by A.G. Tyshler. courtesy Moscow collection
Cái
tít cuốn sách của GCC, “Nơi người chết mỉm cười” là
từ “Kinh Cầu” của Akhmatova. Trong “Akhmatova, nhà thơ, nhà
tiên tri”, tác giả, Roberta Reeder cho biết, chính Akhmatova
cũng sợ, không dám viết ra giấy, và nhờ người học thuộc
lòng, rồi đốt bỏ. Bài thơ sau đây, của Akhmatova, nhan
đề “Mayakovsky vào năm 1913”. Akhmatova nói với một người quen
[Anatoly Naiman], vào đầu thế kỷ, bà thực sự, genuinely, thích
thơ của Mayakovsky, mặc dù thơ của Maya khác hẳn thơ của bà,
và, giả như Maya ngưng làm thơ trước Cách Mạng, thì
ông sẽ là nhà thơ lớn lao nhất so với bất cứ người nào
ở Nga. Sau Cách Mạng, ông ta viết những dòng như “My
militia cares for me” [du kích lo cho tôi], thì hết thuốc
chữa [just going too far]. “Bạn có thể tưởng tượng Tyutchev - một
nhà thơ lớn thế kỷ 19 - viết, “Cớm lo cho tôi” [“My police force
cares for me”]? Bà tin rằng Maya thực sự hiểu chuyện gì đang
xẩy ra, không như bà và bạn của bà.
Bài thơ của Akhmatova miêu tả 1 con người có tài,
sáng tạo và huỷ diệt, who both created and destroyed, ám
chỉ, referring, ao ước của nhóm Vị Lai, the Futurist desire, vứt hết
gia tài của Mẹ, của quá khứ, để xây dựng những thành
quả lớn lao của tương lai.
I didn't know you in your glory,
I only remember your stormy dawn.
But perhaps today I have the right
To recall a day from those far-off years.
How in your poems sounds hardened,
New voices swarmed ...
Your youthful hands were not lying idle,
You were constructing formidable scaffolding.
Everything you touched no longer seemed
The same as it had been before.
What you destroyed-was destroyed,
A verdict beat in every word.
Lonely and often dissatisfied,
You rushed your fate impatiently,
You knew that soon, joyful and free,
You would begin your great battle.
And the hum of the rising tide of response
Was audible as you read to us.
Rain slanted its eyes wrathfully,
You quarreled violently with the city.
And your still unheralded name
Flew like lightning around the stuffy hall,
So that today, treasured throughout the land,
It might ring out like a battle cry.
I didn't know you in your glory,
I only remember your stormy dawn.
But perhaps today I have the right
To recall a day from those far-off years.
How in your poems sounds hardened,
New voices swarmed ...
Your youthful hands were not lying idle,
You were constructing formidable scaffolding.
Everything you touched no longer seemed
The same as it had been before.
What you destroyed-was destroyed,
A verdict beat in every word.
Lonely and often dissatisfied,
You rushed your fate impatiently,
You knew that soon, joyful and free,
You would begin your great battle.
And the hum of the rising tide of response
Was audible as you read to us.
Rain slanted its eyes wrathfully,
You quarreled violently with the city.
And your still unheralded name
Flew like lightning around the stuffy hall,
So that today, treasured throughout the land,
It might ring out like a battle cry.
(II, p. 131)
Akhmatova
Anna
Akhmatova with Boris Pasternak just after he began writing Doctor Zhivago, 1946
Khi chẳng cần chi,
Tôi
bước đi như một đứa trẻ,
Dựa
vào bóng, như một người bạn,
mà
tôi khao khát.
Gió
thổi từ lùm cây, mỗi lúc một mạnh,
Và
bàn chân tôi mấp mé mộ phần...
When
nothing is needed, I walk like a child,
My
shadow serves as a friend I crave.
The
wind breezes out of a grove gone wild,
And
my foot is on the edge of the grave.
1964
Anna
Akhmatova, Poems.
[Lyn
Coffin tuyển và dịch qua tiếng Anh.
Joseph
Brodsky giới thiệu,
nhà
xb W.W. NORTON, NY]
Ở đâu có bi kịch, ở đó có thi sĩ....
Tin tôi đi, không
phải rắn cắn,
Nhưng
mà là hồn vọng này,
Đã
hút máu trong tôi.
Trong
cánh đồng trắng kia, tôi trở thành cô gái trầm lặng,
Với
giọng của một con chim, tôi than khóc tình
tôi.
[Believe
me, not the serpent's sharp sting,
But
longing has drunk my blood.
In
the white fields I became a quiet girl,
With
the voice of a bird I cry out for love]
Akhmatova
...
But in the world there is no power more threatening and
terrible
Than
the prophetic word of the poet.
[...
Nhưng trên đời, tiếng thơ tiên tri của nhà thơ mới đáng
sợ, mới khủng khiếp làm sao.]
Akhmatova
No!
Not beneath foreign skies
Or the protection of alien wings -
I was with my people then,
Where, to their misfortune, they were then.
[Không bầu trời ngoại
Không, đôi cánh thiên thần -
Tôi, với đồng bào của tôi,
Với số phận hẩm hiu của chúng tôi]
Anna Akhmatova