C. 1690: Sichuan

JEALOUS LOVER

There was a merchant of Qingzhou who was much away on business, often for as long as an entire year. He had a white dog at home, and during her husband's absences his wife encouraged the dog to have sexual relations with her. The dog became quite accustomed to this.
    One day, the merchant had just returned home and was in bed with his wife when suddenly the dog burst into the room, climbed up on to the bed, and bit his master to death.
    When the neighbors came to know of this, they were most indignant and reported the matter to the local magistrate, who interrogated the woman under torture and, when she still refused to confess, had her thrown into the county jail. He gave orders for the dog to be brought on a leash, and then summoned the woman into the tribunal. The moment the dog saw her he rushed forward, tore off her clothes with his teeth, and leaped on top of her, adopting a posture that was unmistakably sexual. The woman could no longer deny the charge brought against her. The magistrate sent them both, woman and dog, under guard to the higher court in the provincial capital.
    On their way there, local inhabitants wishing to see them in the act of coupling bribed the escort, who dragged them out and forced them to perform in public. Wherever they stopped, this act attracted a crowd of several hundreds, and the yamen guards made a small fortune out of it.
    Subsequently, both woman and dog were sentenced to Lingering Death.
    How many things are possible, in the immense universe of heaven and earth! This woman is certainly not the only creature with a human visage to have coupled with an animal.

Pu Songling, from Strange Tales from a Chinese Studio. Having passed the first civil-service examination at the age of eighteen in the late 1650s, Pu failed to obtain a government post and became a private tutor for a local family in 1679, by which time the self-titled "historian of the strange" had collected the majority of the 431 tales that comprise his bo

1979: Provincetown, MA

LOCKED OUT

The crows see me.
They stretch their glossy necks
In the tallest branches
Of green trees. I am
Possibly dangerous, I am
Entering the kingdom.

The dream of my life
Is to lie down by a slow river
And stare at the light in the trees-
To learn something by being nothing
A little while but the rich
Lens of attention.

But the crows puff their feathers and cry
Between me and the sun,
And I should go now.
They know me for what I am.
No dreamer,
No eater of leaves.

Mary Oliver, ''Entering the Kingdom." Born in Cleveland in 1935, Oliver published her first poetry collection, No Voyage and Other Poems, in 1963. She received a Pulitzer Prize for American Primitive in 1984. Oliver said in an interview in 1992, ''I don't know why I felt such affinity with the natural world except that it was available to me; that's the first thing. It was right there. And for whatever reasons, I felt those first important connections, those first experiences being made with the natural world rather than with the social world. »

Đi chỗ khác chơi

Đám quạ nhìn thấy tôi
Chúng dướn cổ dài, bóng nhoáng
Trên những cành cây xanh, cao.
Tên khốn này chắc là nguy hiểm đấy,
Tôi đang đi vô Vương Quốc

Giấc mơ của đời tôi
Nằm khểnh bên một dòng sông nước chảy lờ đờ
Nhìn ánh sáng bầu trời trên những tàng cây –
Để biết được 1 điều gì, từ chẳng là cái chó gì,
Một chốc một lát,
Bằng sự chú mục 

Nhưng đám quạ hết sức bực mình
Chúng phù phù lông, và la ỏm tỏi
Giữa tôi và mặt trời
Và tôi đành bò dậy
Chúng biết tôi là cái giống chó gì
Một tên đếch biết mơ mộng
Đếch biết ăn lá cây.

Mary Oliver, “Vô Vương Quốc”. Sinh tại Cleveland 1935, Oliver in tập thơ đầu “Không du lịch và những bài thơ khác” vào năm 1963. Bà được giải thưởng Pulitzer dành cho Mẽo Hoang vào năm 1984. Bà trả lời trong 1 cuộc phỏng vấn vào năm 1922, “Tôi không hiểu tại làm sao mà tôi quấn quit với thế giới thiên nhiên. ngoại trừ là nó dảnh dang dành cho tôi; đó là điều thứ nhất. Nó thì ngay đó. Và chẳng cần biết những lý do tại sao, tôi cảm thấy những móc nối đầu tiên quan trọng này, những kinh nghiệm đầu tiên, thì là với thế giới thiên nhiên hơn là với xã hội con người.”

Bài thơ này tuyệt quá, nhưng có mấy cái tên riêng không làm sao luận ra.
Note: To NQT, Hw R U? Plse Help. Tks. NQT

C. 815: Tầm Dương

Tuyết dầy Cửu Long Giang mùa đông năm thứ 10 này
Nước sông biến thành trứng cá,
Là những cục băng
Cành cây gẫy và rớt xuống
Chim đói, từng đàn hàng trăm con, ngợp đông, ngợp nam
Một con ngỗng trời, lạc bầy, đói, trong số đó, la lớn giọng hơn cả
Lấy mỏ cố moi trong lớp băng, tí ti cỏ
Ngủ trên lớp băng
Đôi cánh lạnh giá đập chậm dần cố bay lên
Chẳng bao lâu con ngỗng lọt vô lưới của 1 chú bé ở bên sông
Kẹp con vật vô nách, chú bé mang ra chợ, bán.
Nhớ xưa kia, ở miền bắc, tôi bị lưu đầy tới nơi này
Người và chim; tuy khác nhau, những cả hai đều là khách cả
Thật nhức nhối vô cùng, như là khách viếng thăm,
nhìn con chim, cũng khách viếng thăm như mình, đau đớn.
Và thế là tôi xùy cho chú bé tí tiền chuộc, và phóng thích con ngỗng.
Ôi chú ngỗng, bay lên trời cao, lên tới tận những đám mây – chú bay đi nơi nào lúc này?
Đừng bay về phía bắc, nhớ chưa, đừng bao giờ bay về phía bắc, đó là nơi cuối cùng để mà nghĩ tới
Ở đó, ở vùng Water Gale, vẫn còn uýnh nhau, không có hòa bường đâu
Cả triệu binh lính quần thảo
Lính hoàng gia, lính phản động đối diện nhau đến trở nên già khằn
Đói, mệt nhoài, kiệt sức, họ chỉ mong tóm được chú
Những tên lính hung bạo. Họ sẽ bắn chú, và làm 1 bữa tiệc
Lông của chú thì họ gắn vào những mũi tên.

Bạch Cư Dị

Bạch Cư Dị “Thả Ngỗng Về Trời”. Bạch Cư Dị trải qua kiểm tra dân chính ở tuổi 28, vào năm 800 và sau đó, trong khi cần cù nghiên cứu xét nghiệm thêm hơn, theo như được biết, bị hỏng mắt vĩnh viễn. Trong một lá thư gửi nhà thơ Nguyên Chẩn, vào tháng Chạp 815, ông cho rằng mục đích của việc  làm thơ, trước là để “cứu thế giới” và sau tới “hoàn thiện tính cách của riêng nhà thơ”. Ông là nhà thơ làm thơ nhiều nhất thời Đường, hơn ba ngàn bài thơ hiện có, trong số có nhiều bài được trích dẫn đầy đủ, nguyên con trong The Tale of Genji, của Murasaki Shibiku, một tiểu thuyết gia Nhật có ảnh hưởngm của thế kỷ 11.

Người là 1 con vật độc nhất có thể cư xử “như là bạn quí” với những nạn nhân, mà anh ta tính làm thịt, cho đến khi làm thịt họ.
Man is the only animal that can remain on friendly terms with the victims he intends to eat until he eats them.
Samuel Butler, c. 1890
Một vị độc giả, còn là thân hữu, gửi mail cám ơn vì đã khui ra câu trên.

Cái số báo về loài vật này có nhiều câu thần sầu, cực thần sầu.
Câu sau đây, chẳng tuyệt cú mèo sao:

Một con chó chết đói ở cổng nhà chủ tiên đoán sự lụi tàn của 1 đất nước
A dog starved at his master’s gate
Predicts the ruin of the state.
William Blake, 1807

Nhưng bảo đảm, chuyện này không xẩy ra cho xứ Mít.
Làm gì có chuyện chó chết đói ở cái xứ Hạ Cờ Tây!

Gấu chỉ tiếc 1 tị, là cái tay chủ tờ báo, “quên” 1 câu thần sầu, của Beckett, với riêng Gấu, khi áp dụng vào xứ Mít.

Old dogs have more dignity
Comfort them since you pity them
Beckett: Waiting for Godot (1)

Post thêm vài câu thú vị:

Khi chim ưng im lặng, là lũ vẹt huyên thuyên
When the eagles are silent, the parrots begin to jabber
Winston Churchill, 1945

Một con chó ngoan, thưa ngài, xứng đáng 1 khúc xương hoành tráng!
A good dog, sir, deserves a good bone.
Ben Jonson, 1633

"I am his highness's dog at Kew; / Pray tell me, sir, whose dog are you?" reads an epigram that Alexander Pope wrote in the 1730s and had engraved on the collar of one of his puppies, whom he gave to Frederick, Prince of Wales.
Tớ là chó của hoàng thân ở Kew
Bạn là chó của vị nào thế?

Đó là câu mà Alexander Pope viết, thập niên 1730, và cho khắc vào 1 miếng thẻ, đeo vào cổ 1 trong những con chó của ông, và sau biếu Frederick, ông Hoàng xứ Wales

Giai thoại trên làm Gấu nhớ những ngày liền sau 30 Tháng Tư 1975.
Vào đúng những ngày đó, đám Nguỵ quân bỏ chạy, cứ chui vô cái sân chung cư của Gấu ở, số 29 Nguyễn Bỉnh Khiêm Sài Gòn, để trút bỏ đồ lính, thay đồ thường dân – thường là áo thung, quần lót, chân trần…  chứ gì nữa, không lẽ tụt luôn cả chim bỏ lại? – và ở ngay lề đường, là 1 chiếc xe cứu thương, đầy thuốc.
Bà cụ Gấu nghĩ liền tới thằng con ghiền đang cai ken, rất cần thuốc bổ, thế là bèn leo lên xe, khiêng về nhà cả 1 lô.
Liền đó, là những ngày quân quản, và VC, vẫn cái trò mị dân, và còn để canh chừng dân Sài Gòn, cho bộ đội đến ở cùng với dân trong xóm. Một anh bộ đội, chắc là y tá, bèn làm công việc thiện nguyện, hàng ngày ghé nhà Gấu, chích thuốc bổ cho thằng ghiền đang cai ken.
Anh ta dùng 1 thứ thuốc súng, để đốt cồn, luộc kim ống.

Một lần, đang lui cui với cái đèn cồn, ống kim… anh la lớn, Thiệu, Thiệu!
Gấu ngạc nhiên quá, nhưng liền đó, Gấu thấy 1 con chó chạy tới!
Anh ta giải thích, tôi đặt tên nó là Thiệu.
Anh ta thật cưng con chó.
….

There is an intuition that animals may possess a dignity, a loyalty, an endurance under pain and injustice denied to all but a handful of women and men. This might account for the disturbing fact that a particularly acute love and compassion for animals occurs in men of a despotic and hateful ideological temper. They are not a reassuring lot: Caligula and his horse; Wagner and his Newfoundland; Nietzsche's mental collapse at the sight of a horse being flogged; Hitler, if legend is correct, wept when his beloved Alsatian, Blondie, had to be put down in the hell of the bunker. I have every reason to believe that I am a physical coward, a bourgeois mandarin repelled and frightened by violence. Yet I know that if  a danger threatened my dog, if anyone offered him hurt, my rage, my impulse to interpose could turn homicidal. If torturers set about my wife or children, I would cry out to them to hold fast and strive to do so myself. Were they to beat my dog or put out his eyes, I would break immediately, betraying all. These are not comely truths. They defy reason and what should be the hierarchies of human love. They raise questions as to primordial instabilities, as to the survival of the zoological affinities and twilight that subvert our fragile humanity. They are truths nevertheless. Shared, I suspect, by many more of us than is openly admitted. Odysseus bids adieu to Penelope not long after his epic homecoming. Would he have left Ithaca had his dog Argos lived?

2008: Cambridge
George Steiner on a strange logic

From My Unwritten Books.
Born in Paris in 1929 to émigré parents and naturalized as a U.S. citizen in 1944, Steiner received his BA from the University of Chicago in 1948, his MA from Harvard University in 1950, and his PhD from Oxford University in 1955. He published Tolstoy or Dostoevsky in 1959, After Babel: Aspects of Language and Translation in 1975, and the novel The Portage to San Cristobal of A. H. in 1981. Asked if he ever read anything frivolous when young, Steiner replied, "Moby Dick"
*
Lúc anh Tâm đi “cải tạo” tập trung, anh bảo tôi mang con Lu về nuôi: “Tôi đi học tập cải tạo, cậu mang nó về mà nuôi, ở nhà tôi chắc chả ai trông nom nó bằng cậu được. Khi nào nó đẻ, cậu giữ lại cho tôi một con.” Lu có đẻ mấy con, dưới gầm đi-văng, không hiểu sao, mấy ngày sau chẳng thấy con nào nữa, Lu thì kêu rít thảm thiết. Lúc anh Tâm “học tập cải tạo” ở miền Bắc về, con Lu bị bọn trộm đánh cắp.

Nguyễn Đạt: Vĩnh biệt Thanh Tâm Tuyền

Nếu chim biết chúng đáng thương, chúng sẽ không hót hay như thế.
If birds knew how poor they are, they wouldn’t sing so sweetly.
Danish proverb

Nếu mi là Gấu Chó, khi đi tù VC, và khi quản giáo phán, hãy mặc sweater vô, thì hãy sủa lại, coi kìa, ông quên chưa gắn cái đuôi chồn!
If you are a dog, and your owner suggest that you wear a sweater, suggest that he wear a tail.
Fran Lebowitz, 1981

Tiếp tục chạy theo 1 con chó, nó sẽ chẳng thể nào đợp được bạn
Keep running after a dog, and he will never bite you.
Francois Rabelais, 1535

Bất giác nhớ bạn quí.
Một lần, xa xưa lắm rồi, khi đó còn Sài Gòn, còn Quán Chùa, “bạn quí” đọc 1 bài viết của Gấu, phán, bài viết của mi thì thường là thường, chỉ có câu trích dẫn là hay thôi.
Ra hải ngoại, có lần ngồi nhậu với NTV, nhớ lại nhận xét trên, nhắc lại, anh gật gù, khó nhất là nhớ câu trích dẫn, và phạng ra đúng lúc cần!
Đọc những bài viết của tay chuyên điểm sách của tờ Người Kinh Tế, Prospero, thì đúng như vậy: Bao giờ cũng mở ra bài viết, bằng 1 câu thần sầu, chôm ở đâu đó!

Lần đọc Người Kinh Tế, thổi Nhà Hội của Amis, vớ được 1 câu sướng điên người, và nhân đó, bèn đi 1 đường ca tụng một nữ thi sĩ!
“Phê bình gia thứ thiệt, Nabokov có lần đưa ra nhận xét, là người đọc, không phải với cái đầu, mà bằng xương sống lưng của anh ta.”
Hắn ta, giống như Gấu, đọc, đến giây phút diệu kỳ, giọt lệ trời biến thành giọt lệ người, bỗng thấy một làn hơi hạnh phúc từ huyệt bách hội ở trên đỉnh đầu, theo xương sống lưng chạy xuống, rồi tỏa ra khắp cơ thể, tới từng lỗ chân lông, và cứ thế tê lịm người đi, và thế là biết liền tù tì, đây là thơ thần.
(1)