Lệ Thu: 'Tôi trở về vì nhiều người muốn nghe tôi hát' 

"Trước đây tôi đã về nước nhiều lần, nhưng chưa hát vì cảm thấy còn hơi sớm. Sau một số chương trình vừa qua, tôi lại thấy rằng nếu tôi về hát chậm hơn một chút thì sẽ là quá muộn", giọng ca "Nước mắt mùa thu" tâm sự trong buổi trả lời trực tuyến độc giả VnExpress. 

- Trước hết, cho phép cháu gửi đến cô lời chúc sức khỏe. Cháu rất thích nghe nhạc của cô, đôi lúc say sưa vì những âm điệu và ca từ, buồn nhưng không bi lệ, vui nhưng không cuồng nhiệt. Nếu có điều gì tâm sự với những người trẻ tuổi, bằng kinh nghiệm của một người lớn tuổi, một ca sĩ, một người đi trước, cô sẽ nói gì? (Thanh Thuy, 19 tuổi, TP HCM) 

- Xin chào tất cả độc giả của VnExpress. Cảm ơn sự nhiệt tình mà mọi người đã dành cho Lệ Thu. Không ngờ khi trở về Việt Nam, tôi vẫn được các bạn trẻ đón nhận. Điều đó khiến tôi cảm thấy xúc động vô ngần. 

Tôi chỉ muốn nhắn gởi đến các bạn một điều: dù yêu nhạc đến đâu, nếu vẫn còn trong độ tuổi học tập, thì chị mong các "mầm non" của đất nước vẫn chú tâm vào việc học. Tôi nghĩ rằng, một khi đã có nền tảng kiến thức thì sự cảm thụ âm nhạc sẽ càng sâu sắc. 

- Chị Lệ Thu thân mến! Chị có thể cho tôi biết, chị đến với âm nhạc ra sao và chị đã có những kỷ niệm nào không thể quên khi diễn sân khấu? (Dangvantoan, 25 tuổi, Tinhyeuphale_yb85@yahoo.Com) 

- Chào bạn, tôi đến với âm nhạc một cách rất tình cờ. Trong đời có rất nhiều kỷ niệm. Một lần hát hợp ca bài hát Đất lành, có đoạn tôi hát solo sai từ "đây có đoàn người dân di cư" thành "đây có một người dân di cư, vang câu hát tình quê dật dờ...", ở dưới cười ầm lên, mà tôi vẫn hồn nhiên hát. Sau đó, vào hậu trường, tôi mới biết mình nhầm.

- Cháu nghe báo chí nói cô sẽ hát ở Việt Nam 2 đêm tại nhạc viện. Khán phòng nhạc viện rất nhỏ làm sao có thể chứa hết khán giả yêu tiếng hát của cô? (Tran Sy Chuong, 25 tuổi, Transychuong@yahoo.Com)

 - Tôi nghĩ rằng không gian lớn hay nhỏ cũng không hạn chế được tình yêu của người yêu nhạc dành cho tôi. Tôi rất muốn đêm nhạc của mình phải được chuẩn bị thật kỹ, để mỗi khán giả đến dự cảm thấy mình được trân trọng. Như thế, không gian của phòng hòa nhạc Nhạc viện TP HCM đáp ứng tốt nhu cầu này. Thay vì làm ít chương trình lớn, tôi sẽ làm nhiều chương trình nhỏ như vậy để gần gũi với khán giả của mình hơn.

 - Tôi đã nghe Lệ Thu hát và rất thích bài "Nước mắt mùa thu". Chị hát say đắm và hết mình. Nghe chị hát, tôi thấy như có tâm trạng mình, và tôi đã khóc. Chị có một chất giọng hay, ngoài chất giọng ấy, người ca sĩ muốn truyền tải những triết lý hay sự sâu thẳm của ca khúc còn cần yếu tố nào nữa? (Khanhha, 22 tuổi, Duyenquanhob@yahoo.Com)

 - Cảm ơn bạn đã theo dõi quá trình ca hát của tôi. Riêng bài Nước mắt mùa thu là do nhạc sĩ Phạm Duy sáng tác tặng cho tôi. Không riêng gì bài này, mà những bài hát mà tôi chọn, tôi đều đặt tất cả tâm hồn của mình để truyền đạt hết những tâm sự, ý tứ của nhạc sĩ muốn gửi gắm vào nhạc phẩm, và bằng cảm xúc của mình, tôi có bổn phận chuyển tất cả những điều đó đến người nghe. Ngoài giọng hát trời cho và cảm xúc, tôi nghĩ vốn sống của người hát cũng rất quan trọng.

 - Cháu từng xem và nghe cô hát song ca với nữ danh ca Khánh Ly rất tuyệt vời (bài "Giọt mưa trên lá", "Nắng thuỷ tinh"...). Xin cô cho biết cảm tưởng khi hát chung với cô Khánh Ly, và mối quan hệ giữa hai cô ra sao? (Nguyễn Tiến Đức, 28 tuổi, Tienduc8@yahoo.Com)

 - Hi Đức, cám ơn Đức đã nghe những bài hát đó của tụi này. Cô và cô Khánh Ly rất thích và quý nhau vì cả hai có vài điểm tương đồng và chung một vài sở thích.

 Cô thấy thoải mái, dễ chịu và rất ăn ý khi song ca với Khánh Ly.

 - Tôi rất ngưỡng mộ tiếng hát của chị, và càng xúc động hơn khi đọc một số bài báo viết về chị. Tôi thường thấy chị xuất hiện với chiếc áo dài màu sẫm thật đẹp, lối diễn rất sang trọng. Trong chương trình lần này, chị có ý định vẫn mặc chiếc áo dài Việt Nam chứ? Chị có thể chia sẻ vài thông tin về chương trình sắp tới. Cầu chúc chị như ý và hạnh phúc. (Tran Sy Chuong, 22 tuổi, Transychuong@yahoo.Com)

 - Hi Chương. Cảm ơn Chương về sự hâm mộ và quan tâm mà Chương dành cho tôi. Thường thì tôi xuất hiện trên sân khấu phần lớn là với chiếc áo dài. Áo dài là truyền thống của người Việt Nam. Tôi nhận thấy nó rất đẹp, dù kín đáo nhưng vẫn phô bày được những nét gợi cảm của người phụ nữ. Thứ âm nhạc mà tôi trình bày rất đặc trưng của Việt Nam nên chiếc áo dài là lựa chọn đầu tiên của tôi.

 Về live concert sắp tới, tôi sẽ hát trong 2 tối 24, 25/8 tại phòng hòa nhạc Nhạc viện TP HCM. Trong 2 đêm nhạc này, tôi sẽ trình bày một số nhạc phẩm nổi tiếng cùng với dàn nhạc thính phòng. Hát cùng với tôi có 2 nam ca sĩ là Cao Minh và Trọng Tấn. Tôi đang rất hồi hộp chờ xem sự kết hợp giữa tôi với 2 ca sĩ mà lần đầu tiên tôi biết đến.

 - Chị tâm đắc nhất với bài hát nào? (Nguyễn Minh Lân, 42 tuổi, 316 - Cầu Giấy - Hà Nội).

 - Chào bạn, hầu như tất cả những bài hát mà tôi trình bày và đã chọn thì tôi đều tâm đắc hết. Vì có thích thì mình mới chọn hát phải không bạn? Nhưng không có nghĩa những bài mà tôi không hát là dở đâu, chỉ là do mình thể hiện chưa đạt đấy thôi.

 Nghe bài "Hoài cảm" (Cung Tiến)

 -Cô Lệ Thu ơi! Thực ra nhìn ảnh cháu không thể đoán được tuổi của cô để mà xưng hô cho phải phép. Cháu nghe bà và mẹ cháu nói rằng cô là ca sĩ nổi tiếng từ rất lâu rồi, thời bà và mẹ cháu đều biết cô, thế mà trông cô vẫn trẻ quá (nên cháu đã gọi bằng cô), cô có bí quyết gì vậy? (Nguyễn Đinh Hồng Dương, 16 tuổi, P302k6 Bách Khoa Hà nội) 

- Cháu làm cho cô nhớ đến ông xã cô vì tên ổng cũng là Hồng Dương. Bà và mẹ cháu nói đúng, cô đã hát "hơi" lâu rồi. Cô thường đùa với mọi người rằng cô là "hoa ni lông", bởi vì đã là hoa giả thì không khi nào tàn :-).

 Cô nghĩ để có sự trẻ trung như cháu đã cảm nhận về cô thì cô luôn giữ cho tinh thần được an nhiên, bình yên. Còn thể chất thì cô chỉ ăn được rau, đậu và cá thôi. Đôi khi thiếu chất đạm và thèm thịt quá thì cô lại ăn nhưng bỏ bã đi; và quan trọng nhất cô năng vận động.

 - Hiện nay có rất nhiều nghệ sĩ đang tìm trở lại quê hương bằng con đường nghệ thuật. Có nhiều ý kiến khác nhau về "sự trở về" này. Ý kiến của cô thế nào? (H.M.Duy, 23 tuổi, Nguyenduy_hm@yahoo.Com)

 - Qua những thư từ và dư luận, tôi biết rằng có nhiều người mong chờ được nghe tôi hát, và tôi cũng mong được hát cho họ nghe. Vì thế mà tôi trở về.

 Trước đây tôi đã về nước nhiều lần, nhưng chưa hát vì tôi cảm thấy còn hơi sớm. Sau một số chương trình đã tham gia vừa qua, tôi lại thấy rằng nếu tôi về hát chậm hơn một chút thì sẽ là quá muộn.

 Nghe bài "Lá đổ muôn chiều" (Đoàn Chuẩn - Từ Linh)

 - Chào chị, tôi mến mộ giọng hát chị đã lâu, nhưng tôi hơi thắc mắc tại sao không bao giờ thấy chị hát song ca với các nam đồng nghiệp như Elvis Phương, Duy Quang hay Vũ Khanh? (Duy Phuong, 30 tuổi, Hà Nội).

 - Chào Phương, cám ơn Phương đã mến mộ giọng hát của chị. Cũng có một vài chương trình chị đã song ca với anh Tuấn Ngọc, Elvis Phương, Từ Công Phụng... Duy Quang và Vũ Khanh thì chưa nhưng khi nghe Phương nhắc thế thì chắc phải đi tìm mấy ông đó phàn nàn "Tại sao ông không hát song ca với tôi?".

 - Ngày xưa ở Sài Gòn, cháu có người bạn gái nói là con của cô. Vì quá lâu và sau đó bạn ấy không đi học nữa, nên cháu quên mất tên. Chỉ nhớ người gầy, tính rất hiền và đôi mắt mí lót. Bạn ấy học trường Couvent với cháu trên đường Công Lý, nay là trường Hồng Gấm (Q3). Nếu cô Lệ Thu đúng là có con gái trạc tuổi cháu (trên 40), xin cô cho email hoặc số phone để cháu liên lạc với bạn ấy. Cô cứ gởi mail cho cháu theo địa chỉ trên. (Phuongnguyen, 45 tuổi, Phuongnguyen)

 Lệ Thu thời tuổi trẻ. Ảnh: wikipedia.

- Chào Phương. Đúng là con gái của cô có học ở trường Couvent des Oiseaux, tên là Quỳnh Trang. Số phone của Trang là: 949 -5021060. Chúc các cháu vui và sớm liên lạc lại được với nhau.

 - Tôi năm nay đã ngoài 40 tuổi, các nếp nhăn đã xuất hiện trên mặt, chị cho tôi lời khuyên là tôi có nên đi thẩm mỹ để làm trẻ mình hay không? Chị giải phẫu thẩm mỹ không, sao trông chị còn trẻ quá? Cám ơn chị (Ngoc Nga, 40 tuổi, quận 6, TPHCM)

 - Hi Ngọc Nga. Các nếp nhăn và những nét chững chạc trên khuôn mặt của người phụ nữ chứng tỏ sự trải nghiệm trong đời sống của họ cũng như những kinh nghiệm quý báu trong cuộc đời. Tuy nhiên nếu Ngọc Nga có băn khoăn về nó thì Nga có thể sử dụng những loại mỹ phẩm dùng cho mắt như Contour les yeux và luôn luôn giữ cho da mặt thật sạch.

 Còn chuyện giải phẫu thẩm mỹ ư? Mọi người đều không thấy dấu "dao kéo" nào trên mặt tôi cả!

 Nghe bài "Nghìn trùng xa cách" (Phạm Duy)

 - Cô ơi, cháu luôn luôn xem cô là một giọng hát mà cháu yêu quý, thật ra bây giờ cháu không biết những giọng ca trẻ nào có thể làm cháu thổn thức như những tình khúc của cô đã và đang hát. Cô có điều gì gửi gắm để cho những bạn trẻ đang làm nghệ thuật không hả cô? Cám ơn cô. (Nguyen Văn Phước, 30 tuổi, Le Huu Trac - Da nang)

 - Mến chào Phước, cô vô cùng xúc động với những tình cảm mà Phước và các bạn đã dành cho tiếng hát của cô. Cô chỉ có một lời khuyên ngắn gọn: Nếu nhận thấy là mình không có khiếu về nghệ thuật thì nên dồn sức vào một lĩnh vực khác, biết đâu mình sẽ thành công. Còn nếu đã có năng khiếu và đam mê nghệ thuật thì cứ cố gắng trau dồi và... thẳng tiến!

 - Tôi rất thích bài hát "Xin còn gọi tên nhau" do chị trình bày. Có rất nhiều ca sĩ hát bài này nhưng tôi thấy hay nhất vẫn là chị. Chị hát bài này lần đầu tiên vào lúc nào và có kỷ niệm đáng nhớ liên quan đến bài hát này không? (N.Đ. Nguyên, 28 tuổi, Vũng Tàu)

 - Chào Nguyên. Nhạc phẩm Xin còn gọi tên nhau do nhạc sĩ Trường Sa sáng tác năm 1972. Theo lời ông nói thì ca khúc này được sáng tác từ cảm hứng của ông về tiếng hát Lệ Thu, "tiếng hát bay trên thành phố bâng khuâng"... Năm 1972 cũng là lần đầu tiên tôi hát ca khúc này. Hồi đó, ông đến tìm tôi và xin tôi một tấm ảnh để đăng trên bìa ca khúc. Vì tôi không có nhiều ảnh, nên chúng tôi đã cùng nhau đến Nhà thờ Đức Bà để chụp. Tấm ảnh này đã được in trên bìa ca khúc Xin còn gọi tên nhau và là kỷ niệm tôi không thể quên. 

- Cô Lệ Thu ơi! Ngay từ nhỏ con đã được nghe cô hát, vì mẹ con rất mê giọng hát mạnh mẽ và trầm lắng của cô, và bây giờ con cũng rất thích được nghe cô hát. Con muốn hỏi cô Lệ Thu rằng trong cuộc sống của mình cô cảm thấy ai là chỗ dựa tinh thần nhất cho mình ngoài gia đình ra? Con chúc cô luôn mạnh khoẻ để có thể cống hiến hết sức mình cho nghệ thuật. (Trần Thị Vĩnh Phúc, 23 tuổi, 15B QL22 Trung Mỹ Tây, Quận 12)

- Chào Vĩnh Phúc, thế là cô được hai thế hệ trong một gia đình thích tiếng hát của mình rồi. Rất xúc động và cảm ơn! Phúc ơi, cháu có nhận thấy chỗ dựa của mình luôn luôn là gia đình và những người thân? Với cô đó là chỗ dựa duy nhất.

Nghe bài "Bến xuân" (Văn Cao) 

- Có một thời chị được mệnh danh là nữ hoàng trong làng ca sĩ Việt Nam. Sau một đêm Khánh Ly xuất hiện, chị đã bị "mất đi ảnh hưởng". Nghe nói chị đã buồn về điều đó và từ đó chị không bao giờ nói chuyện hay làm việc chung với Khánh Ly. Thời gian gần đây, em thấy dường như hai chị đã làm việc chung với nhau trong các show diễn. Xin chị chia sẻ cho mọi người biết về việc này. (Hoang Trung, 32 tuổi, Sai gon)

- Chào Trung. Điều này không đúng. Nếu chỉ sau một đêm mà "bị mất đi ảnh hưởng" thì làm sao chị còn đến bây giờ? Chị và Khánh Ly rất quý và thích nhau, vì cả hai có nhiều sở thích và những điểm tương đồng.

Lệ Thu tại tòa soạn VnExpress. Ảnh: T.C.

- Kính thưa cô, con được biết cô rất thích đọc sách, cô có thể cho con biết tác giả văn học nước ngoài nào cô đọc nhiều nhất, tác giả văn học VN đương đại nào được cô chú ý đọc và tác phẩm nào được coi là "sách gối đầu giường" của cô. Xin cám ơn và chúc cô luôn "sung sức" trong cuộc sống cũng như trên sân khấu. (Thienga Ho, 34 tuổi, TP. HCM) 

- Văn học nước ngoài cô thích các tác giả như: Sydney Sheldon, Stephen King... Văn học Việt Nam đương đại như: Vũ Thư Hiên (Miền thơ ấu)... Cô không có cuốn sách gối đầu giường vì mỗi cuốn sách mà cô thích đọc đều có nét thú vị riêng. 

- Chị là một ca sĩ tên tuổi đã trình bày thành công những bài hát nổi tiếng của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn. Vậy theo chị ca khúc nào của nhạc sĩ mà chị cho là chị trình bày thành công nhất ? (Hồ Mỹ Thi, 28 tuổi, 104 Bình Hưng , Bình chánh)

- Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn có rất, rất, rất nhiều ca khúc hay. Với tôi thì bài hát Hạ Trắng mang đến nhiều cảm xúc và thành công nhất. 

Nghe bài "Đêm thấy ta là thác đổ" (Trịnh Công Sơn)
 

- Thưa chị Lệ Thu! Vào hồi năm những năm 75-76, khi còn là sinh viên Đại học, chúng tôi thường hứng thú trao cho nhau những băng cassette có giọng ca đầy chất trữ tình của chị Lệ Thu, Khánh Ly, nghe mãi không biết chán. Bây giờ muốn nghe nữa thì mua đĩa CD nào của chị ở Hà Nội, tên đĩa là gì hả chị. Cảm ơn chị nhiều, đã cho tôi hồi nhớ lại tuổi xa xưa ấy. (Trần Diệu Thanh, 42 tuổi, Bibiyeu@yahoo.Com)

- Hi Thanh, em nên tìm CD Dạ khúc của tôi với 10 nhạc phẩm bán cổ điển lẫy lừng nhất của thế giới. Hoặc là CD Như cánh vạc bay, trong đó tôi song ca với Khánh Ly. Hay series album Như một... tác phẩm để đời đánh dấu từ 1 đến 4. 

- Chị về Đà Nẵng hát đi cho gia đình em được xem với. Em rất thích giọng hát của chị. Chị có thích đóng phim không? Em hỏi vì đã có lần em được xem chị đóng chung với Thẩm Thuý Hằng. Chúc chị mạnh khoẻ. (Thanh Tâm, 45 tuổi, Đà Nẵng) 

- Chào Thanh Tâm. Lẽ ra trong chuyến về nước lần này, chị sẽ có một liveshow tại Đà Nẵng. Nhưng không biết vì lý do gì mà ban tổ chức lại chậm trễ. Chắc chắn là chị sẽ về Đà Nẵng hát trong một ngày gần đây. Chị không thích đóng phim lắm vì nhận thấy là mình không "ăn ảnh". 

Nghe bài "Ru em" (Trịnh Công Sơn) 

- Cô Lệ Thu ơi, cháu Duy từ San Jose đây! Cháu hỏi cô câu này nhé! Trong những bài hát cô đã ghi âm sau 1975, người nghe sẽ thấy một tiếng hát Lệ Thu căng đầy, mạnh mẽ, ít nhiều khác với tiếng hát Lệ Thu trong những băng nhạc thu âm trước 1975, cũng có khi rất căng, nhưng cũng nhiều lúc nhẹ nhàng, thanh thản và có khi rất tĩnh. Có điều gì tạo nên sự khác nhau đó không cô? Cháu chúc cô luôn vui, khoẻ và có những đêm nhạc tuyệt vời! I miss you! (Duy Thach, 37 tuổi, Adt1901@yahoo.Com)

Chăm chú theo dõi câu hỏi của độc giả. Ảnh: T.C.

- Hi Darling, "người nhà" đây rồi, dzui quá! Tại sao truy tôi quá dzậy? Giữa một đời sống đầy khắc nghiệt và bất an như Duy đã biết thì người bình thường thể hiện tình cảm qua một lời nói, một bài thơ, hoặc một ánh mắt... Rõ rệt nhất, với cô, thể hiện bằng giọng hát qua từng giai đoạn trong cuộc đời. Có khi thăng, có khi trầm, đó là những lúc mà Duy cảm nhận được qua sự thân thiết và đồng điệu giữa cô và cháu.
Duy có biết là lúc sau này cháu là một phần trong đời sống của cô? Cám ơn cháu đã dõi theo những bước đi của cô. "Vì sông xa vẫn trung thành theo ..." có nhớ câu đó ở đâu không? Cám ơn cháu đã hết lòng trong việc thúc đẩy cô gắn bó với âm nhạc. 

- Có rất nhiều ca sĩ gắn liền với tên tuổi nhạc sĩ như Thái Thanh - Phạm Duy, Khánh Ly - Trịnh Công Sơn... Nhưng riêng cô thì cháu nhận thấy cô hát rất hay nhạc của nhiều nhạc sĩ như Phạm Duy, Trịnh Công Sơn, Cung Tiến, Trầm Tử Thiêng... Vậy nhạc sĩ nào có ảnh hưởng nhất trong sự nghiệp của cô? (Quốc Tuấn, 33 tuổi, Quoctuanster@gmail.Com) 

- Chào Tuấn. Tuấn có nhận thấy là chị Thái Thanh, cô Khánh Ly đã gần như thuộc về một nhạc sĩ của riêng mình. Cô là một trường hợp ngoại lệ, vì cô nhận thấy ở mỗi người đều có những điểm hay và điều dở. Cô luôn nhìn về các khía cạnh đẹp đẽ. Trong tính cách đó, cô đã làm theo trực giác của mình bằng cách chọn những bài hát mà cô thích không riêng của một nhạc sĩ nào.

Nghe bài "Chiều một mình qua phố" (Trịnh Công Sơn) 

- Giọng hát của chị thật là tuyệt vời. Em biết phải qua khổ luyện chị mới có thành công như vậy. Em không hỏi gì đâu, chỉ muốn gởi đến chị lòng hâm mộ và luôn nâng niu giọng hát của "Mùa thu mỹ lệ" như báu vật, chúc chị luôn mạnh khỏe và yêu đời, và một điều không thể thiếu là chúc chị luôn xinh đẹp và giữ gìn được giọng hát tuyệt vời của mình. (Một thính giả cực kỳ hâm mộ). (Tran Trung Huy, 25 tuổi, Bà Rịa Vũng Tàu)

- Hi Huy, cám ơn em đã nâng niu và dành cho chị những tình cảm trọn vẹn như vậy. 

Nhân đây, Lệ Thu xin được gửi đến tất cả độc giả tham gia cuộc giao lưu lời chào, lời cảm ơn. 

Quý khán thính giả đã cho tôi có hân hạnh làm bạn của quý vị trong những năm tháng qua, và chính khán giả mới quyết định thời gian kéo dài của tiếng hát tôi. Với sự xúc động từ đáy tim, tôi chân thành cám ơn quý vị. Chúc tất cả mọi người bình an và hạnh phúc! 

VnExpress

---

 Thế giới nghệ sĩ cuối tuần: TIẾNG HÁT BAY TRÊN HÀNG PHỐ BÂNG KHUÂNG

Trần Cũng Sơn, Aug 12, 2007 

Cali Today News - Chiều hôm nay đọc tin ca sĩ Lệ Thu trả lời những câu hỏi của những người yêu nhạc trên mạng lưới trong nước, lòng bâng khuâng. Chị đã trở về Sài Gòn và hát trong đêm nhạc chủ đề nhạc và họa Trịnh Công Sơn mang tên Rơi Lệ Ru Người cùng nhiều tiếng hát thời danh trong nước vào cuối tháng 6/2007 tại nhà hát Hòa Bình với ca khúc Hạ Trắng mà theo lời kể thì Lệ Thu là người đầu tiên nhận được sáng tác này từ nhạc sĩ họ Trịnh gởi tới.

Vào hai ngày 24, 25 tháng 8, tại sân khấu của nhạc viện Hồ Thành ( Sài Gòn), Lệ Thu sẽ xuất hiện chính trong chương trình nhạc Theo Dòng Thời Gian với những ca khúc nổi tiếng Chiều Một Mình Qua Phố, Mắt Lệ Cho Người, Serenade, Đêm Đông cùng với hai giọng ca nam Cao Minh và Trọng Tấn. ( Nhắc tới Cao Minh chợt nhớ tới giọng ca trầm ấm và khỏe trong bản Thuyền Và Biển, thơ Xuân Quỳnh, nhạc Phan Hùynh Điểu, rất thành công). 

Ký ức chợt trở về khỏang thời gian sau năm 1975, Lệ Thu lúc chưa vượt biển được phải đầu quân cho một đòan hát văn công và mỗi đêm khán giả vẫn nghe chị hát bản Tự Nguyện của Trương Quốc Khánh có câu : “Nếu là chim tôi sẽ là lòai bồ câu trắng…” Và thập niên 80, chị có mặt tại hải ngọai và trở lại với nghề ca hát, sống trong cộng đồng người tị nạn hải ngọai hơn hai chục năm, tính từ thời đó cho đến nay. 

Ngòai những bài hát nổi tiếng thời trước được thu băng lại bên này, có lẽ bản Mười Năm Tình Cũ của Trần Quảng Nam vào năm 1985, chị hát một cách xuất thần mà ngay chính sau đó vài năm chị cũng hát lại bài này trong một cuốn băng do một trung tâm thực hiện cũng không bằng. 

Có người cho là tiếng hát của Lệ Thu hay nhất là vào thời điểm khi Sài Gòn chưa thất thủ. Cuốn băng Sơn Ca 2 chủ đề giọng ca Lệ Thu, chị hát những bài chọn lọc thật tuyệt vời, rất tiếc lọai băng cassette này theo năm tháng đã nhão mòn, khó mà giữ lại được âm thanh như cũ. 

Trong cuốn Tình Khúc Ngô Thụy Miên 1, Lệ Thu trình bày hai bản Giáng Ngọc (Bàn tay năm ngón em vẫn kiêu sa…) và Bản Tình Cuối (Mưa có rơi và nắng có phai…) cũng được coi là truyền cảm nhất và sau này ca sĩ Khánh Ly khi được yêu cầu hát đã phải từ chối và nói là Lệ Thu hát hai bản này quá hay cho nên xin nhường sự độc quyền cho chị. 

Nhận xét về chất giọng Lệ Thu quả thật có nét đặc biệt, cách đọc lời bằng giọng Bắc Hà Nội cao sang, (khác hẳn giọng Hà Nội sau năm 1975 đã pha chất Thanh Nghệ Tĩnh như Trần Thu Hà, Thu Phương, Bằng Kiều..) và nhất là giọng rung rất truyền cảm. Độ rung của giọng ca Lệ Thu không dài, không ngắn và vừa đúng mức độ hòan hảo để tạo sự rung cảm cho người nghe. 

Một lần gặp nhạc sĩ Lê Văn Thiện tại tiệm sách Tú Quỳnh mười mấy năm trước trong câu chuyện gẫu, có hỏi một câu là giữa Khánh Hà và Lệ Thu ai hát hay hơn thì ông cho là Khánh Hà. Và cũng trong một lần nói chuyện với Tuấn Ngọc thì nam ca sĩ này cho là tiếng hát Lệ Thu vào thời điểm sung mãn nhất của cuộc đời vẫn được chấm là hay nhất trong các ca sĩ.

Nguời viết bài này hòan tòan đồng ý với Tuấn Ngọc cho dù khi nói nghệ thuật thì khó mà nói là ai hay hơn ai một cách rõ ràng. 

Chẳng hạn những năm sau này, Lệ Thu đã tâm sự rằng bây giờ chị hát hay hơn thời trước với lý do là chị hiểu các lời ca kỹ hơn để mà diễn tả cho có hồn, nhưng mà tôi vẫn thích nghe tiếng hát của chị trước năm 1975 hơn hiện tại. 

Trong một sô ca nhạc tại San Jose, mời những ca sĩ nổi tiếng để trình bày ca khúc mà thính giả cho là họ hát hay nhất thì Lệ Thu trình bày ca khúc Xin Còn Gọi Tên Nhau của Trường Sa: “Tiếng hát bay trên hàng phố bâng khuâng….” Cũng theo lời kể thì chị hát vào năm 1972, và tác giả đã vẽ ra tiếng hát Lệ Thu với câu ca trên. 

Phạm Duy thì viết hẳn một bài hát Nước Mắt Mùa Thu để tặng cho Lệ Thu, tuy là có ý nghĩa riêng cho một ca sĩ nhưng giá trị của bài hát chưa ở trên đỉnh cao nghệ thuật so với những ca khúc khác của ông. 

Khán giả trẻ có thể không thấy hào hứng với một dáng đứng của nữ ca sĩ Lệ Thu đứng yên một chỗ trên sân khấu trong tà áo dài, nhưng đó là nét đặc biệt của chị. Có lẽ chị cho là người ta cần nghe tiếng hát của chị hơn là xem chị trình diễn. 

Một vài lần cùng có dịp đi ăn quán với Lệ Thu, ăn xong trong lúc chờ người khác nói chuyện thì chị dán mắt vào cuốn truyện cầm trong tay, điều này nói lên sự ham mê đọc sách của chị như câu trả lời trên báo điện tử. Tuy đọc sách nhiều nhưng người nữ ca sĩ này lại rất ít nói trên sân khấu và chỉ hát mà thôi.

Với số tuổi trên sáu mươi, trải dài tiếng hát trên khắp vùng đất nước cho đến hải ngọai thì hôm nay Lệ Thu lại trở về trên sân khấu của nhạc viện thành phố để hát những bài xa xưa, những bài hát có thời bị chế độ cấm. Con đường Nguyễn Du rất thơ mộng của Sài Gòn, nơi có trường nhạc, sẽ lại vang lên tiếng hát của chị, chất đầy kỷ niệm. 

Thời gian mấy chục năm, nhiều thay đổi, tôi tưởng tượng ra hình ảnh lãng mạn của đêm văn nghệ, nhớ lại những đêm đạp xe đến nghe các buổi diễn của nơi này, một thời tuổi trẻ đam mê. Có lẽ nghệ thuật là một trong những thứ còn lại lâu bền nhất. 

Đầu óc chợt lan man… “Tiếng hát bay trên hàng phố bâng khuâng”. 

Page 1 of 1