|
Gặp bão
như Nargis, đồng bằng
sông Cửu Long sẽ tan hoang
Trước tổn thất tới
100.000
người chết và mất tích sau bão Nargis của Myanmar, ngày 17/5, những cán
bộ làm
công tác phòng chống lụt bão, tìm kiếm cứu nạn đã bày tỏ lo ngại nếu
đồng bằng
sông Cửu Long gặp một bão Nargis thứ hai thì sẽ tan hoang. Việc cứu nạn
không
tránh khỏi lúng túng.
Vn_Express
Hãy "đề nghị"
với
chúng, một đề nghị mà chúng không thể nào từ chối.
Đó là policy của Bố Già Mafia, Corleone.
Giữa thảm họa thiên nhiên, "tai trời", chính quyền Miến Điện, "ách
nước", bế quan tỏa cảng mọi viện trợ từ phía bên ngoài, sợ gây ra một
cơn "thảm họa nhân đạo", une catastrophe humanitaire. Mục tiêu số một
của họ: Làm sao giữ vững chế độ quân sự hoang tưởng, bất lực và tham
những.
An offer they can't refuse. Một đề nghị chúng không thể từ chối.
Người Mỹ đã có mặt, ở Thái Lan, để sửa soạn
một hành lang nhân đạo... trong trưòng hợp.... Cho đến nay, chỉ có hai
xe vận tải của LHQ vượt qua được rào cản... Một viên đội Mẽo, vừa châm
điếu thuốc lá Thái Lan, vừa nói, tôi có cảm tưởng họ đếch khoái tụi
tôi, nhưng chúng tôi có mặt ở đây, đâu phải vì họ, mà vì dân chúng
Miến, và khi có lệnh, là a lê hấp!
Ui chao, chẳng lẽ cũng [lại] mong như vậy, cho xứ Mít của chúng ta!
Cuộc
chiến Chechnya của một người lính
Koestler: Con quỉ của sự tuyệt đối
Le démon de l'absolu
Et puis quoi, on n'écrit pas
Le Zéro
et l'Infini sans faire de dégâts colllatéraux: « Il est l'homme sans
concessions qui n'a plié devant aucune des deux grandes tyrannies
modernes et
a osé les défier ensemble. »
Rồi sao? Nguời ta không thể viết Số
không và Vô tận mà không gây miểng: "Ông ta là một người không
nhượng bộ, không hề cúi mình trước bất cứ một trong hai thế lực bạo
chúa lớn lao hiện đại và thách thức cả hai."
Martin Amis
Tay Amis này,
làm Gấu nhớ đến một ông bạn, Châu Văn Nam, nhiếp ảnh viên
UPI. Không hiểu tại làm sao, anh lúc nào cũng tin vào Gấu, ngay cả khi
Gấu hoàn toàn tuyệt vọng về mình. Không có CVN, là Gấu không làm sao bỏ
chạy được VC!
Sau này, trong những lần gặp lại, anh cười nói, tao rất giỏi về xem
tướng người. Lúc nào tao cũng tin là mày sẽ thoát, sẽ làm được một cái
gì đó!
Anh làm Gấu nhớ đến một tay khác, cũng tiên đoán như vậy về Gấu. Nhưng
trong hai trường hợp hoàn toàn khác nhau. Anh thứ nhì này, cũng ngồi
xem tướng Gấu, và phán. Cho vui câu chuyện thôi.
Khác CVN. Cứ mỗi lần có cú lớn, là anh nghĩ đến Gấu, và cho tham dự.
Free!
Morrison: 10
Questions
Vào
thời net, với những kỹ
thuật hiện đại như scaner, thí dụ, dịch, tốt nhất, nên post kèm bản
gốc, hoặc
bản dịch tiếng Anh, tiếng Pháp của nó, điều Tin Văn vẫn thường làm,
"đưa vào thực tế", một trong ba búa ông anh truyền cho, đừng sợ sai,
sai thì
sửa, nếu
không, không thể có tác phẩm.
Độc giả Tin Văn,
căn cứ bản scan, thường xuyên chỉ giùm Gấu những câu, những đoạn,
dịch
sai
hoặc chưa tới, chưa đạt...
Cũng
tiện đây, nói rõ thêm về
ông anh nhà thơ: Sở dĩ Gấu hay nhắc tới, không phải là vì muốn 'khai
thác tối
đa và đủ kiểu cái chết của TTT', như bạn Hồ Nam phạng Gấu, [Gấu vs
Hồ Nam] nhưng mà là,
những
bài học vỡ lòng của Gấu, từ ông anh, chúng rất cần cho
tất cả
những ai mê văn chương, hay nói gọn hơn, mê viết.
Gấu có
một ông bạn cũng khá
thân, rất nổi tiếng trong giới viết lách, nhưng nổi tiếng chìm, dân
viết thì rành, độc giả, gần như mù tịt. Ông này, rất
ư là
giỏi ngoại ngữ, cũng từng dịch thuật khá nhiều tác phẩm, nhưng cũng
chẳng dám
để tên thật, hoặc dịch giùm, cho người khác. Do giỏi ngoại ngữ, nên đọc
rất
nhiều, rất tự hào về cái sự hiểu biết của mình.
Nhân
một lần, cùng ông
bạn, cả
hai cùng ngồi bên hai ông Tây, Gấu tỉ tê hỏi, ông phán thật hách:
Tao không dám
dịch, không dám
viết, ấy là vì sợ sai. Cỡ như tao mà sai, cái hại khủng khiếp ghê lắm.
Tư tưởng
càng lớn, đúng thì thành thánh nhân, sai thành ác quỉ, gây hại cho muôn
người.
Mày không thấy những gương tầy liếp sao: nào Dos, nào Nietzsche, nào
Marx...? (1)
(1) Không hiểu ông bạn của Gấu có 'thuổng' Heidegger không?
He who thinks greatly must
err greatly: Kẻ nào nghĩ lớn, phải lầm lớn
Heidegger: The Thinker as Poet, Tư
tưởng gia như Thi sĩ [in Poetry,
Language, Thought, Thơ, Ngôn ngữ, Tư tưởng, dịch qua tiếng Anh,
Albert Hofstadter, nhà xb Harper & Row, New York].
*
Nhưng,
một lần cũng bên hai
ông Tây, nhân nhắc đến ông anh nhà thơ, mà ông bạn này cũng khá quen
biết,
Gấu bèn
hé lộ, một trong ba búa ông anh truyền cho, cứ đọc tuới, thì tìm ra
thầy, cứ
dịch tưới, thì có tác phẩm, ông bạn ngớ người ra, than, giá mà tao, vào
cái lúc
mới lớn, đang hăm hở như thế, mà gặp ông anh của mày, thì đời tao khác
hẳn đi
rồi!
*
Có một lần, Gấu dịch một câu,
lâu quá không còn nhớ, lệch hẳn ra khỏi nguyên tác, và rất ư lấy làm
thú vị,
nhưng "một"
trong "hai" vị độc giả, sau này thân thiết đến như "ruột thịt", bèn
mail, mắng, dịch như thế, thì bố ai hiểu nổi!
Gấu không làm sao giải
thích cho
người bạn thân này, mãi đến khi đọc Linda Lê, trong một bài viết, có
trích dẫn một câu của Novalis, nay chép ra đây,
thay câu
trả lời cho người bạn thân thiết, qua Tin Văn.
Novalis
có nói, một bản dịch,
hoặc có tính văn phạm [theo nghĩa đen], hoặc có tính diễn giải, tức
tính mô phỏng, hoặc huyền hoặc.
Cái câu mà Gấu dịch đó [không
còn nhớ, nhưng sẽ nhờ "google desktop" tìm giùm], có tính huyền hoặc.
Đẩy câu của Novalis đến tận
cùng, tất cả những bản dịch, vờ nguyên tác, như của em Thanh Huyền, đều
có
tính... huyền hoặc!
Huyền hoặc?
Linda Lê, tiếp tục trích dẫn
Novalis: Những bản dịch huyền hoặc là những bản dịch đỉnh cao văn
phong. Chúng
tái tạo sự tinh khiết, sự hoàn hảo của tính nghệ phẩm, trong tính cá
nhân của
nó. Không phải tác phẩm nghệ thuật, chính nó, mà những bản dịch đem đến
cho
chúng ta, nhưng lý tưởng của nó.
Novalis disait qu'une
traduction, ou bien est grammaticale (littérale), ou interprétative
(adaptation), ou bien mythique. « Les traductions mythiques sont des
traductions de haut style: elles reproduisent dans sa pureté et sa
perfection
le caractère de l'œuvre d'art dans son individu. Ce n'est pas l'œuvre
d'art
elle-même, réellement, qu'elles nous donnent, mais bien son idéal.»
Linda Lê: L'Âme Romantique
[retour aux classiques]. Le Magazine
Littéraire số đặc biệt về văn chương và trại tù, Jan 2005
*
"Après Auschwitz, écrire un poème est barbare, et la connaissance
exprimant pourquoi il est devenu aujourd'hui impossible d'écrire des
poèmes en subit aussi la corrosion. »
Sau Auschwitz, làm thơ thì dã man, và cái sự hiểu biết ra như thế,
rằng, bây giờ không thể làm thơ, nó, cũng chịu sự sói mòn.
T.W. Adorno, Critique de la culture
et société: Phê bình văn hóa và xã hội
Le Magazine Littéraire,
La Littérature et les camps, Janvier 2008
Kinh
nghiệm Tam Ích
Đây có lẽ là bản văn đầu
tiên, so với bản in trong Stranger
Shores, được chuyển ngữ
Tem quí
Cùng một tấm hình, một chú thích giặc cờ đen, một, nghĩa quân Đề Thám. Nguồn 1.
Nguồn 2. Báo History,
số đặc biệt về Việt Nam: Vịnh Bắc Bộ, June 2008
*
Nghĩa quân Đề Thám, đúng hơn.
Giặc Cờ Đen của Tướng Lưu Vĩnh Phúc, là khi Pháp
đánh chiếm Bắc Kỳ.
Tướng Tây Francis Garnier bỏ mạng vì họ,
và được Tam Nguyên Yên Đổ đi một đường văn tế thật là cảm động!
|