Anh một đời rong ruổi,
Em tay bế tay bồng.

Ba nhạc sĩ của một thời, thời của chúng ta, mỗi ông là một số mệnh dị thường.
Dị thường theo nghĩa của Manea, khi ông nói về "an authentic testimony to true patriotism", "một chứng thực về lòng ái quốc không thể giả mạo".
*
Văn Cao với bản chúc thư liên quan tới trường hợp ra đời của bản quốc ca.
Phạm Duy, với những đi và về cùng một nghĩa như nhau.
Còn Trịnh Công Sơn?
Có thể ông sẽ văng tục, bởi vì cả đời chưa hề một lần văng tục, khác hẳn thằng Gấu.
Tao đếch thèm đi đâu cả, nhà của tao ở đây, thành phố của tao ở đây, quê hương của tao ở đây, cho dù thằng khốn nạn nào làm chủ thì cũng vậy!
*
Gấu thực sự chỉ muốn văng tục như ông, chỉ muốn làm được như ông, nhưng không thể, và cuối cùng đành phải bỏ chạy quê hương, không chỉ một, mà tới hai lần!
*

Những sự mất mát trong đời sống đã mở mắt cho Trịnh Công Sơn thấy được cái vô thường của đời này. Nỗi ám ảnh về cái chết, về sự mất mát, về tính vô thường của đời sống, luôn luôn là một ám ảnh theo sát Trịnh Công Sơn từ những ngày anh còn khá trẻ. Có lẽ vì là một người sống ngay trong một thành phố mà lúc nào bom đạn cũng bủa vây tứ phía, được nhìn tận mặt chiến tranh, nghe và thấy cái chết một cách quá rõ nét trong cuộc đời, Trịnh Công Sơn đã có những cảm nhận sâu xa về những cái mất còn của đời sống. Cuộc chiến đã dựng lên những cận ảnh tang tóc và kinh hoàng ngay trong những thành phố mà anh đã từng sống với. Cái còn hay mất của tất cả mọi thứ, kể cả tình yêu, trong chiến tranh, cũng là một điều mà con người phải kinh nghiệm và chấp nhận. Hạnh Phúc hay Bất Hạnh. Nỗi Buồn hay Niềm Vui. Khổ Ðau hay Hoan Lạc. Tất cả chỉ là hai mặt sấp ngửa của Cuộc Ðời. Từ đó, người nhạc sĩ nhận ra rằng:
BVP

Những câu văn theo kiểu huề vốn, áp dụng cho bất cứ một ai cũng đặng, vậy mà cũng có kẻ bắt chước, để bị nghi là đạo văn. Chính những câu văn như vậy, có thể đã là lý do khiến Ngài Roland Barthes phán, hỡi mấy ông mấy bà tác giả huề vốn kia ơi, hãy chết hết đi cho rồi, để cho cái tên độc giả xuất hiện!

Cái nỗi vô thường làm cho TCS mở mắt ra, là "một" cái chết, của chính ông, nếu 'được' gọi lính. Ai đã từng sống thời gian đó tại Sài Gòn thì hiểu rất rành điều này. Gấu nhớ là, khu nhà Gấu, do gần các cơ sở Đài Phát Thanh, Đài Truyền Hình, Cục Tâm Lý Chiến, thằng Gấu, đêm nào khi đi ngủ cũng nhủ thầm, có thể đêm nay là đêm cuối cùng [sợ lắm em ơi].

Gấu cũng đã tả tâm trạng của, không chỉ riêng một mình TCS, mà tất cả Sài Gòn, được nỗi vô thường làm cho mở mắt ra:

Đó những ngày trên khuôn mặt người dân Sài-gòn khi ra đường còn nguyên vẻ hốc hác mất ngủ, xen đôi nét mừng rỡ vì đêm qua Việt Cộng tha không pháo kích vô thành phố. Hằng đêm, họ không còn được nghe lời ân cần chúc đồng bào ngủ ngon, xin đồng bào vặn nhỏ chiếc la-dô để khỏi làm phiền bà con lối xóm. Thay vào đó là một giọng nói đã được gột bỏ mọi rào đón: Tên những người phải trình diện theo lệnh Tổng Động Viên, nghe như đã thuộc tài nguyên của một thế giới khác, những con số kèm theo tên mỗi người ít ra còn chút ý nghĩa vì chúng cho biết sắp tới lượt ai được Thần Chết coi giò coi cẳng...
Cõi khác
*
Gấu đã từng ngồi với mấy ông quân cảnh, và những ông này đã thách đố nhau, bằng mọi cách phải tóm cho được cái thằng trốn lính đó!
Và người cứu TCS là LKC, người chở TCS đi rong chơi, qua mặt đám QC là Đại Tá [?], ký giả, nhà văn, nhà tâm lý chiến Văn Quang, hình như ông có viết về cái vụ này?
Chính cái nỗi sợ chết đó, mà ông không thể nào trốn chạy, dù muốn, hoặc không, làm cho ông nhận ra cái vô thường, như một nhân vật của Malraux đã từng được mở mắt ra: Làm đếch gì có cái chết, la mort, mà chỉ có tao đang chết.
Nếu ông bố không bị tai nạn, mất, thì có thể ông cũng theo cái đám tinh anh Miền Nam chạy một mạch mất tiêu rồi. Đó là rủi hay may cho ông, chưa biết, nhưng rõ ràng là, vì không thể chạy trốn, ông đành ở lại, và trốn lính, và phát giác ra, âm nhạc, và còn phát giác ra, theo tôi, cái điều mà nhà thơ Nga phát giác, khi viết: