Dịch
Ngắn
Tầng Đầu Địa Ngục
|
Hình Nữu
Ước Thời Báo
Solzhenitsyn,
long a
nonperson in
communist Russia,
beams down from a billlboard advertising
"The First Circle" above a street in downtown Moscow.
Bích chương
quảng cáo Tầng
Đầu Địa
Ngục, phim TV 10 tập, trên đường phố Moscow. "Cha già dân tộc", râu ria
xồm xoàm, mỉm cười nhìn xuống nhân dân.
Cha già dân
tộc, hay khiêm
tốn hơn,
lương tâm của đất nước, tiếng tăm của ông cũng lên xuống như chính nước
Nga, kể từ khi Liên Bang Xô Viết sụp đổ.
Tầng Đầu Địa Ngục, một lần nữa, đưa ông trở lại sàn diễn, tới được
với công chúng, một điều kể như không thể nào hiểu nổi, vào thời điểm
bốn chục
năm trước đây, khi ông lén lút tuồn tác phẩm ra nước ngoài.
Tập I, đứng đầu, trong tuần qua, đánh gục "Terminator 3", nhưng
sau đó, tụt xuống hạng năm, tuy nhiên, vẫn có chừng 15 triệu người coi!
Chúng ta cứ thử tượng, trong nước bi giờ cho quay Chuyện Kể Năm 2000,
của Bùi Ngọc Tấn, mở ra bằng cảnh Cây Đa Tân Trào đồng chí Giáp ra
quân, và kết thúc, người tù BNT từ giã nhà tù Tân Trào, đứng ngay ở gốc
cây đa, vẫy vẫy những bạn tù còn kẹt lại.
Không chỉ toàn
thể nhân dân, mà toàn thể oan hồn, cũng thức dậy, chen
chúc nhau coi!
".... hắn ngồi
nép vào một góc quán, tay ôm cái bọc, nhìn trời, nhìn
nắng và sốt ruột. Mặt trời đã chếch chếch trên đầu cây đa Tân Trào xa
xa rồi."
Chuyện
Kể Năm 2000
"Le Premier Cercle" của Soljenitsyne lên truyền hình Nga
AFP
[ jeudi 26 janvier 2006 - 10h44 ]
Tầng Đầu Địa
Ngục lên TV Nga!
MOSCOU (AFP) –
Bắt đầu chúa nhật này, người Nga sẽ được xem bộ phim "Le Premier
Cercle" của Alexandre Soljenitsyne do chính ông viết kịch phim.
Các chân dung
của Alexandre Soljenitsyne, 87 tuổi với nụ cười trứ danh trẻ con được
treo khắp nơi.
Chuyện
phim kể
lại ba ngày – của tháng 12-1949 – trong đời sống của các tù nhân ở trại
đặc biệt Marfino, phía bắc Moscou, trại dành riêng cho các nhà trí thức
làm việc trên các kỹ thuật mới, cuốn phim này “là một tác phẩm đồ sộ
dựng lại bối cảnh thời đó với những chi tiết gần với sự thật không thể
nào tưởng tượng được,” bà vợ và cũng là phát ngôn viên của ông
Alexandre Soljenitsyne tuyên bố như thế. Tất cả mọi chi tiết dù nhỏ
nhặt đều được tôn trọng – xe chở tù binh, đồng phục, ngôn ngữ và bầu
khí trại tập trung, tất cả đều được nhận ra trong cuốn phim này.
Trong các bộ
phim về lịch sử ở phương Tây, không phải lúc nào người ta cũng tôn
trọng các chi tiết, vào những năm cuối 1980, bộ trưởng An Ninh quốc gia
Viktor Abakoumov uống vodka trong bình trà, tù nhân mặc đồng phục có
khăn quàng quấn cổ trông như các tài tử chính, bà Soljenitsyne vừa kể
vừa cười.
Phim tập ấn
bản tiếng Nga được nhà nước bảo trợ một phần, tác giả cố vấn từng chi
tiết cho Gleb Panfilov, nhà thực hiện phim.
Ông Maxim
Panfilov, người anh của nhà sản xuất nói: “Chúng tôi muốn dựng lại đích
xác bối cảnh thời đó, từng cái bàn ghế của căn phòng mà các tù nhân
được tiếp thân nhân của họ. “
Soljenitsyne
nhấn mạnh: “Tuyệt đối chẳng có gì trong căn phòng này, bảy hoặc tám tù
nhân đứng sắp hàng trước mắt ông sếp, giữa các bức tường trống trơn,
một hình ảnh lạnh xương sống.”
Bên trong trại
tập trung được quay tại phim trường nhưng nhiều cảnh bên ngoài được
quay tại nguyên gốc, cả căn nhà thường trú của Staline. Quá xúc động,
diễn viên Igor Kvacha đóng vai Staline run lên khi cầm trong tay cái
tách Staline thường thích uống.
Ông Panfilov
nói: “Khi Soljenitsyne xem thử các đoạn đã quay, ông không cầm được
nước mắt, ông xúc động nói không được.”
Bà
Soljenitsyne cho hay “Le Premier Cercle” là quyển sách nói về sự lựa
chọn trong cuộc sống. Tựa đề quyển sách nhắc người ta nhớ đến phóng dụ
thời cổ đại mà Dante đặt để ở vòng đầu tiên của địa ngục.
Nhân vật Gleb
Nerjine, nguyên mẫu của tác giả, được đặt trước một lựa chọn khó quyết
định: “Làm việc cho một đường dây điện thoại bí mật của Staline, sau đó
sẽ được trả tự do và có “một căn hộ ở Moscou” hoặc từ chối không làm và
rời trại tập trung “sang trọng” charachka ("400 gam bánh mì trắng cho
mỗi khẩu phần và bánh mì đen trên bàn) để đi đến miền đất lưu đày
Goulag.”
Bà
Soljenitsyne nói: “Cuốn phim đạt đến điểm mong muốn: chúng tôi cần có
một hành vi ăn năn thật sự, những người luyến tiếc một thời Liên Xô
phải nhìn rõ rệt vật thể của lòng luyến tiếc của họ và cái giá của một
vài khám phá khoa học thời đó. “
Alexandre
Podrabinek, cựu đảng viên đã từng bị lưu đày năm năm ở Goulag nhận
định: “Tác phẩm của Soljenitsyne góp phần lật đổ chế độ bạo tàn xô
viết, ngày nay các tác phẩm này phải ngăn không cho nước Nga rơi
trở lại vào chế độ toàn trị.”
Ngục tù vô
nhân đạo của các trại tập trung thời Staline được Soljenitsyne mô tả
trong quyển sách nổi tiếng “Archipel du Goulag".
Album from
Hell:
Nhận đồ thăm
nuôi tại trại tù Solovetsky, khoảng 1927-1928.
Ivan Zaitsev,
một cựu tù,
cho biết: "Tù nhân không có thăm nuôi, là chỉ có chết, do đói dài dài,
suy dinh dưỡng". Ở đây chúng ta mới nhận ra sự hy sinh của các bà vợ sĩ
quan VNCH. Chồng con còn sống là nhờ họ trường kỳ thăm nuôi, nhất quyết
không chịu thua Vi Xi.
Gấu biết có
trường hợp, một sĩ quan, nhận được thư của bố mẹ, than vãn
về cái chuyện con dâu chơi thân với cán bộ. Ông con viết thư trả lời bố
mẹ: Chừng nào vợ con không còn thăm nuôi con, bỏ bê mấy đứa nhỏ, đi
theo luôn tên Vi Xi, bố mẹ hãy cho con biết, để con từ nó. Một khi
chuyện đó chưa xẩy ra, thì nó vẫn là vợ con.
Nhân Ngày Phụ
Nữ, xin vinh danh các bà một phát ở đây!
(1) Album From
Hell là tên bài viết của Anne Applebaum, điểm cuốn của
Tomasz Kizny, "Gulag: Sống và Chết trong Trại Tập trung Xô viết", trên
tờ Điểm Sách Nữu Ước , NYRB, số đề ngày 24 tháng Ba, 2005
|