sách mở của văn học Miền Nam? Rõ nhất là trường hợp Vũ Hạnh, bị tố cáo đích là VC nằm vùng, Cớm Ngụy bắt, sau phải thả, là vì không có chứng cớ, mà luật pháp Ngụy ngu như thế. Thế là PEN Ngụy ra lệnh thả, phải thả! (1)
Đây là cái gót chân Achille của nó. Cái chết của văn học Miền Nam, đúng như Gấu đã phán, trong bài viết về Võ Phiến, trích dẫn sau đây, nhưng sau này, khi đã thấm nọc độc Lò Thiêu, thì Gấu vỡ ra thêm. Miền Nam, trong cuộc chiến, vẫn nghĩ Bắc Kít, mũi tẹt da vàng, là Mít như họ.
Không phải. Khi chúng gọi Ngụy, là chúng không coi là người, chứ đừng nói, là Mít. Đây là cách gọi của Nazi với Do Thái.
Bởi thế, chỉ đến khi lũ Ngụy đi tù, khi bị Bắc Kít đối xử, như Nazi đối với Do Thái - giải pháp chót - như Gulag của Xì, thì chúng nó – trong có Gấu nhe - lại có lại được phẩm giá làm người.
Đây là đòn “hồi mã thương” thần sầu, hay nói như Camus, khi trích dẫn Holderlin: Chỉ ở nơi chốn đó mới có được cứu rỗi!

…. Bởi vì, văn chương Miền Nam, bản chất của nó, không mắc mớ gì đến tinh thần chiếm đoạt, tranh ăn thua, còn Miền Bắc, vẫn nằm trong dạng khai hoá, vẫn tự coi như là quyền năng chính thống, theo kiểu, cần dậy cho mày một bài học, và phải trả bằng xương máu, bằng đất đai: Đấy là ý nghĩa của nhiệm vụ khai hoá! Một cách nào đó, nếu chúng ta nhìn ra tương quan dây mơ dễ má, giữa Cách Mạng Pháp, và chủ nghĩa Cộng Sản, cùng lúc chúng ta nhận ra tính thực dân của văn học hiện thực xã hội chủ nghĩa: đây vẫn là một thứ văn chương quyền lực. Nhìn theo cách thế đó, chúng ta còn nhận ra tính giai đoạn của dòng văn chương phản kháng ở trong nước. Nó phải qua đi, để lộ ra con người với ngôn ngữ, những lời nói lành lặn của nó... (a)

Một bài viết dài thòng, y chang bài của Thầy Phúc, làm đám con nít, học trò như mấy Thầy ngày nào, mê ơi là mê, kám ơn rối rít, thế là Thầy sướng điên lên!
Thảm thật. Cả 1 cõi phê bình, cả một kho tàng là văn học thế giới đều mở ra đối với hai Thầy, welcome hai Thầy, và hai Thầy đều lắc đầu quầy quậy!
Thiếu trầm trọng sự tưởng tượng, từ đó, sáng tạo.
Thiếu tưởng tượng là bỏ mẹ.
Cứ như bò nhai lại, bài luận ngày nào, khi còn mài đũng quần trên ghế nhà trường!

Đề tài tôi trình bày trong buổi hội thảo hôm này là “Tính văn học trong văn học miền Nam”.
Chắc có người cho rằng chữ dùng nghe có vẻ không mấy thích hợp. Và thừa. Đã nói về một nền văn học, sao còn đặt vấn đề “tính văn học”?
Xin thưa ngay: lý do khiến tôi sử dụng nhóm từ “tính văn học” là vì văn học miền Nam trước đây được nhà cầm quyền nhìn với một nhãn quan chật hẹp và độc đoán. Họ gọi văn học miền Nam là “văn học thực dân mới”, “văn học đồi trụy”, “văn học phản động” hay sau này, gọi một cách nghe lịch sự hơn nhưng có vẻ xách mé, là “văn học đô thị”.[1] Toàn là những nhóm từ tiêu cực. Văn học thực dân mới là gì? Là thứ văn học chỉ dành để phục vụ chế độ thực dân. Văn học phản động là gì? Là chống lại đất nước, chống lại dân tộc. Văn học đồi trụy là gì? Là hư hỏng, xấu xa. Vì thế, văn học miền Nam được xem là “nọc độc”. Và những người viết lách được gọi là “những tên biệt kích văn nghệ.” Nghĩa là gì? Nghĩa là phi-văn học. Là một nghịch đảo với văn học xã hội chủ nghĩa, văn học yêu nước và văn học tiến bộ. Do cách hiểu hạn chế đó, nhà nước Cộng Sản đã tìm cách tiêu diệt văn học nền văn học này sau chiến thắng tháng 4/1975.

TDN

Đọc, sao tiếu lâm quá!
Tại làm sao thằng VC nói này, gọi nọ mà phải quan tâm?
Viết là viết.

Chỉ 1 câu đó, là đủ vứt bài viết vô thùng rác rồi.
Cả 1 nền văn học bảnh tỏng như thế, mà tên K kêu là “bất hạnh”, bởi là bị VC, “mi làm phiền ta quá”, nào đồi trụy, nào nô dịch, nào phần thư.
Rồi còn “thư ngỏ thư ngiệc” nữa chứ!

Mấy đấng này đúng là "tự hạ mình thái quá"!

Bất giác lại nhớ đến lần viết thư ngỏ gửi... Grass. Chờ hoài, chờ hoài, đếch thấy “feedback”, “réaction” con mẹ gì hết, bèn nghĩ, hay là đánh động phía mũi tẹt biết đâu dội qua phía mũi lõ. Thế là gửi đăng VB, rồi gửi bạn quí, khi đó làm tờ Việt Mercury, bạn đếch quyết định được, bèn trình Xếp trực tiếp, cũng Mít. Tên này phán, phải viết lại, phải nêu ra những chi tiết, những sự kiện, phải viết bằng cái giọng ăn xin, ăn mày mới được!

Gấu cáu quá, bèn chửi um lên, tao viết cái thư này cho thằng Grass, cũng nhà văn như tao, để lèm bèm về nước Đức, cũng bị chia cắt  như xứ Mít, cũng có Lò Thiêu, Lò Cải Tạo như nhau, rồi nhân câu chuyện, nhờ ông ta tí chuyện nhỏ.
Đâu phải tao viết thư cho...  Tòa Án Đức?
Grass, nhà văn nhớn - không nhớn làm sao được Nobel - hiểu ra liền tù tì: Chuyện nhỏ, ông Gấu đừng quan tâm, để tôi biểu mấy thằng đàn em của tui lo!

Cả 1 cuộc hội thảo, hóa ra chỉ là để đôi co với VC?
Đường về gian nan là sao? Về làm gì? Về đâu?

Giả như có 1 cái gì còn lại của văn học Miền Nam trước 1975, thì đó là ở phía trước nó, chứ về làm cái chó gì, mà gian nan mới chẳng gian nan?
Không hiểu bằng 1 cách nào, Gấu mơ hồ nhận ra điều này, có thể trong tâm niệm của Gấu, là âm thầm 1 ước vọng, để hết cuộc chiến đã, mình sẽ…. bắt đầu viết.
Chính vì thế mà Gấu vất mẹ thùng rác, tất cả nhửng gì đã viết ra trước 1975, ngoại trừ tập truyện ngắn Những Ngày Ở Sài Gòn.

Quá trễ rồi, Daniel Weissbort, tác giả cuốn “Từ Nga về với Tình Yêu, From Russia With Love”, nói về bạn mình, là thi sĩ Brodsky, khi ông nhắc tới đề nghị của Tolstaya, ông có thể về theo kiểu incognito.

Quá trễ rồi, bởi là vì Brodsky đã nhập vào với ngôn ngữ và văn học của nước chấp nhận ông.

Theo nghĩa đó, làm đéo gì có đường về gian nan?

Đám này, đã dốt, mà tâm trí thì lại chỉ muốn đầu hàng VC, viết lách gì được?

NQT

Trong bài phỏng vấn “Ðặt lại giá trị văn học miền Nam 1954-1975 trong lịch sử văn học Việt Nam” (7) do báo Người Việt thực hiện, nhà văn Phạm Phú Minh đã có một phát biểu quan trọng. Ông phát biểu như thế này:
Nói chung đảng Cộng Sản có một đường lối văn nghệ [khác] được chỉ thị từ Liên Xô và Trung Cộng, và tất cả những gì không phù hợp với đường lối này thì đều bị phê phán là lạc hậu, phản động, bị cấm đoán và tiêu hủy; các nhân vật văn hóa như Phạm Quỳnh, Nguyễn Tường Tam đều bị miệt thị nặng nề. Ngay bài “Bình Ngô Ðại Cáo” của Nguyễn Trãi khi in lại trong cuốn Lịch Sử Việt Nam cũng bị Trường Chinh và Tố Hữu gạch bỏ một câu vì không phù hợp thế giới quan của đảng Cộng Sản. Họ không cần những gì dân tộc Việt Nam hãnh diện là những “thành tựu” của mình về văn hóa, họ chỉ cần những gì phù hợp với đảng Cộng Sản để xây dựng một thế giới khác theo trí tưởng tượng (bệnh hoạn) của họ. Và đó là thảm họa cho văn hóa nước Việt Nam của chúng ta.

Source

Không phải thế. Chẳng mắc mớ đến Liên Xô, Trung Cộng, mà là do Vẹm quyết định, cả về hai mặt, chính trị và văn hóa.

PQ bồi Tẩy, Việt Gian, thịt. Nhất Linh, Quốc Dân Đảng, thịt. Đối với Vẹm, thằng nào không phải Vẹm, có tí tên tuổi, là thịt. Đâu phải hai ông này, còn nhiều người khác, bảnh sợ còn hơn cả hai ông này, thí dụ, Nhượng Tống cũng bị Vẹm thịt. Rồi Ngô Tất Tố….

Gấu đã nói rồi, thằng VC quá tởm, chúng chủ động gây ra cả hai cuộc chiến để thủ lợi. Cuộc chiến chống Pháp, làm thịt sạch mọi tầng lớp trí thức, cách mạng đéo phải VC ở Miền Bắc, pha lê hóa xã hội, xong mới hô hào chống Pháp. Pháp thời gian đó, quá mệt mỏi, nhục nhã vì bị Nazi đô hộ, không có lòng nào, sức lực nào để gây chiến tại xứ Mít, mới xin lại được từ Đồng Minh. Lịch sử bây giờ rõ như ban ngày, chúng năn nỉ VC đừng gây chiến, hãy vô Liên Hiệp Pháp….  Cuộc chiến chống Mẽo còn thê thảm hơn nhiều, chúng biến cả Miền Nam thành bãi chiến trường, thành kẻ thù của cả dân Mít, trừ dúm MTGP!