GHOSTS

It's Mr. Brown looking much better
Than he did in the morgue.
He's brought me a huge carp
In a bloodstained newspaper.
What an odd visit.
I haven't thought of him in years.

Linda is with him and so is Sue.
Two pale and elegant fading memories
Holding each other by the hand.
Even their lipstick is fresh
Despite all the scientific proofs
To the contrary.

Is Linda going to cook the fish?
She turns and gazes in the direction
Of the kitchen while Sue
Continues to watch me mournfully.
I don't believe any of it,
And still I'm scared stiff.

I know of no way to respond,
So I do nothing.
The windows are open. The air's thick
With the scent of magnolias.
Drops of evening rain are dripping
From the dark and heavy leaves.
I take a deep breath; I close my eyes.

Dear specters, I don't even believe
You are here, so how is it
You're making me comprehend
Things I would rather not know just yet?

It's the way you stare past me
At what must already be my own ghost,
Before taking your leave,
As unexpectedly as you came in,
Without one of us breaking the silence.

Charles Simic: Sixty poems

Những hồn ma

Đó là ông Brown, trông khá hơn khi còn ở trong nhà xác
Ông mang cho tôi một con cá chép bự
Gói trong một tờ nhật báo có những vết máu
Cuộc thăm viếng mới kỳ cục làm sao
Tôi chẳng nghĩ tới ông trong nhiều năm.

Linda thì đi với ông ta, cả Sue nữa
Hai hồi nhớ nhạt nhoà, nhợt nhạt và lịch lãm
Họ cầm tay nhau.
Ngay son môi của họ thì cũng tươi mơn mởn
Hóa ra những chứng từ khoa học thì đều nhảm cả.

Linda sẽ nấu món cá?
Nàng quay người và nhìn về hướng bếp
Trong khi Sue
Tiếp tục nhìn tôi thật thê lương
Tôi chẳng hề tin bất cứ gì, về chuyện này
Vậy mà tôi vẫn sợ đến vãi linh hồn,
Người cứng đơ.

Tôi đâu biết đáp ứng ra làm sao
Thế là tôi chẳng làm gì hết
Những cửa sổ thì mở. Không khí dày
Những giọt mưa chiều lìa những chiếc lá, tối và nặng
Tôi chơi một hơi thở dài, nhắm mắt lại.

Những hồn ma thân thương ơi
Tôi chẳng hề tin,
Mấy bạn đứng đây, giờ này
Vậy mà mấy bạn bắt tôi tin
Những điều giá mà tôi đừng biết,
Hoặc, chưa vội biết?

Đó là cách mà mấy bạn nhìn khi đi qua tôi
Như thể tôi đã là hồn ma của chính mình rồi,
Trước khi rời,
Cũng bất ngờ,
Như khi đến
Chẳng bên nào thốt một lời để phá vỡ sự im lặng.

 

MY TURN TO CONFESS

A dog trying to write a poem on why he barks
That's me, dear reader!
They were about to kick me out of the library
But I warned them.
My master is invisible and all-powerful.
Still, they kept dragging me out by the tail.

In the park the birds spoke feely of their own vexations.
On a bench, I saw an old woman
Cutting her white curly hair with imaginary scissors
While staring into a small pocket mirror.

I didn't say anything then,
But that night I lay slumped on the floor.
Chewing on a pencil,
Sighing from time to time.
Growling, too, at something out there
I could not bring myself to name.

Charles Simic

Bi Khúc Bốn Tháng Sáu

Bi Khúc 3 [nguyên tác]

Memory
Bi Khúc 3: Hồi nhớ

EMPIRES

My grandmother prophesied the end
Of your empires, O fools!
She was ironing. The radio was on.
The earth trembled beneath our feet. 

One of your heroes was giving a speech.
"Monster," she called him.
There were cheers and gun salutes for the monster.
"I could kill him with my bare hands,"
She announced to me.

There was no need to. They were all
Going to the devil any day now
"Don't go blabbering about this to anyone."
She warned me.
And pulled my ear to make sure I understood.

Charles Simic

 

Đế Quốc [Đỏ]

Bà tôi tiên đoán ngày tàn của đế quốc [VC].
Ôi, lũ khùng, điên, vô lại, bất nhân…
Bà đang ủi đồ. Đài phát thanh thì đang ra rả, "Nối Vòng Tay Nhớn".
Mặt đất rung chuyển dưới chân chúng tôi.

Một trong những anh hùng, Sáu Dân, đang diễn thuyết.
“Tên Quỉ Đỏ,” bà tôi la lên.
Có những tiếng vỗ tay, tiếng súng hoan hô chào mừng Sáu Dân.
"Ta có thể giết nó, bằng đôi tay trần của ta".
Bà tôi tuyên bố với thằng cháu của bà. 

Bà ui, đâu cần làm dzậy.
Tất cả bọn chúng thành Quỉ thành Ma thành Bọ liền tức thì mà Bà.
“Đừng có mà rỉ tai cho bất cứ ai nghe Tin Mừng đó!”
Bà tui cảnh cáo.
Và kéo tai tôi đến đỏ ửng, để tin chắc thằng cháu của bà đã hiểu.

War

The trembling finger of a woman
Goes down the list of casualties
On the evening of the first snow.

The house is cold and the list is long.

All our names are included.

Charles Simic

Chiến Tranh

Ngón tay run rẩy của người đàn bà
Chạy dọc theo, không phải
danh sách chiến lợi phẩm,
mà là những mất mát, tổn hại.
Vào một buổi chiều đầu tuyết.

Căn nhà thì lạnh, và danh sách thì dài.

Tên của tất cả chúng ta thì đều có trong đó.

Bà mẹ này bảnh hơn bà mẹ huyền thoại Mít của TCS, bảnh hơn Bà Mẹ Gio Linh của PD,
ở cái câu:
Tên của chúng ta đều có ở trong đó.

HOTEL INSOMNIA 

I liked my little hole,
Its window facing a brick wall.
Next door there was a piano.
A few evenings a month
A crippled old man came to play
"My Blue Heaven." 

Mostly, though, it was quiet.
Each room with its spider in heavy overcoat
Catching his fly with a web
Of cigarette smoke and revery.
So dark,
I could not see my face in the shaving mirror. 

At 5 A.M. the sound of bare feet upstairs.
The "Gypsy" fortune-teller,
Whose storefront is on the corner,
Going to pee after a night of love.
Once, too, the sound of a child sobbing.
So near it was, I thought
For a moment, I was sobbing myself. 

 

Khách sạn “Mat Ngu” (1) 

Tôi thích cái lỗ nhỏ của mình
Cửa sổ của nó nhìn ra một bức tường gạch
Cửa kế bên có cái đàn dương cầm
Vài buổi chiều mỗi tháng
Có ông già què tới chơi bản
“Thiên Đàng Xanh của tôi” 

Ngoài ra, hoàn toàn im ắng
Phòng nào có nhện của phòng đó
Trong chiếc áo choàng nặng nề
Bắt ruồi bằng một tấm lưới
Dệt bằng khói thuốc và cơn mộng
Tối thui,
Tôi không thể nhìn thấy mặt mình trong chiếc gương cạo râu 

5 giờ sáng, có tiếng chân trần lên cầu thang
Cô gái xem bói người “bô hê miêng”
Có tiệm ở góc khách sạn
Đi đái, sau một đêm làm tình.
Một lần, có tiếng nức nở của một đứa bé.
Quá gần
Trong 1 thoáng
Tôi nghĩ
Hay là chính mình đang khóc? 

(1) 

Một lần khi còn viết cho Chợ Cá, Gấu mail, hỏi tên 1 bài viết của HPNT về TD.
SCN trả lời, Doi Thoai Mat Ngu.

Gấu mail hỏi lại: 

Poetry and Utopia
Charles Simic
Thơ & Không Tưởng

Only for the sake of the hopeless ones have we been given hope.
Walter Benjamin: Illuminations
Chỉ vì những kẻ vô hy vọng mà chúng ta được ban cho hy vọng

Thơ Simic, sau 1977 tẩm chất “blue” của jazz, ["blue không xanh mà blue đen", TTT], hay là những nốt nhạc “bent”… Theo năm tháng, ông cố tìm một nguồn hứng khởi mới, bằng cách đọc triết, đọc Heidegger (thí dụ Nguồn gốc của nghệ phẩm, “The origin of the Work of Art”), và Husserl. Chúng ta không biết ông đọc nhiều, hay ít, Walter Benjamin, nhưng rõ ràng những bài viết của Benjamin ảnh hưởng lên thơ Simic, kể từ “White”, tôi phác ra ở đây:

Thứ nhất, chắc chắn Simic đã ôm lấy câu của Benjamin: “Chúng ta đều là những đứa trẻ mồ côi của những ý thức hệ”,” "orphans of ideologies”, và như Benjamin, ông rất ư hồ nghi về mọi hình thức của chủ nghĩa không tưởng, all forms of utopian idealism, bao gồm Mạc Xịt. Chính vì lý do này mà Benjamin đếch chịu được dòng tư tưởng Hegel thập niên 1930, mặc dù ông là bạn với, và bị ảnh hưởng bởi, một vài trong số những khuôn mặt nổi tiếng nhất của nó, bao gồm Theodor Adorno. Cái sự quá chán “tiến bộ” trong lịch sử, thì được ông mô tả 1 cách thần sầu, khi ông chiêm ngưỡng 1 bức họa của Paul Klee, như ông ghi lại trong “Những Luận đề về Triết học của Lịch sử” [“Theses on the Philosophy of History”]:
    A Klee painting named "Angelus Nevus" shows an angel looking as though he is about to move away from something he is fixedly contemplating. His eyes are staring, his mouth is open, his wings are spread. This is how one pictures the angel of history. His face is turned toward the past. Where we perceive a chain of events, he sees one single catastrophe which keeps piling wreckage upon wreckage and hurls it in front of his feet. The angel would like to stay, awaken the dead, and make whole what has been smashed. But a storm is blowing from Paradise; it has got caught in his wings with such violence that the angel can no longer close them. This storm irresistibly propels him into the future to which his back is turned, while the pile of debris before him grows skyward. This storm is what we call progress. (Illuminations 257-58)

Peter Schimidt: White: Charles Simic's Thumbnail Epic

Bức họa của Klee, một thiên thần đang tính chuồn khỏi một điều gì Người đang hết sức chiêm ngưỡng. Đôi mắt Người nhìn chằm chằm, miệng há hốc, đôi cánh xoải ra. Đó là hình ảnh con người nhìn "thiên thần lịch sử", qua nét vẽ của Klee. Mặt của Người hướng về quá khứ. Nơi con người chìn thấy một chuỗi những sự kiện, Người chỉ nhìn thấy một thảm họa, của những rác rưởi, cứ thế chất thành 1 đống bát nháo dưới chân Người. Có lẽ Người muốn ở lại, đánh thức người chết, làm thành một toàn thể từ những đổ nát. Nhưng một trận bão từ Thiên Đàng ùa tới, đôi cánh của Người bị lay động dữ dội, Người không làm sao co lại được. Trận bão cứ thế cuốn Người về tương lai; lưng thiên thần quay về phía đó, mắt nhìn đống rác cứ thế cao ngút trời. Trận bão đó, là cái mà chúng ta gọi là tiến bộ.

EMPIRES

My grandmother prophesied the end
Of your empires, O fools!
She was ironing. The radio was on.
The earth trembled beneath our feet. 

One of your heroes was giving a speech.
"Monster," she called him.
There were cheers and gun salutes for the monster.
"I could kill him with my bare hands,"
She announced to me.

There was no need to. They were all
Going to the devil any day now
"Don't go blabbering about this to anyone."
She warned me.
And pulled my ear to make sure 1 understood.

Charles Simic

 

Đế Quốc [Đỏ]

Bà tôi tiên đoán ngày tàn của đế quốc [VC].
Ôi, lũ khùng, điên, vô lại, bất nhân…
Bà đang ủi đồ. Đài phát thanh thì đang ra rả, "Nối Vòng Tay Nhớn".
Mặt đất rung chuyển dưới chân chúng tôi.

Một trong những anh hùng, Sáu Dân, đang diễn thuyết.
“Tên Quỉ Đỏ,” bà tôi la lên.
Có những tiếng vỗ tay, tiếng súng hoan hô chào mừng Sáu Dân.
"Ta có thể giết nó, bằng đôi tay trần của ta".
Bà tôi tuyên bố với thằng cháu của bà. 

Bà ui, đâu cần làm dzậy.
Tất cả bọn chúng thành Quỉ thành Ma thành Bọ liền tức thì mà Bà.
“Đừng có mà rỉ tai cho bất cứ ai nghe Tin Mừng đó!”
Bà tui cảnh cáo.
Và kéo tai tôi đến đỏ ửng, để tin chắc thằng cháu của bà đã hiểu.

Clouds Gathering

It seemed the kind of life we wanted.
Wild strawberries and cream in the morning.
Sunlight in every room.
The two of us walking by the sea naked.

Some evenings, however, we found ourselves
Unsure of what comes next.
Like tragic actors in a theater on fire,
With birds circling over our heads,
The dark pines strangely still,
Each rock we stepped on bloodied by the sunset. 

We were back on our terrace sipping wine.
Why always this hint of an unhappy ending?
Clouds of almost human appearance
Gathering on the horizon, but the rest lovely
With the air so mild and the sea untroubled. 

The night suddenly upon us, a starless night.
You lighting a candle, carrying it naked
Into our bedroom and blowing it out quickly.
The dark pines and grasses strangely still.

Charles Simic: Hotel Insomnia 

Mây tụ

Có vẻ đúng là thứ cuộc đời chúng ta muốn.
Dâu dại và cà rem buổi sáng.
Ánh nắng trong mọi căn phòng.
Hai đứa mình trần truồng đi bên biển.

Tuy nhiên có một vài buổi tối,
Đôi ta với đôi mình,
Chẳng hiểu chuyện gì sẽ xẩy ra tiếp theo.
Như những kịch sĩ bi thương trong một nhà hát đang cháy,
Với lũ chim bay vòng vòng trên đầu,
Những hàng thông đen, ôi sao, tĩnh mịch lạ,
Mỗi hòn đá chúng ta bước lên,
Rực máu chiều tà.

Đôi ta trở lại sân thượng nhấp rượu đỏ
Tại làm sao luôn lấp lửng, đoạn cuối bất hạnh này?
Mây, dáng người, tụ nơi chân trời
Chút còn lại đáng yêu làm sao
Với gió thật dịu, và biển thì bất động.

Đêm bất thình lình đổ lên đôi ta, một đêm không sao
Em thắp nến, trần truồng cùng với nến
Đi vô phòng, và vội vàng thổi cái phù
Hàng thông đen, và bây giờ, thêm dặm cỏ
Mới tĩnh lặng làm sao.

FOLK SONGS

Sausage-makers of History,
The bloody kind,
You all hail from a village
Where the dog barking at the moon
Is the only poet.

*

O King Oedipus, O Hamlet,
Fallen like flies
In the pot of cabbage soup,
No use beating with your fists,
Or sticking your tongues out.

*

Christ-faced spider on the wall
Darkened by evening shadows,
I spent my childhood on a cross
In a yard full of weeds,
White butterflies, and white chickens.

Charles Simic: Hotel Insomnia

 

 

Dân ca

Những kẻ làm xúc xích Lịch Sử
Thứ đầy máu
Các bạn đều từ làng tới
Nơi con chó sủa trăng
Là thi sĩ độc nhất

Ôi Oedipus, Ôi Hamlet,
Rớt xuống như ruồi
Trên nồi xúp cải
Đập tay đập chân làm cái chó gì,
Thè lưỡi ra làm chi

Nhện mặt Chúa trên tường
Xỉn đi theo chiều tối
Tôi trải qua thời thơ ấu của mình
Trên cây thánh giá
Ngoài vườn đầy cỏ dại
Bướm trắng, gà con trắng.

Poetry and Utopia
Charles Simic
Thơ & Không Tưởng

Only for the sake of the hopeless ones have we been given hope.
Walter Benjamin: Illuminations
Chỉ vì những kẻ vô hy vọng mà chúng ta được ban cho hy vọng

Thơ Simic, sau 1977 tẩm chất “blue” của jazz, ["blue không xanh mà blue đen", TTT], hay là những nốt nhạc “bent”… Theo năm tháng, ông cố tìm một nguồn hứng khởi mới, bằng cách đọc triết, đọc Heidegger (thí dụ Nguồn gốc của nghệ phẩm, “The origin of the Work of Art”), và Husserl. Chúng ta không biết ông đọc nhiều, hay ít, Walter Benjamin, nhưng rõ ràng những bài viết của Benjamin ảnh hưởng lên thơ Simic, kể từ “White”, tôi phác ra ở đây:

Thứ nhất, chắc chắn Simic đã ôm lấy câu của Benjamin: “Chúng ta đều là những đứa trẻ mồ côi của những ý thức hệ”,” "orphans of ideologies”, và như Benjamin, ông rất ư hồ nghi về mọi hình thức của chủ nghĩa không tưởng, all forms of utopian idealism, bao gồm Mạc Xịt. Chính vì lý do này mà Benjamin đếch chịu được dòng tư tưởng Hegel thập niên 1930, mặc dù ông là bạn với, và bị ảnh hưởng bởi, một vài trong số những khuôn mặt nổi tiếng nhất của nó, bao gồm Theodor Adorno. Cái sự quá chán “tiến bộ” trong lịch sử, thì được ông mô tả 1 cách thần sầu, khi ông chiêm ngưỡng 1 bức họa của Paul Klee, như ông ghi lại trong “Những Luận đề về Triết học của Lịch sử” [“Theses on the Philosophy of History”]:
    A Klee painting named "Angelus Nevus" shows an angel looking as though he is about to move away from something he is fixedly contemplating. His eyes are staring, his mouth is open, his wings are spread. This is how one pictures the angel of history. His face is turned toward the past. Where we perceive a chain of events, he sees one single catastrophe which keeps piling wreckage upon wreckage and hurls it in front of his feet. The angel would like to stay, awaken the dead, and make whole what has been smashed. But a storm is blowing from Paradise; it has got caught in his wings with such violence that the angel can no longer close them. This storm irresistibly propels him into the future to which his back is turned, while the pile of debris before him grows skyward. This storm is what we call progress. (Illuminations 257-58)

Peter Schimidt: White: Charles Simic's Thumbnail Epic

Bi Khúc Bốn Tháng Sáu

Bi Khúc 3 [nguyên tác]
Memory
Bi Khúc 3: Hồi nhớ

Poetry and Utopia

---

Bi Khúc Bốn Tháng Sáu

Bi Khúc 3 [nguyên tác]

Memory
Bi Khúc 3: Hồi nhớ

Máu đào ai thắm trên sông
mà em giặt áo chờ mong người về
chao tay trong ánh trăng thề
có nghe hồn lụa não nề huyết xương
Ngàn năm e vẫn còn vương
trên sông trầm lặng chút hương máu nồng

Blog HH

Bài thơ này, trên Tin Văn có 'thủ bản', của chính thi sĩ Joseph Huỳnh Văn!

"áng giăng thề", không phải "ánh trăng thề".
“chao”, không phải “trao”, như thường gặp.

Độc giả KD chắc còn nhớ, Vô Kỵ cắn một phát vào tay em, mà em nhớ hoài đến phát khùng, vì cú [gi]răng thề!
Và khi gặp lại, em lắc đầu, mi không phải cái thằng cắn ta. Cái thằng cắn ta nó độc ác lắm, đâu phải tên hiền lành này!

Hà, hà!

NQT

Thơ Joseph Huỳnh Văn có gần như đầy đủ trên Tin Văn.
Trong nước cũng mới in tập thơ của anh

Thơ Joseph Huỳnh Văn xuất hiện lần đầu tiên trên Nhã Tập, số ra mắt của Tập San Văn Chương, cùng với bài viết Truyện Kiều ABC của Đỗ Long Vân

Nhã Tập
Truyện Kiều ABC

Bruce Weigl: Ông cũng nói, trong triết (và trong thơ và sử), ông nhìn, “theo 1 nghĩa, có thể hình dung ra và cảm thấy sức nặng con người về sự cô đơn của kẻ khác”, “in the sense of being able to picture and feel the human weight of another‘s solitude”. Cái gì đặc biệt triết cho ông cái nhìn đặc biệt này? [What is it specially about philosophy that allows you this special seeing?]

Charles Simic: Bởi vì cái kẻ suy nghĩ thì cô đơn, the one who thinks is alone. Kẻ nào nghĩ lớn thì cô đơn lớn. The greater the thinker the greater his solitude. Thơ mang đến cho triết, lẽ dĩ nhiên, sự tưởng tượng. Thơ tưởng tượng nơi chốn và hoàn cảnh trong đó kẻ suy tư suy tư. Theo nghĩa này thì thơ cũng là 1 cách nhìn. Nó nhìn nó cảm thấy như thế nào khi nghĩ những suy tư tối thượng về bản chất sự vật [It sees how it feels to be thinking the supreme thoughts about the nature of things].

BW: Nó cảm thấy thế nào khi nghĩ những suy tư tối thượng? How does it feel to think those supreme thoughts?

CS: Nó cảm thấy sướng điên lên. Đó là tất cả những gì mà tôi hằng mong làm.
It feels good. This is all I ever want to do.