Six Poems
Charles
Simic
Nineteen
Thirty-Eight
That was the
year the Nazis marched into Vienna,
Superman
made his debut in Action Comics,
Stalin was
killing off his fellow revolutionaries,
The first
Dairy Queen opened in Kankakee, Ill.,
As I lay in
my crib peeing in my diapers.
“You must
have been a beautiful baby,” Bing Crosby sang.
A pilot the
newspapers called Wrong Way Corrigan
Took off
from New York heading for California
And landed
instead in Ireland, as I watched my mother
Take a
breast out of her blue robe and come closer.
There was a
hurricane that September causing a movie theater
At
Westhampton Beach to be lifted out to sea.
People
worried the world was about to end.
A fish
believed to have been extinct for seventy million years
Came up in a
fishing net off the coast of South Africa.
I lay in my
crib as the days got shorter and colder,
And the
first heavy snow fell in the night.
Making
everything very quiet in my room.
I believe I
heard myself cry for a long, long time.
Một Chín Ba
Tám
Đó là năm binh
đoàn Nazi tiến vào Vienna,
Siêu nhân lần
đầu xuất hiện trên báo hình Action Comics,
Stalin làm
thịt cựu chiến hữu,
Tiệm Dairy
Queen khai trương tại Kankakee, Ill.,
Còn tớ thì nằm
trong máng cỏ, tè ướt đẫm tã.
“Mi hẳn sẽ
là 1 đứa bé cực đẹp”, ca sĩ Bing Crosby thổi tớ.
Một viên phi
công mấy tờ báo gọi là “Corrigan Lầm Đường”
cất cánh tại
New York, nhắm California
nhưng lại hạ
cánh tại Ireland,
trong lúc tớ
ngắm nghía bà mẹ của tớ lấy cái vú đầy ứ sữa ra khỏi áo
và đưa nó xuống
gần miệng tớ.
Có một trận
bão khủng vào Tháng Chín,
nhấc lên cả
1 rạp hát ở Westhampton Beach và thẩy xuống biển.
Dân chúng lo
lắng sắp tận thế.
Một chú cá
tuyệt chủng từ 70 triệu năm về trước,
bèn xuất hiện,
và lọt lưới 1 anh thuyền chài ở phía bên ngoài bờ biển Nam Phi.
Tớ nằm trong
máng cỏ trong khi ngày tháng cứ thế kéo dài lê thê,
ngày một ngắn
hơn, và lạnh hơn.
Và một trận
tuyết nặng nề đầu tiên sẽ rơi xuống đêm nay.
Làm mọi thứ
trong căn phòng của tớ càng thêm im ắng.
Và tớ nhớ
là, tớ đã khóc, đã khóc, một thời gian thật lâu.
Graveside
Oration
Our late
friend hated blue skies,
Bible-quoting
preachers,
Politicians
kissing babies,
Women who
are all sweetness.
He liked
drunks in church,
Nudists
playing volleyball,
Stray dogs
making friends
Birds
singing of fair weather as they crap.
Điếu văn bên
mồ
Ông bạn mới
mất của chúng ta ghét trời xanh
Mấy ông
Thầy
Chùa trích dẫn Kinh Phật
Những
chính
trị gia hôn con nít
[Và, tất
nhiên, ghét con nít hát, đêm qua em mơ gặp Bác H. !]
Ghét đờn
bà
ngọt ngào như mía lùi
Bạn tôi
thích nhậu ở nơi Cửa Phật, như Lỗ Trí Thâm
Thích mấy em
trần truồng chơi bóng chuyền
Chó hoang kết
bạn
Chim xoa đầu
thời tiết, khi chúng đang ị.
Dead Season
This
landscape with its somber skies
Must have
fallen in love
With
a story
by Edgar Allan Poe.
One
of its
birch trees could be his Eleonora,
And
the
other, further on, Ligeia.
Life is a
dream within a dream,
Whisper the
fallen leaves under our feet.
The old
house, softly lit from within
By its
copper pots and mirrors,
Seems even
more abandoned this evening.
What if I
were to knock on its door?
Keeping in
mind, as I push it open
And enter
cautiously, that for Poe
Beauty could
be the cause of sudden death.
Mùa Chết
Khung cảnh
này với bầu trời xám xịt của nó,
hẳn là đang khật khừ vì tương tư,
một câu chuyện của Edgar Allan Poe.
Một trong những cây bu lô hẳn là Eleonora của ông ta
Và cái cây kia, có thể là Ligeia.
Đời là mơ
trong mơ,
Những lá khô dưới chân chúng ta thì thào.
Căn nhà cổ, sáng nhè nhẹ từ bên trong nó,
Qua mấy cây đèn đồng, và những tấm gương,
Có vẻ hoang phế hơn nhiều,
Vào một buổi chiều tối như thế này.
Chuyện gì xẩy
ra nếu tôi gõ cửa?
Và luôn nhớ rõ điều này,
Khi rón rén bước vô căn nhà,
Với Poe,
Cái
Đẹp có thể là nguyên nhân của cái chết bất thần.
Charles
Simic
The Paris
Review, Spring 2010
Số
này có 6
bài thơ của Simic. TV đã đi 4 bài
In That Big
House
When she
still knew how to make shadows speak
By sitting with them a long time,
They talked
about her handsome father,
His long absence, and how the quiet
Would fill the
house on snowy evenings.
"Tell
us, child, are you afraid?" they'd ask,
While the girl listened for steps
in the hallway,
The long, dim one with a full-length mirror
That's been going
blind like her grandmother
Who could no longer find or thread a needle
As she sat
in the parlor remembering some actors
Her son brought to dinner one night,
The one
young woman who wandered off by herself
And was found later, after a long
search,
Floating
naked in the black water of the pond.
Keep This to
Yourself
There are
country roads now that are empty.
They'll hold on to the light of the day
A bit
longer, mindful some boy
May be
heading home after a game.
Whoever he is,
he'll have to hurry.
This lovely moment won't last long.
The road before him
lies white
Here and
there under the dark trees,
As if some
mad girl in the neighborhood
Had emptied her linen closet
And had been
spreading her things
Over the soft late summer dust.
Our
Salvation
What I hate
are short winter days,
Cold and
snowless afternoons,
The dark
night in a hurry to fall
After the
last school bus passes.
I dislike a
woman who won't light
But one lamp in the house,
Who
keeps
the heat way down
And wears
three sweaters and a shawl.
What drives
me to despair are meals
Eaten in silence with the TV on,
The recital of the
day's horrors
Followed by a grim weather report.
It breaks my
heart to go to bed
Every night in a room without heat
With the one who still
has strength
To pray to God for our salvation.
Sự Cứu
Chuộc
Của Chúng Ta
Tớ ghét những
ngày đông,
ngắn ngũn,
cụt thun lủn.
Những buổi
chiều lạnh, đếch có tuyết.
Đêm chỉ chờ,
xổng ra,
là chụp xuống,
ngay sau khi
chuyến xe buýt sau cùng,
chở học
sinh,
vừa đi qua.
Tớ đếch
khoái mấy mụ đàn bà,
chẳng thèm
thắp đèn đóm trong nhà.
Ấy chết, xin
lỗi,
chỉ 1 ngọn.
Rồi mặc ba bốn
cái áo ấm,
và còn thêm
chiếc khăn choàng !
Điều làm tớ
chán nhất,
là những bữa
ăn tối,
trong câm lặng,
trước màn
hình.
Cái mặt
vuông khốn kiếp,
[mượn chữ của
ông tiên chỉ VP]
đang lèm
bèm,
theo kiểu
biên niên,
về những điều
ghê rợn,
xẩy ra trong
ngày.
Chấm dứt bằng
bản tin thời tiết,
cũng khốn kiếp!
Trái tim tớ
như vỡ ra,
khi kéo lê
thân mình
tới cái giường.
Đêm nào thì
cũng vậy.
Trong căn
phòng không có máy sưởi ấm.
Với cái người
vưỡn còn đủ sức lực,
để cầu nguyện
Thượng Đế,
cho sự cứu
chuộc của đôi ta!
Note: Số báo
này còn 1 bài phỏng vấn Ray Bradbury, tay chuyên viết viễn tưởng thần
sầu, tác
giả Fahrenheit 451.
Báo này đã từng
phỏng vấn ông, vào cuối thập niên 1970, nhưng bỏ dở, không biết tại
sao, với cả
hai bên. Bài phỏng vấn mới hoàn tất [thay thế] bài cũ, mà bản thảo còn
nằm
trong 1 trong những ngăn kéo của tác giả.
Chúng ta chưa từng đọc 1 bài phỏng vấn
nào của 1 tác giả viễn tưởng, và có lẽ nên đi 1 bài, bởi là vì câu trả
lời sau
đây của tác giả:
Một trong những truyện phổ thông nhất của
ông trong cuốn Ký sự Martian [The
Martian Chronicles], là “Rồi cơn
mưa
nhẹ tới”, viết về 1 căn nhà cơ khí hoá [a mechanized house], vẫn tiếp
tục hoạt
động sau khi ăn bom nguyên tử. Không có người ở trong đó. Ông lấy đâu
ra ý tưởng
này?
Sau khi Hiroshima ăn bom,
tôi nhìn thấy 1 tấm hình 1 căn nhà, với bóng của những
người đã từng sống trong đó in lên tường, do sức nóng, và sức đẩy của
trái bom.
Người thì đi rồi nhưng bóng còn ở lại. Tôi khủng quá, và viết truyện
này.
Ui chao đúng
là THNM! Bởi vì, bỗng dưng Gấu
lại nhớ đến xứ Mít!
Có 1 "ẩn dụ" nào đó, liên
quan đến 1 trái bom gì
gì đó, và
căn nhà Mít đầy người, nhưng "có thể", bóng của họ thì không còn,
hiểu theo một
nghĩa biểu tượng nào đó, thí dụ, cái bóng đó tượng trưng cái phần tốt
đẹp của Mít chăng?
Phạm Cao Củng,
ông vua viết truyện trinh thám Mít, Gấu hồi nhỏ mê ông như điên, có 1
truyện tương
tự ẩn dụ trên, nhưng may mắn làm sao, ngược lại. Nhân vật trong truyện
là 1 sát
thủ giống y chang sát thủ KGB trong From Russia
With Love, Từ Nga về với tình yêu, mỗi lần làm thịt ai, là chỉ bắn
1 phát,
ngay tim. Nhân vật của PCC cũng vậy, và lần đó, anh ta được thuê làm
thịt 1 đại
gia Ðỏ cực độc, chắc chắn gốc Bắc Kít. Khi tay này vừa ló ra, là anh
chơi một
phút, đúng tim, nhưng đạn lép!
Và viên đạn
lép đã giết sạch cái ác ở trong người tên VC cực ác này!
Sau hai người
thành bạn!
Ui chao Gấu
cứ tưởng tượng mình đúng là đại sát thủ kể trên!
Tưởng tượng không thôi mà đã sướng
mê tơi rồi!
Phạm Cao Củng
có rất nhiều truyện trinh thám thần sầu, Kho vàng Ba Bể, Vết Tay Trên
Trần…, thí
dụ, với nhân vật thám tử Kỳ Phát, cực kỳ thông minh, cực kỳ mê gái, cực
kỳ nhân
hậu, cực kỳ... Gấu!
Kho Vàng Ba Bể kể câu chuyện hai chị em
gái, cùng
mê Kỳ Phát, có dòng suối Kim Tuyền, cứ mỗi năm tới mùa lũ, vào những
ngày “đó
đó”, là trong nước có vàng vụn như cát, Kỳ Phát tìm ra nguồn của nó, là
kho vàng
nhà họ Mạc…