Ý kiến nhỏ về bài
viết mới của HL
Đọc bài
viết mới đây của Hai Lúa/Gấu tôi
thấy làm sao đó, phần lý luận có vẻ trật trìa, lạng quạng [mượn lại chữ
của Hai
Lúa]. Chẳng hạn đoạn này:
“Nhưng một khi mô tả một nhân
vật y chang một nhân
vật có thực ở ngoài đời, rồi sau đó, bị chính người đó chất vấn, lại
trả lời là
tôi hư cấu, chỉ nội chi tiết đó, là để lộ ra cái tâm của người viết
rồi. Sartre
đã từng phải lên tiếng xin lỗi, vì tên một nhân vật trong một vở kịch
của ông
trùng với tên một con người có thực ở ngoài đời. Một khi bạn cố tình
nhập nhằng
giữa giả tưởng và sự thực, là vứt đi. Theo tôi đây mới là thất bại lớn
của cuốn
tiểu thuyết. Chỉ một chi tiết như vậy làm đổ cả một tác phẩm văn học.
Bạn có
nói gì thì nói, độc giả sẽ không tin bạn nữa, vì bạn đã vi phạm một
trong những
giao ước quan trọng giữa người đọc và người viết, giữa giả tưởng và sự
thực.” \
Theo
tôi, tất cả những gì tác giả viết trong một cuốn tiểu thuyết, là giả
tưởng. Bởi
nó là tiểu thuyết chứ không phải hồi ký.
Sự lầm lẫn [Cái lộn, như
chữ của người
viết thư này] giữa thực và tưởng là chuyện của người đọc.
Hiểu ngược lại lời
Hai Lúa, thì chính cái lộn của người đọc lại là thành công của tác
phẩm.
Hơn
nữa chẳng có một giao ước nào giữa người đọc và người viết.
Khi đã không có giao
ước thì làm sao có những giao ước quan trọng?
Nếu tôi hiểu sai, xin HL
chỉ
giùm, những giao ước giữa ông và độc giả về những tác phẩm của HL, nói
riêng,
và những tác giả khác nói chung.
Tôi nghĩ HL dường như có
thành kiến về MBĐ hay
cá nhân NMG.
Với tôi, MBĐ có nhiều cái
yếu, nhưng điều HL dẫn trên khó thuyết
phục, đó là cái thất bại lớn nhất của tác phẩm, trừ khi NQT viết một
bài phê
bình thực sự, với những lý luận vững chắc hơn cho điều này, chứ không
phải tạp
ghi, để đánh giá một tác phẩm như thế [như MBĐ?].
Email cho HL bởi vì tôi
luôn
đánh giá cao những bài viết của HL.
Chúc HL khoẻ, và viết
đều.
Một tác giả (1)
(1)
Do chưa xin phép người viết nên chưa nêu tên.
(2)
Phúc đáp:
Cám ơn bạn.
Sẽ có bài trả lời sau.
Trân trọng
NQT
(2) Cám ơn.... Không cần để tên... Rất mong
được đọc bài trả lời....
Kính
Một tác giả.
Realism, in a narrower sense,
was a method of gaining reality for
the novel.
Canetti: Realism and New Reality
Chủ nghĩa hiện thực, theo một nghĩa hạn hẹp, đã là một phương pháp nhằm
làm sao
có được thực tại cho tiểu thuyết.
Hơn nữa chẳng có một giao ước nào giữa
người
đọc và người viết.
Khi đã không có giao ước
thì làm sao có những giao ước quan trọng?
Theo tôi, cái giao ước quan
trọng nhất, và nhất quyết không được quyền vi phạm,
nếu anh là một nhà văn có đạo đức, là, không được cố tình
lẫn lộn giữa giả tưởng và sự thực.
Hay nói như Nabokov: Coi giả tưởng là sự
thực, là sỉ nhục cả hai món đó. (1)
(1) Literature is invention. Fiction is
fiction. To call a story a true story is an insult to both art and
truth.
Nabokov, Good
Readers and
Good Writers.
Tôi nghĩ HL
dường như có thành kiến về MBĐ...
Mùa Biển Động,
trường thiên tiểu thuyết của NMG, theo tôi, đã vi phạm cái giao ước
trên đây,
giữa người đọc và tác giả, giữa giả tưởng và sự thực, khi cố tình để
cho một
nhân vật mang tên một con người có thực ở ngoài đời, vào đúng lúc xẩy
ra những
sự kiện như được mô tả ở trong tiểu thuyết.
Kính. NQT