VN, Hà Nội
Chuyện vặt vãnh mà cũng phải chính trị hóa nó lên,
bệnh thật.
Thư độc giả đài BBC
Sài
Gòn đang trở lại với Hà Nội
Chuyện vặt vãnh
ở đây, là chuyện Sài Gòn đang
có
khuynh hướng trở lại với cái tên của nó.
Còn bệnh, hay không bệnh, thì có lẽ phải mượn câu của Brodsky,
khi ông nói về thành phố quê hương của ông, St. Petersburg.
Thi sĩ Joseph Brodsky, đứa con của St.
Petersburg, khi
được hỏi, ông cảm thấy thế nào, khi biết tin thành phố trở lại với cái
tên lịch
sử của nó; ông trả lời: tôi hạnh phúc quá chừng, quá đỗi! Tôi nói điều
này với
tất cả hân hoan, và không cần một chút dè dặt, mặc dù hoàn cảnh trớ
trêu, có
một thành phố St. Petersburg ở trong một Leningrad Region...
Nhưng đừng nghĩ tới chúng ta, mà hãy nghĩ tới những cư
dân hiện thời, tới những người sẽ sinh ra tại đó. Họ sống trong một
thành phố
mang tên thánh, như vậy chẳng hơn là với một cái tên của quỉ. (Better
they live
in a city that bears the name of a saint than a devil.)
*
Ui chao, hãy nghĩ đến những đứa trẻ của Sài Gòn!
Chúng sinh ra ở Sài Gòn chẳng sướng hơn sinh tại thành
phố mang tên Bác?
*
Note: Cái tít, của tay viết bài này, được, được! [Mô phỏng giọng Mai
Thảo. NQT]
*
Ở đây, chúng ta hãy vượt lên mọi oan khiên
nhất thời,
hoặc cuộc đối đầu quốc- cộng, và để ý đến một điều: cái tên gọi
Sài-gòn, theo
như người viết hiểu, không phải là một từ tiếng Việt, mà là gốc Miên,
hoặc
Chàm. Tổ tiên của chúng ta, những người mở nước, đã biết kính trọng
điều gọi là
thiên tài của nơi chốn, genius loci, và đã không đặt tên lại cho một
vùng đất
đã cưu mang họ, bằng một cái tên mang sẵn từ nhà, từ một vùng đất họ đã
bắt
buộc rời bỏ. Những Los Angeles, Mississauga, Canada... những địa danh ở
Bắc Mỹ
là một an ủi cho những người Âu châu, so với tất cả những tội ác đối
với thổ
dân da đỏ.
Sài Gòn phóng
solex như bay
Sài
Gòn lần đầu
It seems that
the voice we humans own
Will never sound, never celebrate,
Only a wind from the age of stone
Keeps on knocking at the black gate.
And it seems to me that under the sun
I alone remain-this honor's mine,
Simply because I was the first
Who wanted to drink the deadly wine.
1917
Akhmatova