Lưu Vong: Khuôn Mẫu
Anh ta biết nhiệm vụ của mình, và nhân dân đang chờ đợi những lời nói của anh, nhưng anh bị cấm nói.
Bây giờ, ở nơi anh đang ở, anh tha hồ mà nói, nhưng chẳng ai thèm nghe, vả chăng, anh quên mẹ những gì anh phải nói.
Bàn thêm về ý trên.
Kiểm duyệt có thể bỏ qua ba trò lố lăng văn chương tiền phong, khai phá: chúng làm cho nhà văn, bận rộn và làm cho văn chương, chỉ là một thú vui vô hại cho qua thì giờ của một đám tự coi là tinh anh nhất mực. Nhưng, đúng vào lúc mà nhà văn bắt đầu tỏ ra có dấu hiệu quan tâm tới thực tại, lập tức kiểm duyệt nhe nanh múa vuốt, thò sợi dây ra: "Liệu hồn, tao trói mày lại bi giờ."
Nếu, do hậu quả của biếm truất, hay mình chọn cho mình, nhà văn trở thành lưu vong, anh ta bèn xổ ra hết, nào là tức giận bấy lâu nay bị bịt miệng, nào là quan sát, nào là nhận xét, nào là hồi tưởng, và coi đây là nhiệm vụ, là bổn phận của mình. Tuy nhiên, những gì mà ở quê hương, là những rất ư nghiêm trọng, rất ư nguy hiểm có thể mất mạng như chơi, thì ở hải ngoại, dân chúng bèn cười khì, chẳng ai thèm quan tâm. Nhà văn thấy mình bất lực, nói, chúng không thèm nghe, người thèm nghe mình nói, thì còn bị kẹt ở nơi quê nhà! [Hay là mình lại trở về, nhỉ?].
Anh ta ngày càng mòn mỏi, ngày càng thui chột, ở trong xã hội anh ta đang sống. Và những hiểu biết về cuộc đời thường nhật ở nơi quê hương, thực là thế, nay chỉ là phù phiếm.
Nếu anh ta cứ tiếp tục ôm lấy những vấn đề trước đó, tác phẩm của anh ta sẽ mất tính trực tiếp của những kinh nghiệm anh ta chụp bắt được. Do đó, hoặc, anh ta tự kết án mình vào tình trạng bất lực, triệt sản, hoặc trải qua một cuộc hóa thân toàn diện.
Milosz: Ghi chú về lưu vong.

Me-xừ nhạc sĩ này cũng là dân chà đồ nhôm, chôm đồ nguỵ. (1) Xin xem bài viết trên tờ Ngưòi Lao Động.
Gấu tui thú nhất, một câu trong bài báo:
Vả lại ông Vũ Xuân Hùng [tác giả lời Việt] chẳng phản ứng gì nên vụ này “chìm xuồng”.
(1): Chà đồ nhôm: chôm đồ nhà, đối với 'chôm đồ nguỵ', như vậy là chỉnh!

... qua văn chương của anh, tôi thấy anh còn quá "cay cú" (hay nói theo nhà Phật, còn "quá chấp"), về cái xấu của chủ nghĩa Cộng sản. Vì vậy mà anh rất nhậy cảm với cái dở, cái xấu của nó, và cũng vì thế, nhiều khi anh thấy không trọn, không hết mà có lúc, không đúng. Anh (và cũng có nhiều người khác giống như anh) quá "độ lượng", về chế độ Sài-gòn, về người Mỹ.

Câu trên do sơ ý [thêm chữ “not”] mà thành ra ngược hẳn lại ý của toàn bài viết