Tác phẩm nghệ thuật với Camus, là 1 hiện tượng phi lý - "chính tác phẩm của ông thì cũng rứa - và, người ta chẳng ngạc nhiên, khi coi Huyền thoại Sisyphe, của ông như 1 diễn dịch tác phẩm của Kafka.
Đúng như vậy, Camus nhận ra Kafka, như 1 trong những "tiểu thuyết gia triết học", như những tiểu thuyết gia hiện đại, khác đám tiểu thuyết gia luận đề.

Tặng bạn quí của ta [Sartre]
GCC [Camus]

Je fus placé à mi-distance de la misère et du soleil
Albert Camus: L'envers et l'endroit

Tôi được đặt để, ở giữa quãng đường, một bên là sự khốn cùng, và một bên là mặt trời.

Đó cũng là số phận của…  Gấu.
Sự khốn cùng, là, nửa ở Miền Bắc
Nửa còn lại, có Mặt Trời - không phải Mặt Trời Địa Trung Hải của Camus - mà là Mặt Trời Miền Nam.
Một khi mất nó, Gấu khóc than thảm thiết! (1)
Camus 100

“And Simone Weil - for there are dead people who are closer to us than many of the living.”
"Và Simone Weil- bởi là vì có những người chết gần gụi với chúng ta hơn, so với nhiều người kẻ đang sống"

TTT, khi viết, “Những người đã chết đều có thực”, là cũng từ cùng 1 nguồn cảm hứng trên, theo GCC.

Khi thế giới trí thức và văn chương xua đuổi ông tới tận cùng, đầy ông vô sự trơ trọi cô độc của 1 thứ nạn nhân bịnh dịch, chỉ 1 người đàn  ông lương thiện, nhân hậu có can đảm đưa bàn tay bạn bè ra, và giúp ông sống sót: Albert Camus. Một tình bạn sâu xa nẩy nở giữa hai nhà văn, càng thêm bền chặt như xi măng nhờ lòng ngưỡng mộ mà cả hai cùng san sẻ, dành cho Simone Weil.

    Where Camus is concerned, it's impossible to overstate the extent to which Simone Weil's thought and example counted in his intellectual and spiritual life, from the end of the war until his premature death. This is a point that even his best biographers have not adequately treated, thereby confirming Emerson's view, according to which literary biography is a vain undertaking, since it tells of lives in which, by definition, the most significant events have unfolded in silence and invisibility. And yet here, the material evidence is abundant. From 1948, Camus undertook the publication, in the "Espoir" collection that he directed for Gallimard, of Simone Weil's main writings on social and political questions, L'Enracinement (The Need for Roots) and La Condition ouvrière. (Of all the titles in the collection, these were the only ones that had any real success.) Along with Gustave Thibon (for the philosophical and religious texts) he was thus one of the very first and most ardent guardians of Simone Weil's work and memory. Above all, Simone Weil became a constant inspiration for his own reflection, as many passages in his Notebooks testify. Furthermore, in Stockholm, on the occasion of the Nobel Prize, he gave the most vibrant public confirmation of her influence. During the press conference before the ceremony, when he was asked which living writers mattered to him most, he named various Algerian and French friends, and add: “And Simone Weil - for there are dead people who are closer to us than many of the living.”

    Ten years earlier, the publication of Simone Weil's writings had led him to get in touch with her family, who welcomed him warmly, especially Mrs. Bernard Weil, herself a remarkable woman. Milosz also got to know her, and after Camus's death - which devastated Mrs. Weil - he continued to visit her. At the end of his essay on Simone Weil, Milosz notes a touching and revealing detail: on the day Camus learned that he had been awarded the Nobel Prize, hounded by a horde of journalists and photographers, he took refuge at Mrs. Weil's. And we know that for Camus, tormented by self-doubt, the crushing distinction was in many ways an ordeal - far from reassuring him, it left him unmoored. Just as, in a moment of sudden distress, a believer's natural reflex is to go into a church, the atheist Camus felt the irrepressible need to collect himself in the room where the young Simone had mediated and written.

Cách đọc Kafka, của Camus, theo Claudine Raboin, trong lời giới thiệu cuốn sách của bà mà trích đoạn sau đây cho thấy, giới tinh anh Tẩy đọc Kafka, bằng cái tinh thần Tẩy của họ.
Với Camus, Kafka có mùi hiện sinh, phi lý, thí dụ.
May quá, theo tác giả cuốn sách, chỉ có E. Mounier, trong "Giới thiệu những chủ nghĩa hiện sinh", tuyên bố, “tôi không xếp hạng Kafka, không thể xếp hạng” 

Quelques articles ont été consacrés à la diffusion de l'oeuvre de Kafka en France. Citons d'abord de Maja Goth, un livre intitulé “Kafka et les lettres francaises”, en 1956 : l'auteur montre comment Kafka fut d'abord et surtout connu «sous le jour du pittoresque et de l'exotisme ». Mais pendant la guerre, sous l'occupation, un public élargi -l'adaptation du Procès à la scène en 1947 l'élargira encore - retrouve dans Kafka le monde qui l'entoure («la guerre nous fait vivre Kafka», écrit M. Goth). C'est l'époque aussi où Camus reconnait en Kafka un grand écrivain de l'absurde. Marthe Robert, dans un texte publié en 1961 dans Le Mercure de France, et dont elle reprend les conclusions dans l'article que nous reproduisons ici (9), explique que les Francais ont cherché à comprendre Kafka en le rattachant d'abord à un mouvement intellectuel francais, au surrealisrne ou à l'existentialisme par exemple, et non à un mouvement littéraire allemand; ainsi s'est établie la popularité d'un écrivain qui semblait ne venir de nulle part et s'adresser à la généralité des hommes. Les surréalistes, qui traduisirent les premiers récits publiés en France (La Metamorphose et Le Verdict), ne virent là que le caractère fantastique d'une réalité qui semblait relever uniquement d'un monde onirique. L'existentialisme, celui de Sartre et celui de Camus, - Kafka est cornmente à la fois dans Le Mythe de Sisyphe et dans L'Être et le Néant - a été attiré par l'impression de contingence et d'absurdité qui se dégage de certaines situations où s'enfoncent les heros. Heureusement, dans L'Introduction aux existentialismes, Emmanuel Mounier déclare: “Je ne classerai pas Kafka inclassable.”
Claude Prevost, auteur d'une étude exhaustive intitulée À la recherche de Kafka (10) reconnait avec de nombreux critiques que la posterité de Kafka en France relève non plus de la littérature, mais de la magie, et souligne le « caractère mythologique» de l'idée qu'on a pu se faire de Kafka. L'article de Hans Mayer (11) nous apprend qu'en Allemagne la situation n'est guère meilleure.

(9). Voir Citoyen de l'utopie, p. 45.

CR: Introduction

Cái ghê gớm nhất của Camus, mà tất cả đạo hạnh của ông nhờ đó, mà có, là sự can đảm. Một mình chống lại tất cả, và sau cùng, chỉ một mình mình đúng. Đây là điều mà Milosz nhận ra, khi vinh danh ông, và trong bài viết của Người Kinh Tế, khi coi Camus là Ông Hoàng Của Sự Phi Lý cũng nhận ra:

Camus, Albert

Tôi theo dõi chuyện xẩy ra cho ông ở Paris, sau khi ông cho xb cuốn Con Người Nổi Loạn [L’homme Révolté] hay Kẻ Nổi Loạn [The Rebel]. Ông viết như một con người tự do, nhưng sự thực hóa ra là, đếch được phép, bởi vì vào lúc đó con người tự do là con người chống Mẽo, phò Xô Viết,  nói theo kiểu nhà nước ta, yêu nước là yêu xã hội chủ nghĩa, thì cũng rứa.
Cái chiến dịch xấu xa, bỉ ổi nhắm vào ông, do Sartre chủ xướng trên tờ Thời Mới, cùng với sự tiếp tay của Francis Jeanson, và sau đó, có thêm Simone de Beauvoir, xẩy ra đúng vào lúc tôi đoạn tình với Warsaw vào năm 1951. Đó là khi Sartre dậy dỗ Camus: “Nếu bạn không thích cả hai món, cộng sản lẫn tư bản, thì chỉ còn có một chỗ cho bạn an trí, đó là quần đảo Galapagos Islands”.
Czeslaw Milosz

Prince of the absurd
In search of the real Camus
Jan 7th 2010

Ông Hoàng của Sự Phi Lý

Khi Camus bị tử nạn xe cộ cách đây 50 năm, vào ngày 4 tháng Giêng, ông 46 tuổi, đã được Nobel văn chương và cuốn tiểu thuyết nổi tiếng nhất của ông, Kẻ Xa Lạ, giới thiệu tới độc giả trên toàn thế giới một thứ triết học về sự phi lý. Tuy nhiên, vào thời điểm ông mất, Camus thấy mình là một tên bị xã hội ruồng bỏ, tứ cố vô thân tại Paris, bị nhạo báng bởi Jean-Paul Sartre và những trí thức tả phái khác, họ tố cáo thứ suy tư tự do của ông, là từ chối không chịu hò theo những quan điểm chính trị đang ăn khách. Như cô con gái của ông nói: “Bố tôi thì cu ki, chỉ có mình bố tôi” [“Papa was alone.”]
Lịch sử nhận ra Camus ở về phía của rất nhiều giải pháp đạo đức của thế kỷ 20. Ông gia nhập Kháng chiến Pháp chiến đấu chống Nazi, biên tập nhật báo chui Chiến đấu. Hô hào bãi bỏ án tử hình. Một thời đã từng theo CS, tác phẩm chống chế độ toàn trị Con người phản kháng, xb năm 1951, có trong nó những cảm nhận đáng kể về những cái ác của chủ nghĩa Stalin, và đưa đến cú đoạn tuyệt với Sartre, vào lúc đó vẫn bảo vệ Liên Xô và từ chối kết án hệ thống nhà tù Gulag.
Camus bỏ Algeria về đất liền Pháp quốc, nhưng Algeria không hề bỏ ông. Khi cuộc nổi dậy chống thực dân thuộc địa nổ ra vào những năm 1950, sự từ chối gia nhập vào lời kêu gọi hợp lề luật, bien-pensante, cho một nền độc lập đã bị coi là một hành vi phản quốc bởi đám tả phái người Pháp. Ngay cả khi khủng bố tấn công những người Algiers, Camus vẫn đòi hỏi một cách vô ích một giải pháp liên bang, cùng với một nơi chốn cho người định cư. Khi ông tuyên bố thật lẫy lừng, “Tôi tin tưởng ở công lý, nhưng tôi sẽ bảo vệ mẹ tôi trước công lý”, ông bị tố cáo là một kẻ biện hộ cho chủ nghĩa thực dân thuộc địa. Gần 40 năm sau, Mr Lenzini kiếm ra tông tích người cựu sinh viên Algerian đã gây hấn vì lời tuyên bố trên tại một cuộc họp báo, anh ta thú nhận, vào lúc đó, anh ta chưa hề đọc bất cứ một tác phẩm nào của Camus, và sau đó, đã bị ‘sốc’ và cảm thấy mình chẳng là gì khi đọc Camus viết về sự nghèo khổ của những người Ả Rập.

The public recognition that Camus achieved in his lifetime never quite compensated for the wounds of rejection and disdain from those he had thought friends. He suffered cruelly at the hands of Sartre, Simone de Beauvoir and their snobbish, jealous literary clique, whose savage public assassination of Camus after the publication of “The Rebel” left deep scars. “You may have been poor once, but you aren't anymore,” Sartre lashed out in print.
“He would remain an outsider in this world of letters, confined to existential purgatory,” writes Mr Lenzini: “He was not part of it. He never would be. And they would never miss the chance to let him know that.” They accepted him, says Mr Tanase, “as long as he yielded to their authority.” What Sartre and his friends could not forgive was the stubborn independent-mindedness which, today, makes Camus appear so morally lucid, humane and resolutely modern.

Cái sự được nhìn nhận ghê gớm như thế, về tài năng của “chàng”, không làm sao làm dịu đi, cái sự tàn nhẫn khốn kiếp, của bạn quí của chàng, đối với chàng, nhưng chàng đếch cần. Chàng ở bên ngoài cái lũ khốn kiếp nhà văn nhà veo, chàng “chưởi búa xua, tứ phía”….

Điều mà Sartre và bạn bè của ông, không tha thứ cho Camus, là sự bướng bỉnh của 1 tâm hồn độc lập, điều bây giờ, làm cho ông xuất hiện trước mắt chúng ta, thật trong sáng về lương tâm, thật nhân bản, và hiện đại 1 cách thật quyết liệt.