Tạp Ghi Văn Nghệ: Hiện thực và Huyền ảo: G .G. Marquez.
Nguồn
Trên Người Việt, thấy có bài của ông phê bình gia Nguyễn Mạnh Trinh, viết về nhà văn "Gabo".

Khổ một nỗi, cái tên của ông ta, ông này cũng viết sai.
*
Tình Yêu Thời Thổ Tả, cái gì vậy cà? 
Sau khi ông con được người yêu cho phép gặp mặt, bà mẹ biết liền, bởi vì ông con trai nói không ra tiếng, đêm nằm ngủ gãi sồn sột, lăn qua lăn lại, đập mình đập mẩy, mất tiêu luôn khẩu vị. Ghê gớm hơn nữa, trong thời gian chờ đợi người yêu trả lời thư, tình trạng ông con ngày càng trở nên nguy kịch: ỉa chẩy, ói mửa… bà mẹ đưa đi bác sĩ cấp cứu, và sau cùng đành kết luận: những triệu chứng của tình yêu giống “y chang” những triệu chứng của bịnh thổ tả!
*
Ở Mỹ Châu La Tinh, thực tại biến dạng do chính trị nhiều hơn là do văn hóa. Sự thực bị bưng bít đến nỗi không còn biết đâu là sự thực. Cuối cùng chỉ còn một sự thực độc nhất, đó là lúc nào người ta cũng nói dối. Những tác phẩm của Garcia Marquez không có tương quan trực tiếp tới chính trị, nhưng chúng đề cập tới những vấn đề đại chúng bằng những ẩn dụ. Chủ nghĩa hiện thực huyền ảo là một khai triển chiết ra từ chủ nghĩa siêu thực; một chủ nghĩa siêu thực diễn tả lương tâm đích thực của Thế Giới Thứ Ba, tức là của những xã hội được tạo thành chỉ có “một nửa”; trong đó, cái cũ có vẻ như không thực chống lại cái mới làm người ta sợ, trong đó sự tham nhũng, thối nát công cộng của đám cầm quyền và nỗi khiếp sợ riêng tư của từng người dân, tất cả đều trở thành hiển nhiên. Trong thế giới tiểu thuyết của Garcia Marquez, những điều vô lý, những chuyện không thể xẩy ra, đều xẩy ra hoài hoài, ngay giữa ban ngày ban mặt. Thật hết sức lầm lẫn, nếu coi vũ trụ văn chương của ông là một hệ thống bịa đặt, khép kín. Nó không được viết ở trên mảnh đất nào khác mà chính là mảnh đất chúng ta đang sống. Macondo có thực. Và đó là tính nhiệm mầu của ông.
Tình Yêu Thời Thổ Tả
Huyền ảo, quái dị, thần kỳ.... là một thể loại văn học hoàn toàn riêng rẽ, không liên quan gì đến thực tại. Nó có, nhằm thỏa mãn trí tưởng tượng, và, còn giúp con người vượt qua những hoàn cảnh giới hạn, như sinh lão bệnh tử...
Hiện thực huyền ảo là một thể loại văn học, hiện thực trước đã, rồi huyền ảo, như là tính chất của nó.
Có thể chỉ có một thứ văn học huyền ảo, nhưng có quá nhiều thứ văn chương hiện thực: hiện thực xã hội, hiện thực tư bản, hiện thực trưởng giả, hiện thực cách mạng, hiện thực phản cách mạng... và hiện thực huyền ảo.
Bài viết của NMT quá tạp, thành thử thật khó mà hiểu được tại sao ông lại đặt cho văn của Garcia Marquez là "Hiện Thực và Huyền Ảo", nhưng, có vẻ cả bài viết tụ lại ở những câu phán sau đây, chính chúng, lại phản lại ông, bởi vì "có vẻ" như ông chưa đọc G.G. Marquez". [Tôi để nguyên những lỗi chính tả của đoạn trích dẫn, dưới đây].

"Mẫu đối thoại trên là một lối nói ám chỉ một phương cách thẩm thấu văn chương tệ. Người học trò muốn biết vẽ mà không chịu học cách kẻ đường thẳng, không chịu học cách pha màu, không chịu bẩn bàn tay vào công việc ký họa. Cũng như muốn lái xe mà không chịu học cách cầm lái, muốn nhận thức cái đẹp của nghệ thuật mà không chịu ngắm nhìn suy tưởng. Cũng như những học trò của GG Marquez, muốn đọc và tìm kiếm sự tân kỳ mà không chịu tìm hiểu từ những ý thức và sự kiện bắt đấu. Cũng như đọc “Trăm năm cô đơn” mà không chịu tìm hiểu lịch sử xứ Colombie, cũng như trải qua những biên niên sử nhiều đời qua sách vở mà không chịu đối chiếu với thực tế. Và mẫu đối thoại trên đã mở cánh cửa cho tôi, đi vào thế giới của hiện thực và huyền ảo trộn lẫn... ".

Nếu đúng như NMT phán, thì Gấu này quả cũng thuộc loại thẩm thấu văn chương tệ, vì đọcTrăm Năm Cô Đơn của  Garcia Marquez mà chẳng biết một tí gì về lịch sử xứ Colombie.
*
Nếu "Chủ nghĩa hiện thực huyền ảo là một khai triển chiết ra từ chủ nghĩa siêu thực; một chủ nghĩa siêu thực diễn tả lương tâm đích thực của Thế Giới Thứ Ba, tức là của những xã hội được tạo thành chỉ có “một nửa”; trong đó, cái cũ có vẻ như không thực chống lại cái mới làm người ta sợ, trong đó sự tham nhũng, thối nát công cộng của đám cầm quyền và nỗi khiếp sợ riêng tư của từng người dân, tất cả đều trở thành hiển nhiên. Trong thế giới tiểu thuyết của Garcia Marquez, những điều vô lý, những chuyện không thể xẩy ra, đều xẩy ra hoài hoài, ngay giữa ban ngày ban mặt. Thật hết sức lầm lẫn, nếu coi vũ trụ văn chương của ông là một hệ thống bịa đặt, khép kín. Nó không được viết ở trên mảnh đất nào khác mà chính là mảnh đất chúng ta đang sống. Macondo có thực. Và đó là tính nhiệm mầu của ông," như Rushdie nhận định, thì, tới Ngugi wa Thiong'o, tại Kynia, quê hương của ông, huyền ảo chính là thực tại.