gau

Feb 4, 2004

Cung Chúc Tân Xuân

"Time," says Jorge Luis Borges, "is the substance I am made of. Time is a river that carries me away, but I am the river...."
[Thời gian, Borges nói, là cái chất làm nên tôi. Thời gian là con sông mang tôi đi xa, nhưng tôi là con sông...]
Oliver Sacks trích dẫn, trong Dòng Ý Thức, In the River of  Consciousness. NYRB Jan 15, 2004

Liệu PEN vẫn còn có một vai trò trong cõi văn thế giới?

Câu hỏi trên là của tờ TLS, số cuối năm 2003, trong mục Sổ Tay, nhân vụ bầu tân chủ tịch PEN, tiểu thuyết gia ly khai lưu vong Tìệp, Jiri Grusa, được biết đến nhiều nhất như là tác giả cuốn The Questionnaire (1982)
 Mặc dù độc diễn, nhưng ông cũng chỉ được chưa tới 70% số phiếu.
Trang web chuyên thăm dò dư luận trong giới văn, The Literary Saloon, tỏ ra ngạc nhiên vì giới truyền thông viết bằng tiếng Anh chẳng thèm để ý tới việc này. Nếu bạn vô Google, và search hai từ "Jiri Grusa", hay PEN, bạn kiếm chừng trên 300 items, chẳng có item nào là bằng tiếng Anh.

Yêu trong thời đớp hít
Love in the time of consumption.

Đó là tựa đề một bài trên tờ TLS, Jan 2, 2004, mở ra bằng câu nổi tiếng của nhà phân tâm học Jacques Lacan:
Yêu nghĩa là ao ước dâng hiến cái mà bạn chưa có, cho một người chưa hiện hữu. Love is the desire to give something you haven't got to someone who doesn't exist. Bởi vì, theo quan điểm tâm lý, yêu người khác là ao ước cái mà mình thiếu và như thế, theo một nghĩa nào đó, đây là mong chết, death wish, là tự huỷ. Chúng ta gặp câu nổi tiếng của Xuân Diệu:
Yêu là chết ở trong lòng một tí.

Medium for the Spirit of Auschwitz
Đồng Vọng cho Hồn Thiêng Lò Thiêu

Tản mạn từ một viễn ảnh phổ cập

Khó mà tóm bắt được sự lớn lao của nhà văn đương thời, đối với ngay cả giới phê bình. Chuyện đó là của hậu thế. Nhưng cho dù hậu thế xét đoán như thế nào về Naipaul, không nghi ngờ, ông là một nhà văn uyên nguyên sâu thẳm, a writer of profound originality, chữ của Robert McCrum [Sunday January 18, 2004 The Observer] khi viết về cuốn mới nhất của ông, Tản mạn văn chương, [Literary Occasions by VS Naipaul Picador £16.99, pp203].
Chỉ là những tản mạn, nhưng khi được dán lại với nhau, bằng chỉ một cái đọc của bạn, những mảnh “gương vỡ” này bất thình lình trở nên “lại lành”. Và, xuyên qua màn sương khói [thềm sương mù, chữ của Thanh Tâm Tuyền], là một nụ cười têu tếu của một nhà văn đương thời, của cõi văn Anh, mà cái nhìn của ông [cái viễn ảnh của ông, his vision] phổ cập đến mức có thể coi là cái nhìn của đầu thế kỷ 21.
[Literary Occasions is deliberately a collection of fragments. But when the pieces of this broken mirror are reassembled in a single reading, we glimpse, through the smoke, the ironic smile of a contemporary writer of English whose vision is probably as nearly universal as it possible to be in the twenty-first century.]
Sartre, HPA và tui
Và cả hai đứa chúng tôi đều tin rằng còn nhiều độc giả khác nữa, không thể quên cái xen anh chàng Tự Học [L' Autodidacte] bị tay quản thủ thư viện người Corse đánh cho sặc máu mũi, vì cái tội vẫy gọi nhau làm người, đam mê làm người, say mê chủ nghĩa nhân bản, trong Buồn Nôn...
Chợ Đũi, HPA và tui
Gặp Gỡ Cuối Năm
Đi để mà đừng bao giờ trở về.
Cái phần đẹp nhất của tôi, thì đã ở đó. Rồi: Thơ Của Tôi.- Joseph Brodsky
Tôi hết còn tin vào xó xỉnh đó.
Cụ Rùa thuộc biên chế Bộ nào? - Thảo Hảo  
Đi Là Đến. Vượt Biên Là Về Nhà
Kinh Nghiệm Dịch


Tản Mạn về
Tuổi Hai Mươi Yêu Dấu
tiểu thuyết của NHT

Mừng cho ông!
Có một lần, tôi đọc một bài viết của một độc giả của ông, tỏ ra rất là thất vọng về thần tượng của mình. Thành thực mà nói, tôi mừng cho cả hai.
Tôi đã chờ một bài viết thế từ lâu rồi.
[Từ khi nào nhỉ? Từ lần gặp tại HN?]
Liệu không có bài Giã Từ đó, ông sẽ còn phải đeo gánh nặng thần tượng tới khi nào?
Phải chăng nhờ vậy mà có Tuổi Hai Mươi Yêu Dấu?