Nguyễn Quốc Trụ
phụ trách
CHUYỂN NGỮ
|
Faulkner,
William.
Diễn từ nhận giải Nobel Văn
chương 1950 của William Faulkner ( 1897 - 1962)
Tôi cảm nhận rằng giải thưởng
này không phải trao cho tôi với tư cách một con người mà là cho công
trình của
tôi, công trình cả một đời tạo tác trong nỗi thống khổ và nhọc nhằn của
tinh thần
con người, không phải vì danh và nhất là không phải vì lợi, mà là để
sáng tạo
ra từ những chất liệu của tinh thần con người một cái gì trước đây chưa
từng
có. Vì vậy giải thưởng này chỉ thuộc về tôi trong kỳ vọng. Tìm cách
cống hiến
khoản tiền trích từ giải thưởng cho tương xứng với mục đích và ý nghĩa
khởi
nguyên của nó không phải là việc khó khăn. Nhưng tôi cũng muốn làm như
vậy với
sự hoan nghênh nhiệt liệt, bằng cách sử dụng giây phút này như một chóp
đỉnh để
từ đó tôi có thể được những chàng trai và những cô gái trẻ lắng nghe,
những kẻ
đã sẵn sàng hiến mình cho nỗi khắc khoải và sự lao tác tương tự, trong
số họ chắc
chắn có một người vào một ngày nào đó sẽ đứng ở đây, nơi tôi đang
đứng. Bi
kịch ngày hôm nay của chúng ta là nỗi sợ hãi chung và phổ quát mà chúng
ta đã
chống đỡ lâu đến mức giờ đây chúng ta đã quên mất sự tồn tại của nó.
Không còn
những vấn đề của tinh thần nữa. Chỉ còn một câu hỏi : Bao giờ ta sẽ bị
vỡ tan
ra? Vì lẽ đó, người cầm bút trẻ tuổi hôm nay đã lãng quên những vấn đề
của tâm
hồn con người trong cuộc xung đột với chính nó, điều duy nhất có thể
tạo ra tác
phẩm hay, bởi đấy chính là điều duy nhất đáng để viết, đáng để thống
khổ và nhọc
nhằn. Hắn phải học những vấn đề ấy lần nữa. Hắn phải tự răn mình
rằng ,
điều hèn kém nhất trong mọi điều là sự sợ hãi, và tự răn mình rằng, hãy
quên điều
đó đi vĩnh viễn, đừng dành khoảng trống này trong văn phẩm của hắn cho
bất cứ
cái gì khác ngoài những chân lý cổ sơ, những sự thật của trái tim,
những sự thật
phổ quát xưa cũ mà nếu thiếu vắng chúng, câu chuyện nào cũng sẽ phù du
và đáng
bị kết án - đó là tình yêu, danh dự, xót thương, kiêu hãnh, trắc ẩn và
hy sinh.
Hắn sẽ phải lao tác dưới một lời nguyền rủa cho đến khi nào hắn làm
được như thế.
Hắn sẽ không viết về tình yêu mà chỉ viết về dục vọng, về những thất
bại mà
trong đó chẳng kẻ nào mất mát điều gì có giá trị, về những chiến thắng
không có
hy vọng và tệ hại hơn hết không có cả tình thương và lòng trắc ẩn.
Những nỗi
phiền muộn của hắn không khắc sâu trên những lóng xương nhân loại ,
cũng không
để lại một vết sẹo nào. Hắn không viết về trái tim mà chỉ viết về các
tuyến nội
tiết. Khi nào chưa học lại được những điều đó, hắn còn viết như thể hắn
đứng giữa
những con người mà nhìn ngắm sự suy tàn của họ. Tôi từ chối chấp nhận
sự tàn lụi
của con ngưòi. Quả là dễ dàng khi nói rằng con người bất tử chỉ vì nó
sẽ nhẫn nại;
rằng khi tiếng chuông cuối cùng của Ngày Tận Thế vang rền và tắt lịm từ
mỏm đá
cuối cùng tầm thường cheo leo khô cằn trong buổi hoàng hôn cuối cùng đỏ
rực và
chết chóc, rằng ngay cả khi ấy nữa vẫn còn một âm thanh; đó là tiếng
nói yếu ớt
không mệt mỏi của con người đang tiếp tục trò chuyện. Tôi khước từ chấp
nhận điều
này. Tôi tin tưởng rằng, con người sẽ chiến thắng. Nó bất tử không phải
vì giữa
muôn loài nó có một tiếng nói không mệt mỏi, mà là vì nó có một linh
hồn, một
tinh thần có khả năng trắc ẩn, hy sinh và nhẫn nại. Bổn phận của nhà
thơ và nhà
văn là viết về những điều ấy. Đó là đặc quyền của hắn để giúp con ngưòi
chịu đựng
bằng cách nâng cao tâm hồn mình, bằng cách nhắc nhở con người về can
đảm, danh dự
, hy vọng, kiêu hãnh, trắc ẩn, tình thương và sự hy sinh, những gì đã
từng là
vinh quang trong quá khứ của họ. Tiếng nói của nhà thơ cần phải không
chỉ là di
tích của con người, mà còn có thể là những điểm tựa, những cột trụ giúp
con người
chịu đựng và chiến thắng.
***
William
Faulkner: Nobel Prize Speech
Stockholm, Sweden
December
10, 1950
I
feel that this award was not made to me as a man, but to my work--a
life's work
in the agony and sweat of human spirit, not for glory and least of all
for
profit, but to create out of the materials of the human spirit
something which
did not exist before. So this award is only mine in trust. It will not
be
difficult to find a dedication for the money part of it commensurate
with the
purpose and significance of its origin. But I would like to do the same
with
the acclaim too, by using this moment as a pinnacle from which I might
be
listened to by the young men and women already dedicated to the same
anguish
and travail, among whom is already that one who will some day stand
where I am
standing.
Our
tragedy today is a general and universal physical fear so long
sustained by now
that we can even bear it. There are no longer problems of the spirit.
There is
only one question: When will I be blown up? Because of this, the young
man or
woman writing today has forgotten the problems of the human heart in
conflict
with itself which alone can make good writing because only that is
worth
writing about, worth the agony and the sweat. He must learn them again.
He must
teach himself that the basest of all things is to be afraid: and,
teaching
himself that, forget it forever, leaving no room in his workshop for
anything
but the old verities and truths of the heart, the universal truths
lacking
which any story is ephemeral and doomed--love and honor and pity and
pride and
compassion and sacrifice. Until he does so, he labors under a curse. He
writes
not of love but of lust, of defeats in which nobody loses anything of
value,
and victories without hope and worst of all, without pity or
compassion. His
griefs grieve on no universal bones, leaving no scars. He writes not of
the
heart but of the glands.
Until
he learns these things, he will write as though he stood among and
watched the
end of man. I decline to accept the end of man. It is easy enough to
say that
man is immortal because he will endure: that when the last ding-dong of
doom
has clanged and faded from the last worthless rock hanging tideless in
the last
red and dying evening, that even then there will still be one more
sound: that
of his puny inexhaustible voice, still talking. I refuse to accept
this. I
believe that man will not merely endure: he will prevail. He is
immortal, not
because he alone among creatures has an inexhaustible voice, but
because he has
a soul, a spirit capable of compassion and sacrifice and endurance. The
poet's,
the writer's, duty is to write about these things. It is his privilege
to help
man endure by lifting his heart, by reminding him of the courage and
honor and
hope and pride and compassion and pity and sacrifice which have been
the glory
of his past. The poet's voice need not merely be the record of man, it
can be
one of the props, the pillars to help him endure and prevail.
[Trích
diễn đàn Đặc Trưng trên lưới]
Nguồn: Pagoda/3LN
Người gửi: Thành Viên
Người đăng: TL
Người sửa: TVMT 9/9/2003; 9/8/2003;
|