gau
Gấu @ Đỉnh Cồn
Thời gian viết
Những Ngày Ở Sài Gòn


golden_bridge
Golden Gate Bridge, August, 2004
locot
Lô cốt trên đê làng
Thanh Trì, Sơn Tây




TRẦN HỮU HOÀNG

Đọc để làm gì?
"Will burns us, and power destroys us: but knowledge leaves our frail organism in a perpetual sate of calm."
Roland Barthes.
Đọc Lolita ở Teheran đứng đầu danh sách best sellers, của tờ Nữu Ước Thời Báo, liền tù tì 18 tháng trời, tại Mẽo, theo TLS, số 6 Tháng Bẩy, 2005. Câu chuyện thực về một nhóm tiểu thư Iran dám liều lĩnh đọc cuốn sách tai quái, tác hại đó, coi như một hành động nhằm lật đổ chế độ không tự do, quả đã gây hứng khởi cho trí tưởng tượng dân Mẽo.
Lạ một điều, dân Mẽo rất lười đọc. Vì đâu có ai cấm họ đọc!
Chính thế mà nhà văn Tây Phương thèm được gắn xi vô miệng, như bạn văn của ông ở Đông phương.
Lẽ dĩ nhiên, sách không địch nổi ba trò games, nhạc MP3, iPod. Nhưng đẩy đến tận cùng, theo TLS, đây là vấn đề: Thay vì đọc, vì thích thú, thì người Mẽo lại loay hoay với câu hỏi: Đọc để làm gì?
Mấy thiếu nữ Iran đọc Lolita, yêu nó, vì nó nói cho họ về tự do, còn những người Mẽo lại mê nghe về chuyện đó [love to hear abt it]

Huyền Thoại Mẹ
Không phải Huyền Thoại Mẹ nhắm vào đám khốn kiếp mê chiến tranh, và giàu có nhờ nó. HTM nhắm vào những con người đau khổ vì cuộc chiến, và không hề lợi dụng cuộc chiến đó.
[Mô phỏng câu của R. Barthes, trong bài Mother Courage Blind, viết về kịch của Brecht: Brecht's Mutter Courage is not for those who... get rich on war... No, it is to those who suffer from wars without profiting... that is the primary reason for its greatness: Mutter Courage is entirely a popular work].

Salvation or Ruin?
Cứu rỗi hay Điêu tàn?
Trong một xã hội tan rã, một khi thế hệ trẻ mù lòa đi theo chân lý muôn đời, hết cắm cờ, thì lại ngồi lên đầu nhân dân, tai ương thảm họa là điều không thể tránh khỏi, và được báo trước. Nhưng chính cứu rỗi, chứ không phải điêu tàn mới là điều "tới mà chẳng ai biết trước, chẳng ai trông chờ, chẳng làm sao tiên đoán...", bởi vì cứu rỗi, chính nó, chứ không phải điêu tàn, tuỳ thuộc vào tự do và ý chí của con người.
[Mô phỏng Hannah Arendt, trong Franz Kafka: A Revaluation, trong Essays in Understanding 1930-1954, nhà xb Schocken Books, New York: In a dissolving society which blindly follows the natural course of ruin, catastrophe can be foreseen. Only salvation not ruin, comes unexpectedly, for salvation and not ruin depends upon the liberty and the will of men].
Chỉ một khi thế hệ trẻ, tốt nghiệp Harvard, trở về nước, bằng tự do và ý chí của chính họ, từ chối không chịu ngồi lên đầu nhân dân, thì mới mong có cứu chuộc được.
NQT: Nội cỏ của thiên đường

A Surprise From Long Ago and Far Away
by Dirck Halstead
UPI's Saigon Bureau Staff
*
UPI's Radio Photo Operator
Tên Của Cuộc Chiến I: Sawada
Tên của cuộc chiến II: Betsy
Viết là Khiếp
Ký ức Huế
[hay Tên của cuộc chiến III: Thọ]


Subtle dissent of a Balkan bard
Đọc giữa hai dòng chữ: Tính ly khai tinh tế của một nhà thơ vùng Balkan.
Cuộc đời và tác phẩm của Ismail Kadare



Phượng Hoàng và Bồ Câu

Cái đẹp, sự thật, sự hiếm quí
Ân sủng rất mực giản dị
Táng tro cốt nơi đây.

Cõi chết Phượng Hoàng nương náu
Và ngực Bồ Câu đoan trinh
Trong thiên thu an nghỉ.

Không lưu truyền tông tích
Chẳng bởi tật nguyền
Vì chưng hôn phối thanh khiết.

Vẻ thật không sao thật
Dáng đẹp phô, hão huyền
Sự thật cùng cái đẹp đã mai một.

Trước quanh quách đôi linh điểu
Hằng chân thật hoặc mỹ miều
Vọng gửi khúc kinh cầu ngưỡng mộ.
TTT
The Phoenix and the Turtle

Beauty, truth, and rarity,
Grace in all simplicity,
Here enclosed'd in cinders lie

Death is now the phoenix' nest,
And the turtle's royal breast
To eternity cloth rest,

Leaving no posterity -
"Twas not their infirmity,
It was married chastity.

Truth may seem but cannot be;
Beauty brag, but 'tis not she;
truth and beauty buried be.

To this urn let those repair
That are either true or fair;
For those dead birds sigh a prayer.
William Shakespeare

Đã từ lâu, anh đi đâu cũng có em. Anh gói em, ở nơi nương náu giản dị nhất: anh giấu em trong nỗi vui của anh như một tờ thư ngập ánh mặt trời.
 (Cela fait longtemps que je ne sors plus sans toi. Je t’emporte dans la plus simple cachette qui soit: je te cache dans ma joie comme une lettre en plein soleil)
NQT: Cầm Dương Xanh

For a lousy battery

 Ẩn hả, nhớ chứ
[The Spy Who Loved Us]
14 15
*

Phượng, của Greene, gây ám ảnh cho chúng ta, đám Mít, nhưng Phượng, một trong hai sinh vật  trong cái tít một bài thơ Shakespeare, "The Phoenix and the Turtle" mới gây nhiều tranh cãi, trong giới học giả. Mới đây thôi, tờ TLS dấy lên cả một trận bão tố văn học, về bài thơ, và nhất là về Phượng Hoàng và Bồ câu: Phoenix nào, Turtle nào? Nhân vật nào trong lịch sử? Trong hai con, con nào đực, con nào cái, vì Bồ Câu còn có thể là Con Cu.
Bữa nào rảnh, sẽ lôi ra trình cho độc giả Tin Văn thấy, cái gọi là vụ án Phượng Hoàng và Bồ Câu.
Lạ một điều, liệu Greene, khi chọn Phượng làm nhân vật chính, là đã 'tiên đoán' luôn cả chiến dịch Phượng Hoàng, của Xịa, sau đó, trong chiến tranh Việt Nam? 
Lạ nữa, TTT đã dịch bài thơ, làm đề từ cho Một Chủ Nhật Khác, cuốn tiểu thuyết sau cùng và đích thực của ông, trước khi đứt phim. Liên hệ nào giữa bài thơ, và Một Chủ Nhật Khác?
Nếu có dịp nói chuyện với anh TTT, nhớ cho TC gửi lời hỏi thăm. Hồi em quen nhà thơ chuyên môn làm thơ tán gái, và luôn luôn thành công, có gặp ảnh. Ảnh mắng: "Lại trốn học hả?"
"Viết vậy đủ rồi. Vả cũng hết sức rồi. Trời cho sao thì hưởng vậy."
Tôi lại nhớ, lần nói chuyện qua điện thoại với ông anh, đã lâu.
Và, vậy đủ rồi.