Nov 17, 2003
Ta là bọ chét trong lông sư
tử mà thôi
Thật khó mà tưởng
tượng được
một nhà văn mà
không có chút vốn triết học nào!
Những tóc hoài trên đồi
Em Đẹp Như Cách Mạng
Hạ
Huyền
Bài
Nhớ Thi Sĩ
You
are a
real Kafka in strenght, health, appetite, voice, rhetorical skill,
self-satisfaction, superiority, stamina, quickness, insight,
generosity, and of course you have all the errors and weakness that go
with that qualities.
Kafka
Thư gửi ông thân sinh.
[Thầy mới là một ông Bắc Kỳ thứ thiệt. Dẻo
dai, mạnh khỏe, ăn uống, yêu đương, làm việc... mới thấy ham, giọng nói
mới ngọt ngào, nói năng mới khéo léo làm sao! Rất ư hài lòng về chính
mình, rất ư tự mãn về cái vị thế gia trưởng của mình, rất ư là chịu
đựng gian khổ, nhanh nhẹn, có đầu óc sáng tạo, rất ư đại lượng với kẻ
dưới, nhưng than ôi, Thầy có tất cả những cái lầm lẫn, những cái yếu
đuối; như những con đỉa, chúng bám chặt lấy những đức tính của Thầy,
không làm sao rứt ra cho nổi.
Trích thư của một ông con Bắc Kỳ, từ hải ngoại gửi về cho một ông bố ở
Hà Nội]
Nghề
của tui không phải là để
làm hài lòng ông Giời.
Bố ai biết tại sao Thằng Chả
lại chọn cái nghề đó cho tui.
My profession was not to
pleasing God,
but His inscrutable will had
selected it for
me.
Joseph
Roth
"No other writer, not
excepting Thomas Mann,
has come so close to
achieving the wholeness that Lukacs cites as our impossible aim"
Nadine Gordimer [Dẫn
vào The
Radetzky March]
His is worth reading
in
extenso. No one more so.
Không có nhà văn nào khác, không loại trừ cả Thomas Mann,
đạt tới gần tính toàn
thể mà [triết gia Mác xít] Lukacs viện dẫn, như là cái mục tiêu bất khả
của chúng ta.
Tất cả những gì ông
viết ra, là đều đáng đọc. Và không ai đáng đọc hơn thế.
Đón đọc
Giai Thoại về Ông
Thánh Say
The Legend of the Holy
Drinker
của Joseph Roth, trên Tin
Văn.
"Giai thoại"
nghĩa đầu tiên của nó là: cuộc sống của một vị thánh.
Thật khó mà coi nhân vật
chính Andreas là một vị thánh.
Nhưng có rất nhiều thánh thật
khó là thánh, ở trên cõi đời này...
9/11 vẫn
còn đang gọi. Ai sẽ trả lời?
["9/11 is still calling. Who will
answer?]
Trong Triết Học Thời Khủng Bố, Philosophy in
a Time of Terror: Đối thoại với Jurgen Habermas và Jacques
Derrida [nhà xb University of Chicago Press], triết gia
Vassar, Giovanna Borradori, hỏi, và triết gia người Pháp, J. Derrida
trả lời:
"... Khi bạn nói 'Tháng Chín,
11', như vậy là bạn đã kể ra, already citing, có phải không nào? Một
điều gì như là 'fait date', tôi muốn nhắc tới một thành ngữ của người
Pháp ở đây, theo nghĩa, một điều gì ghi dấu ngày tháng, một ngày tháng
của lịch sử [a date in history]....
Hoàng
Kim Thời Đại Của Hận
Thù
Những tay côn đồ trở lại, The
Hooligan's Return, của Manea
là một hồi ký của một cái đầu
không yên, a memoir of a troubled soul.
Bắt đầu bằng một quyết định
cứ bị trì hoãn tới, trì hoãn lui: trở lại quê hương Romania ngày nào CS của ông. Và nó được thực hiện –
nghĩa là
hồi ký bắt đầu, vào năm 1997, và kết thúc, bằng những miêu tả của ông,
về 9
ngày ở đó. Ông nhức nhối [agonize] về chuyến đi. Bao nhiêu nỗi sợ ông
đã tưởng
bỏ lại được, ở phía sau, chúng trở lại hành hạ ông. Mục đích độc nhất
của
chuyến đi: thăm mộ bà mẹ, ở nơi thành phố ông ra đời. Ông chẳng còn một
bà con
nào ở quê hương. Ông cụ thân sinh, ở viện dưỡng lão tại Jerusalem. Ông không đi một mình, mà với một người bạn
Mỹ, nhạc
trưởng dàn nhạc hòa tấu, nổi tiếng, sẽ chơi một buổi tại Bucharest. Ông tới không báo trước cho một ai, và một
khi ở đó,
từ chối mọi phỏng vấn. Tại phi trường Frankfurt, khi lên máy bay trực
chỉ
Romania, ông tự hỏi, liệu những hành khách thật là bình thường kia thực
ra là
những nhân viên [agents] của đảng cướp mới [the new mafia], hay là
những cựu
mật vụ [old secret service]. Tới nơi, những nhức nhối, dằn vặt của ông
tiếp
tục. Không khí xa lạ [alien], ông, chính ông, một kẻ lạ.
Những bộ hành, những kẻ lạ.
“Tôi băng qua đường tới rạp
chiếu phim Scala. Kế bên rạp là dẫy nhà Unic, nơi này, bà cụ sinh ra
Cella đã
từng sống, cho tới khi cụ mất. Tất cả đều như vậy, vậy mà, tất cả đều
không
phải như vậy…. có một điều gì ở đây, như thể sau một cơn nội xuất
huyết”…
Có một
cái gì thô thiển nơi
chủ đề tra tấn trong tiểu thuyết Nam Phi,
về việc theo đuôi nhà nước...
biến những bí ẩn tởm lợm của nó thành cơ hội để hư cấu.
Đối với nhà văn, vấn đề sâu
xa hơn, đó là, họ không được phép tự cho mình
bị đóng cọc vào cái thế lưỡng
nan mà nhà nước đề ra, tức là,
hoặc phải làm ngơ trước những
trò tởm lợm tục tĩu, hoặc phải sản xuất ra những thể hiện về chúng.
Thách thức chân thực, đối với
một nhà văn, là làm sao không chơi theo qui luật của nhà nước,
là làm sao thiết lập uy tín
của chính mình
[thí dụ như trường hợp một
Nguyễn Tuân trong thời chiến, hoặc một Nguyễn Huy Thiệp trong thời
bình],
làm sao tưởng tượng ra sự tra
tấn và cái chết,
bằng những cung cách của
riêng mình. JM Coetzee.
Thông
báo Nobel 2003
Giới
thiệu JM Coetzee
Chỉ những câu
hỏi lớn
Ôi chao, sao cái sự dịch tiếng Tây ra
tiếng Ta,
nó lại gian nan đến như thế này, hả ông... Gấu?. PTH
Những
Kỳ
Tích về Walter Benjamin
JM Coetzee.
Người
đọc
bình thường
Anh
ta học hành
chẳng ra gì, và thiên nhiên keo
kiệt kia
cũng chẳng ban cho anh ta một chút tài năng
thiên bẩm nào.
Em
Ơi, Hà Nội, Lỗ
50 cuốn sách, do
bạn
chọn,
nhưng
do Beigbeder làm Thánh Thán
