Nhật Ký
|
Bản đồ dịch đói trùng với bản đồ những
ý thức hệ dởm.
La carte de la famine coincide avec celle
des idéologies fausses.
Phương thuốc thần hiệu chữa dịch đói, là tư hữu.
Thế giới thứ ba là nạn nhân của những khẩu hiệu và của lòng
từ thiện thiếu tổ chức.
Dịch đói không phải tự nhiên, mà là chính trị.
La famine n’est pas naturelle mais elle est politique
[Đón đọc phỏng vấn kỹ sư nông học Ấn, Dr. Swaminathan]
[Trích một trang Tin Văn cc 2003]
*
Chính cái phương thuốc thần
hiệu chữa dịch đói, là tư hữu đó, đã đẻ ra con bọ, theo Gấu.
Tay nhà văn Mẽo chuyên viết chuyện chó sói, Gấu tự dưng quên mất tên,
(1)
có một câu chuyện về một anh chàng bị bão tuyết, bị đói, sắp sửa ngỏm
thì được cứu, được cho ăn, thế là sau đó, sợ lại bị đói nữa, lúc nào
cũng thủ đồ ăn, nằm ngủ cũng phải để ngay dưới gối một ổ bánh mì, đi
đến đâu, thấy đồ ăn, là mắt trước mắt sau, chôm.
Gấu cũng đã từng kể, về những cơn đói, khi còn ở đất Bắc, trong có câu
chuyện về cô con gái con ông anh rể, cứ mỗi lần bà mẹ đi buôn bán, phải
xa nhà chừng dăm bữa nửa tháng, là, thay vì hôn mẹ bye bye chóng về mí
con, thì chạy vô nhà trong, ngó hạp đựng gạo, thấy đầy ú, yên chí bé,
chạy ra nhẩy lò cò tiếp.
Chính vì thế, khi cướp được Miền Nam, phương thuốc thần hiệu đây rồi,
anh nào anh nấy tha hồ mà tư hữu chiến lợi phẩm, khi phồn vinh giả tạo
bị tư hữu hóa sạch, bèn biến thế giới thành bãi đánh hàng!
Văn chương Miền Bắc hay nhắc đến miếng ăn là vậy. Tới thời xã hội chủ
nghĩa thì hay nhắc tới phong bì. Gấu nhớ, hồi nhỏ, những ngày gặt xong,
nhà làm một bữa cúng, nấu gạo mới, thơm lừng, rẻo ơi là rẻo, để tạ ơn
trời đất. Xong xuôi, lúa mới cho vô vựa, lấy lúa cũ ra ăn. Suốt năm,
chỉ có một bữa cúng đó, là được ăn gạo mới.
Gạo mới để được lâu, lỡ lụt, lỡ mất mùa, thì còn có cái mà ăn.
(1) Jack London
*
Cái xấu của Mít, đều do cái tốt, cũng của Mít, đúng dòng Yankee mũi
tẹt, đẻ ra!
Thế mới bất trị! Thế mới khủng khiếp!
The writer should
always be ready to change sides at the drop of a hat.
He stands for the
victims, and the victims change.
Graham Greene, trong The Portable Graham
Greene,
ed. Stratford, p 609. Norman Sherry trích dẫn
trong Tiểu sử Greene.
Nhà văn nên luôn trong vị trí sẵn sàng để đổi
bên, khi thấy cái nón [tai bèo] rớt xuống.
Anh ta đứng về phía những nạn nhân.
Và những nạn nhân thay đổi.
[Gấu tôi tự hỏi, có bao nhiêu nhà văn Miền Bắc chọn
nạn nhân, là một miền đất?]
[Trích Tin Văn, Sept 6, 2003]
Anh
em nhà
Karamazov
Orhan Pamuk
In his famous essay on
Dostoyevsky,
which underlines the
greatness and importance of The
Brothers Karamazov, Freud notes the
parallels
with Sophocles (Oedipus) and
Shakespeare (Hamlet), noting
that the
element that
makes all these stories so shocking is patricide.
Trong tiểu luận nổi tiếng về Dostoevsky,
nhấn mạnh tầm lớn lao và quan trọng của Anh em nhà Karamazov, nhìn ra sự
song song với Sophocles ( Oedipus)
và Shakespeare ( Hamlet), Freud
phán: Cái
yếu tố làm
cho tất cả những câu chuyện đó gây chấn động, tạo sốc, đó là cha con
làm thịt
lẫn nhau.
*
My first reading of Dostoyevsky has
always seemed to mark the
moment when I lost my innocence.
Orhan Pamuk
Đọc Dostoevsky lần đầu, thấy như mất trinh!
Hãy Nói Về Miền Nam
Nhưng câu chuyện về một Deep
South của Quentin không chấm dứt với chiến tranh. Đại tá
Sutpen về nhà, [Quentin] nói, để thấy rằng vợ đã chết, con trai, một kẻ
trốn chạy, những nô lệ của ông phân tán (họ bỏ chạy trước khi được giải
phóng bởi quân đội Union), và hầu hết đất đai của ông bị trưng thu do
nợ nần.
(Malcolm Cowley giới thiệu William Faulkner, trong The Portable Faulkner, nhà xb The
Viking Press New York)
"Tại sao anh thù ghét
Miền Nam?",
Shreve McCannon hỏi, sau khi nghe xong câu chuyện
– "Tôi không thù Miền Nam",
Quentin trả lời liền lập tức. "Tôi không thù Miền Nam,"
anh lập lại, như thể nói với tác giả, và với chính mình. Tôi không thù
…. Tôi không. Tôi không thù! Tôi không thù!
William Faulkner: Absalom, Absalom! (1936)
Note: Nhất Hạnh viết Cửa Tùng đôi
cánh gài, khi chưa có
cái
vụ giải phóng Miền Nam,
chưa
có hiện tượng Chúa Sẩy Thai.
Có thể, ông đã mường tượng ra được cái cảnh sáng ngủ dậy biến thành bọ,
khi
viết đoạn chàng dũng sĩ diệt Mỹ Nguỵ, khi ngó xuống cái cảnh phồn vinh
giả tạo,
và thấy cái bóng của chàng dội lại?
CTY: What it means?
Nguồn
What does it mean to
belong to a country?
Nghĩa là gì, cái chuyện thuộc về một xứ sở?
Chúng ta phải chấp nhận
sự kiện, là, những đồ vật mà chúng ta đang dùng, đếch thuộc về chúng
ta, và xứ này, đất khác này, cũng đếch thuộc về chúng ta.
Thức ăn cấm
Forbidden Food
Nhưng ở Istanbul, cũng như ở nơi
khác, người ta ăn thức
ăn ngoài đường, ngoài chợ, mà nguồn gốc của nó thì cũng chẳng rõ ràng,
không
hẳn vì không có thì giờ rảnh rang, hay kẹt tiền bạc, hay chẳng biết
chọn thứ
nào khác, nhưng còn vì, theo tôi, để chạy trốn sự "bình an tâm hồn",
để bỏ lại phía sau, truyền thống - trong đó, ý nghĩ về thức ăn còn gói
ghém
trong nó, ý nghĩ về bà mẹ, về phụ nữ, nói chung, về cái cõi riêng rất ư
thiêng
liêng, thần thánh - và để ôm lấy cuộc đời mới và trở thành dân thành
thị.
Tường hay
không Tường…
Về cái vụ me-xừ Tường được nhà nước
phát giải thưởng so với
đám sống sót Nhân Văn nhận giải.
Theo Gấu, khi Lê Đạt nhận giải thưởng, một phần, vì tiền
[tại sao không?], nhưng trên tất cả, danh phận của đám Nhân Văn đã được
xác
định. Không ai có thể nói ngược lại được về những cay đắng họ đã phải
chịu đựng.
Nhưng với HPNT, khác hẳn. Ông này, chưa xứng đáng để nhận
giải thưởng, về mặt văn học, chưa từng có tác phẩm nào bảnh cả. Như
vậy, tại
sao cho giải? Tại sao nhận?
Bởi vì nhận như thế, là tự coi là ông có công với cách mạng.
Công gì? Thì vụ tàn sát Huế Mậu Thân.
Không nhận, thì còn có nghi ngờ. Nhận là hết nghi ngờ.
Chính vì lý do này, mà Văn Cao viết Tại sao tôi viết Tiến
Quân Ca.
Để bạch hóa với lịch sử sau này.
Có thể, HPNT biết, nhận là sẽ rất kẹt. Nhưng bịnh, ông không còn cách
nào khác.
Liệu sau này, lịch sử sẽ châm chước cho ông?
NQT
Cái thư của ông người Đức này, Gấu cứ
canh cánh trong lòng. [xem Blog]
Ấy là vì Gấu chưa từng quen biết ông, cho đến tận bây giờ, nhưng ngược
lại, có vẻ như ông "quá rành" về Gấu.
Gấu này chưa từng được ai 'care' cho mình. Một cái 'care' của một người
rất thông cảm Gấu.
Đây này, những câu như thế này, đúng là như thế đấy:
Nhưng có lẽ Nguyễn Quốc Trụ không
để xảy ra cái cảnh như người Việt thuở ấy, không, chắc ông cứu được
‘địa linh nhân kiệt’. Hẳn là thế.
Ui chao, cứ như là ông đã tiên tri ra
được sự ra đời và tồn tại của trang Tin Văn.
Đa tạ. Đa tạ.
*
Tái bút:
Những dòng này, không dám viết sớm. Phải chờ cho Tin Văn có được một
vài tuổi, cứng cáp, và chờ đến lúc, biết là sắp đi xa rồi, cánh cửa đập
và khóc ròng từ từ hé ra, mới dám
thỏ thẻ lời cảm tạ.
NQT
*
Trong thư, ông có chỉ ra, rằng, chẳng hề có tiếng chuông báo động đổ
hồi trong nguyên tác Trăm Năm Cô Đơn,
khi bàn về bàn dịch tiếng Việt ở trong nước. (1)
Về tiếng chuông báo động đổ hồi thì đồng ý
với Nguyễn Quốc Trụ, trong "toque de rebato" không hề có nhà
thờ.
*
Nhưng, vấn đề, là, tại sao dịch giả Nguyễn Trung Đức lại phịa ra "những
tiếng chuông nhà thờ inh ỏi đổ hồi"?
*
Gấu này, ngưng ở đây, vì muốn dành cho độc giả Tin Văn
cùng tham gia vào vấn đề thú vị này!
*
(1) Bài viết về bản dịch Trăm Năm Cô
Đơn, tờ Tia Sáng trong nước đăng lại, thêm bài viết của ông
người Đức trên, với cái tít "Độ ngờ
của bản dịch Trăm Năm Cô Đơn".
Ông chủ báo thực sự cũng chẳng thèm nói với Gấu, hay ông người Đức,
trước. Lần Gấu về, ghé Toà Soạn, là để lấy mấy số báo, và tình cờ gặp
Lê Đạt ở đó.
Ông chủ báo cũng cho biết, có nhận được
bài viết về World Cup của Gấu, hình như là qua PTH. Ông nói, ông
không đăng, và giải thích, bằng cách nói nhỏ vô tai Gấu, đại ý: Không
phải vấn đề nhạy cảm, mà là, anh viết đểu quá!
Bài đểu quá, thưa đây:
Trước
Cuộc Truy Hoan
|
|