|
Le
Promeneur
Solitaire: W. G. Sebald on Robert Walser
Kẻ
tản bộ cô đơn: Sebald viết về Robert Walser
Unrecounted
Người ghi
chú cô đơn: The
Solitary Notetaker
Please
send me
the brown overcoat
from the Rhine
valley
in which at one time
I used to ramble the night.
[Hãy gửi cho tôi
cái áo choàng mầu nâu
từ thung lũng sông Rhine
mà có lần tôi mặc dạo đêm].
Le
Promeneur
Solitaire: W. G. Sebald on Robert Walser
Kẻ
tản bộ cô đơn: Sebald viết về Robert Walser
February 7,
2014
Le Promeneur
Solitaire: W. G. Sebald on Robert Walser
Posted by The New Yorker
This essay
is adapted from a chapter of “A Place in the Country,” a collection of
essays
by W. G. Sebald (1944-2001), translated from the German by Jo Catling,
which
comes out next week from Random House. In these linked essays, Sebald
takes up
the troubled lives of five writers and one painter with the delicacy,
intensity, and tone of sombre mystery for which he was known.
Bài tiểu luận
này được phóng tác từ 1 chương của "Một Chỗ trong Một Xứ", tuyển tập
tiểu luận của Sebald, sắp ra lò, trong đó, S. lèm bèm về những cuộc đời
chẳng
xuông xẻ của năm nhà văn và một họa sĩ, với trân trọng, với căng thẳng,
và bằng
1 giọng văn có tí bí ẩn lù tà mù, vốn ông thật thân quen với nó.
April 5,
2012
W. G.
Sebald’s Poetry of the Disregarded
Posted by
Teju Cole
Thơ của
những kẻ bị bỏ đi, chẳng ai thèm để ý đến, của
W.G. Sebald
Xuyên suốt
nghiệp viết của mình, W.G. Sebald làm những bài thơ, lạ làm sao, thật
gần gụi,
thật như văn xuôi của ông. Giọng điệu của ông, trong cả hai thể loại
thì luôn
luôn được nén xuống, kìm lại, nhưng làm sao giấu nổi đỉnh cao của
chúng, là của
1 thứ kinh cầu, tưởng niệm, thương tiếc. Thêm vào đó, là sự kiện này:
ông xóa
nhòa, làm mờ đi, những đường ranh phân biệt những thể loại văn thơ, và
thực thế,
hầu như tất cả những gì ông viết, không chỉ thơ và văn xuôi, thì còn
bao gồm lịch
sử, hồi ký, tiểu sử, phê bình nghệ thuật, những tuyệt chiêu về học giả,
kinh điển,
và sáng kiến, phát minh. Một chuyên
gia thuộc loại tổ sư trong cái việc trộn lẫn vào nhau những thể loại
văn học như
ông, thì đã được truyền nghề từ những bậc thầy rầu rĩ của thế kỷ 17, là
Robert Burton and Thomas Browne, và những câu văn dài thòng, quấn quít
vào
nhau, thành những vòng tròn giống như những cái thòng lọng, của Sebald,
thì cũng
còn là một hình thức tưởng nhớ đến những nhà văn tiếng Đức thế kỷ 19,
như Adalbert
Stifter và Gottfried Keller.
Nhưng mạnh hơn
nữa, là sự gần gụi của văn phong của
những tác phẩm của riêng ông, với những tác phẩm có trước chúng, của
những tác
giả như Robert Walser và Thomas
Bernhard.
Đối với chúng
ta, những kẻ đọc tác phẩm của ông, qua bản dịch tiếng Anh, tất cả tạo
thành, cái
gọi là, có tính Sebald [Sebaldian].
Tiếng tăm của
Sebald trụ vào bốn cuốn tiểu thuyết—“Vertigo,” “The Emigrants,” “The
Rings of
Saturn,” và “Austerlitz”— tất cả chúng, những suy tưởng về lịch sử của
bạo lực
nói chung, và về di sản của Lò Thiêu nói riêng. Cảm quan của chúng ta
về sự thành
tựu này còn được giầu có thêm nhờ những tác phẩm khác: những tác phẩm
xb khi ông
còn sống (những bài diễn thuyết “Về lịch sử tự nhiên của huỷ diệt, và
bài thơ dài
“After Nature”), và những tác phẩm xb sau khi ông mất (trong có tập
tiểu luận “Campo Santo”, những tập thơ ngắn “Unrecounted” và “For Years
Now”).
Vóc dáng của Sebald, giống của Roberto Bolaño, đưa ra ảo
tưởng,
cả hai đều sản sản xuất khoẻ lắm, khoẻ lạ thường, và “Qua
Đất và Nước”, "Across the Land and the Water”, tập thơ tuyển 1964-2001,
khi trình làng không làm
người đọc ngạc nhiên. Mười năm đã qua, vậy mà như ông vẫn còn sống, vẫn
đang viết.
"Qua
Đất và Nước”
khác hẳn mọi cuốn sách khác của Sebald ở điểm cực bảnh, thật đáng nể
này: nó có
cái phần viết đầu tay của ông. Bởi vì thành công văn học của ông đến
muộn (ông
được năm bó khi cái đầu tiên của những tác phẩm của ông được dịch qua
tiếng
Anh), và cái ông Sebald mà chúng ta biết đó, là 1 ông chín,“mature”
rồi, lừng lững một đấng rồi. Một
trong những cực thú của tập hiện đang, present, là ở trong cách
nó chỉ cho
chúng ta thấy, sự phát triển của giọng thơ của tác giả trên dòng thời
gian trên
mười năm, bắt đầu thập niên 1960, khi ông là một sinh viên. (1)
W.G. SEBALD'S
MENTAL WEATHER
A new documentary explores his wanderings
W.G.
SEBALD'S MENTAL WEATHER
Posted by
Simon Willis, January 26th 2012
When I left
the office the other afternoon for a screening of a new documentary,
the sky
was grey and overcast: good weather for watching any movie, perfect for
one
about W.G. Sebald. His book "The Rings of Saturn" (1995 in German,
1998 in English) records a walk he took around East Anglia in 1992,
during
which the author meditates on everything from herring fishing to the
Holocaust.
Darkness is always falling in Sebald's books, or clouds casting a
shadow or
"veils of mist" drifting in from the sea.
Grant Gee's
excellent new film, "Patience (After Sebald)", which is released in
Britain tomorrow, retraces the journey. The film combines grainy and
blustery
footage of Covehithe, Southwold, Dunwich and Somerleyton with
voice-overs from
writers and artists interpreting the book's web of associations. There
are also
audio recordings of Sebald himself. At one point he talks about fog and
mist,
and how much he admires the ability of Victorian novelists "to make of
one
phenomenon a thread which runs through a whole text."
That applies
to Sebald's work too. Weather in "The Rings of Saturn" is more than
mood. It's also a method of blurring what he sees, and a metaphor for
the
unbidden path the book takes. In the film, the author and academic
Robert
Macfarlane describes Sebald's work as "a vanishing of stabilities".
It's not unlike a phrase Macfarlane used in a recent piece about mist
for
Intelligent Life. Mist, he wrote, is
“trickster weather…it turns familiar landscapes strange, dampens
sounds, blurs
vision".
In one
passage in the book, which is explored in the film, Sebald takes a walk
on
Dunwich Heath in weather which is "uncommonly sultry and dark". After
a while—during which he thinks about Britain's forests, charcoal and
the
relationship between combustion and creativity—he finds himself back
where he
began, lost among the crisscrossing tracks. "The low, leaden sky; the
sickly violet hue of the heath clouding the eye...I cannot say how long
I
walked about in that state of mind, or how I found a way out."
"Patience
(After Sebald)" is released in Britain on January 27th
Khi
tôi rời văn phòng vào một buổi xế chiều, lo sàng lọc một tài tiệu mới,
bầu trời
khi đó thì xám xịt, đầy mây đen, đúng thứ tuyệt, để nằm dài coi phim,
và, vớ đúng
một phim về W.G. Sebald, thì quả là tuyệt cú mèo, như thằng cha Gấu vẫn
thường
xuýt xoa. Cuốn sách của ông, "The Rings of Saturn" (bản tiếng Đức,
1995,
tiếng Anh, 1998) viết về cái lần ông tản bộ East Anglia, vào năm 1992,
và
trong khi tản bộ ông trầm tư về mọi điều mọi thứ, từ đi câu cá
“herring” cho tới
Lò Thiêu.
Bóng tối luôn phủ xuống
những cuốn sách của Sebald, hay, mây làm
thành
1 cái bóng, hay một bức “màn sương”, lừng khừng từ biển trôi dạt về.
Cuốn
phim mới thần sầu của Grant Gee vẽ lại chuyến đi đó. “Nhẫn nại, (Theo
Sebald)”
["Patience (After Sebald)”], sẽ trình làng ở Anh, ngày mai [27 Tháng
Giêng,
2012].
Gồm những thước phim của
Covehithe, Southwold, Dunwich and Somerleyton,
lồng tiếng của những nhà văn, nghệ sĩ dẫn giải "lưới sách".
Có những đoạn là tiếng nói, audio recordings, của chính tác giả. Có 1
khúc, ông lèm
bèm về sương mù, sương muối, và thú nhận trước bàn thờ, ông mới mê làm
sao, những
nhà văn thời kỳ Victoria, ở điều này: cái khả năng thần kỳ của họ:
“biến một hiện
tượng thành 1 dải, chạy dài xuyên suốt trọn bản văn”
Đây là thủ
pháp “rắn nằm
trong cỏ”, "đếch biết đâu là đầu, đâu là đuôi", của Đông Phương ta. Rắn
thì cũng
1 loại rồng, đúng không?
Trên blog
của HHT có trích từ sách coi tướng
của VTL, giai
thoại “Song Long Nhiễu Nguyệt”, nói về hai
sợi râu [râu với lông thì cũng rứa],
dài ơi là dài:
Tướng
của cô
ta ẩn bên trong, không bong ra ngoài. Cô có hai sợi râu rồng, kéo thẳng
ra thì
dài tới đầu gối, để tự nhiên thì soăn lại từng vòng tròn nằm hai bên.
Tướng ấy
sách gọi là Song Long Nhiễu Nguyệt, Hai Rồng Nằm Ấp Mặt Trăng.
Độc giả TV tự
kiếm đọc, Gấu không dám viết ra ở đây, sợ Gấu Cái chửi, mi già rồi,
đừng tục
tĩu quá.
Đương nói
chuyện Lò Thiêu, vậy mà mi cũng đem chuyện dơ dáy chêm vô!
Hà, hà!
Nhưng điều
Sebald phán, về tiểu thuyết thời Victoria ở Anh, thì cũng áp dụng ngay
bong vô
của ông. Thời tiết ở trong "The Rings of Saturn" thì còn quá cả cái gọi
là “tâm trạng, tính khí”, mood. Đây cũng là một phương pháp viết: Làm
mờ những
gì ông nhìn thấy. Và còn là một ẩn dụ về một lối đi không mời mọc, tạ
từ khách, theo đó, cuốn sách lầm lũi đi mình ên. Trong cuốn phim, tác
giả, nhà
khoa bảng Robert
Macfarlane miêu tả tác phẩm của Sebald thì như là một sự “biến mất sự
vững vàng, tại
vị”. Như ông phán, trong 1 bài viết mới đây cho Intelligent Life, sương
mù thì
một thứ “khí hậu bịp bợm… nó biến những phong cảnh quen thuộc trở thành
lạ lẫm,
kỳ quặc, làm ẩm ướt âm thanh, tiếng động, làm mờ viễn ảnh, tầm nhìn”.
Bạn đọc, thấy
lại từ "ẩm ướt", và có phải là nó liên quan tới cái cửa mở ra mọi
siêu hình
học và tôn giáo, và tất nhiên, tới hai sợi râu rồng dài ơi là dài?
Trong 1 đoạn
của cuốn sách, được thăm dò, thám hiểm ở trong phim, Sebald làm 1 cú
lang thang
tại Dunwich, và thời tiết vào lúc đó thì “oi bức, âm u thật không giống
ai, không
giống bất cứ 1 lúc nào khác, nghĩa là rất ư là khác thường”. Sau một
lúc –
trong 1 lúc đó, thì ông nghĩ về những khu rừng của Ăng Lê, than củi, và
sự liên
hệ giữa đốt cháy và sáng tạo - ông thấy mình ngược trở lại, đúng ở nơi
bắt đầu,
thất lạc giữa những lối đi trùng lấp, “những con đường rừng chẳng dẫn
tới đâu”.
“Trời thì thấp, xám xịt một màu chì, cái màu tím bịnh hoạn của cái nóng
làm mù
mắt… Tôi không thể nói chừng bao lâu tôi lêu bêu trong trạng thái của
cái đầu như thế, và bằng cái nào tôi lại mò ra lối ra”.
|