Note: Viết như thế này, thì đúng là ô nhục!
NQT

Người cha ôm xác con hỏi lính VNCH: Tại sao?
Nguồn

Cái sự đọc và viết của Thầy Cuốc khác hẳn Gấu: Đọc để bịp người khác!
Cái bằng của ông ta, chỉ để làm nghề dậy học, kiếm cơm, đâu phải để làm.. nhà phê bình!
Trong suốt bao năm trời, một mình một chợ, nhà phê bình Cuốc đã khám phá ra một tài năng, hải ngoại, hay trong nước, nào chưa?
Ông ta 'moa toa', 'ừ, anh thì anh' với VP, MT, rất chịu Trần Vũ, Phạm Thị Hoài... Những người đó, đâu cần tới ông ta để được nổi tiếng?

Gấu đâu có thù oán gì ông ta, bạn ông ta, băng đảng của ông ta. Chứng cớ: Gấu đã từng ngay những ngày đầu băng đảng Hậu Vệ xuất hiện, xung phong xung phong viết bài, chỉ đến khi HNT sử dụng cái nick HN, dùng ngay Chợ Cá, cũng vừa mới mở cửa, cũng có Gấu xung phong xung phong viết bài, chơi cho một cú, khi Gấu đang ngao du ở trong nước, với em của Gấu, chỉ đến khi đó, mới ôm đầu máu chạy về cố thủ trên ngọn Tản Viên!

Cái vụ ‘bịp’ này, là có thực, không phải Gấu phịa ra. Đây là một đề tài lớn trong văn học, Gấu đã lèm bèm nhiều lần rồi. Trong số những nhà văn của Miền Nam trước 1975 có một tay, ngay từ khi còn đang đi học, đang là sinh viên, đã tính bịp: Ta sẽ trở thành nhà văn dấn thân, chết sống với cuộc chiến, có mặt trên từng cây số… Ông này cũng rất mê Malraux, và Malraux, như chúng ta biết, cũng được coi là một thiên tài của sự… bịp!

Sám hối
vs
Ô nhục

Note: Trong khi chờ đợi bài viết nẩy lửa về cuộc đụng độ giữa hai nền văn minh ‘sám hối vs ô nhục’, độc giả TV đọc đỡ  mấy bài viết cũ.
Biết Xấu Hổ

Ông Thánh của Lò Thiêu, như nhà văn Nobel, Kertesz, gọi, viết, trong một tiểu luận, "Làm cách nào vượt lên trên cái không thể vượt lên trên, cái quá cả tội ác, và hình phạt": Điều độc nhất khiến tôi phân biệt tôi, với đám quản giáo, là một niềm âu lo, một nỗi băn khoăn. Nó lay động ở trong tôi, đôi khi thật mãnh liệt. Chắc chắn một điều, đây không phải là một băn khoăn siêu hình, mà là xã hội [sociale].
Điều hành hạ tôi, không phải là, Có hay Không Có Thượng Đế, Hữu Thể hay Hư Vô, mà chính là Xã Hội.
Chính xã hội tước bỏ niềm tin cậy của tôi về thế giới.
Đối với tôi, không phải thật khó khăn làm người, cho nên, thôi thì đành làm bọ!
[Ce n'est pas parce qu'il m'est devenu difficile d'être un être humain que je suis devenu un être inhumain.]

Trong cái "nghiệp" phê bình của tôi, tôi đã đụng độ với quá nhiều người. Riêng trường hợp ông bạn, tôi quên, nhưng rất nhiều lần tôi nhớ. Có khi vừa nhớ, vừa cầu mong, hy vọng rằng bài phê bình của mình có thể có ích nào đó. Ngay cả trường hợp ông bạn, tôi cứ tự hào một cách thật tếu là, biết đâu, nhờ lời nói "khích" của tôi, ông đã để lại cho đời hai đại tác phẩm.
Mà có thể thế thật! Thí dụ như lần đụng độ với Nguyễn Thị Hoàng, khi bà xuất bản cuốn Vào Nơi Gió Cát. Tôi đang giữ mục điểm sách cho phụ trang Văn Học Nghệ Thuật của nhật báo Tiền Tuyến. Trang báo do Thanh Tâm Tuyền phụ trách (sau ông giao lại cho Huỳnh Phan Anh và tôi; Huỳnh Phan Anh, sau bực bội với thằng bạn "láu cá' Bắc-kỳ, cũng dãn ra). Nguyễn Thị Hoàng vừa thành lập nhà xuất bản, làm một tuyển tập truyện ngắn, trả tiền nhuận bút rất xôm, có thể nói là cao nhất, so với các nhà xuất bản khác. Tôi cũng được mời tham gia. Ngoài tiền nhuận bút còn một bữa ăn linh đình, như để giới thiệu tuyển tập truyện ngắn và nhà xuất bản. Rồi tới Vào Nơi Gió Cát.
Cuốn truyện quá tệ, nhưng chưa tệ hại bằng bài điểm sách. Sau khi tóm tắt nội dung phần đầu, tôi kết luận: phần đầu cuốn sách, theo tôi thật là khủng khiếp! (Chấm xuống dòng đàng hoàng!).
Và sự khủng khiếp cứ thế kéo dài cho đến hết cuốn truyện.

Chưa hết, người phụ trách trang báo lại tỏ ra rất thích từ "khủng khiếp". Ông cho đăng, dưới cái tít: Văn Chương Khủng Khiếp.
Nguyễn Thị Hoàng hết sức giận dữ về bài viết. Nhưng thật khác người, bà trả lời sau đó bằng tác phẩm Cuộc Tình Trong Ngục Thất. Đây là một tác phẩm tuyệt vời nhất, nói "không" về cuộc chiến, theo tôi. Hình ảnh một người đàn bà, một người vợ tất tả chạy ngược, chạy xuôi, trong địa ngục để cứu chồng. Một ấn bản khác về chàng Orphée. Tôi lại là người được cả hai người, là Thanh Tâm Tuyền và Mai Thảo, trao cho vinh dự viết bài điểm sách, trên tờ Vấn Đề: Nếu Dostoevsky muốn kéo Thượng Đế xuống cho ngang bằng con người, ở đây Nguyễn Thị Hoàng muốn kéo địa ngục lên ngang tầm trái đất..
.Một chuyến đi

‘Ô nhục’, đúng là bài điểm cuốn ‘Vào nơi gió cát’, của Nguyễn Thị Hoàng.
Về già, nghĩ lại, G tự hỏi, tại sao mi lại cư xử như vậy, và bỗng lại nhớ đến ông anh nhà thơ, và giọng cười sảng khoái của ông, khi cho đăng bài điểm sách, lấy ngay cái từ 'khủng khiếp' làm cái tít cho bài điểm, ông còn gật gù, 'tớ' chắc phải bắt chước 'cậu', ý ông muốn nói, mời ăn OK, nhưng viết thì cứ viết theo đúng cái 'tâm' của mình!

CTTNT chắc là tự truyện, thuật câu chuyện NTH tất tả ngược xuôi, vừa lo thăm nuôi chồng, nơi quân lao, tội trốn lính, vừa lo cứu chồng ra khỏi địa ngục lao công chiến trường, chủ yếu là vác đạn, tải đạn, dành cho đào binh. Vất vả ngược xuôi như thế, nhưng không quên Huế. Gấu vẫn thấy thoang thoảng, loáng thoáng đâu đó, mỗi lần đọc, hoặc nghe ai đó, nhắc tới Huế, những trang viết dành cho Huế, cho thời con gái, cho thời đi học của bà, chúng thật đẹp, như để cân bằng, và hơn thế nữa, để ‘thách đố’ những trang ‘đen thui’ viết về cuộc chiến, và nhớ mãi cái cảnh, khi cứu thoát chồng ra khỏi ngục thất, buổi tối đầu tiên ‘về nhà’, bà vợ biểu chồng, anh thắp nhang bàn thờ tạ ơn trời phật, ông bà đi.

Nói tới văn học Việt Nam thế kỷ XX, tôi cho rằng không thể bỏ được văn học Sài Gòn trước năm 1975. Tại sao? Tôi tự giải thích cho tôi thế này. Sau 100 năm, muốn hiểu người Việt ở thế kỷ XX, nếu chỉ đọc miền Bắc thì không đủ. Theo tôi cần nghiên cứu thêm cho thấu đáo cả văn học miền Nam, đọc lại Nguyễn Thị Hoàng, Thụy Vũ, Mai Thảo, Dương Nghiễm Mậu, Phan Nhật Nam...

Nhớ tới thế kỷ XX không phải chỉ thấy chiến công, mà còn để thấy những đau đớn của con người, lầm lạc của con người, vất vả làm người của con người, đọc để hiểu con người Việt Nam thế kỷ XX vui buồn sướng khổ như thế nào.

Văn học miền Nam trước 1975 còn mãi và có giá trị của nó. Ấy là không kể, bạn có biết không, nhìn vào văn học cả nước hôm nay, thấy có nhiều vấn đề ta đang rất bí mà văn học miền Nam trước 1975 đã đặt ra, như vấn đề văn hóa đại chúng, vấn đề ca ngợi một cách vô lối bạo lực và tính dục...
VTN: Một cách tồn tại ngược chiều gió thổi (1)

Viết như thế, thì cũng chưa đủ, chưa đi tới tận cùng, tới ‘trái tim của bóng đen’!

Bởi vì, ai ai cũng nhận ra một điều thật là hiển nhiên, tất cả những băng hoại đạo đức, tình cảm, những tội ác chưa từng xẩy ra, đều chỉ xảy ra sau ngày 30 Tháng Tư 1975.
Trước đó, chưa hề xẩy ra, ở cả hai miền.

Bởi vì công nhận văn chương Miền Nam, thì cũng chẳng hết ‘ô nhục’, chẳng ‘rửa nhục’ gì cho những nhà văn như THT, khi ông, có vẻ như, coi 'ô nhục' như là một cách vinh danh những người lính VNCH trong có ông!
(1)
Cái tít như thừa một chữ, và làm Gấu nhớ tới câu của Arendt vinh danh Benjamin, tay này đếch chịu học bơi, theo chiều, hoặc ngược chiều dòng nước.

Gấu này đã từng phán, lịch sử dựng nước Mít ta có một nếp gấp: Kể từ khi có Đàng Trong, thì Đàng Ngoài, trước đó, chỉ lo giặc phương Bắc, bắt đầu nhìn về phương Nam, với cặp mắt thèm thuồng!
Sau biến cố 30 Tháng Tư, xuất hiện nếp gấp thứ nhì, báo hiệu sự diệt vong của giống Mít!
Giả như vưỡn còn, thì cái giống dân này cũng chẳng còn gì để mà tự hào!
Nếu có chăng, thì cũng ‘cẩm’ như Do Thái, giống dân kiêu ngạo tự coi được Thượng Đế chọn, chosen people, để Đức Quốc Xã làm lễ Tế Thiêu!
Mít bảnh hơn, chúng tự chọn để được chính thằng anh ruột của chúng đưa vô Lò Cải Tạo!

Tây đặc một thời

BONJOUR TRISTESSE BY FRANCOISE SAGAN

After the grim work of the Second World War and the hard work of the post-war reconstruction, Bonjour Tristesse burst onto the French literary scene like a carnival. It announced what seemed like a new species, youth, la jeunesse, who had but one message: have fun with us or be gone; stay up all night at a jazz club or never come out with us again; don't talk to us about marriage and other boring conventions; let's smoke and be idle instead; forget the future who's the new lover? As for the tristesse of the title, it was an excuse for a really good pout.
YANN MARTEL

Sau một ‘cần lao’ khốc liệt thời Đệ Nhị Chiến và một ‘cần lao’ cật lực tái xây dựng thời hậu chiến, Buồn Ơi Chào Mi nổ ra như một trái bom trên nền trời văn học Pháp và cùng với nó, là một ngày hội. Nó thông báo sự ra đời của một chủng loại mới, tuổi trẻ, la jơn nét, la jeunesse, thứ sinh vật mới mẻ này có một thông điệp, và chỉ một mà thôi: hãy vui chơi với tụi tớ, nếu không, biến đi cho được việc; nhẩy nhót suốt đêm tại một vũ trường jazz, nếu không, đừng bao giờ rủ tụi này đi chơi; đừng nói với tụi này về hôn nhân, về ba lẩm cẩm khác, hãy hít đến mụ cả người ra, hãy vờ tương lai – ai là thằng bồ mới của mi?
Và cái từ buồn ở trong cái tít quả đúng là một cái trề môi, 'thôi bỏ đi tám'!

Ui chao, đám jơn nét VC ở trong nước, con cháu của những đại gia Bắc Bộ Phủ, hay HNV, hay HNT, quả đã xử sự đúng như vậy, nhưng ở trong tim trong gan trong hồn trong não của chúng, có một nỗi buồn, đúng hơn, một 'ô nhục': thắng trận!
Một ông sĩ quan VNCH như một THT, làm sao có được nỗi ô nhực ‘bảnh’ như thế?
*

Vào cái thuở mới vô nghề xoa đầu, nâng bi, đội dĩa thiên hạ của Gấu, mỗi bài điểm sách sau này đều là một kỷ niệm, vui có, buồn có, và bây giờ nhìn lại, chúng hình như đều liên quan mắc mớ đến mớ câu hỏi của Sartre, văn chương là gì, viết cho ai, thế nào là văn chương dấn thân, đọc cái gì, viết cái gì khi chưa bị cuộc chiến nuốt chửng… Và bài điểm cuốn Nỗi bơ vơ của bầy ngựa hoang, của Trần Hoài Thư, là bài Gấu kỳ vọng nhiều nhất, và, thất vọng nhiều nhất, vào lúc về già, khi 'phải' nhớ lại.

Bài điểm cuốn Sau Cơn Mưa là bài đầu tay, viết cho nhật báo Dân Chủ, của Vũ Ngọc Các, hồi đó, Gấu chẳng bao giờ để ý đến báo của ai. TTT hình như giữ một chức tước gì đó trong tòa soạn, và ông kêu Gấu viết. Khi viết, đầu óc còn nóng hổi hình bóng một em Lara trong Bác sĩ Zhivago thế là Gấu nhìn ra mối liên hệ, tình bà con giữa Lara và em Hà của Lý Hoàng Phong, nhìn ra mắc mớ giữa hai cuộc chiến, một giữa Trắng và Đỏ, và một, giữa VC và VNCH!
* 

Kỷ niệm thật khó quên lần đầu tiên gặp LHP, là lần thấy ông từ xa vẫy vẫy tờ báo, và nói, khi tới gần, nghe giang hồ đồn ầm bài viết của ông về tôi, vội vàng đi kiếm để đọc, và nó đây rồi.
Mãi đến khi về già, thì Gấu mới lại nhận ra hình bóng của một cô Hà khác, của Nhất Linh trong Đôi Bạn, qua nhân vật Hà của LHP.

Nhất Linh, khi viết Đôi Bạn, lăm lăm với ý tưởng, phải làm bật lên hai nhân vật chính là Loan và Dũng, cùng với nó, là một thế giới cũ, mà hai người bị nó nghiền nát, đưa tới một cô Loan giết chồng sau đó. Cứ tạm coi, “nghĩa chính” của cuốn chuyện là Loan. Nhưng về già, khi viết Viết và Đọc tiểu thuyết, ông nhận ra, nhân vật phụ là Hà lại nổi lên lấn át nhân vật chính. Cái cảnh từ giã giữa người yêu và cô khép lại cuốn truyện mới tuyệt vời làm sao! Anh chàng tới từ giã người yêu, để đi làm cách mạng, nghĩ trong bụng, chắc là căng lắm. Nàng tuy căng lắm, nhưng cứ tỉnh như không. Chàng ra về, trên đường, bóp chuông xe đạp leng keng, như một nỗi vui nho nhỏ, rằng cuộc chia ly đã không thê thảm như là chàng nghĩ. Tiếng chuông vọng tới tai người yêu, nàng “đau” lắm, đau hơn cả nỗi đau chia ly [Hà bị bịnh lao, nghĩa là chẳng bao giờ có cơ hội gặp lại người yêu], bĩu môi, buông một câu:
-Nghe thấy rồi!
Đây mới là “nghĩa chính” của Đôi Bạn, mà đến chót đời Nhất Linh mới nhận ra!
*
Chiếc Lư Đồng Mắt Cua của Nguyễn Tuân cũng kết thúc bằng một câu cà chớn như vậy:
-Xuyến người bên lương hay là bên giáo?
Hay câu kết của Bếp Lửa, nói lên ý nghĩa của bếp lửa:
-Anh yêu em, yêu quê hương vô cùng.
Câu nói đó, là câu nói của bao nhiêu năm sau này, của bao nhiêu con người sau này, đã sống sốt cuộc chiến, sống sót cuộc bỏ chạy, sống sót biển cả, sống sót cuộc hội nhập nơi xứ người - như tiếng chuông xe đạp leng keng vọng về Quê Nhà.
 -Nghe thấy rồi!
NKTV

 Ô nhục

Cách đọc sách, viết về sách, về những bạn văn, nhất là bạn văn Trung Kít, của những đấng nhà văn Trung Kít, theo Gấu, thật nhảm. Nhảm theo cái nghĩa của bài viết sau đây, (1) mà Gấu dịch để tặng tất cả đám, trong có rất nhiều những đấng bạn hữu của Gấu, có nhiều ông thật thân. Một phần nào đó, tinh thần địa phương quái đản này được đẩy tới đỉnh cao, qua ‘nhà văn BD’, và bộ VHTQ của ông. Gấu đã mơ hồ nhận ra điều này, ngay những ngày đầu bước vào giới văn học Miền Nam, nói rõ hơn, giới văn học Quán Chùa!
Thử hỏi một ông Mít Butor, suốt đời Gấu cứ nghĩ ông ta là bạn văn, hoặc quá nữa, bạn thân, hoặc quá nữa, bạn quí, vậy mà sau này, khi ra hải ngoại, được một ông chủ báo, bất bình vì cái chuyện Gấu về Hà Nội bắt tay với VC, xì ra, mi tưởng ông Mít Butor là bạn mi ư? Ta xin bài cho báo, ông trả lời, báo nào có thằng cha Gấu khốn nạn viết, là ta đếch cho bài.
Năn nỉ cũng NO!
Ông Mít Butor, là ai, quê quán ở đâu thì Gấu xin lỗi không dám nêu ra ở đây, vì sợ bị chửi!
Đâu phải tự nhiên mà VP phạng nhóm ST tơi bời hoa lá: Chúng là đám Bắc Kít di cư!
Chán thế đấy.
Cái họa của Mít, không chỉ là Cái Ác Bắc Kít, mà còn là do cái chữ S nữa!

Bài viết này, vẫn là một trong những lá thư gửi thủ trưởng Canada, của một nhà văn Canada, thực sự là viết về những bản kẽm trong văn chương.
Hai bản kẽm làm nên văn chương Mít, theo Gấu, là tinh thần địa phương và cái ác của đất. Thảm thế!
Đúng như một độc giả trên blog của NL ‘chửi’ GNV, mi ‘khoanh vùng’ còn dã man hơn cả VC.
Tks, anyway. NQT
(1)
CHRONICLE OF A DEATH FORETOLD BY GABRIEL GARCIA MARQUEZ
Cái tít của cuốn sách, với Gấu, tương tự cái nhìn tiên tri của TTT, về đồng bằng sông Hồng!
Lại cliché!
*

Khi mới ra được hải ngoại, được một ông bạn đưa cho đọc VHTQ, kèm câu rỉ tai, ông được vô văn học sử rồi, Gấu đọc hối hả, cũng mừng mừng vì những dòng ông tiên chỉ viết về mình, về nhóm tiểu thuyết mới ‘của mình’, nhưng quả là quá ngỡ ngàng, khi đọc những dòng ông viết về nhóm Sáng Tạo, và càng ngạc nhiên khi đọc những dòng cảm tạ của VP, về cái cơ quan Mạnh Thường Quân đã bảo trợ việc xuất bản.
Đâu có phải những ông nhà văn Trung Kít không biết đó là tiền của Mẽo? Đâu có phải mấy ông đó không đọc ra những dòng viết đầy đố kỵ về nhóm Sáng Tạo?
VP người cứu tử một nền văn học Miền Nam bị VC bức tử bằng tiền của Mẽo!
Chán thế!
Sở dĩ Gấu này không nạp hồ sơ cho phái đoàn Mẽo, xin định cư ở Mẽo, sau khi đậu thanh lọc tại trại tị nạn, là vì nghĩ đến cái tội ác vì ngu đần của mấy anh Yankee mũi lõ đối viết dân Mít chúng ta. Họ đã bị VC xỏ mũi, nhẩy vô Việt Nam sau cú đầu độc tù Phú Lợi, chắc chắn do VC ngụy tạo, và từ đó, là sự thành lập MTGPMN.
Nếu đi Mẽo, làm sao dám chửi Mẽo?
VP khi lấy tiền Mẽo, viết văn học sử Miền Nam, làm sao dám nặng lời với ông chủ chi địa?
Bảo VP là nhà văn chống Cộng, một cách nào đó, là làm nhột ông!
Đừng có khi nào nghĩ rằng Gấu này ‘mạ lỵ’ ông tiên chỉ. Nếu chúng ta không dám đẩy tới tận cùng những "lỗi lầm, ăn năn, ô nhục... ", thì làm sao có thanh tẩy, có cứu rỗi, có một ngày lại có hy vọng về một nước Mít?
Gấu đâu có hận thù đố kỵ gì ông tiên chỉ? Bao nhiêu năm sống chung ở một Miền Nam tự do, một Sài Gòn Quán Chùa, ngoài bài viết ngắn về truyện ngắn VP quên béng đi mất, chưa từng có một lời nào nặng nề, bỉ thử, bóng gió về ông, làm sao có chuyện, ra hải ngoại cứ nhè ông mà… phạm thượng?

Đừng bao giờ mơ tưởng chuyện VC xin lỗi dân Mít, bởi vì những ông VC thực sự muốn xin lỗi, thì đều đã chết vì một cuộc chiến quá lý tưởng, quá đẹp, ‘chỉ cho tới ngày 30 Tháng Tư 1975’. Và cũng là một cuộc chiến thật dã man tàn bạo, nó nuốt sạch những kẻ dám đương đầu với nó. Đám còn lại, sống sót thì đều bị thương tật: Hãy nhìn đám bỏ chạy cuộc chiến ở Miền Nam, có tên nào ra hồn, chỉ vì thiếu chỉ một ngày lính. Đám thắng trận, một khi còn rêu rao những gian khổ, những chiến công, những mất mát hy sinh, thì đừng hòng nói bất cứ một chuyện. Chỉ một khi chúng dám nhận ra sự thực về cuộc chiến, thì mới có khởi đầu của mọi chuyện.