TIN VAN HOME PAGE - UNICODE VERSION

par DUONG THU HUONG
Trung

Trung là đức tính đầu tiên của những triều đại phong kiến Đông phương đòi hỏi ở thần tử, phải trung với vua. Ngay từ khi nằm nôi, con nít Á Châu đã được học điều này. [Khi nghe tin Stalin chết, đứa trẻ con ngày nào ở trong Tố Hữu sống dậy, và thốt lên, "Tiếng đầu lòng con gọi Stalin", là do đó]. Ngay từ khi còn trẻ, với tôi, trung với vua được thay thế bằng trung với Đảng Cộng Sản. Từ Vua qua Đảng là một quá trình tự thân. Vào lúc 20 tuổi tôi lao vào cuộc chiến chống Mỹ. Thực tại thực địa làm tôi khám phá ra những trang quá đen tối, đến nỗi tôi lại phải mở ra cuốn tự vựng của mình, để tìm hiểu. Những từ ngữ hiện ra như những xác chết thối rữa, vì không được ướp formol. Tôi bước qua ngả đường nổi loạn.
Năm 1991, tên bộ trưởng Nội vụ đến gặp tôi trong nhà tù. Hắn hỏi tôi, sao dám chống Đảng. "Mi nghe đây bà nói đây này. Hơn hai triệu thằng CS bợ lên một uỷ ban trung ương gồm ba trăm thằng. Rồi ba trăm thằng này bợ lên một bộ chính trị gồm 13 cái đầu ngu đần. Nếu ngất ngưởng ở trên đầu thế gian, là 13 tên ngu đần, bại hoại này, thì chẳng có lý do gì để mà bà trung thành với Đảng. Đảng đâu phải là ông Giời sống ở trên Giời. Đảng là một nhóm 13 tên. Tại sao bà lại phải trung với chúng?". Vào lúc tên đồ tể vung búa chặt đầu con bò, trước khi xả thịt nó, là tôi hết còn tin vào chữ “trung”. Đúng ra, tôi đổi hướng nó: trung chỉ có nghĩa khi mình vận nó vào chính mình. Và như thế, con người tự do chọn lựa và đảm nhận những chọn lựa của mình. Kể từ lúc đó, “trung” không còn là một thánh tượng tôn thờ, cũng không phải là xác chết thối rữa. Nó trở thành bạn đường của tôi, cái bóng của tôi, hơi thở của tôi…. Phải mất ba chục năm làm giặc tôi mới hiểu và làm chủ được, ý nghĩa của một từ. Thật đau thương. Cũng vậy, tôi nghĩ, là nhà văn là kẻ bị kết án khổ sai, bởi vì, trước khi sử dụng một từ, phải chiến đấu với những bóng ma của nó. Tôi chúc những nhà văn, những kẻ mơ mộng, những kẻ khùng điên, và những kẻ bị kết án một chiến thắng huy hoàng. DTH

Tags: | Edit Tags

Saturday August 2, 2008 - 05:55am (PDT) Edit | Delete

Next Post: Entry for August 02, 2008 Previous Post: Entry for July 31, 2008

Entry for October 07, 2008: Tình đầu

Khi gặp BHD, cô bé 11 tuổi, cũng là lúc nỗi nhớ Hà Nội không còn sôi sục như những ngày vừa mới di cư, nhưng đã lặn sâu vào trong xương trong tuỷ, đột nhiên sống dậy, và thế là những gì gì, người nữ muôn đời, thánh nữ… tất cả hiển hiện mồn một trên bộ mặt đen nhẻm với chiếc răng khểnh, cặp mắt thông minh, dò hỏi, tại sao mi nhìn ta như vậy? Mi nghĩ ta là Hà Nội của mi, hử?
Rồi những mối tình sau đó, hình như cũng bị ảnh hưởng bởi mối tình đầu với một cô bé con, thành thử chẳng có mối tình nào có tí mùi sex, mùi lá khô vì đợi chờ, mùi lá ướt tèm nhẹp, mùi cỏ ngai ngái…
Thảm thật, thảm thật!
Thánh thiện thật, thánh thiện thật!

Đói và Đất Bắc.

Nhà thơ Joseph Brodsky sinh tháng Năm 1940 tại St. Petersburg. Khi Đức quốc xã xâm lăng Nga-xô, ông được hơn một tuổi.

Hơn một tuổi, nhớ gì được, nói chi nhớ được gì, nhưng đây là cuộc vây hãm dài nhất lịch sử cận đại, từ ngày 8 tháng Chín năm 1941 đến 27 tháng Giêng 1944.

Cuộc vây hãm 900 ngày thành cái tên của nó (thực sự chỉ có 872 ngày). Con số người dân thành phố chết, chỉ riêng trong năm 1942, là 650 ngàn người, phần lớn do đói, bịnh và pháo.

Ông kể, "Tôi còn nhớ khá rõ cảnh tượng mẹ tôi đẩy chiếc xe, trên có một đứa bé là tôi, qua những con phố ngập tuyết. Chập tối, trên trời, những đợt sáng phòng không quét qua quét lại. Đó là tuổi thơ của tôi…

Mẹ tôi đếm coi ai đã chết, ai còn sống; có người cứ thế lịm đi, ngay trên giường của mình. Những lần cha tôi từ mặt trận trở về, ba má tôi thường nói về những chuyện đó…"

Khi được hỏi, họ có nói chuyện người ăn thịt người, thời gian thành phố bị vây hãm, ông trả lời, "Họ có nói. Tất nhiên thôi.”

***

Năm 1954, khi rời đất bắc, Gấu mang theo khá nhiều kỷ niệm về cái đói.

Nửa thế kỷ sau, trở lại. Bà chị hỏi, “Em có còn nhớ, một lần, mợ [mẹ] đi vắng, chị ở nhà thổi cơm bằng nồi đất, em ngồi bên cạnh bếp, chị đi đâu ra bên ngoài, rồi chị nghe em kêu, "Chị ơi, chị ơi, cái nồi cơm nó nứt ra kìa….".

Hơn nửa thế kỷ, khi trở về, đứa em mang theo câu trả lời: cái nồi đất nứt ra làm đôi vì không chịu nổi lượng gạo nở thành cơm mà nó chứa đựng. Sức chứa của nó nhỏ hơn, so với cơn đói của mấy chị em.

Một trong những lý do đứa em vào Nam, là để mang đi một phần cơn đói, như vậy những người thân yêu còn ở lại có thể chịu đựng được phần còn lại.

Comments