TIMOTHY
PHILLIPS
Arkady
Babehenko
ONE
SOLDIER'S WAR IN CHECHNYA
Translated
by Nick Allen 407pp. Portobeilo. £16.99.
978 1 84627
039 0
One
Soldier's War in Chechnya is an alarming and deeply affecting book. For
its
author, Arkady Babchenko, who will relive these stories for the rest of
his
days, this is a considerable literary and psychological feat. Its
translator,
Nick Allen, has skillfully preserved in English a voice that is
fiercely
intelligent without being intellectual, masculine but not macho.
At the start
of a law degree in 1995, eighteen-year-old Babchenko was conscripted
into the
Russian Army. Scarcely trained, he was sent to an airbase on the
Chechen border
to await deployment. The treatment that he and his comrades received
there,
before reaching the front line, is startling. Instead of refresher
training or
essential briefing, all Babchenko got was abuse, a mixture of organized
bullying (the enslavement of new conscripts by older ones that is
endemic in
the Russian Army) and aggression, untrammeled
by law or civilization. He was kicked and beaten by
superiors, who
carried out this self-assigned duty with seeming pleasure. With basic
assault
as the foundation for their attacks, the perpetrators engaged in an
aimless
search for more ingenious forms of torture as well. Junior conscripts
who put
their hands in their pockets were punished by having their pockets
filled with
sand and sewn shut: after a couple of days their groins would erupt in
weeping
sores.
One night,
an older soldier, Said, commanded Babchenko to bring him bananas within
two
hours. When the author failed, Said beat and tortured him:
… he hits me
a long time, for several hours. He does it in bouts; he batters me,
then sits
down and rests while forcing me to do press-ups. As I do, he kicks me
in the
back of the head with his heel, and sometimes smacks my teeth from
below with
his boot.
No wonder
Babchenko and his comrades dreamt of being posted to Chechnya. And,
bizarrely,
the reader also feels some relief when the author is finally sent to
the real
fighting. The bullying continues but becomes secondary to the struggle
to
survive against a formidable external enemy. Failure to escape the
Chechens had
dire consequences: enslavement or a slit throat. In one scene, a young
Russian
soldier is stabbed in the throat and bleeds slowly to death while his
comrades
watch, pinned back by Chechen snipers.
As
Babchenko's work makes clear, the ordinary soldiers had hardly any
understanding of the aims they were fighting for. Politics was always
at arm's
length, because both politicians and soldiers wanted it that way:
readers will
be surprised that President Putin does not feature in this book.
Corruption and
opportunism ensured that the meaning of the war was constantly
shifting.
Chechens were frequently rearmed gratis by emaciated soldiers, in
exchange for
food and water. After eating, the Russians would then be attacked with
their
own weapons:
Thieving is
both the foundation of the war and its reason for continuing. The
soldiers sell
cartridges; the drivers sell diesel oil; the cooks sell tinned meat . .
. .
Regimental commanders truck away vehicle-loads of gear, while the
generals
steal the actual vehicles themselves.
All of this
was as true during the second Chechen war, from 1999, as it was in the
first.
The structure of Babchenko's book attests to the similarities, with one
conflict seamlessly turning into the next in the text.
Babchenko
today is a contradictory figure. His book is as powerful a polemic as
there can
be against the senselessness of war and the moribund values of
post-Soviet
Russia. Nonetheless, he is aware that the war's impact on his own
personality
has not been entirely negative. Speaking at the Royal Festival Hall on
his
book's publication, he said, "I wasn't meant to become the Babchenko I
am
today, but I like him all the same". Now he uses his considerable
talents
to campaign for veterans' rights. His years in Chechnya are always the
reality,
the rest of life he describes as a game.
Not a
traditional autobiography, One Soldier's War in Chechnya is instead a
series of
memories which poured out of the author and onto the page. Often the
resulting
disjointedness is an apt metaphor for the jarring, dissonant experience
of war
itself. Only occasionally - particularly in the short opening chapters
- is the
structure bitty and distracting.
A forced
peace has broken out in Chechnya in recent years, but Babchenko knows
that the
murderous bullying still goes on. His hope for change is slight: this
is the
system; no one will stop it; most Russians don't want to know. Like
Chekhov's
gloomy doctors, he - is forced to look decades into the future and even
then
sees little to be positive about:
Someone
would get a beating on the runway and I would sleep with a blanket over
my head
to keep out the light and muffle the cries and I'd think, great, it
wasn't me
today. Four years have passed since then and nothing has changed in
this army.
You could wait another four years and forty more after that and it
would still
be the same.
In one scene, a young
Russian soldier is
stabbed in the throat and bleeds slowly to death while his comrades
watch,
pinned back by Chechen snipers:
Trong một
xen, một người lính "Hồng Quân" bị đâm vào cổ, và máu cứ thế ộc ra,
trong khi đồng đội ngắm nhìn, dưới sự canh chừng của du kích bắn sẻ
Chechnya
Dịch như
trên là không đúng ý . Cái cảnh trong nguyên tác cố tình nói đến cái dã
man của
bọn Chechnya. Bọn bắn sẻ đã thọc cổ một gã lính trẻ Nga , để cho máu
chảy từ từ
mà chết trong khi chúng ghìm những đồng chí của gã lại, bắt phải chứng
kiến cái
cảnh ấy .
K
Tks. Gấu
không coi lại, đang mải tìm lỗi của em TH. NQT
TB: Sai nặng
là từ "ồng ộc".
Mấy từ kia,
watch, chứng kiến, pinned back, ghìm lại, đúng hơn. Nhưng dịch như của
Gấu,
cũng... được!
*
Hi hi. Nói
cho vui vậy thôi chứ có đọc toàn bài đâu mà biết. Tuy nhiên, thấy dịch
"bleeding slowly" thành "máu chảy ồng ộc",
"watch" thành "ngắm nhìn", và "pinned back" thành
"canh chừng" thì phản ứng tự nhiên là xăn tay áo, chứ chưa chắc mình
đã đúng và người khác đã sai !!
K
*
Bây giờ thì
Gấu nhớ ra, tại sao lại dịch như vậy.
Ấy là vì, Gấu
đọc bài điểm sách trên TLS, cùng lúc đọc bài trả lời phỏng vấn của ông
nhà văn
Lê Lựu, trên VieTimes, thái độ của ông ta, về cuộc chiến, về lũ Ngụy…
Với ông Lê Lựu,
thì Nguỵ cũng tàn ác như du kích Chechnya, nhưng với Ngụy và Chechnya
thì những
người lính như trong Thời Xa Vắng, Cuộc chiến của một người lính, là lũ
ăn cướp.
Tuy nhiên,
thê thảm nhất, là thái độ của tác giả, sau khi trải qua cuộc chiến:
"I
wasn't meant to become the Babchenko I am today, but I like him all the
same”.
Chúng ta, Ngụy,
[hãy nhớ lại, đã tàn nhẫn dã man như thế nào, qua các cách mô tả của
những nhà
văn Cách Mạng như Bảo Ninh, như Lê Lựu... và qua báo chí, phương tiện
truyền
thông Tây Phương...] cũng đành phải bắt
chước tác giả, và thương Ngài Lê Lựu, cũng như anh chàng Sài của ông ta!
*
Khi scan bài
viết, Gấu tính dịch, nhưng lu bu quá, quên luôn, cho đến khi bạn K lôi
ra chỉnh.
Cám ơn, nhờ
vậy mới nhớ ra, nguyên uỷ của chỉ một bài điểm sách! NQT
*
Bài điểm
sách mở ra mà chẳng thê lương, đáng sợ sao:
One
Soldier's War in Chechnya is an alarming and deeply affecting book. For
its
author, Arkady Babchenko, who will relive these stories for the rest of
his
days, this is a considerable literary and psychological feat. Its
translator,
Nick Allen, has skillfully preserved in English a voice that is
fiercely
intelligent without being intellectual, masculine but not macho
... Đối với
tác giả của nó, người sẽ phải sống đi sống lại mãi những câu chuyện này
trong
suốt quãng đời còn lại của ông ta....
Với những
ông như ông Lê Lựu chẳng hạn, có bao giờ ông ta nghĩ ông ta là thằng ăn
cướp
đâu? NQT
*
Nói về những
dã man tàn ác trong thời chiến
Gấu làm “radiophoto
operator” cho hãng UPI, và đã từng gửi những bức hình dã man tàn bạo,
của phe
ta, trong thời gian chiến tranh. Những cảnh lính gốc Miên trong quân
đội VNCH
khi đi hành quân về, hai người lính gánh kẽo kẹt những chiếc đầu lâu,
những
chòm tai người, là chuyện thực sự xẩy ra. Những vụ như Mỹ Lai, đều có
chứng
tích. Tuy nhiên, đây mới chính là phần 'nhân bản' của phe ta.
Còn lính Cụ
Hồ, chưa từng phạm một tội ác! Đấy là phần "phi nhân" của họ, theo
nghĩa họ là những vị thần! Những Phù Đổng Thiên Vương, như Trần Bạch
Đẳng đã từng
hót.
Thành thử thật
khó mà so sánh, giữa thần và người.
Ngụy chúng
ta đã thất bại, vì là con người. Chúng ta đã phạm tội ác, như con người.
Cái phần Ác
Cực Ác, của VC, chỉ đến sau 30 Tháng Tư, chúng ta mới được biết.
*
Trên tờ Người
Quan sát Mới, Le Nouvel Observateur, số 8-14 Tháng Năm, 2008, có
bài phỏng vấn
Y Hua, nhà văn Trung Quốc, tác giả cuốn Anh Em, "Brothers", khi được
hỏi, có phải ông phịa những cảnh ghê rợn, dã man tàn bạo như được miêu
tả trong
truyện, ông trả lời:
Tôi có phịa
ra một số, thí dụ như cái xen, một tay khốn khổ, bị tra tấn dã man vì
tội phản
cách mạng, đã tự sát bằng cách lấy một cái đinh to tổ bố, đóng vào sọ
mình. Nhưng
ở Trung Quốc, bạn biết đấy, thực tại vượt quá tưởng tượng. Một độc giả,
buộc
tôi tội "đạo", vì cái cảnh ghê rợn đó, đã do chính ông bố của người
đó thực hiện, bởi vì ông ta không làm sao kiếm ra một phương tiện nào
khác, để
chấm dứt chuỗi ngày đau khổ.
Đúng là một
thời kỳ khùng điên. Trong một tờ báo thuộc thời kỳ đó, tôi đọc được cái
tin,
Peng Zhen, thị trưởng Bắc Kinh, đã rất ư là nghiêm túc trình lên Mao,
xin ý kiến
về chuyện phá huỷ Tử Cấm Thành, và xây dựng lên tại đúng nơi đó, những
chuồng
xí, chuồng tiểu thật lớn lao, để toàn thể thế giới đến đó ỉa đái lên
đầu đám
vua chúa ngày nào, tại đúng nơi chốn họ đã từng ăn ngủ, sinh sống.
Than ôi, điều
trên đây, vua Gia Long đã từng thực hiện đối với những cái sọ của vua
chúa triều
đại Tây Sơn!
Và cái nơi chôn
cất họ, được nhân dân thân thương gọi là Mả Ngụy.