Một thời để yêu, hát, và chết.

Lệ Thu: "Tôi trở về vì nhiều người muốn nghe tôi hát".
Câu nói của Lệ Thu, chỉ có một nửa nỗi u hoài, theo Gấu.
Đúng ra, nên nói, "Tôi trở về vì nhiều người còn muốn cùng với tôi, sống lại một thời, để yêu, để chết, và để hát".
Nghe thật cải lương, nhưng sự thực là vậy.
Chứng cớ:
Hầu hết khán giả đến với ca sĩ Lệ Thu là tầng lớp trung niên. Ngoài lòng yêu mến dành cho nữ danh ca, họ còn đến vì được đắm mình trong một không gian âm nhạc đầy chất tự sự, với những ca khúc bất hủ gắn với từng khoảnh khắc đời sống không thể quên, như: Hương xưa, Đêm đông, Dạ khúc, Thu vàng, Tình xa, Thu hát cho người, …Chính vì thế, khi "tiếng hát bay trên thành phố bâng khuâng" được cất lên, cả khán phòng đã lắng đọng trong giây phút, rồi chợt vỡ òa bởi những tràng pháo tay mạnh mẽ. Niềm hạnh phúc của người khán giả không gì hơn là được nói hộ lòng mình bằng chính sự rung cảm tuyệt đối của người ca sĩ. Những Mười năm tình cũ, Nghìn trùng xa cách, Xin còn gọi tên nhau… tăng thêm giá trị vì nó không còn đơn thuần là bài hát, mà chính là tâm trạng của mỗi người hiện diện tại khán phòng.Sự yêu mến còn được nhân lên nhiều lần khi khán giả được nghe ca sĩ Lệ Thu – người hát bằng những giọt nước mắt yêu thương – tâm sự trước mỗi bài hát trong đêm diễn. Đó là những lời trần tình được đúc kết từ những cảm xúc, kinh nghiệm của một người đã trải qua bao thăng trầm trong đời sống.
Phỏng vấn trực tuyến Lệ Thu do VN-Express thực hiện
Câu 'phán' của Gấu, được thực tại chứng minh liền tù tì, chẳng sướng sao!
*
 Hồi còn ngồi Quán Chùa, bên ly cà phê, có lần, hai anh em cùng lèm bèm, về sự khác biệt giữa nhạc có lời, với nhạc cổ điển, không lời, ông anh nhà thơ gật gù, phán, nhạc có lời là nhịp, rythm, của thời gian.
 Sau này, đọc Brodsky, ông coi, cái đó là của thơ. Nhưng Coetzee, trong một bài về Brodsky, phán ngược lại, đúng như ông anh, của âm nhạc, và ông cho biết thêm, đây là một quan niệm từ thời cổ  Athens
*
Thư tín:
Chú Trụ đã nghe Lệ Thu hát Thu hát cho người và Lệ đá xanh?
Tuyệt vời !!!
Lan N
Phúc đáp:
Lan N đã đọc Lệ Đá Xanh, thơ TTT?
Tôi biết những người khóc lẻ loi
Lệ không rơi ngoài tim mình
Lệ là những viên đá xanh...
Tks. Take care
NQT
*
Re: Câu hỏi về bài thơ của thi sĩ Thanh Tâm Tuyền. Vâng, đã đọc. Chuyện văn thơ của các ngài thi sĩ đó có thể nói hoài chẳng dứt nhưng cũng có thể chung qui được một điều: 19 năm văn chương Miền Nam là một điểm son trong văn chương (toàn cõi) Việt Nam thời cận đại mà ảnh hưởng của nó vẫn còn đến ngày nay. Cháu chỉ sống trong thời đó chừng vài ba năm do sinh sau đẻ muộn. Chỉ biết được những dòng thơ lời hát đó qua người nhà và khi đi khỏi Việt Nam (cũng hơn ½ đời người). Nhưng vẫn ấp ủ nó trong lòng như một hoài niệm về thời hoàng kim nào đó. Điều thú vị là sau nầy về Việt Nam gặp những đứa em bà con, những người bạn mới đều sinh sau 75 và đều có chung một hoài niệm đó.
Lan N
*
Giữa hai tiếng hát của một thời để yêu và để chết, Gấu, mê tiếng hát Lệ Thu hơn tiếng hát Khánh Ly.
Những dĩa nhạc sau này của Lệ Thu, Gấu có mua đủ, nhưng, có thể  do làm lại, nên chất giọng mất đi quá nhiều, không sao bằng những ngày cũ.
Nhờ cuộc phỏng vấn trực tuyến ở trong nước, qua VN-Express, Gấu mới biết, bản Nước Mắt Mùa Thu, Phạm Duy  sáng tác riêng cho Lệ Thu.
Tuy nhiên, Xin Còn Gọi Tên Nhau tuyệt hơn nhiều.
Bản nhạc này, lời quá tuyệt. Thơ hơn cả thơ.
Gấu quá mê, ngay từ những ngày nó vừa mới ra đời. Bây giờ mới biết nhờ yêu mến LT, nhạc sĩ Trường Sa sáng tác bản nhạc này.
*
- Tôi rất thích bài hát "Xin còn gọi tên nhau" do chị trình bày. Có rất nhiều ca sĩ hát bài này nhưng tôi thấy hay nhất vẫn là chị. Chị hát bài này lần đầu tiên vào lúc nào và có kỷ niệm đáng nhớ liên quan đến bài hát này không? (N.Đ. Nguyên, 28 tuổi, Vũng Tàu)
- Chào Nguyên. Nhạc phẩm Xin còn gọi tên nhau do nhạc sĩ Trường Sa sáng tác năm 1972. Theo lời ông nói thì ca khúc này được sáng tác từ cảm hứng của ông về tiếng hát Lệ Thu, "tiếng hát bay trên thành phố bâng khuâng"... Năm 1972 cũng là lần đầu tiên tôi hát ca khúc này. Hồi đó, ông đến tìm tôi và xin tôi một tấm ảnh để đăng trên bìa ca khúc. Vì tôi không có nhiều ảnh, nên chúng tôi đã cùng nhau đến Nhà thờ Đức Bà để chụp. Tấm ảnh này đã được in trên bìa ca khúc Xin còn gọi tên nhau và là kỷ niệm tôi không thể quên.
*
Lần qua Cali, đúng lúc xẩy ra vụ Trần Trường, Gấu hay đi lang thang với ông chủ tiệm sách Văn Khoa. Tình cờ nhắc tới bản này, Gấu nói, làm sao có. Ông nói, ông cũng mê bản đó, và biết, ở đâu có. Thế là ông đi mua cho Gấu, một cuộn băng cát xét, có bài hát. Sau Gấu mua được một CD, Một thuở yêu Người, trong có bản nhạc Xin còn gọi tên nhau, do Khánh Hà hát. CD này toàn những bài trứ danh, gần như mỗi bài là Gấu có một kỷ niệm hoặc bi thương, hoặc tuyệt vời về nó.
Khánh Hà hát Xin còn gọi tên nhau thật đã. Về già, Gấu mê tiếng hát Khánh Hà, thay cho thời trẻ mê tiếng hát Lệ Thu.

Tiếng hát ru em còn nuối trên môi
Lạ, là lời nhạc, Xin Còn Gọi Tên Nhau, như tiên tri lời, một bản nhạc khác, ra đời sau nó:
Phố vẫn hoang vu từ lúc em đi / Em ra đi nơi này vẫn thế
Một bản, dấu ấn của nó là Mùa Hè Đỏ Lửa, 1972. Một, 1975.

Xin còn gọi tên nhau
Tiếng hát bay trên thành phố bâng khuâng
Chiều đông đưa những bước chân u buồn
Chợt nghe mùa thu bay trên trời không
Còn ai giữa mênh mông đời mình
Nỗi đau mù lấp trên tuổi thơ
Phố vẫn hoang vu từ lúc em đi
Rồi trong mưa gió biết ai vỗ về
Bàn tay nào đưa em trong lần vui
Bằng những tiếng chim non thì thầm
Cho ngày tháng ưu phiền em quên
Tình trong cơn ngủ mê
Rồi phai trên hàng mi
Chợt khi mình nhớ về
Mộng thành mây bay đi
Còn gì trên đôi tay
Nên thầm hờn rỗi mình
Cho tình càng thêm say
Tiếng hát ru em còn nuối trên môi
Lời nào gian dối cũng xin qua rồi
Để lỡ ngày sau khi ta cần nhau
Còn đôi chút êm vui ngày đầu
Cho mình nhớ,
Gọi thầm tên nhau.
Note: Bản nhạc này, qua tiếng hát Khánh Hà, thì là "Tiếng hát bay trên hàng phố bâng khuâng.". Trong khi qua Lệ Thu, khi trả lời phỏng vấn, thì lại là "Tiếng hát bay trên thành phố bâng khuâng".
Thiết nghĩ, hàng phố hay hơn, đúng hơn. NQT
*
Nhịp của thời gian.
Ôm em trong tay mà đã nhớ em những ngày sắp tới.
TTT
Nếu trong thơ có tí mùi của ngày sắp tới, nếu thi sĩ là một thứ tiên tri, thì nhạc luôn có mùi của hiện tại, và khi hiện tại qua rồi, thì bản nhạc sẽ cất giữ cho những người đã từng nghe nó, chút kỷ niệm về nơi chốn, nhạc và người cùng gắn bó. Thành thử, vấn đề nghe ở đâu, vào lúc nào, một bản nhạc, là cũng rất ư quan trọng. Những cư dân của Sài Gòn, và nói chung Miền Nam đều giữ riêng cho họ, kỷ niệm lần đầu nghe nhạc Trịnh Công Sơn, thí dụ vậy, và sẽ nhớ ra rằng, bản nhạc đã ra đời, vào thời điểm nào.
Nhưng nhất, vẫn là kỷ niệm những bài nhạc lính. TCS do chưa từng đi lính, nên không thể diễn tả được cái cảm giác, nỗi hoài mong, "Một mai qua cơn mê, qua cuộc đời bình bồng, anh lại về bên em".
Đây là một thiệt thòi của riêng ông, ảnh hưởng tới chúng ta.
Gấu này chẳng đã từng lèm bèm rất nhiều lần, về cái lần nghe bản Tinh Nhớ, khi nó vừa mới ra lò, lần bị gọi đi trình diện nhập ngũ tại Quang Trung, vào những ngày cận Tết, và đêm khuya, nghe một tay tân binh đang chờ kiểm tra sức khoẻ như Gấu, nhớ nhà, nhớ bồ, và cứ thế huýt sáo miệng bản nhạc, khiến Gấu gần như phát khùng, vì nhớ Sài Gòn.
Và nhớ cô bạn.
Bây giờ, nhớ lại, Gấu hiểu ra rằng, những ngày liền trước đó, Gấu hẳn đã từng nghe bản nhạc Tình Nhớ, rồi mang theo cùng với mình vô Trung Tâm Ba, đợi đêm khuya, và, đến hẹn lại lên, mỗi lần tay tân binh chưa từng nhìn thấy mặt, huýt sáo miệng điệu nhạc, là Gấu bèn sẵn sàng, đi thêm lời:
Ôi áo xưa lồng lộng
Đã xô giạt trời chiều
Như bờ xa nước cạn
Đã chìm vào cơn mưa
 Và Gấu cũng hiểu tại sao "bạn hiền" Đặng Tiến lại lầu bầu:
Tình Nhớ thì có liên can gì tới phản chiến?
Khi đọc ông phán như vậy, Gấu rất ngạc nhiên.
Nhưng sau hiểu: Ông có cùng tình trạng như TCS, nghĩa là chưa từng có một ngày quân vụ.
Đừng nghĩ là, Gấu nói cạnh nói khoé ông. Nhưng đây là một thiệt thòi lớn lao vô cùng, vào lúc cuối đời.
Cái tay thi sĩ Đỗ KH, "cũng" bạn hiền của Gấu, chẳng đã sợ hãi, sẽ lâm vào tình trạng đó, và đã phải trở về, nhập ngũ, đi vài đường tay súng, tay đàn [bà], trước khi cuộc chiến chấm dứt, sao?
Bạn có nhớ cái tay Rhett Butler trong Cuốn theo chiều gió, đang cùng em chạy di tản, nghe sắp mất Miền Nam bèn đá cho em một phát, trở về bắn một vài phát đạn, trước khi đăng ký trình diện học tập cải tạo?
Ôi, chẳng lẽ, khi TTT ôm Em [Sài Gòn] trong tay, mà đã tiên tri ra được cái nỗi "Nhớ Em những ngày sắp tới", khi ông nằm an nghỉ tại một nghĩa trang, ở Huê Kỳ?
Chắc hẳn thế, vì bạn ông là Mai Thảo, lúc sắp đi, hỏi Cậu Ngọc Dzũng: Sắp về tới Ký Con chưa? (1)
(1) Ký Con là con phố ngày nào Sáng Tạo tá túc.
Gấu này, do may mắn, thoát đời lính, nhưng cái cảm giác, nỗi hoài mong, qua cuộc đời bình bồng, anh lại về bên em, là cũng nếm sơ sơ, suốt mấy tuần lễ nằm Trung Tâm Ba Tuyển Mộ Nhập Ngũ Quang Trung, ngong ngóng chờ đến ngày cuối tuần, trở về Sài Gòn, "Hi" một tiếng với Gấu Cái, rồi lấy xe Honda, chạy suốt Sài Gòn, tới một con hẻm ở đường Nguyễn Trãi, Chợ Lớn, nhìn cô bạn, coi dung nhan vưỡn vậy, hay vì nhớ Gấu, mà có tí sút giảm nào chăng?
Ấy đấy, chính vào thời gian đó, Gấu được nghe bản "24 giờ phép".
Nguyễn Quốc Trụ 

Mr Bean

Has Mr. Bean come to an end?

Mike Stevens, NEW YORK CITY

I get the feeling that Mr. Bean's Holiday might be the last. But I probably said that 10 years ago, after the first movie. [Laughs.] When you get into your 50's, as I am now, there is a slight risk that you will start to look a bit geriatric. I have always regarded Mr. Bean as a timeless, ageless character, and I would rather he be remembered as a character mostly in his 30's and 40's.

Is the character based on yourself, or Is it all just random improvisation?

Paul Nettleship, MONTREAL

He is sort of an alter ego of mine. Mr. Bean is my natural organ of expression when I am told to be funny in an entirely visual way. We do have periods of improvisation, but that tends to happen during rehearsal rather than on the studio floor.

Why does his humor translate so well across cultures?

Courtney Brown, NEW YORK CITY

It is on the level of a child really. Mr. Bean is essentially a child trapped in the body of a man. All cultures identify with children in a similar way, so he has this bizarre global outreach. And 10-year-old boys from different cultures have more in common than 30-year-olds. As we grow up, we acquire this sensibility that divide us.

Time, 10 questions, Sept 3 2007

*

Gấu Cái mê nhất, anh hề Hồng Mao này. Cực kỳ thông minh, cực kỳ dí dỏm.

Còn mê thêm một tay nữa, mắt lé như Gấu, bề ngoài cù lần, như Gấu, nhưng khác hẳn Gấu, cực kỳ thông minh: Thám tử Colombo.

Thêm điều này, cũng thật kỵ Gấu: Anh ta đi đâu cũng nhắc đến bà xã. Bà xã tui biểu tui thế này, thế nọ...

*

Liệu có chuyện chấm hết, với Mr. Bean?

Sau Kỳ hè của Mr. Bean, tôi nghi vậy. Nhưng trước đây 10 năm thì cũng nghi vậy, với cuốn phim đầu tiên. [Cười]. Khi bạn ở lưng chừng đời, như tôi bi giờ, bạn sẽ cảm thấy ơn ớn, súng của mình không còn nhạy, mình 'lão hoá' mất rồi! Tôi luôn luôn coi me-xừ Bean là một nhân vật vượt thời gian, không có tuổi, và tôi muốn anh ta được hậu thế nhắc nhở, như là một tay súng nhanh nhạy, luôn luôn tâm niệm, bắn chậm thì chết, ở cái tuổi 30 hoặc 40.

Ông phịa ra tay này, từ ông, hay từ tình cờ, rồi gia giảm, thêm mắm thêm muối?

Đúng là một thứ từ tôi mà ra. Một kiểu hoá thân của tôi. Me-xừ Bean là cái khúc củi tự nhiên của tôi, khi nó được ra lệnh, hãy tỏ ra khôi hài, hoàn toàn bằng cử chỉ, điệu bộ, để cho ai cũng có thể nhìn thấy, và lập tức nhận ra. Ai thì cũng có những lúc nhăn nhó làm hề như thế cả, nhưng chỉ trong khi tập rượt thôi, không phải ở vào cái lúc bị đẩy ra giữa sàn đời.

Bằng cách nào, làm sao mà cái sự chọc cười, chọc quê của ông vượt biên cương, vượt các hàng rào cản của các miền văn hóa, một cách thật là ngon lành?

Đúng là nhờ cái thưở còn con nít của nó. Mr. Bean bản chất là một đứa bé, bị mắc bẫy, ở trong cơ thể của một người đàn ông. Tất cả các nền văn hoá nhận ra đứa trẻ cùng một đường hướng như vậy, chính vì thế mà nó vượt biên cương, vươn tới toàn cầu. Những cậu bé 10 tuổi thì có chung nhiều trò chơi, ở bất cứ một quốc gia, nhưng khi 30 thì súng của các cậu khác hẳn nhau! Chúng ta lớn lên, trưởng thành, và chính cái cảm tính đó, "súng của tao khác súng của mày", chia rẽ chúng ta!

Note: Phần tiếng Việt, không "chuyển ngữ trung thực", phần tiếng Anh.

Cũng một thứ improvisation, ứng tác, mà thôi. NQT

Thư tín:

Chú Trụ,
Re: Mr. Bean.
Mới xem hôm qua. Và chợt nhận ra rằng, khi Mr Bean không cười khá giống chú Trụ (qua hình trên trang nhà). Không chừng, khi chú Trụ cười, lại giống Mr. Bean.
Re: Câu hỏi về bài thơ của thi sĩ Thanh Tâm Tuyền. Vâng, đã đọc. Chuyện văn thơ của các ngài thi sĩ đó có thể nói hoài chẳng dứt nhưng cũng có thể chung qui được một điều: 19 năm văn chương Miền Nam là một điểm son trong văn chương (toàn cõi) Việt Nam thời cận đại mà ảnh hưởng của nó vẫn còn đến ngày nay. Cháu chỉ sống trong thời đó chừng vài ba năm do sinh sau đẻ muộn. Chỉ biết được những dòng thơ lời hát đó qua người nhà và khi đi khỏi Việt Nam (cũng hơn ½ đời người). Nhưng vẫn ấp ủ nó trong lòng như một hoài niệm về thời hoàng kim nào đó. Điều thú vị là sau nầy về Việt Nam gặp những đứa em bà con, những người bạn mới đều sinh sau 75 và đều có chung một hoài niệm đó.
Re: comments về Nguyễn Ngọc Tư và vài bài nhận định khác: Cháu nghĩ chú đem suy nghĩ và hy vọng của chú vào NNT. Theo cháu nhà văn nầy không có nghĩ đến mức đó đâu.
Lan N
*
Phúc đáp:
Cám ơn rất nhiều.
Thư viết đúng giọng Mr. Bean. Tuyệt vời!