ULYSSE PASSE DEVANT ITHAQUE

Qu'est-ce que ces rochers, ce sable? C'est Ithaque,
Tu sais qu'il y a la l'abeille et l'olivier
Et l'épouse fidèle et le vieux chien,
Mais vois, l'eau brille noire sous ta proue.
Non, ne regarde plus cette rive! Ce n'est
Que ton pauvre royaume. Tu ne vas pas
Tendre ta main à l'homme que tu es,
Toi qui n'as plus chagrin ni esperance.
Passe, décois. Qu'elle fuie à ta gauche! Voici
Que se creuse pour toi cette autre mer,
La mémoire qui hante qui veut mourir.
Va ! Garde désorrnais le cap sur l'autre
Rive basse, là-bas! Où, dans l'écume,
Joue encore l'enfant que tu fus ici.

Yves Bonnefoy

ULYSSES PASSES ITHACA

What's this pile of rocks and sand? Ithaca ...
You know you'll find the bees, the ancient dog,
The olive tree, the faithful wife. But look:
The water glitters, black under your prow.

No, don't waste another glance: this coast
Is just your threadbare kingdom. You won't
Shake the hand of the man you are now-
You who've lost all sorrow, and all hope.

Sail on, disappoint them. Let the island slip by,
Off to port. For you, this other sea unrolls:
Memory haunts the man who wants to die

Speed ahead. From this day on, set your course
For that low, huddled shore. There, in the foam,
Plays the child that you once were, here.

Ulysse đi ngang Xề Gòn

Cái đống kè đá, cát kiết kia là cái gì hử? Xề Gòn đó.
Mi biết mà, ở đó có đàn ong, có con chó già
Có cây ô liu và bà vợ trung thành
Nhưng coi kìa, dòng nước long lanh, đen thui, dưới mũi thuyền

Không, đừng nhìn bờ sông nữa
Thì đúng vưỡn chỉ là cái vương quốc khốn khổ của mi ngày nào
Mi sẽ chẳng thể bắt tay cái kẻ là mi bây giờ
Mi, kẻ đếch còn đau buồn, hy vọng

Dong buồm tếch thôi, kệ cha Xề Gòn và
những con người của nó đang từ từ trôi xa ở phía mạn trái thuyền
Một biển khác, một Xề Gòn khác đang chờ mi
Hồi ức săn đuổi kẻ nào muốn chết

Tăng tốc thuyền, kể từ ngày hôm nay
Hướng về một Xề Gòn khác, kè đá khác
Hãy nô đùa với đứa trẻ, là mi, ngày nảo ngày nào
Cái ngày mà mi còn Xề Gòn của mi

Bài thơ, nguyên tác tiếng Tẩy. Nay coi lại, post thêm cho đủ bộ.
Bèn [sẽ] đi thêm, Bông Hồng Độc Nhất, La Seule Rose, The Only Rose, và ba kỷ niệm của Yves Bonnefoy, về Borges, trong có nhắc tới 1 truyện ngắn thần sầu của Hawthorne. Quả đúng là thần sầu. Làm Gấu nhớ tới cái truyện ngắn về người khách lạ, mà Gấu đọc cùng với bà cụ TTT, những ngày còn đi học, The Ambitious Guest.

Thơ, với Cavafy, như lạc thú và cái đẹp, đám mắt trắng dã - quần chúng, đám dông, tập thể…-  không thưởng thức được, những thứ đó không ở trong tầm tay của mọi người: chúng chỉ có đó cho những con người đủ  “dám” để mà khui, móc chúng ra, và trồng trọt, săn sóc chúng như là những trái cấm, trong 1 khoảnh đất nguy hiểm
Poetry, for Cavafy, like pleasure and beauty, could not be brought public, nor were such things within everyone‘s reach: they were available only to those daring enough to seek them out and cultivate them as forbidden fruits, in dangerous territory
Vargas Llosa: The Alexandrian

Ithaca

When you start on your way to Ithaca,
pray that the journey be long,
rich in adventure, rich in discovery.
Do not fear the Cyclops, the Laestrygonians
or the anger of Poseidon. You'll not encounter them
on your way if your thoughts remain high,
if a rare emotion possesses you body and soul.
You will not encounter the Cyclops,
the Laestrygonians or savage Poseidon
if you do not carry them in your own soul,
if your soul does not set them before you.

Pray that the journey be a long one,
that there be countless summer mornings
when, with what pleasure, what joy,
you drift into harbours never before seen;
that you make port in Phoenician markets
and purchase their lovely goods:
coral and mother of pearl, ebony and amber,
and every kind of delightful perfume.
Acquire all the voluptuous perfumes that you can,
then sail to Egypt's many towns
to learn and learn from their scholars.

Always keep Ithaca fixed in your mind.
Arrival there is your destination.
Yet do not hurry the journey at all:
better that it lasts for many years
and you arrive an old man on the island,
rich from all that you have gained on the way,
not counting on Ithaca for riches.
For Ithaca gave you the splendid voyage:
without her you would never have embarked.
She has nothing more to give you now.

And though you find her poor, she has not misled you;
you having grown so wise, so experienced from your travels,
by then you will have learned what Ithacas mean.

C. P. CAVAFY: SELECTED POEMS

ULYSSES PASSES ITHACA

What's this pile of rocks and sand? Ithaca ...
You know you'll find the bees, the ancient dog,
The olive tree, the faithful wife. But look:
The water glitters, black under your prow.

No, don't waste another glance: this coast
Is just your threadbare kingdom. You won't
Shake the hand of the man you are now-
You who've lost all sorrow, and all hope.

Sail on, disappoint them. Let the island slip by,
Off to port. For you, this other sea unrolls:
Memory haunts the man who wants to die

Speed ahead. From this day on, set your course
For that low, huddled shore. There, in the foam,
Plays the child that you once were, here.

Yves Bonnefoy

Ulysse đi ngang Xề Gòn

Cái đống kè đá, cát kiết kia là cái gì hử? Xề Gòn đó.
Mi biết mà, ở đó có đàn ong, có con chó già
Có cây ô liu và bà vợ trung thành
Nhưng coi kìa, dòng nước long lanh, đen thui, dưới mũi thuyền

Không, đừng nhìn bờ sông nữa
Thì đúng vưỡn chỉ là cái vương quốc khốn khổ của mi ngày nào
Mi sẽ chẳng thể bắt tay cái kẻ là mi bây giờ
Mi, kẻ đếch còn đau buồn, hy vọng

Dong buồm tếch thôi, kệ cha Xề Gòn và
những con người của nó đang từ từ trôi xa ở phía mạn trái thuyền
Một biển khác, một Xề Gòn khác đang chờ mi
Hồi ức săn đuổi kẻ nào muốn chết

Tăng tốc thuyền, kể từ ngày hôm nay
Hướng về một Xề Gòn khác, kè đá khác
Hãy nô đùa với đứa trẻ, là mi, ngày nảo ngày nào
Cái ngày mà mi còn Xề Gòn của mi

Il ritorno d'Ulisse

Returning from a lengthy trip
he was astonished to find
he had strayed to a country
not his place of origin

For all his encounters in scattered spots
with the black paper hearts of men
shot by the arquebuse
his bow-and-arrow story
did not happen

Then there was Penelope's
Castilian grandmother
blocking his entry at the garden gate
wordless and busy with embroidery

Sure, the grandchildren
are smiling in the background
apparently better disposed
towards foreigners

Their furtive hopes
still almost too small
for the naked eye
(But the idea is good
and the noise far away
even the building)

Sebald: Qua sông & Nước

Note: Bài thơ này làm nhớ một, hai bài thơ trong Thơ Ở Đâu Xa, tả cảnh anh tù, nhà thơ, sĩ quan VNCH, gốc Bắc Kít, về quê Bắc Kít ngày nào, và, tất nhiên, còn làm nhớ bài thơ của TTY, Ta Về.

Ta Về

Trở về sau 1 chuyến dài dong chơi địa ngục
Hắn kinh ngạc khi thấy mình lạc vô 1 xứ sở
Đếch phải nơi hắn sinh ra

Trong tất cả những cú gặp gỡ ở những điểm này điểm nọ rải rác, tản mạn
Với những trái tim giấy đen của những người bị bắn bởi cây súng mút kơ tông
Thì giai thoại, kéo cây cung thần sầu, bắn mũi tên tuyệt cú mèo, đếch xẩy ra.

Và rồi thì có bà ngoại Tây Bán Nhà của Penelope
Bà chặn đường dẫn vô vườn
Đếch nói 1 tiếng, và tỏ ra bận rộn với cái trò thêu hoa văn khăn tay
Gửi người lính trận vượt Trường Sơn kíu nước,
Này khăn tay này, này thơ này,
Đường ra trận mùa này đẹp nắm!
Hà, hà!

Tất nhiên rồi, chắc chắn có lũ con nít
– không phải nhếch nhác kéo nhau coi tù Ngụy qua thôn nghèo –
chơi ở vườn sau, chúng có vẻ rất tự nhiên, mỉm cười với khách lạ

Những hy vọng ẩn giấu của chúng
vẫn hầu như quá nhỏ nhoi,
với con mắt trần trụi