Voice of the Maghreb
Brought up in
Morocco,
Tahar Ben Jelloun's
imprisonment and exile shaped his poetry and fiction. Resident in
Paris since 1971,
he
portrays the experience of the north African dispossessed.
Maya Jaggi
Saturday May 6, 2006
Emigration is no longer a solution;
it's a defeat. People
are risking death, drowning every day, but they're knocking on doors
that are
not open. My hope is that countries like Morocco will have
investment to
create work, so people don't have to leave."
Nguồn
Tiếng nói của Maghreb.
Gốc gác Morocco, tù
đầy và lưu vong tạo nên vóc dáng văn thơ của Tahar
Ben Jelloun. Thường trú tại Paris từ năm 1971, ông kể kinh nghiệm miền
đất Bắc Phi chẳng còn gì ở đó nữa.
"Thiên di, dời đổi, bỏ chạy quê hương
không còn là một giải pháp nữa, mà là một thất bại. Dân chúng chọn hiểm
nguy, cả cái chết, làm mồi cho biển cả, từng ngày, mọi ngày, nhưng, họ
gõ những cánh cửa không mở. Hy vọng của tôi là những xứ sở như Morocco
sẽ có đầu tư , tạo việc làm và người ta sẽ chẳng bỏ đi."
Tahar Ben Jelloun
Don
Quixote đến Alger
Con bệnh Anh
Nguyên lý Ngàn Lẻ Một Đêm là
nguyên lý tạo nên văn chương. Ông hoàng khát máu nói với Schéhérazade:
"Kể cho ta một câu chuyện, nếu không ta giết mi." Nỗi hăm dọa của cái
chết làm cô gái trẻ đẹp biến thành một người kể chuyện, với một trí
tưởng tượng lạ thường. Nguyên lý Con Bệnh Anh có thể là giai đoạn thứ
nhì của việc làm văn này, bởi vì bệnh nhân người Anh, toàn thân phỏng
cháy, nói với Hana, người đàn bà trẻ đang săn sóc anh: "Đọc cho tôi
những cuốn sách, nếu không, tôi chết." Anh ta chỉ vẽ cho cô, ngay cả
tới cách đọc: "Kipling là phải đọc từ từ. Rình mò từng dấu phẩy, và cô
sẽ khám phá ra những chỗ lặng tự nhiên. Đây là một nhà văn sử dụng ngòi
viết, và mực."
Trả
lời phỏng vấn Paris Review
Bởi vì ngôn ngữ chẳng những
là một dụng cụ, nó còn là cả một bộ những cơ chế tinh thần, như mớ hành
trang lỉnh kỉnh mà con người mang theo cùng với mình suốt cuộc lữ. Văn
hóa tiếng Tây phát triển hơn văn hóa tiếng Ả rập. Vả chăng, như tôi đã
nói, Ả rập là một ngôn ngữ thiêng, những tác giả Ả rập kính sợ, và họ
không thể sử dụng bạo lực chống lại nó.