Khi Xứ Mít được Nobel Toán, Gấu đã tưởng tượng ra cái cảnh trên: NBC, đứng giữa Ba Ðình, một tay giơ quả đấm chỉ chỉ về Lăng Bác [cái này thuổng Kỵ Sĩ Ðồng của Pushkin] (1), một tay cầm cái bửu bối Nobel, phán: DM, cái chế độ khốn kiếp này đi chỗ khác chơi!

Hóa ra, cảnh xẩy ra ở Buenos Aires, dưới sự chứng kiến và ban phước lành của Borges.
Và Bùi Chát, chuyên chửi tục, thì lại ăn mặc rất chỉnh tề, và phán rất là thật nhã nhặn, thật lịch sự!

Tuyệt!

TV sẽ, thay vì chúc anh, và nhóm của anh, thì dịch bài viết trên tờ [báo Tây] Books, vinh danh Lưu Hiển Ba, đúng tinh thần Uỷ Ban trao giải xuất bản sách báo cho Bùi Chát.
Như thế chúng ta có thể coi đây là giải Nobel Hòa Bình của Mít.

Ðúng như vậy!
NQT

(1)

Đây là một trong những "quái vật" của Petersburg. Bức tượng kỵ sĩ đồng đứng trên một cái bệ đá nặng trên 15 ngàn tấn, hàng ngàn người đã mất 3 năm di chuyển nó từ một nơi cách xa thành phố 12 dặm. Đám sĩ quan nổi loạn tin tưởng khi bắt buộc nhà vua phải chia sẻ quyền lực, họ có thể làm cho Peter từ bỏ ý định Âu hóa và để ý đến những vấn đề ở trong nước. Biến cố này đã được Puskhin ghi lại trong trường thi Kỵ sĩ Đồng, 1833. Mở đầu là một ngợi ca vì vua và thủ đô của ông, bài thơ đột nhiên chuyển giọng, kể lại thảm kịch của một viên chức nghèo, Yevgeny, đã mất những người thân yêu trong trận lụt 1824. Như phát khùng vì nỗi nhớ thương, anh nắm chặt tay chỉ về phía bức tượng ông vua, người đã xây dựng thành phố trên mặt nước rồi bỏ chạy, bị dượt đuổi bởi chính "thần tượng" là mình! Cuộc dượt đuổi cứ tiếp tục hằng đêm, và tiếng vó ngựa khủng khiếp vang rền khắp những con phố hoang vắng. Khi anh tự hỏi, phải chăng anh đang mơ, giấc mơ kinh hoàng là trận lũ lụt tàn bạo, thi sĩ ngắt lời nhân vật của mình: Phải chăng đời sống chỉ là một giấc mơ rỗng tuếch, một màn kịch tiếu lâm, được trình diễn với phí tổn của trời và đất?

Nơi Người Chết Mỉm Cười

Cái tít, dịch ra tiếng Mít:
Bùi Chát và sự hèn nhát của sĩ phu Bắc Hà!
Hà, hà!

LIU XIAOBO ET LA LÂCHETÉ DES ÉLITES CHINOISES

Un recueil d'articles du prix Nobel de la paix permet de découvrir son analyse féroce du contrat social chinois et de l'hédonisme complice de l'intelligentsia.
LE LIVRE: La Philosophie du porc et autres essais, de Liu Xiaobo, traduit par Jean-Philippe Béja, Gallimard, 520 p., à paraître le 24 mars.

Condamné à onze ans de priison en décembre 2009 pour incitation à la subversion, Liu Xiaobo est sans doute aujourd'hui le plus célèbre dissident chinois. C'est avec l'attribution du prix Nobel de la paix à l'automne dernier que l'Occident a découvert ce militant des droits de l'homme, rédacteur de la Charte 08 qui appelait à réformer et démocratiser le régime de Pékin. Les éditions Gallimard traduisent aujourd'hui pour la première fois une quinzaine d'articles, publiés au fil des ans par Liu Xiaobo dans la presse de Hong Kong et sur Internet.
Dans un texte de 2006, intitulé « La crise de gouvernance provoquée par la réforme », Liu Xiaobo revient notamment sur les événements de la place Tiananmen en juin 1989, auxquels il a participé activement. Pour le dissident, non seulement « la légitimité politique du système communiste chinois a alors été profondément ébranlée », mais « les citoyens ont pris conscience de leurs droits. Or, une fois cette conscience réveillée, la naissance d'un mouvement populaire de défense des droits civils était inévitable ». Il dénonce dans ce même article le comportement de la majorité de l'intelligentsia, qui « s'est vite transformée en apôtre de la position officielle de “priorité à la stabilité" et de "priorité à l'économie" ». Avant de conclure que, en Chine, « l'intérêt a remplacé la loi et la conscience ». Telle est la « philosophie du porc », qui donne son titre à l'ouvrage.
Car Liu Xiaobo décrit d'abord dans ce livre la façon dont « les élites se sont laissé acheter par le régime, y compris certaines figures éminentes qui avaient pourtant eu le courage de s'attaquer au système », expliquent Hannah Beech et Ausstin Ramzy, correspondants de Time Magazine à Pékin. Pour Liu Xiaobo, « l'apparition de l'hédonisme chez les élites chinoises » est avant tout « le résultat de la soumission à la terreur institutionnalisée ».
« Ses articles offrent une analyse extrêmement lucide du nouveau contrat social imaginé par Deng Xiaoping après son voyage du Sud pour relancer le développement économique en 1992, explique pour sa part le sinologue et traducteur français de Liu Xiaobo, Jeanlippe Béja, dans un entretien accordé au blog The China Beat. Face à cette critique sans concesssion des élites, Liu fait l'éloge des simples citoyens. » Pour lui, c'est la pression exercée par la société sur le pouvoir qui oblige les dirigeants à faire évoluer leur idéologie et procéder à des réformes. « Liu a par ailleurs toujours insisté sur le fait que les droits et la liberté de ses compatriotes sont garantis par la Constitution et les lois chinoises, qu'il faut à présent appliquer », notait le militant Xu Youyu en 2010, dans sa « Lettre ouverte au comité Nobel », qui demandait l'attribution du prix à Liu Xiaobo. Cet optimisme et cette foi dans la nature humaine touchent profondément le journaliste américain Scott Simon. Commentant les textes du dissident chinois sur le site d'information de la radio publique américaine NPR, l'éditorialiste affirme que « les mots de Liu » sont ceux d'un « homme sensible, qui aspire comme nous tous "non pas à l'amour universel, mais à être aimé seul", comme l'écrit le poète W.H. Auden ». Pourtant, c'est bien « pour ses mots que Liu est derrière les barreaux », note Jonathan Mirsky dans la New York Review of Books. +