Chưa từng có cuốn dâm thư nào khủng như Lolita!
Những cuốn khác, cùng loại, thường là nhạt dần theo thời gian. Riêng Lolita, khác hẳn: Một trái bom nổ chậm. Có lẽ tại là vì, càng ngày, “lũ đực” [con nít, nhơn nhớn, thiếu niên, trung niên, cho tới những tên già khằn…] càng ưa làm thịt con nít, theo đà tiến bộ của kỹ thuật, với những bửu bối thần kỳ như... iPad, iPhone?

Anh Tẫu, khi dịch nó, đã chuyển cái tít thành Tình Dịch Vật & Thoái Hóa [Amour morbide & dégénéré]

Un style imagé est la marque du bon assassin:
Một văn phong hình ảnh là dấu ấn của 1 tên sát nhân bảnh tỏng.

“Il n'existe pas sur terre de volupté plus grande que de caresser une nymphette”.
Lolita, 2e partie, chap. III

Trên đời không có cái thú đê mê nào bằng ve vuốt 1 đứa con nít!
Những nhà xb lớn trên thế giới nhận xét, vào thời điểm bây giờ, không nước nào dám cho phép xb 1 cuốn như [tân] Lolita!

Là tên bài viết của James Campbell, trên TLS May 25, 2007, về Faulkner, nhân tuyển tập tiểu thuyết của ông vừa mới ra lò, Novels 1926-1929, gồm: Lương Lính, Muỗi, Cờ trong Bụi, Âm thanh và Cuồng nộ; 1,180 trang, Nhà xb Library of America.

Cờ trong Bụi, Flags in the Dust , là cuốn thứ ba sau hai cuốn Luơng Lính và Muỗi. Bị chừng 12 nhà xb chê, sau ra lò duới cái tên Sartoris. Cuốn này Sartre cũng chê lên chê xuống, sau khi khen lấy khen để cuốn Âm Thanh và Cuồng Nộ, coi đây là nghệ thuật mà con mắt người đọc.

Nhưng chúng ta mắc nợ Faulkner, về tính sáng tạo lạ lùng, kinh ngạc của ông, theo cả cái nghĩa "lầm lạc sai sót" mà các nhà xb vin vô đó để chê Sartoris, và chỉ thời gian mới trả lời, và quyết định số phận cho nó: một đại tác phẩm.

Ra lò vào năm 1929, cuốn sách đòi đúng vị trí của nó trong 'thiên tài sai sót', 'thiên tài mà con mắt người đọc", và là cuốn thứ nhất được đặt để khung cảnh trong thiên đàng hoang dại, hoang đường, là miền Yoknapatawpha County. Nó còn tạo dấu ấn thật đậm đà về cái hơi thở dài thòng, là dòng văn 'bè rau muống' (1) của Faulkner: câu dài lê thê, câu nọ cuốn lấy câu kia, [long, flexible sentences constructed on a backbone of declarative phrases, often punctuated insistently by family names - three Bayard Sartoris crop up on one page without any warning that they are three separate people - and frequently wrestling with paradox]. Cái thói quen sau cùng, wrestling with paradox, khoái chơi trò vặn vẹo với nghịch ký, ở lại suốt đời, trong nghiệp văn của ông. 

(1) 'Bè rau muống', là lời chê của một độc giả khi cuốn Những Ngày ở Sài Gòn của Gấu ra lò. Tay này tên Lộc, làm manager cho UPI, lo việc văn phòng.

*

Faulkner stated many times that The Sound and the Fury was his favorite among his novels, and that Caddy was the dearest to him of his characters: "I who had three brothers and no sisters and was destined to lose my first daughter in infancy, began to write about a little girl...". As the story begins with the tender image of Caddy climbing a pear tree to look in the window of the family house at the grown-ups attending her grandmother's funeral, so it comes round to Caddy's delinquent daughter Quentin climbing down a rain pipe from the same house, to abscond with a man from a travelling street show and with money her uncle  Jason has been stealing from her. "I seed de beginnin, en now I sees de endin."

Faulkner nói đi nói lại nhiều lần, cuốn ruột của ông, là Âm Thanh và Cuồng Nộ, và cô bé Caddy là nhân vật đáng yêu nhất của ông. "Tôi, kẻ có ba anh em trai, không có chị em gái, số mệnh bắt phải mất đứa con gái đầu lòng, trong khi mẹ cháu sinh cháu, bắt đầu viết về một cô bé con..."

*

Về già, Gấu tự hỏi, hay là mình mê Faulkner, là vì cái cô bé Caddy đã nhập thân vào một Bông Hồng Đen?

*

Mi đâu có yêu thương gì ta. Mi thương một con bé con 11 tuổi, là ta từ đời thuở nào, và Hà Nội của mi ở trong con bé đó.

*

Những câu văn sau đây, là từ Faulkner mà ra: 

Niên học cuối của Lan Hương ở bậc trung học bắt đầu bằng những buổi sáng sớm giá lạnh xô đẩy trí nhớ tôi tìm lại Hà Nội, tôi thức giấc sớm, thân thể rét run, bàng hoàng tưởng như đang run rẩy trong một buổi sáng nào đó trong Hà Nội, tưởng như chiến tranh đã hết. 

Mai, Mai, để anh kể cho em nghe về một thành phố mà anh vừa biết yêu nó thì phải rời bỏ, một quãng đời của anh, bây giờ nhớ lại thấy đâu đó trong quá khứ những trái sấu vàng vương vãi, tiếng lá vàng xào xạc, tiếng còi mười giờ chạy dọc theo con phố Tràng Tiền. 

Mùa Thu, màu thu Hà Nội, những lá cây vàng úa, hàng cây hai bên đường hình như cao thêm, thành phố trang nghiêm và buồn rầu như đang trầm ngâm suy nghĩ, buổi sáng trong suốt không vẩn một hạt bụi, tiết trời lành lạnh người ta quên đi, rồi đột nhiên nhớ lại, và chút giá lạnh đã len vào tâm hồn; buổi chiều sẽ bất chợt trở về, những con đường sẽ im lìm và trầm lặng hơn như giấu giếm một tiếng thở dài; chúng như bị bỏ quên, trừ một hai cặp tình nhân đi lại, hoặc một hai đứa nhỏ tha thẩn… 

Để anh kể cho em nghe về một thành phố mùa thu có những hạt mưa nhỏ như những hạt bụi bay trong gió, mùa hè vàng nắng đã qua đi từ lâu cùng những buổi tắm sông, nằm trên cát nóng bỏng, nhìn thẳng vào mặt trời. (2)