Snipers in the hills above Sarajevo are
tracking the
inhabitants on the city streets below as they strive to go about their
daily lives,
uncertain when the next shot will land, nearly paralyzed with fear. In
a
frightening form of "Sarajevo
roulette," Kenan steels himself for his weekly walk to collect water
for
his family on the other side of town; Dragan, a man Kenan doesn't know;
takes
his chances on the bridges and streets to find food.
Meanwhile, a shell has killed
22 people waiting in line for bread, as a renowned cellist watched in
horror.
He vows to bear witness by sitting in the hollow where the mortar fell,
defying
the odds, and play Albinoni's Adagio once a day for 22 days for each of
the victims.
The Adagio is itself a triumph of hope over adversity, recreated and re
imagined
from a fragment found after the only extant score was firebombed in the
Dresden
Music Library during WW II.
Unbeknownst to the cellist, a
gifted young female sniper, 'Arrow," watches his performances more
avidly
than most: she is the counter-sniper chosen to protect him from the
enemy
sharppshooter she knows lurks nearby, his gun poised and ready, close
enough
she can hear him sneeze. Can she keep the cellist alive as he plays his
memorial
to the victims? And what will it cost her?
Tense and heart-wrenching,
this is a profound meditation on survival with universal resonance.
Steven
Galloway has taken an extraordinary imaginative leap to create an
unforgettable
story that speaks powerfully to the dignity and generosity of the human
spirit
under duress.
*
Đọc những dòng trên, Gấu nhớ lại cảm giác những ngày ở Sài Gòn, sau khi
thằng em trai mất, Gấu sợ quá, đến nỗi ngày nào cũng chui vô rạp ciné,
và tự nhủ, khi hết phim, ra về, thì chiến tranh cũng đã xong xuôi!
Chính cũng là cái cảm giác đó, mỗi lần ghé nhà em, ra về...
Một lần trên
đường về, khi chạy xe đến gần khu chợ Bến Thành, từ xa đã nhìn thấy một
gói đồ nằm giữa mặt lộ, đường Trần Hưng Đạo, dưới ánh đèn chói lòa. Có
tiếng súng nhỏ rồi tiếng còi xe Quân Cảnh thổi dạt xe cộ, người đi
đường qua hai bên. Khi cơn báo động hoảng đã qua đi, trong một thoáng
bỗng nhận ra vẻ tiều tụy của thành phố. Của mối tình. Ngay cả những
giây phút êm đềm ngồi quây quần bên mấy đứa em, mấy cô bạn, vẫn cảm
thấy cực kỳ cô đơn, có cảm giác như không còn thương yêu nổi ai, đã tự
lừa dối khi nghĩ rằng đã yêu thương cô bạn. Đã lấy mức độ pháo kích làm
thước đo tình yêu, đã lầm tiếng hỏa tiễn là tiếng reo hò đắc thắng của
mối tình: Nhiều khi quẩn trí còn mong mỏi thành phố bị pháo kích hoài
hoài để được sống mãi mãi những giờ phút thê thảm nhất của mối tình.
Những ngày Mậu Thân căng thẳng, Đại Học đóng cửa, cô bạn về quê, nỗi
nhớ bám riết vào da thịt thay cho cơn bàng hoàng khi cận kề cái chết
theo từng cơn hấp hối của thành phố cùng với tiếng hỏa tiễn réo ngang
đầu. Trong những giờ phút lặng câm nhìn bóng mình run rẩy cùng với
những thảm bom B52 rải chung quanh thành phố, trong lúc cảm thấy còn
sống sót, vẫn thường tự hỏi, phải yêu thương cô bạn một cách bình
thường, giản dị như thế nào cho cân xứng với cuộc sống thảm thương như
vậy...
*
Với những sử gia, cuộc vây
hãm Sarajevo có vẻ như là một tận điểm của thế kỷ, một thế kỷ phát minh
ra
những cuộc thế chiến, vũ khí hạt nhân, và
huỷ diệt hành tinh, ở đây, là trái đất.
Lịch sử không quan tâm tới
những chi tiết, nó chỉ ghi nhận, con số người
chết, và độ dài của biến cố, sự kiện. Chính vì
lý do đó mà cuộc
chiến Sarajevo
thuộc về nghệ sĩ, chứ không phải chuyên gia. Trong cuốn tiểu thuyết
sống động,
cảm động, và rộng lượng, Galloway đưa
chúng ta tới đó, tới hang cùng ngõ hẻm, phố rất phố, của một thành phố
bị vây
hãm. Những tên bắn sẻ ở trên đầu chúng ta, những chiếc máy camera ở
giữa chúng
ta, những mảnh vụn của những giấc mơ ở bên dưới chúng ta, mỗi bước chân
có thể
dẫn chúng ta tới cái chết, và tệ hại hơn, tới mất nhân phẩm.
Sarajevo ở đây, là hố thẳm của những cuộc đời của
chúng ta.
Dragan Todorovic [lời giới
thiệu bìa sau]
Đúng là cảnh tượng những ngày
Mậu Thân của Gấu, khi "tử thủ" tại Đài vô tuyến điện thoại quốc tế,
số 5 Phan Đình Phùng Sài Gòn. Đài Phát Thanh, số 3, bị VC chiếm đoạt,
và cuộc
chiến đang diễn ra ở đó, ở Tòa Đại sứ Mỹ, cũng gần đó.