*
Nhật Ký

La carte de la famine coincide avec celle des idéologies fausses.
Bản đồ dịch đói trùng với bản đồ những ý thức hệ dởm.

Phương thuốc thần hiệu chữa dịch đói, là tư hữu.
Thế giới thứ ba là nạn nhân của những khẩu hiệu và của lòng từ thiện thiếu tổ chức.
Dịch đói không phải tự nhiên, mà là chính trị.
La famine n’est pas naturelle mais elle est politique
[Đón đọc phỏng vấn kỹ sư nông học Ấn, Dr. Swaminathan]
[Trích một trang Tin Văn cc 2003]
*

Chính cái phương thuốc thần hiệu chữa dịch đói, là tư hữu đó, đã đẻ ra con bọ, theo Gấu.
Tay nhà văn Mẽo chuyên viết chuyện chó sói, Gấu tự dưng quên mất tên, (1) có một câu chuyện về một anh chàng bị bão tuyết, bị đói, sắp sửa ngỏm thì được cứu, được cho ăn, thế là sau đó, sợ lại bị đói nữa, lúc nào cũng thủ đồ ăn, nằm ngủ cũng phải để ngay dưới gối một ổ bánh mì, đi đến đâu, thấy đồ ăn, là mắt trước mắt sau, chôm.
Gấu cũng đã từng kể, về những cơn đói, khi còn ở đất Bắc, trong có câu chuyện về cô con gái con ông anh rể, cứ mỗi lần bà mẹ đi buôn bán, phải xa nhà chừng dăm bữa nửa tháng, là, thay vì hôn mẹ bye bye chóng về mí con, thì chạy vô nhà trong, ngó hạp đựng gạo, thấy đầy ú, yên chí bé, chạy ra nhẩy lò cò tiếp.
Chính vì thế, khi cướp được Miền Nam, phương thuốc thần hiệu đây rồi, anh nào anh nấy tha hồ mà tư hữu chiến lợi phẩm, khi phồn vinh giả tạo bị tư hữu hóa sạch, bèn biến thế giới thành bãi đánh hàng!
Văn chương Miền Bắc hay nhắc đến miếng ăn là vậy. Tới thời xã hội chủ nghĩa thì hay nhắc tới phong bì.
(1) Jack London
*
Gấu nhớ, hồi nhỏ, những ngày gặt xong, nhà làm một bữa cúng, nấu gạo mới, thơm lừng, rẻo ơi là rẻo, để tạ ơn trời đất. Xong xuôi, lúa mới cho vô vựa, lấy lúa cũ ra ăn. Suốt năm, chỉ có một bữa cúng đó, là được ăn gạo mới.
Gạo mới để được lâu, lỡ lụt, lỡ mất mùa, thì còn có cái mà ăn.
*
Cái xấu của Mít, đều do cái tốt, cũng của Mít, đúng dòng Yankee mũi tẹt, đẻ ra!
Thế mới bất trị! Thế mới khủng khiếp!
Cái tít thật tuyệt.
Chỉ có hai người xứng đáng với cái tít này, một, Sơn Nam; và một, Phạm Duy.
Trước đây, Gấu nghĩ, chỉ có một.
Giải thích cho một cái tít như thế, và những con người xứng đáng với nó, nhà thơ Nga, Brodsky phán: Sống sót là do nhập nhằng, không phải do đạo hạnh.
Và ông giải thích thêm, những người đạo hạnh thường là bỏ xác trong trại tù: How can I survive... VC?
*

Sở dĩ nhắc tới Brodsky ở đây, là vì trong bài viết về Sơn Nam, có đoạn, ông cho biết đã từng bị đưa vô trại tù Phú Lợi, và đã từng chứng kiến vụ đầu độc VC, vì cú này, mà xuất hiện Mặt Trận Giải Phóng Miền Nam.
Cho tới nay, vụ này vẫn là nghi vấn, giống như vụ Maddox tại vịnh Bắc Việt, mấy anh Yankee mũi lõ phịa ra để có cớ dội bom Miền Bắc.
Hồ sơ Ngũ Giác Đài, mới cho khui ra, xác nhận đúng như thế.
Bây giờ, cái vụ đầu độc tù nhân vô cùng man rợ này, mà do một ông nhà văn, đích mắt chứng kiến, khui ra, thì còn chệch đi đằng nào nữa!
Gấu này chỉ xin biết thêm một tị:
Nếu đúng là ông Sơn Nam có chứng kiến, thì, cũng cho biết, tại sao ông thoát, không bị trúng độc?
Liệu có tí nhập nhằng ở đây chăng?
*
- Sau đó, thời thế thay đổi, Hiệp định Paris ký kết, phần lớn bộ đội chủ lực chuyển ra miền Bắc, nhiều người chôn súng làm dân thường, chỉ có những chiến sỹ trung kiên là vẫn bí mật gây dựng cơ sở chờ thời cơ. Khắp nơi hoan hỉ tưởng đâu, hòa bình sẽ đến với đất này. Nhưng rồi chính quyền Mỹ- Ngụy xé hiệp định, máy chém dựng lên khắp nơi, đầu người kháng chiến bị bêu chợ, trên ngã ba đường, xác người nổi nênh [lềnh khênh?] trên kênh rạch. Tui bị chúng bắt. Ông nói.
Kẻ địch đưa Sơn Nam vào Trung tâm cải huấn. Một thời gian sau, được thả, ông vào Sài Gòn tham gia viết bài cho các báo có xu hướng tiến bộ như Tiếng Chuông, Lẽ Sống, Nhân Loại. Đến năm 1960, ông lại bị bắt, chúng đưa ông đến giam ở nhà tù Phú Lợi, chính nơi đây, ông chứng kiến vụ đầu độc tù nhân vô cùng man rợ. Sau 18 tháng, địch thả ông ra. Ông lại về Sài Gòn viết văn, viết báo cho đến ngày giải phóng.
Mỗi lần nhắc đến thời kỳ này, Sơn Nam không khỏi bùi ngùi, nhưng những ai từng sống vào thời kỳ ấy đều tỏ ra thông cảm. Con người ta hình như có một phần số, nói ra tưởng là duy tâm, như quả thật chúng ta phải công nhận, có gì đó như là số phận chi phối đến mỗi con người.
*
Cái gọi là phần số, Brodsky gọi là nhập nhằng. Cái gọi là bùi ngùi, có thể là do... sám hối, ân hận chăng? Giá như mà cái nón tai bèo vừa rớt xuống thì mình... nhẩy ngay xuống một cái thuyền vượt biển?
Hay tiếc nuối, một... hoàng kim thời đại?
*
Phở hồi đó ba đồng một tô. Tiền ông Diệm, như sau này người dân Sài-gòn vẫn thường xuýt xoa, tiếc nhớ một hoàng kim thời đại khi chưa nếm mùi Giải Phóng, và tệ hơn, mùi Cộng Sản, thảm hơn nữa, Cộng Sản Bắc Việt.
Lần Cuối Sài Gòn

The writer should always be ready to change sides at the drop of a hat.
He stands for the victims, and the victims change.
Graham Greene, trong The Portable Graham Greene,
ed. Stratford, p 609. Norman Sherry trích dẫn trong Tiểu sử Greene.
Nhà văn nên luôn trong vị trí sẵn sàng để đổi bên, khi thấy cái nón [tai bèo] rớt xuống.
Anh ta đứng về phía những nạn nhân.
Và những nạn nhân thay đổi.
[Gấu tôi tự hỏi, có bao nhiêu nhà văn Miền Bắc chọn nạn nhân, là một miền đất?]
[Trích Tin Văn, Sept 6, 2003]

Anh em nhà Karamazov
Orhan Pamuk
In his famous essay on Dostoyevsky, which underlines the greatness and importance of The Brothers Karamazov, Freud notes the parallels with Sophocles (Oedipus) and Shakespeare (Hamlet), noting that the element that makes all these stories so shocking is patricide.
Trong tiểu luận nổi tiếng về Dostoevsky, nhấn mạnh tầm lớn lao và quan trọng của Anh em nhà Karamazov, nhìn ra sự song song với Sophocles (Oedipus) và Shakespeare (Hamlet), Freud phán: Cái yếu tố làm cho tất cả những câu chuyện đó gây chấn động, tạo sốc, đó là cha con làm thịt lẫn nhau.
*
My first reading of Dostoyevsky has always seemed to mark the moment when I lost my innocence.
Orhan Pamuk
Đọc Dostoevsky lần đầu, thấy như mất trinh!
Ông già rậm râu này khủng khiếp thật!

Cái thư của ông người Đức này, Gấu cứ canh cánh trong lòng. [xem Blog]
Ấy là vì Gấu chưa từng quen biết ông, cho đến tận bây giờ, nhưng ngược lại, có vẻ như ông "quá rành" về Gấu.
Gấu này chưa từng được ai 'care' cho mình. Một cái 'care' của một người rất thông cảm Gấu.
Đây này, những câu như thế này, đúng là như thế đấy:
Nhưng có lẽ Nguyễn Quốc Trụ không để xảy ra cái cảnh như người Việt thuở ấy, không, chắc ông cứu được ‘địa linh nhân kiệt’. Hẳn là thế.
Ui chao, cứ như là ông đã tiên tri ra được sự ra đời và tồn tại của trang Tin Văn.
Đa tạ. Đa tạ.
*
Tái bút:
Những dòng này, không dám viết sớm. Phải chờ cho Tin Văn có được một vài tuổi, cứng cáp, và chờ đến lúc, biết là sắp đi xa rồi, cánh cửa đập và khóc ròng từ từ hé ra, mới dám thỏ thẻ lời cảm tạ.
NQT
*
Trong thư, ông có chỉ ra, rằng, chẳng hề có tiếng chuông báo động đổ hồi trong nguyên tác Trăm Năm Cô Đơn, khi bàn về bàn dịch tiếng Việt ở trong nước. (1)
Về tiếng chuông báo động đổ hồi thì đồng ý với Nguyễn Quốc Trụ, trong "toque de rebato" không hề có nhà thờ.
*
Nhưng, vấn đề, là, tại sao dịch giả Nguyễn Trung Đức lại phịa ra "những tiếng chuông nhà thờ inh ỏi đổ hồi"?
*
Gấu này, ngưng ở đây, vì muốn dành cho độc giả Tin Văn cùng tham gia vào vấn đề thú vị này!

*
(1) Bài viết về bản dịch Trăm Năm Cô Đơn, tờ Tia Sáng trong nước đăng lại, thêm bài viết của ông người Đức trên, với cái tít "Độ ngờ của bản dịch Trăm Năm Cô Đơn".

Ông chủ báo thực sự cũng chẳng thèm nói với Gấu, hay ông người Đức, trước. Lần Gấu về, ghé Toà Soạn, là để lấy mấy số báo, và tình cờ gặp Lê Đạt ở đó.
Ông chủ báo cũng cho biết, có nhận được bài viết về World Cup của Gấu, hình  như là qua PTH. Ông nói, ông không đăng, và giải thích, bằng cách nói nhỏ vô tai Gấu, đại ý: Không phải vấn đề nhạy cảm, mà là, anh viết đểu quá!
Bài đểu quá, thưa đây.

Như trên đã viết, bạn không thể và không muốn ở giữa. Khi trái banh vừa mới lăn, là bạn đã chọn bên. Và khi nghe ông Huyền Vũ, chuyên viên bình luận bóng đá trên đài phát thanh Sài Gòn ngày nào reo như muốn vỡ cái la dô: Màng trinh đội bạn đã bị thủng!, thì bất cứ một ai trong chúng ta đều cảm thấy, một cách hãnh diện, và cũng thật đầy nam tính (hay Việt tính?): Chính tớ đã làm cú đó đó!

Trước Cuộc Truy Hoan