Suốt từ đầu, họ nói chuyện bằng tiếng La Tinh. Bây giờ, họ chuyển qua tiếng Đức.

Borges vẫn bị chê là không màng đến đời thường, mà chỉ mân mê cái vĩnh cửu. Nhưng theo Gấu, mấy bài của ông về Nazi mà chẳng khủng sao. Sư Phạm Học của hận thù, Mít chết vì cú này. Cả một miền đất chăm chăm trồng người bằng cách dậy con nít hận thù, từ khi vừa mới chui ra khỏi…  bụng mẹ, trong khi Miền Nam đặt chính trị ra bên ngoài trường học, kể cả ở Đại Học, một đại học tự trị, nhà nước đi chỗ khác chơi. Lũ khốn kiếp nằm vùng quá rành điều này.

Cái dòng trên cho thấy Borges không hề bỏ qua “đương thời”, đời thường: Trong ngôn ngữ La Tinh, thì có phép lạ, trong ngôn ngữ Đức, chỉ có Lò Thiêu.
Chỉ 1 câu văn thôi, thế mới ghê!

Tin Văn sẽ post cái truyện ngắn "Bông Hồng" để cho...  Gấu Cà Chớn đọc lại, vì trang Tin Văn đúng là….  BHD, sống lại từ tro than cuộc chiến Mít!

Of what is lost, irretrievably lost, all I wish to recover is the daily availability of my writing, lines capable of grasping me by the hair and lifting me up when I'm at the end of my strength.

ROBERTO BOLANO, Antwerp

PREFACE: SELF-PORTRAIT

I was born in 1953, the year that Stalin and Dylan Thomas died. In 1973 I was detained for eight days by the military, which had staged a coup in my country, and in the gym where the political prisoners were held I found an English magazine with pictures of Dylan Thomas's house in Wales. I had thought that Dylan Thomas died poor, but the house looked wonderful, almost like a fairy tale cottage in the woods. There was no story about Stalin. But that night I dreamed of Stalin and Dylan Thomas: the two of them were at a bar in Mexico City, sitting at a little round table, a table for arm wrestling, but instead of wrestling they were competing to see who could hold his liquor better. The Welsh poet was drinking whiskey and the Soviet dictator was drinking vodka. As the dream went on, however, I was the only one who seemed to feel queasier and queasier, ever closer to the verge of nausea. Well there you have the story of my birth. As for my books, I should say that I've published five collections of poetry, one book of short stories, and seven novels. Almost no one has read my poems, which is probably a good thing. My books of prose have some loyal readers, probably undeservedly. In Consejos de un discipulo de Morrison a un fandtico de Joyce [Advice from a Morrison Disciple to a Joyce Fanatic] (1984), written in collaboration with Antoni Garda Porta, I talk about violence. In The Skating Rink (1993), I talk about beauty, which is fleeting and usually meets a disastrous end. In Nazi Literature in the Americas (1996), I talk about the pathos and grandeur of the writing career. In Distant Star (1996), I attempt a very modest approximation of absolute evil. In The Savage Detectives (1998), I talk about adventure, which is always unexpected. In Amulet (1999), I try to give the reader the impassioned voice of a Uruguayan woman who should have been born in ancient Greece. I omit my third novel, Monsieur Pain, whose plot is indecipherable. Though I've lived in Europe for more than twenty years, my only nationality is Chilean, which in no way prevents me from feeling deeply Spanish and Latin American.

In my life I've lived in three countries: Chile, Mexico, and Spain. I've worked at every job in the world, except the three or four that anybody with a little pride would turn down. My wife is Carolina Lopez" and my son is Lautaro Bolafio. They're both Catalan. In Catalonia, I learned the difficult art of tolerance. I'm much happier reading than writing.

The Rose of Paracelsus

Người trẻ tuổi cầm bông hồng trên bàn, và ném vào lửa. Một khắc, tựa thiên thu, trôi qua; anh ta chờ đợi phép lạ.
Vị đại sư ngồi bất động. Ông nói, bằng một giọng giản dị:
 "Tất cả những nhà vật lý, dược sĩ tại thành phố Basel này nói tôi là đồ dởm. Có lẽ họ nói đúng. Có tro than vốn xưa là bông hồng, sẽ chẳng còn là bông hồng nữa."
 Người trẻ tuổi cảm thấy xấu hổ. Anh chỉ là một kẻ lén lút xâm nhập nhà vị thầy, vậy mà còn ép buộc ông thú nhận, huyền thuật của ông chỉ là đồ dởm.
Anh ta quì trước vị đại sư và nói:
"Điều tôi làm thật không thể tha thứ được. Tôi thiếu niềm tin, trong khi Thượng Đế đòi hỏi, chỉ một điều, tin tưởng. Hãy cho tôi được tiếp tục, nhìn tro than. Tôi sẽ trở lại, khi nào mạnh mẽ hơn, và sẽ là đệ tử của Ngài, và ở cuối Con Đường, tôi sẽ nhìn thấy bông hồng".
Anh ta nói với một niềm đam mê thực sự, nhưng đam mê này chỉ là lòng thương hại vị thầy già. Ta là ai, hỡi Johannes Grisebach này? Ta là kẻ, bằng bàn tay thiêng liêng ném bông hồng vào lửa, đã khám phá ra rằng, đằng sau mặt nạ, chẳng có một người nào.
Để lại đống vàng có thể là một hành động làm cho những kẻ nghèo đói "bực mình", anh ta lượm tất cả lên. Vị đại sư tiễn khách ra tới cửa, và nói anh luôn luôn là vị khách quí tại nơi đây, nếu trở lại; nhưng cả hai đều biết rõ một điều, chẳng bao giờ còn có lần thứ hai.
Vị đại sư lại cô đơn một mình. Trước khi thổi tắt ngọn lửa, ông trút tí tro than từ lòng bàn tay này qua lòng bàn tay kia, lẩm nhẩm một từ đơn độc. Bông hồng xuất hiện trở lại.

Note: Nguyên tác, đăng trên NYRB:
The Rose of Paracelsus
Jorge Luis Borges
August 13, 1998 Issue

GCC đọc lần đầu ở số báo này, ghi a new story. NTV lắc đầu, nói, đọc rồi!

Suốt từ đầu, họ nói chuyện bằng tiếng La Tinh. Bây giờ, họ chuyển qua tiếng Đức.

Borges vẫn bị chê là không màng đến đời thường, mà chỉ mân mê cái vĩnh cửu. Nhưng theo Gấu, mấy bài của ông về Nazi mà chẳng khủng sao. Sư Phạm Học của hận thù, Mít chết vì cú này. Cả một miền đất chăm chăm trồng người bằng cách dậy con nít hận thù, từ khi vừa mới chui ra khỏi…  bụng mẹ, trong khi Miền Nam đặt chính trị ra bên ngoài trường học, kể cả ở Đại Học, một đại học tự trị, nhà nước đi chỗ khác chơi. Lũ khốn kiếp nằm vùng quá rành điều này.

Cái dòng trên cho thấy Borges không hề bỏ qua “đương thời”, đời thường: Trong ngôn ngữ La Tinh, thì có phép lạ, trong ngôn ngữ Đức, chỉ có Lò Thiêu.
Chỉ 1 câu văn thôi, thế mới ghê!

Tin Văn sẽ post cái truyện ngắn "Bông Hồng" để cho...  Gấu Cà Chớn đọc lại, vì trang Tin Văn đúng là….  BHD, sống lại từ tro than cuộc chiến Mít!

Hà, hà!

BORGES AND THE RAVENS

I'm in Geneva and I'm looking for the cemetery where Borges is buried. It's a cold autumn morning, although to the east there's a glimpse of sun, a few rays that cheer the citizens of Geneva, a stubborn people of great democratic tradition. The Plainpalais, the cemetery where Borges is buried, is the perfect cemetery: the kind of place to come every afternoon read a book, sitting across from the grave of some government minister. It's really more like a park than a cemetery, all extremely manicured park, every inch well-tended. When I the keeper about Borges's grave, he looks down at the ground, nods, and tells me how to find it, not a word wasted. There’s no way to get lost. From what he says it's clear that visitors always coming and going. But this morning the cemetery is literally empty. And when I finally reach Borges's grave there’s no one nearby. I think about Calderon, I think about the English and German Romantics, I think how strange life is or, rather: I don't think anything at all. I just look at the grave the stone inscribed with the name Jorge Luis Borges, the date of his birth, the date of his death, and a line of Old English verse. And then I sit on a bench facing the grave and a raven says something in a croak, a few steps from me. A raven! As if instead of being in Geneva I were in a poem by Poe. Only then do I realize that the cemetery is full of ravens, enormous black ravens that hop up on the gravestones or the branches of the old trees or run through the clipped grass of the Plainpalais. And then I feel like walking, looking at more graves, maybe if I'm lucky I'll find Calvin's, and that's what I do, growing mot and more uneasy, with the ravens following me, always keeping within the bounds of the cemetery, although I suppose that one occasionally flies off and goes to stand on the banks of the Rhone or the shores of the lake to watch the swans and ducks, somewhat disdainfully, of course.

Roberto Bolano: Between parentheses

The Rose of Paracelsus

Người trẻ tuổi cầm bông hồng trên bàn, và ném vào lửa. Một khắc, tựa thiên thu, trôi qua; anh ta chờ đợi phép lạ.
Vị đại sư ngồi bất động. Ông nói, bằng một giọng giản dị:
 "Tất cả những nhà vật lý, dược sĩ tại thành phố Basel này nói tôi là đồ dởm. Có lẽ họ nói đúng. Có tro than vốn xưa là bông hồng, sẽ chẳng còn là bông hồng nữa."
 Người trẻ tuổi cảm thấy xấu hổ. Anh chỉ là một kẻ lén lút xâm nhập nhà vị thầy, vậy mà còn ép buộc ông thú nhận, huyền thuật của ông chỉ là đồ dởm.
Anh ta quì trước vị đại sư và nói:
"Điều tôi làm thật không thể tha thứ được. Tôi thiếu niềm tin, trong khi Thượng Đế đòi hỏi, chỉ một điều, tin tưởng. Hãy cho tôi được tiếp tục, nhìn tro than. Tôi sẽ trở lại, khi nào mạnh mẽ hơn, và sẽ là đệ tử của Ngài, và ở cuối Con Đường, tôi sẽ nhìn thấy bông hồng".
Anh ta nói với một niềm đam mê thực sự, nhưng đam mê này chỉ là lòng thương hại vị thầy già. Ta là ai, hỡi Johannes Grisebach này? Ta là kẻ, bằng bàn tay thiêng liêng ném bông hồng vào lửa, đã khám phá ra rằng, đằng sau mặt nạ, chẳng có một người nào.
Để lại đống vàng có thể là một hành động làm cho những kẻ nghèo đói "bực mình", anh ta lượm tất cả lên. Vị đại sư tiễn khách ra tới cửa, và nói anh luôn luôn là vị khách quí tại nơi đây, nếu trở lại; nhưng cả hai đều biết rõ một điều, chẳng bao giờ còn có lần thứ hai.
Vị đại sư lại cô đơn một mình. Trước khi thổi tắt ngọn lửa, ông trút tí tro than từ lòng bàn tay này qua lòng bàn tay kia, lẩm nhẩm một từ đơn độc. Bông hồng xuất hiện trở lại.

Note: Nguyên tác, đăng trên NYRB:
The Rose of Paracelsus
Jorge Luis Borges
August 13, 1998 Issue

GCC đọc lần đầu ở số báo này, ghi a new story. NTV lắc đầu, nói, đọc rồi!

Tuy nhiên, đây quả là 1 truyện được viết muộn của Borges. Ở đây, có bản dịch khác, cùng nguyên tác tiếng TBN:
The first time translation from Spanish into English of a later story by Jorge Luis Borges, together with brief notes from the translator. (2)

Nghe nói đã được Diễm Châu dịch qua tiếng Việt, ở đây

ROSE

Rose,
the unfading rose beyond my verse-
rose that's full and fragrant,
rose of the black garden in the deep of night,
rose of any garden and any night,
rose that's born again by the art of alchemy
out of tenuous ash,
rose of the Persians and Ariosto,
rose that's always by itself,
rose that's always the rose of roses,
the young Platonic flower,
the blind. and burning rose beyond my verse,
unattainable rose.

J.L Borges

[Translated by Norman Thomas di Giovanni]

Bông Hồng

Bông hồng
Bông hồng không tàn quá dòng thơ của tôi –
Bông hồng, đầy đặn, thơm phức
Bông hồng khu vườn đen trong sâu thẳm của đêm
Bông hồng của bất cứ vườn, bất cứ đêm
Bông hồng lại sống lại bằng thuật luyện kim
Từ tro than giản dị, khiêm tốn
Bông hồng của những người Ba Tư và Ariosto,
Bông hồng luôn bông hồng, chính nó
Bông hồng là bông hồng là bông hồng
Bông hồng luôn là BHD, bông hồng của những bông hồng
Bông hồng của thứ hình yêu lý tưởng, platonic, chiêm ngưỡng và kính trọng
Bông hồng mù, bông hồng cháy đỏ vượt quá dòng thơ cà chớn của Gấu
Bông hồng đếch làm sao nắm được!

Hà, hà!

WHEN LISA TOLD ME

When Lisa told me she'd made love
to someone else, in that old Tepeyac warehouse
phone booth, I thought my world
was over. A tall, skinny guy with
long hair and a long cock who didn't wait
more than one date to penetrate her deep.
It's nothing serious, she said, but it's
the best way to get you out of my life.
Parmenides Garda Saldana had long hair and
could have been Lisa's lover, but some
years later I found out he'd died in a psych ward
or killed himself Lisa didn't want to
sleep with losers anymore. Sometimes I dream
of her and see her happy and cold in a Mexico
drawn by Lovecraft. We listened to music
(Canned Heat, one of Parrnenides Garda Saldana's
favorite bands) and then we made
love three times. First, he came inside me,
then he came in my mouth, and the third time, barely
a thread of water, a short fishing line, between my breasts. And all
in two hours, said Lisa. The worst two hours of my life,
I said from the other end of the phone.

The Paris Review, Summer 2012

Khi Lisa biểu tôi

Khi Lisa biểu tôi em làm tình với một kẻ nào đó,
Trong kiốt điện thoại, nơi kho hàng Tepeyac cũ,
tôi cảm thấy thế giới của tôi kể như xong.
Một tên cao, ốm o, tóc dài, và súng thật dài,
chẳng hề đợi đến cái hẹn thứ hai,
là đã đè em ra, đưa súng vô thật sâu.
Chuyện đâu có gì mà ầm ĩ, em nói,
đó là cách đẹp nhất để ta đá mi ra khỏi đời ta.
Parmenides Garda Saldana, tóc dài, có thể là người yêu của Lisa,
nhưng vài năm sau đó, tôi khám phá ra,
anh ta chết tại một bịnh viện tâm thần, hay tự tử.
Lisa không muốn ngủ với những kẻ thất bại nữa.
Đôi khi tôi mơ tới nàng và thấy nàng hạnh phúc và lạnh, trong 1 cái Mexico kéo bởi Lovecraft.
Chúng tôi nghe nhạc (Canned Heat, một trong những băng favorite của Parrnenides Garda Saldana)
và làm tình ba lần. Lần đầu anh ta vô bên trong tôi,
rồi anh vô miệng tôi, và lần thứ ba, chỉ 1 sợi nước,
1 khúc dây câu, giữa hai vú tôi.
Chỉ có thế, trong vòng hai tiếng đồng hồ, Lisa nói.
Hai giờ đồng hồ tệ hại nhất đời tôi.
Tôi nói từ đầu bên này đường dây điện thoại.

THE MEMORY OF LISA

The memory of Lisa descends again
through night's hole.
A rope, a beam of light
and there it is:
the ideal Mexican village.
Amidst the barbarity, Lisa's smile,
Lisa's frozen film,
Lisa's fridge with the door open
sprinkling a little light on
this disorganized room that I,
now pushing forty,
call Mexico, call Mexico City,
call Roberto Bolano looking for a pay phone
amidst chaos and beauty
to call his one and only true love.

Hồi nhớ Lisa

Hồi nhớ Lisa lại xuống
Qua lỗ đêm.
Một sợi thừng, một tia sáng
Và đây rồi:
Một làng Mexico lý tưởng
Giữa man rợ, nụ cười của Lisa,
Thước phim đóng băng của Lisa,
Tủ lạnh của Lisa, cửa mở,
lọt chút ánh sáng
trong căn phòng bề bộn mà tôi,
bây giờ bốn bó
Hăm hở gọi Mexico, Mexico City
Gọi Roberto Bolano kiếm 1 trạm điện thoại
Giữa chao đảo và cái đẹp
Gọi tình yêu của nó,
Tình thực, độc nhất của nó.

Roberto Bolaño’s Devotion

Roberto Bolaño

Toward the end of 1992 he was very sick
and had separated from his wife.
That was the goddamn truth:
he was alone and fucked
and he tended to think there was little time left.
But dreams, oblivious to sickness,
showed up every night
with a loyalty that came to surprise him.
Dreams took him to that magical country
he and no one else called Mexico City
and Lisa and the voice of Mario Santiago
reading a poem
and so many other good things worthy
of the most ardent praise.
Sick and alone, he would dream
and confront the days that passed inexorably
toward the end of another year.
And from it he gathered a bit of strength and courage.
Mexico, the phosphorescent steps in the night,
the music playing on corners
where in the past whores would freeze
(in the icy heart of Colonia Guerrero)
and would dole him out the sustenance needed
to clench his teeth
and not cry in fear.

This poem is drawn from The Unknown University, an edition of Roberto Bolaño’s complete poetry, translated by Laura Healy, to be published on July 11 by New Directions.