Kinh nghiệm dịch
Experiences in translation
Đây là tựa đề một tác phẩm
của nhà văn Ý, Emberto Eco [do Alastair McEwen dịch sang tiếng Anh, nhà
xb Đại
học Toronto, 2001]. Trong đó, Eco khẳng định, dịch không
phải là
so sánh hai ngôn ngữ, nhưng là giải thích
một bản văn trong hai ngôn ngữ khác biệt.
[Translation is not about
comparing two languages, but about the interpretation of a text in two
different languages].
Đây là một cuốn sách dựa trên
những bài nói chuyện của ông tại Đại học Toronto, vào năm 1998.
Là một tiểu thuyết gia nổi
tiếng, với, thí dụ, Tên Của Bông Hồng, ông còn là một chuyên gia trong
địa hạt
truyền thông [communications expert], một nhà trung cổ học. nhà ký hiệu
học,
với Lý thuyết ký hiệu học. Và dịch giả, đã từng dịch Sylvie của Gérard
de
Nerval, hay Bài tập văn phong, Exercices de style, của Raymond Queneau,
từ
tiếng Pháp qua tiếng Ý.
Trong cuốn Kinh
nghiệm dịch,
ông chỉ ra, và bàn về, một số vấn đề chủ
yếu của dịch thuật. Ông chứng minh một cách thật thuyết phục, rằng, một
bản
dịch có thể diễn tả ý nghĩa hiển nhiên “sâu thẳm”, ngay cả khi nó hiếp
đáp
[violating] sự trung thực, cả về mặt tự vựng [lexical] lẫn chứng liệu
[referential],
của một bản văn.
Sau đây, là trích
đoạn một số vấn đề về dịch thuật được bàn tới trong cuốn sách trên.